VĂN HÓA ONLINE - CỘNG ĐỒNG - THỨ HAI 20 JAN 2025
19/1/2025: Dân Gaza ‘Thoát khỏi địa ngục’. Những câu hỏi về ‘Gaza hậu chiến’ vẫn còn
Trung Đông ngừng bắn
By Nectar Gan, Alex Stambaugh, Lucas Lilieholm, Antoinette Radford, Eve Brennan, Lauren Said-Moorhouse, Catherine Nicholls and Sophie Tanno, CNN
Updated 12:19 AM EST, Mon January 20, 2025
https://www.cnn.com/world/live-news/israel-hamas-ceasefire-war-palestine-01-19-25/index.html
Đám đông ở Gaza chờ đợi các tù nhân Palestine được thả tự do theo thỏa thuận ngừng bắn và giải cứu con tin ở Gaza
CNN: Những gì chúng tôi đưa tin ở đây
• Israel cho biết họ đã thả 90 tù nhân Palestine theo một phần của thỏa thuận ngừng bắn với Hamas. Tin tức này xuất hiện sau khi những con tin Israel đầu tiên được thả theo thỏa thuận được mong đợi từ lâu đã trở về Israel.
• Ba con tin Israel được thả — những người đầu tiên trong số 33 người sẽ được Hamas và các đồng minh thả trong sáu tuần tới — là Romi Gonen, Doron Steinbrecher và Emily Damari. Họ được cho là khỏe mạnh và đang được điều trị tại một trung tâm y tế ở Tel Aviv. Việc họ được thả đã làm dấy lên những cảnh tượng vui mừng ở Tel Aviv.
• Những người Palestine phải di dời bắt đầu trở về nhà của họ ở Gaza, nơi đã bị tàn phá trong 15 tháng qua. Một người dân Gaza nói với CNN rằng khoảnh khắc đó "vừa ngọt ngào vừa đắng cay", vì 92% nhà cửa trong vùng đất này đã bị phá hủy hoặc hư hại, theo Liên Hợp Quốc. Trong khi đó, hàng trăm xe tải cứu trợ chở những vật dụng rất cần thiết đã vào Gaza.
• Một quan chức quân sự Israel nói với CNN rằng quân đội Israel đã rút khỏi một số địa điểm ở phía nam và phía bắc Gaza sau khi lệnh ngừng bắn bắt đầu.
Mọi người đi ngang qua Bệnh viện Abu Youssef Al-Najjar bị hư hại trong các cuộc tấn công của Israel, tại Rafah vào Chủ Nhật 19/1/2025. Hani Alshaer/Anadolu/Getty Images
WHO hoan nghênh lệnh ngừng bắn ở Gaza nhưng cảnh báo về những thách thức to lớn về sức khỏe sắp tới
Từ Lucas Lilieholm và Alex Stambaugh của CNN
Cơ quan y tế của Liên hợp quốc hoan nghênh lệnh ngừng bắn và thỏa thuận thả con tin, nhưng cảnh báo rằng "những thách thức về sức khỏe sắp tới của Gaza là rất lớn" khi cư dân của vùng đất bị chiến tranh tàn phá này phải đối mặt với bệnh tật và suy dinh dưỡng gia tăng.
Chiến dịch quân sự kéo dài 15 tháng của Israel ở Gaza đã san phẳng các khu dân cư, làm cạn kiệt nguồn cung cấp thực phẩm, nước và nhiên liệu, tàn phá cơ sở hạ tầng chăm sóc sức khỏe và các nhóm cứu trợ hiện đang phải vật lộn để tăng cường ứng phó với thảm họa nhân đạo này.
"Chỉ một nửa trong số 36 bệnh viện ở Gaza vẫn hoạt động một phần, gần như tất cả các bệnh viện đều bị hư hại hoặc bị phá hủy một phần và chỉ 38% các trung tâm chăm sóc sức khỏe ban đầu hoạt động", Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết vào Chủ Nhật.
WHO cảnh báo rằng số người Palestine tử vong và bị thương có thể cao hơn nhiều so với số liệu chính thức từ Bộ Y tế, và cho biết ước tính có 30.000 người bị thương cần được phục hồi chức năng liên tục, phần lớn không có ở Gaza. WHO cho biết "Việc lây truyền các bệnh truyền nhiễm đã tăng mạnh, tình trạng suy dinh dưỡng đang gia tăng và nguy cơ nạn đói vẫn tiếp diễn. Sự tan vỡ trật tự công cộng, trầm trọng hơn do các băng đảng vũ trang, làm dấy lên thêm những lo ngại", Để ứng phó với những thách thức được nêu trong tuyên bố, WHO cho biết sẽ hợp tác với các đối tác để thực hiện kế hoạch 60 ngày nhằm khôi phục và mở rộng hệ thống y tế tại dải đất này. Cơ quan này cho biết "Do tình trạng suy dinh dưỡng và dịch bệnh bùng phát ở mức cao, WHO đang hợp tác với các đối tác để mở rộng các chương trình nuôi dưỡng trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, tăng cường các nỗ lực tiêm chủng và củng cố các hệ thống giám sát dịch bệnh để phòng ngừa, báo cáo và quản lý dịch bệnh kịp thời". "WHO kêu gọi tất cả các bên duy trì cam kết thực hiện đầy đủ thỏa thuận ngừng bắn và tiếp tục nỗ lực hướng tới một giải pháp chính trị để giải quyết cuộc khủng hoảng kéo dài ở vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, đây là điều cần thiết cho hòa bình lâu dài".
“Chúng tôi đã thoát khỏi địa ngục”: Những người Palestine được trả tự do cho biết họ bị đối xử “như động vật” trong nhà tù Israel
From CNN’s Kathleen Magramo
Tù nhân Palestine được trả tự do vẫy tay chào đám đông từ Hội Chữ thập đỏ khi họ đến Beitunia, ngoại ô Ramallah, vào sáng sớm thứ Hai. John Wessels/AFP/Getty Images
Tù nhân Palestine được trả tự do theo thỏa thuận ngừng bắn-giải cứu con tin cho biết hôm Chủ Nhật rằng họ bị giam giữ trong điều kiện kinh hoàng tại một nhà tù của Israel ở Bờ Tây bị chiếm đóng.
Những chiếc xe buýt chở 90 người Palestine được trả tự do ra khỏi Nhà tù Ofer được đám đông khổng lồ chào đón, reo hò và vẫy cờ, với video cho thấy cảnh tượng hân hoan và đoàn tụ đầy cảm xúc khi họ ôm gia đình.
"Tôi đã rời khỏi địa ngục và giờ tôi đã lên thiên đường, chúng tôi đã ra khỏi địa ngục", tù nhân được trả tự do Abdelaziz Atawneh Atawneh nói với Reuters. "Họ thường xâm phạm chúng tôi, đánh đập chúng tôi, bắn hơi cay về phía chúng tôi. Họ thường đếm chúng tôi khi đầu chúng tôi cúi xuống sàn. Đột nhiên họ vào phòng giam và bắn hơi cay về phía chúng tôi. Họ nói những lời không hay với chúng tôi. Không có thức ăn, không có đồ ngọt, không có muối. Không có gì cả."
Israel dự kiến sẽ thả gần 2.000 tù nhân Palestine trong sáu tuần tới trong giai đoạn đầu của thỏa thuận ngừng bắn.
Hầu hết những người được thả vào Chủ Nhật là phụ nữ và thanh thiếu niên. “Tự do, tự do, chúng tôi từng nhìn thấy bầu trời qua những ô vuông nhỏ. Tôi từng nói rằng tôi hy vọng mình sẽ nhìn thấy bầu trời mà không cần những ô vuông này”, Rose Khwais, một tù nhân 18 tuổi được thả, nói với Reuters. Khwais cho biết lính canh nhà tù Israel đối xử với tù nhân Palestine “như động vật”. “Chúng tôi rời khỏi phòng giam như những con gà và sau đó chúng tôi bị đưa trở lại phòng giam của mình”, cô nói. “Họ không đối xử tốt với chúng tôi, không có thức ăn, không có phương pháp điều trị y tế. Tôi có các triệu chứng của đột quỵ, dịch quanh tim và cả huyết áp (vấn đề). Tôi không sợ bệnh tật, tôi lo rằng gia đình tôi sẽ biết rằng tôi bị bệnh”.
https://www.cnn.com/world/live-news/israel-hamas-ceasefire-war-palestine-01-19-25/index.html
Ngừng bắn ở Gaza: Con tin, Lãnh thổ, Quân sự, Hậu chiến, Thỏa hiệp ngầm … Đâu là chính? (*)
Thủ tướng Do Thái Benjamin Netanyahu.
Dải đất Gaza bên bờ Địa Trung Hải bị Do Thái dội bom tàn phá gần như toàn bộ.
AP: Nội các Israel chấp thuận thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza
Hamas đã tuyên bố sẽ không thả những người bị bắt còn lại nếu không có lệnh ngừng bắn lâu dài và Israel rút quân hoàn toàn, trong khi Israel tuyên bố sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi giải tán nhóm này và duy trì quyền kiểm soát an ninh không giới hạn đối với lãnh thổ này.
Những câu hỏi dài hạn hơn về Gaza sau chiến tranh vẫn còn, bao gồm cả việc ai sẽ cai trị lãnh thổ này hoặc giám sát nhiệm vụ tái thiết khó khăn.
Jan 17, 2025 11:56 PMID: 4547856
https://newsroom.ap.org/editorial-photos-videos/detail?itemid=ae480966f1c740ab9c3b47d7d6e88380
ASSOCIATED PRESS
Jerusalem - 18 January 2025
"Israel đã chấp thuận một thỏa thuận ngừng bắn sẽ tạm dừng cuộc chiến kéo dài 15 tháng với Hamas. Thông báo được đưa ra sau cuộc họp kéo dài nhiều giờ với toàn bộ nội các Israel vào chiều thứ Sáu 17/1/2025, kéo dài đến tận sáng sớm thứ Bảy.
Thỏa thuận này được cho là có hiệu lực vào Chủ Nhật, khi lệnh ngừng bắn bắt đầu và sẽ chứng kiến việc thả các con tin, cũng như các tù nhân Palestine bị giam giữ trong các nhà tù của Israel.
Trong 42 ngày tới, giai đoạn đầu tiên của lệnh ngừng bắn, chúng ta sẽ chứng kiến 33 con tin được thả, gồm phụ nữ, trẻ em, người già, để đổi lấy hàng trăm tù nhân Palestine. Tuy nhiên, có nhiều cảm xúc lẫn lộn ở mọi phía đối với gia đình của các con tin. Nhiều người không biết liệu những người thân yêu của họ vẫn còn sống ở Gaza hay không. Israel ước tính rằng khoảng một phần ba hoặc lên đến một nửa trong số 98 con tin ở đó có thể đã chết, và về phía Palestine ở Gaza - Gaza đã bị biến thành đống đổ nát trong cuộc chiến này - trong khi mọi người sẽ được phép trở về nhà của họ, trở về phía bắc, nhiều người hoàn toàn không biết liệu ngôi nhà của họ có còn đứng vững hay không, và liệu họ có không có gì để về nhà cả."
Nội các Israel đã phê duyệt một thỏa thuận vào sáng sớm thứ Bảy về lệnh ngừng bắn ở Gaza, theo đó sẽ thả hàng chục con tin bị giam giữ tại đây và tạm dừng cuộc chiến kéo dài 15 tháng với Hamas, đưa các bên tiến gần hơn một bước đến việc chấm dứt cuộc giao tranh đẫm máu và tàn khốc nhất từ trước đến nay. Chính phủ đã công bố việc phê duyệt sau 1 giờ sáng theo giờ Jerusalem và xác nhận lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lực vào Chủ Nhật.
Cuộc họp Nội các kéo dài nhiều giờ đã diễn ra sau khi bắt đầu ngày Sa-bát của người Do Thái, một dấu hiệu cho thấy tầm quan trọng của thời điểm này. Theo luật Do Thái, chính phủ Israel thường dừng mọi hoạt động kinh doanh trong ngày Sa-bát, ngoại trừ những trường hợp khẩn cấp liên quan đến tính mạng.
Các bên trung gian là Qatar và Hoa Kỳ đã tuyên bố ngừng bắn vào thứ Tư, nhưng thỏa thuận vẫn còn trong tình trạng bấp bênh trong hơn một ngày vì Thủ tướng Benjamin Netanyahu khẳng định có những biến chứng vào phút chót mà ông đổ lỗi cho nhóm chiến binh Hamas.
Vào thứ Sáu, Nội các an ninh nhỏ hơn đã khuyến nghị phê duyệt thỏa thuận. Vẫn còn những câu hỏi quan trọng về lệnh ngừng bắn — lệnh ngừng bắn thứ hai đạt được trong chiến tranh — bao gồm tên của 33 con tin sẽ được thả trong giai đoạn đầu tiên kéo dài sáu tuần và ai trong số họ vẫn còn sống.
Netanyahu đã chỉ thị cho một lực lượng đặc nhiệm chuẩn bị tiếp nhận các con tin. 33 người này là phụ nữ, trẻ em, đàn ông trên 50 tuổi và những người bị bệnh hoặc bị thương. Hamas đã đồng ý thả ba con tin nữ vào Ngày 1 của thỏa thuận, bốn người vào Ngày 7 và 26 người còn lại trong năm tuần tiếp theo.
Những người bị giam giữ Palestine cũng sẽ được thả. Bộ tư pháp Israel đã công bố danh sách hơn 700 người sẽ được thả trong giai đoạn đầu của thỏa thuận và cho biết việc thả sẽ không bắt đầu trước 4 giờ chiều giờ địa phương Chủ Nhật. Tất cả những người trong danh sách đều trẻ tuổi hoặc là phụ nữ. Dịch vụ nhà tù của Israel cho biết họ sẽ vận chuyển tù nhân thay vì Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế, đơn vị xử lý việc vận chuyển trong lệnh ngừng bắn đầu tiên, để tránh "biểu lộ niềm vui trước công chúng".
Các tù nhân đã bị buộc tội phạm các tội như kích động, phá hoại, hỗ trợ khủng bố, hoạt động khủng bố, cố gắng giết người hoặc ném đá hoặc bom xăng.
Dải Gaza bị tàn phá nặng nề sẽ chứng kiến sự gia tăng viện trợ nhân đạo. Những chiếc xe tải chở hàng cứu trợ xếp hàng vào thứ Sáu ở phía Ai Cập của cửa khẩu biên giới Rafah vào Gaza.
Các lực lượng Israel cũng sẽ rút lui khỏi nhiều khu vực ở Gaza trong giai đoạn đầu của lệnh ngừng bắn và hàng trăm nghìn người Palestine sẽ có thể trở về những gì còn sót lại của ngôi nhà của họ.
Quân đội Israel cho biết khi lực lượng của họ dần rút khỏi các địa điểm và tuyến đường cụ thể ở Gaza, người dân sẽ không được phép quay trở lại các khu vực có quân đội hiện diện hoặc gần biên giới Israel-Gaza, và bất kỳ mối đe dọa nào đối với lực lượng Israel "sẽ phải đối mặt với phản ứng mạnh mẽ".
Các cuộc đàm phán ngừng bắn đã bị đình trệ nhiều lần trong những tháng trước. Nhưng Israel và Hamas đã chịu áp lực ngày càng tăng từ cả chính quyền Biden và Tổng thống đắc cử Donald Trump để đạt được thỏa thuận trước khi Trump nhậm chức vào thứ Hai.
Hamas đã châm ngòi cho cuộc chiến bằng cuộc tấn công xuyên biên giới vào Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023 khiến khoảng 1.200 người thiệt mạng và khoảng 250 người khác bị bắt làm tù binh. Gần 100 con tin vẫn còn ở Gaza.
Israel đã đáp trả bằng một cuộc tấn công tàn khốc khiến hơn 46.000 người Palestine thiệt mạng, theo các quan chức y tế địa phương, những người không phân biệt giữa dân thường và phiến quân nhưng cho biết phụ nữ và trẻ em chiếm hơn một nửa số người chết.
Những con tin còn lại, bao gồm cả binh lính nam, sẽ được thả trong giai đoạn này. Nhưng Hamas đã tuyên bố sẽ không thả những người bị bắt còn lại nếu không có lệnh ngừng bắn lâu dài và Israel rút quân hoàn toàn, trong khi Israel tuyên bố sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi giải tán nhóm này và duy trì quyền kiểm soát an ninh không giới hạn đối với lãnh thổ này.
Những câu hỏi dài hạn hơn về Gaza sau chiến tranh vẫn còn, bao gồm cả việc ai sẽ cai trị lãnh thổ này hoặc giám sát nhiệm vụ tái thiết khó khăn.
Giao tranh tiếp tục diễn ra vào thứ Sáu 17/1/2025, và Bộ Y tế Gaza cho biết 88 thi thể đã được đưa đến bệnh viện trong 24 giờ qua.
Trong các cuộc xung đột trước đây, cả hai bên đều tăng cường các hoạt động quân sự trong những giờ cuối cùng trước khi ngừng bắn như một cách để thể hiện sức mạnh.
Giai đoạn thứ hai — và khó khăn hơn nhiều — của lệnh ngừng bắn dự kiến sẽ được đàm phán trong giai đoạn đầu tiên.
