VĂN HÓA ONLINE - BIỂN ĐÔNG-BIỂN TÂY-SOUTH CHINA SEA - THỨ HAI 15 SEP 2025
Vì sao Bắc Kinh nhất định cướp đoạt Scarborough?
Ảnh trên: Đồ họa bãi cạn Scarborough (Newsweek); Ảnh giữa: Không ảnh của Philippines chụp được một tầu cá đặc công của Trung cộng xâm nhập vào bên trong đàm phá Scarborough; Ảnh dưới: Bản đồ vị trí biển S. China Sea: Con đường hàng hải mang lại 3,5 tỷ đô la hàng năm đi từ eo bể Malacca-Singapore băng ngang qua bãi Tư Chính (Việt Nam) và bãi cạn Scarborough (Philippines / Trung cộng chiếm từ năm 2012). Minh họa của VHO (lkt)
Lý Kiến Trúc
VĂN HÓA ONLINE
15/9/2025
Scarborough: Trung cộng tiến thêm bước nữa: ‘phê duyệt khu bảo tồn thiên nhiên’. Philippines phản đối
* Chiến lược của Manila & Mỹ và âm mưu của Bắc Kinh ở bãi cạn Scarborough như thế nào?
* Bắc Kinh muốn gì ở bãi cạn Scarborough?
* Bắc Kinh sẽ thiết lập các ‘Trạm kiểm soát’ và ‘Trung tâm hậu cần’ ở bãi cạn Scarborough sau khi hoàn thành cái gọi là Khu bảo tồn Thiên nhiên Quốc gia.
* Phản ứng ‘cầm chừng của Mỹ
* Eo bể Ba Sĩ sẽ nổi sóng?
XEM THÊM:
Ảnh vệ tinh mới nhất về đảo nhân tạo của TQ ở Trường Sa / Thế giới bó tay?
Tòa Tối cao Philippines; Hồ sơ Khảo sát JMSU và viễn ảnh Macclesfield Bank
Viễn ảnh bãi Ayungin-Cỏ Mây
https://www.nhatbaovanhoa.com/a11610/vien-anh-bai-ayungin-co-may
Tình hình bãi Cỏ Mây và Scarborough hiện nay ra sao?
https://www.nhatbaovanhoa.com/a12422/tinh-hinh-bai-co-may-va-scarborough-hien-nay-ra-sao-
Viễn ảnh bãi Scarborought Shoal
https://www.nhatbaovanhoa.com/a11603/vien-anh-bai-scarborought-shoal
Philippines dùng không ảnh tố cáo TQ âm mưu xây dựng căn cứ Scarborough
Philippines tiếp tục xây dựng ở đảo Thị Tứ
https://www.nhatbaovanhoa.com/a10007/philippines-tiep-tuc-xay-dung-o-dao-thi-tu
Philippines thành lập một trạm bảo vệ bờ biển ở đảo Thị Tứ
https://biendong.net/2023/12/07/philippines-thanh-lap-mot-tram-bao-ve-bo-bien-o-dao-thi-tu/
Bắc Kinh muốn gì ở đảo Thị Tứ?
https://www.nhatbaovanhoa.com/a8839/bac-kinh-muon-gi-o-dao-thi-tu-
Tranh chấp đảo Thị Tứ; Gs Thayer bàn chuyện
https://www.nhatbaovanhoa.com/a10704/tranh-chap-dao-thi-tu-gs-thayer-ban-chuyen
Từ kịch bản Trường Sa tới biến hóa vô lường ở biển Tây Philippines?
Lý Kiến Trúc Phỏng vấn Thượng nghị sĩ Roilo Golez, cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines
Việt - Hoa: Đụng độ ở bãi Tư Chính cách Saigon khoảng 220 hải lý
https://www.nhatbaovanhoa.com/a9279/viet-hoa-dung-do-o-bai-tu-chinh-cach-saigon-khoang-220-hai-ly
Đại sứ Daniel J, Kritenbrink trả lời phỏng vấn Văn Hóa Online-California
*
Bãi cạn Scarborough nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines, cách đảo Luzon khoảng 124 hải lý; nhưng trên thực tế, bãi cạn màu ngọc lam này đã bị Trung Quốc kiểm soát từ năm 2012. Bắc Kinh thường xuyên duy trì sự hiện diện các tàu hải cảnh, tàu cá ‘đặc công’, thậm chí, tàu hải quân, chiến đấu cơ, trực thăng quân sự ở vùng trời biển này khi xảy ra các tranh chấp “nóng” với Philippines và Mỹ đứng sau lưng.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio hôm 14/9/2025, đã lên tiếng yêu cầu Bắc Kinh tuân thủ phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng tài quốc tế và dừng lại các kế hoạch gây bất ổn, đồng thời Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Hoa Kỳ (USINDOPACOM), nhấn mạnh Mỹ và các đồng minh tiếp tục phối hợp « duy trì quyền tự do hàng hải và hàng không, cũng như các hoạt động hợp pháp khác trên biển và không phận quốc tế ».
Thế nhưng Bắc Kinh hầu như tảng lờ phản ứng của Mỹ và Philippines. Trước đây, Tập Cận Bình tuyên bố phán quyết La Haye không ảnh hưởng gì đến Bắc Kinh.
Các biến động gần đây ở Biển Tây Philippines ngày càng lộ ra ý đồ tham vọng của Bắc Kinh. Từ vụ bãi Cỏ Mây đến vụ Scarborough dường như nằm trong chiến lược của Bắc Kinh muốn chiếm đoạt các bãi cạn mang vị trí quân sự trọng yếu.
Để phản ứng lại các hành động hung hăng của Bắc Kinh ở Biển Tây Philippines, Manila đã tham gia các cuộc hành quân tuần tra chung với Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương Mỹ, hải quân Nhật Bản ngoài khơi tỉnh Zambales, gần Bãi cạn Scarborough diễn ra từ ngày 11-13/9/2025.
Tuy nhiên, các cuộc hành quân tuần tra của liên quân Mỹ-Nhật-Phi vẫn không ngăn cản được tham vọng của Bắc Kinh.
Ngày 10/9/2025, Quốc vụ Viện Trung Quốc tuyên bố thành lập Khu bảo tồn Thiên nhiên Quốc gia Đảo Hoàng Nham (bao gồm cả Scarborough), khu bảo tồn thiên nhiên này nằm ở thành phố đảo cực nam của Trung Quốc là Tam Sa, tỉnh Hải Nam, với diện tích 3.523,67 ha (8.705 mẫu Anh).
Bãi cạn Scarborough màu ngọc lam tuyệt đẹp chụp từ trên không. AP
Thực chất của cái gọi là khu bảo tồn thiên nhiên này là gì?
Ngày 14/9/2025, hải quân và hải cảnh Trung Quốc tuyên bố đang thực hiện các cuộc tuần tra "thường lệ" ở vùng biển South China Sea, mục tiêu là chính thức ra mặt bảo vệ Khu bảo tồn Thiên nhiên Quốc gia Đảo Hoàng Nham bao gồm bãi cạn Scarborough.
Giới quan sát cho rằng thực chất của cái gọi là khu bảo tồn thiên nhiên này là chiến dịch củng cố chủ quyền bất hợp pháp của Trung cộng đối với 80% diện tích ở biển Soith China Sea.
Bắc Kinh đã sử dụng từ ngữ cái mà họ gọi là ‘khu bảo tồn thiên nhiên’ thực ra đó là loại ‘ngôn ngữ xảo quyệt quen thuộc của cộng sản’ để che đậy các âm mưu (chính trị-quân sự) sắp diễn ra.
Ai cấm Bắc Kinh thiết lập các “Trạm kiểm soát an ninh” trên bãi cạn Scarborough?
Sau 13 năm “làm chủ” Scarborough mà không gặp các phản ứng quyết liệt của Mỹ, Bắc Kinh quyết định tiến thêm một bước nữa ở bãi cạn này.
Vị trí của Scarborough không phải vì mấy con cá của ngư dân Philippines, mà nó là một tiền đồn cực kỳ quan trọng nằm trên con đường hải lộ của hàng ngàn thương thuyền băng qua eo bể Ba Sĩ-Cao Hùng phải đi ngang qua nó.
Làm chủ hoàn toàn Scarborough, ai cấm Bắc Kinh sẽ ra tay “thu thuế” các thương thuyền đi ngang chở hàng ngàn tấn dầu?
Bãi cạn Scarborough nổi tiếng là một khu vực có màu nước biển tuyệt đẹp, có nguồn cá dồi dào, nhưng cá không phải là yếu tố hàng đầu so với với các yếu tố chính trị và quân sự. Scarborough sẽ là một tiền đồn án ngữ hải lộ lưu thông của hàng ngàn thương thuyền băng qua eo bể Ba Sĩ tiến lên phía bắc Đài Loan, Nam Bắc Hàn và Nhật Bản, kể cả Trung Quốc khi mua nguồn dầu thô từ các nước sản xuất dầu ở Trung Đông. Bản dđồ minh họa của VHO (lkt)
* Dưới đây là một số bài viết nhận định về hành động của Bắc Kinh về bãi cạn Scarborough:
abs-cbn: Hoa Kỳ ủng hộ kế hoạch của Philippines và Trung Quốc tại bãi cạn Scarborough
ABS-CBN News
Updated Sep 13, 2025 11:04 AM PHT
Các nhà hoạt động trẻ Philippines đã dũng cảm vượt sóng gió khi kéo cờ Philippines trên bờ biển Zambales hôm thứ Hai, hướng ra Biển Tây Philippines, như một biểu tượng cho tuyên bố chủ quyền của nước này đối với vùng lãnh thổ đang tranh chấp. Nhóm này đã bắt đầu lễ thượng cờ đúng vào dịp kỷ niệm Ngày Độc lập của Philippines. Jun Dumaguing, ABS-CBN News
MANILA — Hoa Kỳ tuyên bố ủng hộ Philippines trong việc bác bỏ kế hoạch thành lập khu bảo tồn thiên nhiên tại Bãi cạn Scarborough, còn được gọi là Bajo de Masinloc, của Trung Quốc, đồng thời gọi động thái này của Bắc Kinh là "gây bất ổn".
Philippines phản đối kế hoạch thành lập khu bảo tồn thiên nhiên của Trung Quốc tại Bãi cạn Scarborough.
Trong một thông cáo, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cho biết kế hoạch của Trung Quốc đe dọa sự ổn định khu vực. "Việc Bắc Kinh tuyên bố Bãi cạn Scarborough là khu bảo tồn thiên nhiên là một nỗ lực cưỡng ép khác nhằm thúc đẩy các yêu sách lãnh thổ và hàng hải sâu rộng ở Biển S. China Sea, gây bất lợi cho các nước láng giềng, bao gồm cả việc ngăn cản ngư dân Philippines tiếp cận các ngư trường truyền thống này", ông nhấn mạnh.
Trung Quốc sẽ thành lập khu bảo tồn thiên nhiên tại Bãi cạn Scarborough
Đầu tuần này, Quốc vụ viện Trung Quốc đã công bố kế hoạch thành lập khu bảo tồn tại Bãi cạn Scarborough, cho rằng đây là "một biện pháp quan trọng để duy trì sự đa dạng, ổn định và bền vững của hệ sinh thái tự nhiên trên đảo Hoàng Nham".
Trung Quốc đang thực hiện chiến dịch "chiếm đóng hàng hải" ở Biển Tây Philippines:
Các nhà phân tích Trung Quốc ở Bắc Kinh kêu gọi "tăng cường giám sát và thực thi pháp luật đối với tất cả các hoạt động bất hợp pháp và bất thường liên quan đến khu bảo tồn thiên nhiên".
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Manila (DFA) đã phản đối cái mà họ gọi là "hành động bất hợp pháp và phi pháp của Trung Quốc". Ngư dân Philippines lên án kế hoạch của Trung Quốc về khu bảo tồn thiên nhiên tại bãi cạn Scarborough
Trong cùng tuyên bố, Philippines kêu gọi Trung Quốc tôn trọng chủ quyền và quyền tài phán của mình đối với Bãi cạn Scarborough. Hoa Kỳ cũng kêu gọi Trung Quốc "tuân thủ phán quyết nhất trí của Tòa Trọng tài năm 2016" đã ra phán quyết có lợi cho Philippines.
Newsweek: Trung Quốc leo thang tranh chấp lãnh thổ với đồng minh của Hoa Kỳ
Published Sep 11, 2025 at 5:39 AM EDT Updated Sep 11, 2025 at 8:27 AM EDT
https://www.newsweek.com/china-declares-nature-reserve-south-china-sea-flashpoint-2128029
*Đây là một cuộc chiến chính trị - cướp bãi cạn, tước đoạt sinh kế của ngư dân Philippines, rồi lại ngụy biện là chủ nghĩa môi trường.
By Micah McCartney
Trung Quốc vừa tuyên bố thành lập khu bảo tồn thiên nhiên quốc gia tại bãi cạn Scarborough, làm gia tăng căng thẳng về điểm nóng trên Biển Đông và động thái này đã vấp phải sự phản đối gay gắt từ Philippines.
Tại sao điều này quan trọng
Philippines đang vướng vào một cuộc tranh chấp lãnh thổ gay gắt với Trung Quốc, nước tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển South China Sea — bao gồm cả các thực thể như Bãi cạn Scarborough nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines - đồng minh Hoa Kỳ.
Trung Quốc đã nắm quyền kiểm soát thực tế đối với ngư trường truyền thống này vào năm 2012 sau một cuộc đối đầu với Philippines. Trong những năm gần đây, khu vực này đã chứng kiến nhiều cuộc đối đầu trên biển khi Bắc Kinh tìm cách ngăn chặn các cuộc tuần tra và nhiệm vụ tiếp tế cho ngư dân địa phương của Philippines.
Một vụ chạm trán như vậy vào tháng trước đã khiến một tàu tuần duyên Trung Quốc bị hư hại nặng sau khi (vô tình) va chạm với một tàu khu trục hạm của hải quân Trung Quốc khi cả hai đang truy đuổi một tàu tuần duyên Philippines.
Newsweek đã liên hệ với lực lượng tuần duyên Philippines và Bộ Ngoại giao Trung Quốc qua email để xin bình luận. Một bản đồ cho thấy vị trí chính phủ Trung Quốc đã thành lập một khu bảo tồn thiên nhiên mới trên Bãi cạn Scarborough, một rạn san hô đang tranh chấp thuộc quần đảo Trường Sa ở Biển Đông.
Bản đồ cho thấy chính phủ Trung cộng đã thành lập khu bảo tồn thiên nhiên mới trên bãi cạn Scarborough, một rạn san hô đang tranh chấp ở Biển Tây Philippines.
Những điều cần biết
Hôm thứ Tư, Quốc vụ viện Trung Quốc cho biết họ đã phê duyệt việc thành lập "Khu bảo tồn Thiên nhiên Quốc gia Bãi cạn Scarborough", coi đây là một bước đi quan trọng nhằm đảm bảo tính đa dạng, ổn định và bền vững của hệ sinh thái tự nhiên tại bãi cạn.
Trong một thông báo riêng, Cục Lâm nghiệp và Đồng cỏ Quốc gia đã công bố một hình ảnh với tọa độ địa lý phác thảo ranh giới quy hoạch của khu bảo tồn, trải dài về phía đông bắc và bao phủ khoảng một phần ba diện tích rạn san hô.
Các tàu được Cảnh sát biển Philippines xác định là "Lực lượng dân quân biển" của Trung Quốc được nhìn thấy bên trong đầm phá của bãi cạn Scarborough, ở Biển Đông trong một chuyến bay trinh sát trên không vào ngày 18 tháng 2 năm 2025.... Jam Sta Rosa/AFP via Getty Images
XEM THÊM: • Liên minh Hoa Kỳ tăng cường hạm đội tuần duyên trước mối đe dọa từ Trung Quốc • Trung Quốc cử lực lượng chặn tàu Mỹ và Anh gần bờ biển • Vệ tinh phát hiện tàu sân bay tiên tiến nhất của Trung Quốc trên biển • Trung Quốc cử tàu trang bị máy bay không người lái tuần tra Bắc Thái Bình Dương
Hôm thứ Năm, Bộ Ngoại giao Philippines đã lên án thông báo này, gọi đây là "hành động bất hợp pháp và phi pháp của Trung Quốc, vì rõ ràng xâm phạm quyền và lợi ích của Philippines theo luật pháp quốc tế". Bộ này cho biết nước này sẽ chính thức đệ trình công hàm ngoại giao phản đối và kêu gọi Bắc Kinh tôn trọng "chủ quyền và quyền tài phán" của Manila đối với bãi cạn này.
Phản hồi tuyên bố của Manila, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiến nói với các phóng viên hôm thứ Năm: "Phạm vi lãnh thổ của Philippines từ lâu đã được xác định bởi một loạt các điều ước quốc tế, và đảo Hoàng Nham chưa bao giờ là một phần của các điều ước đó."
Lâm kêu gọi Philippines "ngay lập tức chấm dứt các hành vi xâm phạm, khiêu khích và thổi phồng liều lĩnh để tránh làm phức tạp thêm tình hình hàng hải."
Đảo Hoàng Nham là tên gọi của Trung Quốc dành cho Bãi Cỏ Mây. (Huangyan Dao is China's term for Second Thomas Shoal). Philippines gọi nó là Bajo De Masinloc.
Trong một phán quyết mang tính bước ngoặt năm 2016, một tòa trọng tài tại The Hague đã phân loại Bãi cạn Scarborough là đá theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển, nghĩa là nó không tạo ra vùng đặc quyền kinh tế riêng.
Bãi cạn Scarborough nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Philippines tính từ Luzon. Phán quyết này phần lớn bác bỏ các yêu sách hàng hải rộng lớn của Trung Quốc ở Biển South China Sea. Bắc Kinh đã không tham gia vào quá trình tố tụng và khẳng định phán quyết này là vô hiệu.
Dư luận nói gì
Các nhà phân tích hàng hải đã đưa ra ý kiến về tuyên bố khu bảo tồn thiên nhiên, một số người liên hệ nó với vụ va chạm ngày 11 tháng 8 khiến Bắc Kinh xấu hổ.
Collin Koh, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và Chiến lược ở Singapore, trong một bài đăng trên X đã gọi động thái này là "sự leo thang chiến tranh pháp lý mới nhất của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa". "Đây rõ ràng là một phản ứng đối với sự cố ngày 11 tháng 8. Nó cũng không chỉ là lời nói suông; Trung Quốc có khả năng thực thi."
Ray Powell, người đứng đầu SeaLight, một dự án minh bạch hàng hải tại Đại học Stanford, đã viết trên X: "Đây là một cuộc chiến chính trị - cướp bãi cạn, tước đoạt sinh kế của ngư dân Philippines, rồi lại ngụy biện là chủ nghĩa môi trường."
Ding Duo, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Khu vực tại Viện Nghiên cứu Biển Đông Quốc gia, nói với tờ Hoàn Cầu Thời báo, cơ quan truyền thông nhà nước Trung Quốc: "Việc thành lập một khu bảo tồn thiên nhiên cấp quốc gia không chỉ phản ánh việc thực thi chủ quyền và quyền tài phán, mà còn thể hiện một hành động cụ thể để thực hiện các nghĩa vụ quốc tế như Công ước về Đa dạng Sinh học."
+++++++++++++++++++++++++++
The Diplomat phân tích:
“Phản ứng của Trung Quốc trước Chiến lược Hàng hải của Philippines: Giới hạn của Sự minh bạch”
Bắc Kinh không hề nao núng trước sự việc của Manila; ngược lại, Trung Quốc đang đẩy nhanh hành động của mình.
By Paulette Gutierrez
September 02, 2025
Hải cảnh khổng lồ của Trung Quốc số 3305 bắn súng đại bác nước vào tàu tuần tra Philippines, trong một lần đói đầu ở bãi cạn Scarborough, ngày 09/12/2023. Nguồn AP
Một bức ảnh do Lực lượng vũ trang Philippines công bố cho thấy một tàu của Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc đang phun vòi rồng ở khu vực gần Bãi Cỏ Mây ở Biển Tây Philippines, ngày 20 tháng 8 năm 2025.
Chỉ hai ngày sau khi một tàu Cảnh sát biển Trung Quốc (CCG) và một tàu khu trục của Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân (PLAN) va chạm vào nhau khi đang truy đuổi tàu BRP Suluan khiêm tốn của Cảnh sát biển Philippines (PCG), một máy bay chiến đấu J-15 của Trung Quốc đã áp sát nguy hiểm một máy bay tuần tra của Philippines chở các nhà báo.
Chuỗi sự cố này ở Biển Tây Philippines cho thấy căng thẳng đang leo thang nhanh chóng như thế nào. Bắc Kinh không hề nao núng trước phản ứng của Manila; Bắc Kinh đang đẩy nhanh hành động của họ.
Manila đã áp dụng cái mà các quan chức gọi là "minh bạch quyết đoán", ghi lại mọi cuộc chạm trán ở vùng xám trên vùng biển tranh chấp rồi phát sóng cho cả thế giới xem. Hy vọng rằng việc phơi bày sẽ khiến Trung Quốc xấu hổ, kiềm chế và thu hút sự đồng cảm của quốc tế, một chiến thuật "nêu tên và xấu hổ" kinh điển. Cách tiếp cận này mang lại cảm giác quen thuộc.
Năm 2022, Ukraine cũng chuyển sang "minh bạch" bằng cách công khai công bố thông tin tình báo và hình ảnh vệ tinh để vạch trần sự gia tăng quân sự của Nga. Mặc dù Kyiv không chính thức áp dụng chiến thuật "nêu tên và xấu hổ" trong chính sách đối ngoại của mình, nhưng chiến lược này thực tế đã bị loại khỏi cùng một kịch bản.
Manila nên nhớ rằng Nga vẫn tiến lên, và Trung Quốc có thể sẽ phản ứng theo cách tương tự.
Cũng giống như Ukraine từng là bãi thử của Nga, Biển Tây Philippines – một phần của Biển South China Sea nằm trong Vùng Đặc quyền Kinh tế của Philippines - đã trở thành của Trung Quốc.
Đối với Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), quyền kiểm soát Biển South China Sea, bao gồm cả Biển Tây Philippines, gắn liền trực tiếp với toàn vẹn lãnh thổ và, theo nghĩa rộng hơn, với tính chính danh của chế độ.
Một danh tiếng bị bôi nhọ trên các tít báo nước ngoài là điều có thể chấp nhận được, nhưng vẻ ngoài yếu đuối thì không. Đó là lý do tại sao việc nêu tên và bêu xấu chỉ là tiếng ồn nền ở Bắc Kinh, với mỗi lần phơi bày mới buộc ĐCSTQ phải đáp trả bằng một màn phô trương sức mạnh. Kết quả là một vòng luẩn quẩn mà sự minh bạch thúc đẩy leo thang hơn là kiềm chế.
Manila chiếu đèn rọi để coi Bắc Kinh là kẻ bắt nạt trong khu vực, Bắc Kinh đáp trả bằng tư thế quân sự, với mỗi sự cố đều gay gắt hơn lần trước để chứng minh rằng họ không thể bị ép buộc kiềm chế.
Tham vọng hàng hải của Trung Quốc không phải là một con bài mặc cả; chúng được đan xen vào câu chuyện sinh tồn của ĐCSTQ. Nhường nhịn trên biển đồng nghĩa với việc thừa nhận sự yếu đuối.
Đối với Manila, điều đó có nghĩa là mọi hành động phơi bày đều có nguy cơ đẩy Bắc Kinh vào thế bí, nơi mà phản ứng duy nhất là leo thang.
Xét đến những sự cố gần đây, Tướng Romeo Brawner, Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Philippines, đã nhắc lại lời cảnh báo của Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. vào năm 2024 rằng cái chết của bất kỳ người Philippines nào trên vùng biển tranh chấp sẽ bị coi là một lằn ranh đỏ có thể kích hoạt các phản ứng quân sự và ngoại giao nghiêm trọng, bao gồm cả việc có thể viện dẫn Hiệp ước Phòng thủ Tương hỗ (MDT) với Hoa Kỳ.
Điều này cho thấy mối quan hệ mèo vờn chuột mong manh hiện đang định hình các cuộc chạm trán giữa Manila và Bắc Kinh. Mỗi cuộc đối đầu không chỉ là phép thử cho quyết tâm của Philippines mà còn là một thử thách thực sự xem liệu Hoa Kỳ có đáp lại lời kêu gọi của MDT hay không.
Washington liên tục cam kết hỗ trợ Philippines, nhưng sự đảm bảo này có vẻ mong manh khi nhìn qua lăng kính chính sách đối ngoại khó lường của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.
Trump đã tiết lộ Hoa Kỳ có thể nhanh chóng biến một cam kết an ninh thành một màn trình diễn như thế nào, như khi ông và các thành viên cấp cao trong Nội các của ông công khai làm nhục Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy trên truyền hình trực tiếp.
Đối với nhiều người ở Kyiv, và cả thế giới, khoảnh khắc đó báo trước sự sụp đổ uy tín của Hoa Kỳ, khi những lời hứa hỗ trợ bị phá hoại bởi các chiêu trò chính trị.
Lời kêu gọi nguyên tắc của Philippines phụ thuộc vào các đồng minh, những người cũng đang phải đối mặt với sự mệt mỏi về uy tín. Washington đã hứng chịu những đòn giáng mạnh vào uy tín của mình liên quan đến Ukraine và Trung Đông, và Bắc Kinh biết điều đó.
Manila càng dựa vào sự phơi bày, Trung Quốc càng dễ dàng quay lưng lại với Washington và các đồng minh, cáo buộc Washington áp dụng tiêu chuẩn kép.
Những nỗ lực của chính quyền Marcos nhằm mở rộng các liên minh ở châu Âu là một biện pháp phòng ngừa thận trọng, nhưng bản thân châu Âu đang phải gánh chịu những xung đột mà Washington ngày càng gạt sang một bên, từ cuộc chiến tranh Nga-Ukraine khốc liệt cho đến cơn bão lửa mới của cuộc xung đột Palestine-Israel.
Đối với châu Âu, Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương vẫn còn xa vời, và bất kỳ sự đảm bảo nào cũng sẽ luôn bị giới hạn bởi khoảng cách địa lý và ý chí chính trị. Manila không thể trông cậy vào những lời hứa từ các thủ đô vốn đã quá mỏng manh.
Paulette Gutierrez. Paulette Gutierrez là cựu chuyên gia phân tích quốc phòng của Văn phòng Nghiên cứu Chiến lược và Quản lý Chiến lược (OSSSM) thuộc Lực lượng vũ trang Philippines.
- Ở Biển Tây Philippines, Manila không chỉ phải đối mặt với một cuộc cạnh tranh song phương với Trung Quốc mà còn là một phép thử xem liệu sự răn đe được xây dựng dựa trên các hiệp ước và các đối tác bên ngoài có thể duy trì được hay không trước một đối thủ không đo lường sức mạnh bằng uy tín mà bằng lãnh thổ bị chiếm đóng và nắm giữ.
- Nếu Manila muốn minh bạch đóng vai trò răn đe, họ không thể chỉ dừng lại ở việc phơi bày sự thật. Biện pháp phòng vệ tốt nhất của Philippines là tăng cường sự minh bạch, kết hợp nó với các hệ thống phủ nhận, nhận thức về lĩnh vực hàng hải và đấu tranh pháp lý gây ra những tổn thất mà Bắc Kinh không thể bỏ qua. Nếu không, mỗi lần Trung Quốc phát đi thông điệp gây hấn có nguy cơ trở nên kém răn đe hơn là một lời nhắc nhở về việc lãnh thổ đang bị mất đi bao nhiêu.
