VĂN HÓA ONLINE - ĐIỂM NÓNG - THỨ BẨY 21 JUNE 2025
ISRAEL-IRAN WAR
Từ quả bom CBU-55 Vietnam War tới quả bom GBU-57 xuyên sâu lòng đất đá. Israel-Iran bên bờ vực ‘Thánh chiến nguyên tử’?
Nhìn lại quả bom CBU-55 trong trận Xuân Lộc, Long Khánh, nam Việt Nam.
Ảnh trên: Lính Mỹ vui đùa ngồi trên quả Bom CBU-55 (BLU-82) chưa gắn ngòi nổ ở Việt Nam trước 1975. Bom CBU-55 dùng trong Vietnam War, đặc biệt trong trận Xuân Lộc Long Khánh 4/1975; đặc tính của bom này phá hủy bề mặt diện rộng, có khả năng thiêu cháy, hút hết dưỡng khí dưới địa đạo và hủy diệt mọi sinh vật. (Ảnh tài liệu). Ảnh dưới: Bom GBU-57 do Hoa Kỳ sản xuất gần đây; đặc tính của bom này có khả năng chui sâu dưới lòng đất đá trước khi phát nổ. (AP)
TÓM TẮT CÁC SỰ KIỆN GẦN ĐÂY:
* Ngày 19/6/2025, theo wsi.com, Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc trích dẫn một tuyên bố từ Tổng thống Trump cho biết Tổng thống Trump sẽ đưa ra quyết định về các cuộc tấn công tiềm tàng vào Iran ‘trong vòng hai tuần’.
* Hàng không Mẫu hạm thứ hai và nhóm tác chiến của Hoa Kỳ đang hướng đến Biển Ả Rập. Một khu trục hạm thứ ba của Hải quân Hoa Kỳ đã tiến vào Biển Địa Trung Hải phía đông.
* Israel cho biết họ đã tấn công 100 mục tiêu ở Iran, bao gồm lò phản ứng nước nặng ở Arak và một địa điểm ở Natanz mà họ cho biết đang được sử dụng để phát triển vũ khí hạt nhân.
* Iran nói lò phản ứng nước nặng Arak đã được di chuyển đi nơi khác và không còn hoạt động.
* Israel đang tiến "từng bước" để xóa bỏ chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Iran.
* Israel, quốc gia duy nhất mặc dù chưa tuyên bố sở hữu vũ khí hạt nhân ở Trung Đông, cho biết họ đã phát động cuộc tấn công để ngăn Iran phát triển vũ khí hạt nhân. Hai nước đã là đối thủ của nhau trong nhiều thập kỷ.
* Iran (Ba Tư) quốc hiệu là Cộng hòa Hồi giáo. Iran rộng 1.648.195 km², dân số gần 86 triệu người tính đến năm 2024. Tehran là thủ đô và thành phố lớn nhất của Iran, trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá (khoảng 9,5 triệu cư dân). Iran là một quốc gia đa văn hoá với nhiều nhóm dân tộc và ngôn ngữ, trong đó các cộng đồng dân cư lớn nhất là người Ba Tư, người Azeri, người Kurd và người Lur. Đạo Hồi là Quốc giáo. (Twelver Shia).
* Khoảng 700.000 người Mỹ, nhiều người trong số họ là công dân song tịch Hoa Kỳ-Israel, hiện đang ở Israel và hàng nghìn người khác ở các quốc gia Trung Đông khác, bao gồm cả Iran.
Lò nguyên tử của Iran sâu trong lòng núi. Ảnh vệ tinh trên do Maxar cung cấp.
Bức ảnh vệ tinh cho thấy cơ sở lò nguyên tử Fordow, nơi làm giàu uranium được cho là diễn ra sâu dưới lòng đất.
Hình ảnh vệ tinh trên do Maxar cung cấp vào ngày 18/ 6/ 2025 cho thấy cơ sở lò phản ứng nước nặng Arak của Iran bị không quân Istael bắn thủng một lỗ lớn. (Maxar Technologies qua AP)
Nguồn hình ảnh, Reuters. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phác thảo một nền hòa bình với các quốc gia láng giềng Ả Rập mà không có nhà nước Palestine - và bản đồ của ông đã cho thấy điều này.
*
Một tài liệu về bom CBU-55
CBU-82: Quả BOM thả ở Mặt trận Xuân Lộc-Long Khánh
NGƯỢC DÒNG LỊCH SỬ
Posted by bienxua on April 23, 2024
onnguonsuviet.com
MẶT TRẬN LONG KHÁNH: XUÂN LỘC – NGÃ BA DẦU GIÂY – NÚI CHỨA CHAN – GIA RAI ngày 9 tháng 4 năm 1975
– Đại tá Hứa Yến Lến (Tham mưu trưởng Hành quân SĐ 18 BB) gọi nó là CBU 82 (Daisy Cutter), cho rằng do Tướng Lê Minh Đảo (Tư lệnh SĐ 18 BB) đề nghị, và được Bộ TTM QLVNCH chấp thuận qua trung gian của Tướng Nguyển văn Toàn (Tư lệnh Quân Đoàn 3) để được sử dụng.
– Tướng Trần Quang Khôi (Tư lệnh Lực lượng Xung Kích Quần Đoàn 3) ghi lại rằng : chính ông sử dụng 2 quả bom CBU của Không Quân Biên Hòa trên chiến trường Long Khánh để chặn đứng quân địch và giải cứu Chiến đoàn 52/SĐ 18 BB của Đại Tá Dũng khỏi bị tiêu diệt tại tuyến phòng thủ ngoại vi ngã ba Dầu Giây.
– Khi trả lời các câu hỏi của Nhà báo Vũ Mạnh Hùng trong cuộc phòng vấn dành cho Đài truyền hình Little Saigon TV tại Santa Ana và Hệ thống Truyền hình VN VBN tại New Jersey, Tướng Lê Minh Đảo cho biết: Ông không cần biết VNCH còn mấy quả bom loại này, Cộng quân cứ tấn công thì ông sẽ tiêu diệt chúng; và các cấp chỉ huy Cộng sản đã nhiều lần đến Trại Tập trung để hỏi ông về quả bom này mà họ cho là bom neutrons của Mỹ.
– Nhà báo Mỹ Alan Dawson trong ’55 days-The Fall of South VN’ thì ghi rẳng đây là các quả bom CBU được đưa từ Utapao đến Biên Hòa vào đầu tháng 4 năm 1975.
– Tác giả Chính Đạo (Tiến sĩ Sử học), trong tâp sách 55 Ngày đêm, cuộc sụp đổ của VNCH ghi rằng VNCH đã sử dụng cả CBU lẫn ‘Daisy Cutter’ (nghĩa là 2 loại bom ... khác nhau !) tại Mặt trận Long Khánh.
– Tác giả Nguyển Đức Phương trong ‘Những Trận đánh Lịch sử trong Chiến tranh VN 1963-1975 cho rằng : Tướng Toàn đã ra lệnh thả 2 quả Daisy Cutter tại Trận Long Khánh và giải thích lý do chỉ 2 quả được thả (trong số 5 quả còn lại) vì Hà nội phản kháng(!)
– Tác giả Trọng Đạt trong bài ‘Trận Xuân lộc Chiến thắng cuối cùng’ (Nguyệt San Việt Nam Online) có ghi khá nhiều chi tiết về các quả bom này kể cả tên (viết tắt) của các phi công đã thả (xin xem phần dưới) các quả bom đặc biệt này.
– Viện Khoa Học Quân sự của Cộng sản thì ghi lại (theo tài liệu của Dawson) là KQ VNCH đã thả 1 quả bom CBU-55 xuống Ngã ba Dầu Giây Long Khánh vào ngày 21 tháng 4 năm 1975.
Như vậy, quả bom thả tại Long Khánh là bom gì? Tác dụng của các quả bom này đã khiến CS phải la hoảng. Tại sao lại chỉ thả 1, 2 quả, và ai thả?
CBU ở chiến trường Việt Nam
Chiến trường Việt Nam (Vietnam War) đã được xem là nơi Hoa Kỳ thử nghiệm rất nhiều loại võ khí, từ võ khí quy ước đến những võ khí điện tử tối tân.
Cũng tại VN, Hoa Kỳ đã tiêu thụ được khá nhiều bom-đạn còn tồn trữ từ sau Thế chiến thứ 2. Một trong những vũ khí được KQ HK sử dụng nhiều nhất là bom, và bom còn được chia thành 2 nhóm: Bom khôn (Smart bomb) và Bom ngu (Dumb bomb).
Bom ngu, dĩ nhiên là do Phi công thả và do tài của Phi công để bom rơi trúng mục tiêu, còn Bom khôn thì được điều khiển bằng laser, radar để tự tìm đến mục tiêu.
Một trong những sáng kiến về chế tạo Bom mà các kỹ sư vũ khí Hoa Kỳ đưa ra áp dụng tại VN là CBU-55 có gắn nòi nổ (Cluster Bomb Unit). (Ảnh minh họa).
Lính Mỹ vui đùa ngồi trên quả Bom CBU-55 (BLU-82) chưa gắn ngòi nổ ở Việt Nam trước 1975.
Bom CBU-55 chưa gắn ngòi nổ còn lại trong kho vũ khí của Quận lực VNCH. Cộng sản Bắc Việt tiếp thu sau ngày 30/4/1975 biến chế lại dùng trong trận chiến biên giới Việt Trung 1979.
Một loại bom có sức công phá lớn tạo ra một khoảng trống sạch sẽ càng rộng càng tốt để dùng làm bãi đáp cho trực thăng đổ quân (Landing Zone).
Thật ra CBU chỉ là một áp dụng của việc nghiên cứu về loại võ khí có tên là Rổ bánh mì Molotov (Molotov bread basket) dùng năm 1937 trong Trận Nội chiến Tây Ban Nha. Rổ bánh mì, đơn giản, chỉ là một thùng lớn chứa nhiều quả bom nhỏ để khi phi cơ thả xuống, thùng mở ra và rải các quả bom nhỏ trên một diện tích rộng lớn. Như thế Cluster Bomb hay Bom chùm chỉ có mục đích là mở rộng vùng sát thương của Bom khi thả xuống mục tiêụ.
Trong chiến trường Việt Nam, nhiều loại CBU đã được chế tạo: loại chống bộ binh là loại thường được dùng nhất, rồi đến loại chống chiến xa, chống các tiếp liệu quân sự, có loại chứa đầy mìn và có loại chứa nhiên liệu đặc gây cháy.
– CBU chống bộ binh cũng có nhiều loại như CBU-24 chứa 600 quả bom nhỏ cở trái banh golf, mỗi quả golf nhỏ này khi nổ còn phóng ra 300 mảnh thép nhỏ chứa bên trong; CBU-46 bom chùm dạng như quả dứa, khi nổ còn tung mảnh ra xa hơn, vùng sát thương rộng hơn..Các loại CBU này thường được KQ HK sử dụng khi bay tấn công đường mòn HCM…
– Một trong những loại CBU chống chiến xa được dùng tại VN là MK-20 Rockeye, khi nổ sẽ phóng ra những bom nhỏ hình mũi tên dài 9 inches, chứa đầu nổ có thể xuyên phá lớp vỏ thép của chiến xa…
– Về CBU chứa mìn : 2 loại chính dùng trên chiến trường VN là Dragonteeth và WAAPM (Wide Area Anti Personnel Munition). Dragonteeth chứa những mìn nhỏ có khả năng gây mất chân binh sĩ địch khi nổ, nhưng không gây chết người còn WAAPM, được giữ rất bí mật trong chiến tranh VN. WAAPM được thả xuống trong các thùng nhựa plastic, khi chạm đất sẽ phóng ra các sợi thép mỏng manh như chân nhện, nếu chạm vào sợi thép, mìn sẽ nổ. Bom được dùng thể thả vào các ổ phòng không của CS.
– Loại CBU thứ tư là là loại Bom chùm gây cháy (Cluster bomb incendiary device). Loại bom này cũng có tên là Fuel Air Explosives CBU-55 là bom thuộc loại này, chứa nhiên liệu propane.
– CBU-55 nặng 750pound (khoảng 340 kg) gồm 3 ngăn: một ngăn chứa propane, một ngăn chứa hỗn hợp khí khác và một ngăn chứa ngòi nổ. CBU-55 dài khoảng 2.3 m, đường kính 0.36 cm (ct: có điểm vô lý về đượng kính này so với hình ảnh)
– Có 2 loại CBU-55: Loại thứ nhất CBU-55/B chứa 3 bom BLU-73A/B đặt chung trong Hệ thống chứa SUU-49/B và loại thứ nhì là CBU-55 A/B chứa 3 BLU-73A/B trong thùng SU-49 A/B. Sự khác biệt là SUU-49B chỉ có thể thã bằng trực thăng hay phi cơ bay chậm, trong khi đó SUU-49A/B có thêm vi đuôi xếp lại nên có thể thả bằng các phi cơ bay nhanh như A-37, OV-10. Các bom BLU nhỏ nặng khoảng 45 kg chứa ethylen oxyde lỏng. Khi nổ bom sẽ làm văng các giọt ethylen, tạo thành một đám mây nhiên liệu đường kính từ 17-25 m ở độ cao 2-3m. Đám mây này được kích hỏa bằng một ngòi nổ, tạo thành một quầng lửa gây ngạt do thiếu oxy cho các sinh vật trong vùng.
Theo Từ điển Bách khoa Quân sự Việt Nam của Hà Nội thì tại Việt Nam CBU-55 đã được sử dụng tại chiến trường Quảng trị (1972) và tại Bến Tre (tháng8-72) thả xuống ấp 1, xả Tam Phước và giữa tháng 7-1973, thả xuống Giồng Trôm. Cũng theo CS, thì CBU-55 cũng là quả bom thả xuống Xuân lộc trong tháng 4 năm 1975.
Trong bài ‘Kỷ niệm nhỏ với Đồng đội Chiến trường xưa’ trên Nguyệt San Việt Nam Online, tác gỉa NgyThanh ghi lại như sau:
“Khi chiến xa T-54 của Cộng sản từ Tỉnh lộ 8B ở thôn Cam Võ trên bờ Bắc tràn qua sông Miếu Giang, Bộ TTM/QLVNCH bí mật cho phép sử dụng lần đầu tiên trên chiến trường VN loại bom CBU-55.
Trưa 1 tháng 5 năm 1972, sau khi ném ‘trái bom nguyên tử bỏ túi’ vào đoàn xe tăng đang vượt cầu Đông Hà và làm cả đoàn xe chết khựng ngay trền cầu, Thiếu úy phi công Nguyễn Hàn mang chiếc A-37 về lại Phi đoàn 528 ở Đà Nẵng bình an. (Thiếu Úy Nguyễn Hàn sau đó đã hy sinh trong một phi vụ yểm trợ cho TĐ 8 TQLC vào đầu tháng 10-1972 tại Chợ Sài (Quảng Trị).
Daisy Cutter
Bom BLU-82 dài 12 feet, nặng 15,000 pounds sử dụng ở chiến trường Afghanistan.
Chiến trường VN được các Nhà quân sự Mỹ xem là chiến trường của trực thăng, vì trực thăng giữ nhiều vai trò quan trọng như đổ quân, chuyển tiếp liệu, tản thương, v, v ... Trực thăng rất cần có được những bãi đáp an toàn, đũ rộng để xoay trở tại những vùng rừng rậm nơi chiến trường. Nhu cầu được đặt ra cho Bộ Chỉ huy QL HK là tìm một loại bom nào có đủ sức công phá để tạo ra một khoảng trống càng rộng càng tốt có thể dùng làm bãi đáp cho trực thăng.
Năm 1968, khi kiểm soát lại các kho tồn trữ võ khí, một sĩ quan KQ HK đã tìm được một số bom loại 4.5 tấn (10,000 lb) lưu trữ tại Trung Tâm tồn trữ võ khí của KQ tại Căn cứ Kitland (New Mexico). Đây là những quả bom của thập niên 50, khi Bộ Chỉ huy Không quân Chiến thuật HK còn sử dụng các Pháo đài bay B-36 làm lực lượng răn đe chính. B-36 đã được thay thế bằng các B-52 trong thập niên 60. KQ HK đã nghĩ rằng các quả bom 10,000 lb này có thễ sẽ đáp ứng được nhu cầu của Lục quân cho Lực lượng trực thăng?
Nhưng vấn đề quan trọng nhất được đặt ra là làm cách nào để thả những quả bom khổng lồ này?
Không quân, trên nguyên tắc, sẽ là quân chủng đảm nhận việc thả bom, nhưng ngay lúc này KQ HK không có loại phi cơ phóng pháo nào để thả được quả bom cỡ này: Bom không thể đưa vào khoang bụng của B-52, còn các phi cơ loại phóng pháo- chiến đấu như F-100, F-105 ... lại không chở nổi loại bom quá nặng này, và biện pháp sau cùng là dùng các trực thăng hạng nặng hay Phi cơ vận tải để thả chúng. Có thể dùng trực thăng, nhưng với sức nặng của quả bom thì chỉ một vài loại trực thăng có đủ khả năng để chở nổi chúng như Trực thăng cần cẩu khổng lồ của US Army loại CH-54 Skycrane có thể đeo được 1 quả, nhưng bay quá chậm và mỗi phi vụ chỉ thả được 1 quả nên chi phí để thả quả bom tăng lên quá cao.
Biện pháp thứ nhì là dùng Phi cơ vận tải C-130: C-130 đã được dùng trong các phi vụ thả dù tiếp tế, khoang bụng đủ lớn để có thể chở một lúc 2 quả bom và hơn nữa tầm hoạt động của phi cơ cũng rất thích hợp. nhưng vì Lục quân muốn dùng trực thăng nên họ dành quyền thả trước và không đạt được kết quả mong muốn.
Đến tháng 6 năm 1968, chương trình dùng C-130 để thả những quả bom này được giao cho Không đoàn Vận tải Chiến thuật 463 tại Căn cứ KQ Clark (Philippines) nghiên cứu thực hiện. Thiếu tá Robert Archer, thuộc Phi đoàn 29 (Không Đoàn 463) là ngưới đã thử thả những quả bom đầu tiên tại Căn cứ Kirtland.
Tháng 10 năm 1968, những quả bom đầu tiên được thả thử tại Vùng 1 CT dùng Hệ thống Radar MSQ-77, hướng dẫn mục tiêu, đặt dưới đất tại PleiKu và Huế. Từ tháng 12-1968, bom được thả thử theo sự hướng dẫn của các Hệ thống radar thuộc TQLC HK, và từ mùa Xuân 1969, bom 10,000 lb đã được thả thường xuyên với tên gọi là Hệ thống võ khí M121.
Ngay từ đầu, việc chọn C-130 để thả bom đã được xem là rất thích hợp. Một phi cơ C-130 có thể cất cánh từ Cam Ranh, chở 2 quả bom, có thể thả tại bất cứ mục tiêu tại Nam VN chỉ sau 1 giờ bay. Các phi công của KĐ 463 có lẽ là những nhà thả bom chuyên nghiệp nhất, thả theo sự chỉ dẫn của radar MSQ-77 và theo tín hiệu của các nhân viên điều hành dưới đất.
Để biến đổi một phi cơ vận tải C-130 bình thường sang thành phi cơ thả bom 10,000 lb, cần phải sửa đổi hệ thống liên lạc trên phi cơ để chuyên viên kỹ thuật ‘chất và thả hàng’ (loadmaster) ở trong khoang hàng hóa, có thể theo dõi được các làn sóng phát đi từ đài đặt dứới đất. Mỗi C-130 còn được trang bị thêm Hệ thống thả hàng 463L: gồm những đường rầy đôi đặt trong khoang bụng phi cơ để giúp kiểm soát ‘hàng’ đặt sẵn trên một giàn gỗ (pallet), và khi thả thì sẽ thà cả giàn. Bom đặt trên giàn và được đưa trực tiếp vào khoang bụng phi cơ.
Giàn bom được thả bằng dù, khi ra khỏi bụng phi cơ, dàn tự vỡ tung ra và bom được rơi tự động, giữ chậm lại bằng một dù nhỏ hình tam giác. Một ngòi nổ xuyên qua cây cối gắn nơi mũi bom sẽ được khởi động bằng một chong chóng nhỏ: khi bom chạm đến cây sẽ phát nổ, đốn ngã hết cây cối trong vùng như chém hoa cúc (Daisy Cutter), và kết quả là tạo ra một khu vực tròn, trụi cây, có thể rộng đũ để 1 đến 3 trực thăng đáp xuống.
Nhưng nếu ngòi nổ gắn nơi đầu bom bị tịt, thì ngòi nổ thứ nhì gắn nơi đuôi bom sẽ giúp gây nổ. Bom thường được gây nổ ở độ cao khoảng 6 m trên mặt đất và tạo ra một bãi đất trống đường kính khoảng 100 feet (33 m).
Như thế - Daisy Cutter là tên đầu tiên đặt cho Hệ thống võ khí M-121 này.
Những quả bom thả tại Long Khánh (4/1974)
Đến 1970, loại bom 10,000 lb còn lại từ Thập niên 50 đã được sử dụng hết. Trung tâm Võ khí HK đã chế tạo loại bom mới, khác hơn, dùng nhiên liệu lỏng, pha trộn với thuốc nổ TNT, đặt trong những ngăn khác nhau (do đó có thể xem là một loại CBU).
Loại bom này với ký hiệu BLU-82 nặng đến 15,000 lb, hình dạng như một bình chứa gaz propane khổng lồ dài 141.6 in, đường kính 54 in và được thả theo cùng phương thức như thả M-121. Đầu đạn của BLU-82 chứa 12,600lb nhiên liệu gây nỗ gồm ammonium nitrate, bột nhôm và nhựa dẻo polystyren.
BLU-82 được sử dụng lần đầu tiên trên chiến trường VN vào ngày 23 tháng 3 năm 1970 và KQ Chiến thuật HK đặt tên cho chiến dịch thả bom này là Commando Vault BLU-82 đã được dùng trong cuộc hành quân qua Campuchia (1970), để tạo các bãi đáp cho trực thăng, pháo binh.
Trong cuộc hành quân Lam sơn 719 của QL VNCH qua Lào, một số BLU-82 cũng đã được thả.
Năm 1971, khi Không đoàn 463 HK giải tán, việc thả BLU được giao cho KĐ 374 Chiến thuật và đây là KĐ C130 sau cùng của HK hoạt động tại Đông Nam Á.
Khi sử dụng để đánh nơi tập trung của cộng quân, BLU-82 được thả, lúc rơi xuống cao độ 30 m, nhiên liệu rải tỏa thành đường dài đến 300m, và đám mây nhiên liệu này được kích nổ, khi cháy nổ sẽ hút hết dưỡng khí trong một vùng, gây ngạt thở và tạo ra một chấn động theo sau…
Ai thả và ai cho phép thả?
Không quân VNCH có 2 chiếc C-130, trang bị hệ thống thả BLU-82. Tổng cộng số BLU được giao cho KQ VN là 17 quả (trong một lớp huấn luyện cấp tốc bên Hot Cargo, thuyết trình viên cho biết sẽ mang từ Thai Lan sang 15 trái.
Chiếc phi cơ sau cùng của KQHK bị tổn thất tại VN là một chiếc C-130 bay từ Căn cứ Clark đến TSN, chở 2 quả BLU-82 để giao cho VNCH.
Theo tài liệu của Tác giả Trọng Đạt trong bài ‘Trận Xuân lộc, Chiến thắng cuối cùng’ trên Nguyệt San Việt Nam Online thì qua cuộc phỏng vấn Đại Úy NHL, Phi công VN đầu tiên thả Daisy Cutter thì:
Đại Úy NHL đã thi hành 3 phi vụ thả 3 trái bom:
– Trái thứ nhất thả ở Bắc Khánh Hòa
– Trái thứ 2 ở phía Tây Nha Trang
– Trái thứ 3, không nhớ địa điểm, nhưng nhớ là thuộc phi vụ sáng 24/4/75(?)
Đại úy NHL cho biết: “Khoảng 10 ngày trước khi Sài gòn thất thủ, phía M³ yêu cầu Không đoàn 53 Chiến thuật (thuộc SĐ 5 KQ VNCH) cử 2 sĩ quan thả bom cao độ xuất sắc để thả bom Daisy Cutter mục đích lảm chậm lại cuộc tiến quân của CS. KĐ 53 CT cử 2 sĩ quan trưởng phi cơ xuất sắc nhất trong việc thả bom cao độ là Đại Úy NHL thuộc PĐ 437 và Thiếu tá ĐQA thuộc PĐ 435.
Ngoài ra Đ/u cũng cho biết KQVN CH đã thả tổng cộng 10 quả Daisy Cutter, nhưng không nhớ thả lúc nào và thả tại đâụ Các quả bom do Th/t ĐQA và Th/t HN thả”.
Tuy nhiên, một thân hữu KQ qua e-mail riêng có cho biết:
‘Theo tôi biết, quả thả vào Xuân lộc 90% là do Th/T Nguyễn Tấn Minh PĐ 435. Thiếu tá Nhân, Th/tá Ngô Xuân Nhật PĐ 437 cũng đã thả BLU nhưng không chắc có phải tại Xuân Lộc không?
Một thân hữu khác cho biết Phi công NHL có thể (?) là Đ/u Mạc Hữu Lộc và ngoài ra còn các phi công Nguyễn Quế Sơn và Đ/u Của cũng có khả năng thả các BLU-62.
Về con số bom BLU-62 giao cho VNCH: các tài liệu hiện có vẫn chưa đồng ý với nhau:
– Tập ‘Quân Sử Không Quân Việt Nam Cộng Hòa’ trang 197 viết :
‘Trận Xuân lộc..Trong trận này các vận tải cơ C-130 Hercules thực hiện 150 phi xuất oanh tạc, sử dụng bom xăng ‘tự chế’ (gồm nhiều thùng xăng 200 lít có gắn ngòi nổ), bom chùm (gồm 3,4 trái bom nổ liên kết lại), và đặc biệt là bom CBU loại 7 tấn (15,000lb) Daisy Cutter, có sức công phá bình địa một vùng đường kính 150m và sức sát hại trên một quy mô rộng lớn.
Trái CBU đầu tiên được thả xuống cách Xuân lộc 4 km, đã khiến cả thành phố bị rúng động và mất điện, đưa tới những tin đồn B-52 oanh tạc trở lại, kết quả trọn Bộ Chỉ huy SĐ 341 của CS bị tiêu diệt. Tổng cộng trước sau đã có 9 trái CBU được thả xuống Xuân lộc và các khu vực phụ cận.’
– Tác giả Robert Mikesh trong ‘Flying Dragons: The South Vietnamese Air Force’ ghi lại (trang 141): ‘Việt Nam được cung cấp tất cả 17 quả Daisy Cutter, đã thả 15 quả, chỉ còn lại 2 quả.’
Ai ra lệnh thả CBU?
Cho đến nay, sau nhiều năm các quả bom được thả. Câu hỏi ai ra lệnh thả những quả bom này, vẫn chưa có câu trả lới chính thức.
Theo hệ thống quân giai thông thường, quyết định thả bom sẽ được Bộ TTM ban hành theo yêu cầu của Vị Tư lệnh chiến trường và KQ sẽ thi hành quyết định nàỳ.
Trong Hồi Ký của ĐT Cao văn Viên thì đây là những yêu cầu bình thường theo Hệ thống Chỉ huy của QLVNCH), nhưng trên thực tế Chiến trường VN vào những ngày cuối cùng của VNCH có nhiều điều phi lý và khó giải thích!
–Trung Tướng Nguyễn văn Toàn, Tư lệnh Quân đoàn 3 cho biết :
‘…Sau khi Phòng tuyến của Chiến đoàn 52BB tại Ngã Ba Dầu Giây Long Khánh.bị vỡ vào đêm 15 tháng 4 năm 1975, Ông đã xin Bộ TTM cho ném bom Daisy Cutter để ngăn sức tiến quân của CS.
Sáng 16 tháng 4 vào lúc 11 giờ sáng, 2 trái bom đã được thả..xuống khu vực đóng quân của CS tại khu vực từ Định Quán xuống Ngã Ba Dầu Giây, loại khỏi vòng chiến hơn 10 ngàn quân CS, phá hủy nhiều Chiến xa và đại pháo của CS.
Tôi đã đề nghị thả thêm 5 bom Daisy Cutter nữa nhưng được thông báo là tuy còn bom nhưng không còn đầu nổ!’
– Tướng Trần Văn Nhật (Tư lệnh SĐ 2), viết trong Hồi Ký:
‘Chính Tướng Toàn là Tư lệnh Chiến trường đã chấp thuận cho sử dụng 2 trong số 6 trái bom (vì chỉ còn có 2 đầu đạn) Daisy Cutter thả xuống yểm trợ cho mặt trận Xuân Lộc. Đáng lý ra chúng ta có đến 27 trái bom này theo quyết định của ĐT Weyand trong chuyến viếng thăm VN vào tháng 2/1975 cùng với Ông Phụ Tá Bộ Trưởng QP Eric Von Marbod. Rất tiếc chỉ có 6 trái đến được VN vào cuối tháng 4/75 và không hiểu tại sao chỉ có 2 ngòi nổ’.
– Vào những ngày cuối cùng của VNCH, Hệ thống Chỉ huy Quân sự của QLVNCH đã gặp nhiều trắc trở, Tướng Nguyễn Cao Kỳ, tuy không còn chức vụ chính thức trong KQ, đã tự động trở về Quân đội và vẫn ra lệnh được cho các... phi công !Trong ‘The Buđha’s Child’ (trang 331) Ông ghi lại:
‘..Vì quả bom có sức công phá mạnh, nên TT Thiệu sợ rằng sẽ có kẻ ném quả bom này vào Dinh; do đó chỉ được phép sử dụng bom do chính ông ta quyết định. Một hôm Phòng Hành quân yêu cầu yểm trợ. Tôi không có sẵn võ khí trong tay, nên yêu cầu Vị Chỉ huy Không Quân cho thả, ông cho biết không có thẩm quyền. Tôi yêu cầu Vị Tổng Tham mưu trưởng, câu trả lời tương tự. Tôi gọi nhiều Vị Tướng khác, tất cả đều cùng câu trả lời. Tôi biết nếu tôi gọi Thiệu, ông ta sẽ còn phải suy nghĩ, do đó tôi gọi Thủ Tướng Khiêm. Ông trả lời tùy tôi và sau khi tôi giải thích nhu cầu của tình hình. Ông Khiêm cho biết: Đồng ý. Tôi gọi lại cho Vị Chỉ Huy Hành quân và nói: OK! thả các quả bom. Ông này chấp nhận thi hành lệnh cũa tôi. và các quả bom được thả.”
-Tất cả, có 5 quả CBU-82 (Daisy Cutter) nhưng chỉ có hai quả có đầu kích nổ.
CBU không gắn ngòi nổ trong kho vũ Khí của Quân Lực VNCH được CsVn tịch thu và chế biến để sử dụng trong cuộc chiến biên giới Việt-Trung năm 1979. Ảnh tài liệu.
Còn ba quả còn lại, cộng sản HCM tịch thu trong kho vũ Khí của Quân Lực VNCH, sau khi kiểm soát toàn bộ miền Nam Việt Nam.
Trong cuộc chiến tranh biên giới từ ngày 17/2/1979 Trung quốc xâm lăng phía bắc, cộng sản HCM đã chở 3 quả CBU này lên khu vực biên giới bằng ba xe Molotova và dùng thuốc nổ TNT ốp sát phần đầu nổ cho kích nổ cho 3 quả CBU 82 theo kiểu đánh mìn Mine tại Lạng Sơn và Cao Bằng.
Quân xâm lược Trung quốc đã bị thiệt hại đẫm máu cấp sư đoàn và phải rút lui không dám tiến sâu hơn vào nội địa Việt Nam vì thấm đòn.
Điểm thọc sâu nhất của quân xâm lăng Trung cộng là 40Km phía bắc, cách thị xã Yên Bái.
Ngày 18/3/1979, quân Trung cộng xâm lược đơn phương rút lui, sau khi tàn sát và đốt phá các thị trấn dọc biên giới phía bắc Việt Nam.
Do bị thiệt hại nặng nề trước sức kháng cự mãnh liệt của toàn thể Dân tộc Việt Nam và sức công phá dữ dội của ba quả Bom CBU 82 còn lại của Quân Lực VNCH.
Nguồn: https://onnguonsuviet.com/p104a809/cbu-55
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Bom CBU-55 (Cluster Bomb Unit)
Đây là loại bom chùm (Cluster) vì bên trong có chứa nhiền bom nhỏ, là loại bom cháy như bom xăng Napalm hay bom lân tinh Phosphorus nhưng ở mức độ khủng khiếp hơn bội phần. Đây là loại bom quy ước nguy hiểm nhất, chỉ sau bom nguyên tử mà thôi! Vì vậy mà khi cần xử dụng loại bom này thì phải thông qua nhiều khâu thẩm quyền kiểm duyệt phức tạp, vả lại bom cũng như ngòi nổ được cất giữ và kiểm soát hết sức nghiêm ngặc, bí mật và hạn chế.
Có người lại gọi là bom hơi ngạt, vì khi nổ nó đốt cháy hết khí oxygen trong vùng. CBU-55 còn có 1 tên gọi khác là bom nhiệt áp ...
Bom CBU-55 được Hoa Kỳ phát triển trong chiến tranh Việt Nam từ cuối thập niên 1960, được thử nghiệm vào năm 1971.
Bom CBU-55 có hình trụ tròn dài 2.3m, đường kính 0.36m, phần đầu tròn có bộ phận cảm ứng áp xuất của khí quyển lòi dài ra phía trước, đuôi có sãi cánh 0.72m để tạo sự ổn định khi rơi, phiên loại đầu tiên nặng 340kg.
Bên trong có chứa 3 trái bom nhỏ hơn loại BLU-73A/B (BLU=Bomb Live Unit), chứa propane C3H8 dạng lỏng.
Bom CBU-55 có thể được thả rơi tự do hay thả dù từ khu trục cơ, trực thăng hay vận tải cơ. Thả bằng dù để bom rơi chậm lại và máy bay sẽ bay ra khỏi vùng nguy hiểm khi bom nổ trong trường hợp khu trục cơ bay thấp hay dùng dù để kéo bom ra khỏi thân C-130.
Khi bom rơi đến một độ cao nào đó thì 3 trái bom nhỏ bên trong được bung ra và khi 3 trái bom nhỏ này khi khi cách mặt đất vài chục mét sẽ nổ, chất lỏng propane được văng tung tóe ra ngoài dưới dạng như đám mây hay đám sương mù bao phủ cả một vùng rộng lớn khoảng 1.6hectare hay 16000 mét vuông và bốc cháy. Khi cháy thì dưỡng khí oxygen trong cả vùng này cũng bị đốt cháy theo vì tham gia phản ứng cháy với propane (quý vị nào đã từng học hóa hữu cơ lớp 12 đều biết qua công thức phản ứng cháy này). Đối phương có thể bị chết cháy, chết nóng hay chết ngạt.
Ngày 21 tháng 4 năm 1975, tại mặt trận Xuân Lộc, 1 trái bom CBU-55 đã được Không Quân VNCH thả bằng dù xuống Ngã Ba Dầu Giây, Long Khánh bằng C-130 Hercules từ độ cao 6100m.
Cho đến ngày nay vẫn chưa ai, chưa bên nào đưa ra con số tổn thất đích xác của quân CSBV!
Hơn 6 tháng qua tôi đã tìm hiểu và tin chắc rằng trong trận này Không Quân VNCH đã thả một số bom BLU-82, còn gọi là Daisy Cutter. Nên cho đến nay vẫn còn nhiều ngộ nhận, tranh cãi.
SOURCE: Fb Cuong Nguyen- Hoài niệm miền Nam một thời
XEM THÊM:
Những trái bom CBU 55 thả xuống Xuân Lộc tháng 4/1975
https://www.youtube.com/watch?v=5RlNAELyh-Q
GBU-57
By DAVID RISING
Updated 7:02 AM PDT, June 17, 2025
Nếu Hoa Kỳ quyết định hỗ trợ Israel trực tiếp hơn trong cuộc tấn công Iran, một lựa chọn cho Washington là cung cấp bom "phá boongke" được cho là cần thiết để gây thiệt hại đáng kể cho nhà máy làm giàu nhiên liệu hạt nhân Fordo, được xây dựng sâu trong núi.
Quả bom khổng lồ sẽ được thả từ một siêu oanh tạc cơ của Mỹ, có thể gây ra nhiều hậu quả, bao gồm cả việc gây nguy hiểm cho bất kỳ cơ hội nào để Iran tham gia vào các cuộc đàm phán mà Trump mong muốn về chương trình hạt nhân của ông. (Ảnh trích từ Video AP/Tian Macleod Ji)
BANGKOK (AP) — Nếu Hoa Kỳ quyết định hỗ trợ Israel trực tiếp hơn trong cuộc tấn công Iran, một lựa chọn cho Washington là cung cấp bom "phá boongke" được cho là cần thiết để gây thiệt hại đáng kể cho nhà máy làm giàu nhiên liệu hạt nhân Fordo, được xây dựng sâu trong núi.
Một quả bom như vậy sẽ phải được thả từ một máy bay của Mỹ, có thể gây ra nhiều hậu quả, bao gồm cả việc gây nguy hiểm cho bất kỳ cơ hội nào để Iran tham gia vào các cuộc đàm phán mà Trump mong muốn về chương trình hạt nhân của ông.
Các quan chức Israel cũng gợi ý rằng có những lựa chọn khác để tấn công Fordo ở miền trung Iran khi họ tìm cách phá hủy năng lực hạt nhân của quốc gia này. Nhưng ngoài một cuộc tấn công của biệt kích trên mặt đất hoặc một cuộc tấn công hạt nhân, bom phá boongke có vẻ là lựa chọn khả thi nhất.
Bom phá boongke là gì?
"Bom phá boongke" là một thuật ngữ rộng được sử dụng để mô tả những quả bom được thiết kế để xuyên sâu bên dưới bề mặt trước khi phát nổ. Trong trường hợp này, nó đề cập đến quả bom GBU-57 A/B Massive Ordnance Penetrator mới nhất trong kho vũ khí của Mỹ.
Theo Không quân Hoa Kỳ, quả bom dẫn đường chính xác nặng khoảng 30.000 pound (13.600 kg) được thiết kế để tấn công các boongke và đường hầm được chôn sâu và kiên cố. Người ta tin rằng nó có thể xuyên sâu khoảng 200 feet (61 mét) bên dưới bề mặt trước khi phát nổ và các quả bom có thể được thả lần lượt, thực sự khoan sâu hơn và sâu hơn với mỗi vụ nổ liên tiếp.
Quả bom mang đầu đạn thông thường, nhưng Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế đã xác nhận rằng Iran đang sản xuất urani làm giàu cao tại Fordo, làm dấy lên khả năng vật liệu hạt nhân có thể được phát tán vào khu vực này nếu GBU-57 A/B được sử dụng để tấn công cơ sở này.
Tuy nhiên, các cuộc không kích của Israel vào một địa điểm hạt nhân khác của Iran, Natanz, trên một địa điểm máy ly tâm chỉ gây ô nhiễm tại chính địa điểm này, chứ không phải khu vực xung quanh, IAEA cho biết.
Fordo là mục tiêu khó nhắm đến mức nào?
Fordo là cơ sở làm giàu hạt nhân thứ hai của Iran sau Natanz, cơ sở chính của nước này, vốn đã bị Israel không kích. IAEA cho biết hôm thứ Ba rằng họ tin rằng các cuộc không kích đã có "tác động trực tiếp" đến các sảnh máy ly tâm ngầm của cơ sở này.
Fordo nhỏ hơn Natanz và được xây dựng trên sườn núi gần thành phố Qom, cách Tehran khoảng 60 dặm (95 km) về phía tây nam. Người ta tin rằng việc xây dựng đã bắt đầu vào khoảng năm 2006 và đi vào hoạt động lần đầu tiên vào năm 2009 — cùng năm Tehran công khai thừa nhận sự tồn tại của mình.
Ngoài việc ước tính Fordo nằm sâu 80 mét (260 feet) dưới đá và đất, địa điểm này được cho là được bảo vệ bởi các hệ thống tên lửa đất đối không của Iran và Nga. Tuy nhiên, các hệ thống phòng không đó có khả năng đã bị tấn công trong chiến dịch của Israel.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã nói rằng mục tiêu tấn công Iran là để loại bỏ chương trình tên lửa và hạt nhân của nước này, mà ông mô tả là mối đe dọa hiện hữu đối với Israel, và các quan chức đã nói rằng Fordo là một phần của kế hoạch đó. "Toàn bộ hoạt động này ... thực sự phải được hoàn thành bằng việc loại bỏ Fordo", Yechiel Leiter, đại sứ Israel tại Hoa Kỳ, nói với Fox News vào thứ Sáu.
Tại sao Hoa Kỳ cần phải tham gia?
Về lý thuyết, GBU-57 A/B có thể được thả bởi bất kỳ máy bay ném bom nào có khả năng mang trọng lượng, nhưng hiện tại Hoa Kỳ chỉ định cấu hình và lập trình oanh tạc cơ ném bom tàng hình B-2 Spirit của Mỹ để thả bom, theo Không quân.
B-2 chỉ được Không quân sử dụng và được Northrop Grumman sản xuất. Theo nhà sản xuất, B-2 có thể mang tải trọng 40.000 pound (18.000 kg) nhưng Không quân Hoa Kỳ cho biết họ đã thử nghiệm thành công B-2 được trang bị hai quả bom phá boongke GBU-57 A/B — tổng trọng lượng khoảng 60.000 pound (27.200 kg). Máy bay ném bom hạng nặng tầm xa chiến lược này có tầm hoạt động khoảng 7.000 dặm (11.000 km) mà không cần tiếp nhiên liệu và 11.500 dặm (18.500 km) với một lần tiếp nhiên liệu, và có thể đến bất kỳ điểm nào trên thế giới trong vòng vài giờ, theo Northrop Grumman.
Liệu Hoa Kỳ có tham gia hay không lại là một vấn đề khác. Tại cuộc họp G7 ở Canada, Trump đã được hỏi về những gì cần thiết để Washington tham gia vào hoạt động quân sự và ông đã trả lời: "Tôi không muốn nói về điều đó". Trong một cuộc phỏng vấn cuối tuần với ABC News, Đại sứ Israel Leiter đã được hỏi về khả năng Hoa Kỳ hỗ trợ tấn công Fordo và ông nhấn mạnh rằng Israel chỉ yêu cầu Hoa Kỳ hỗ trợ phòng thủ. “Chúng tôi có một số tình huống bất trắc ... cho phép chúng tôi đối phó với Fordo,” ông nói.
DAVID RISING - Nhà báo Rising đưa tin về các câu chuyện khu vực Châu Á-Thái Bình Dương cho The Associated Press. Ông đã làm việc trên khắp thế giới, bao gồm đưa tin về các cuộc chiến tranh ở Iraq, Afghanistan và Ukraine, và đã có trụ sở tại Berlin trong gần 20 năm trước khi chuyển đến Bangkok.
