Rạng sáng 14-7, Mỹ chính thức bác gần hết yêu sách của Trung Quốc ở biển Hoa Nam

VĂN HÓA ONLINE - THẾ GIỚI HÔM NAY - THỨ BA 14 JULY 2020

Ý kiến-Bài vở vui lòng gởi về:  lykientrucvh@gmail.com (VănHóa Online-California)

TTO - Từ tuyên bố đầu tiên chỉ nói chung chung năm 1995, Mỹ đã ngày càng cụ thể hơn và chỉ đích danh Trung Quốc là nước có yêu sách phi pháp. Washington cũng dần biến mình thành một quốc gia có lợi ích liên quan dù không có tuyên bố chủ quyền.

Rạng sáng 14-7, Mỹ chính thức bác gần hết yêu sách của Trung Quốc ở biển Hoa Nam

14/07/2020

TTO - "Chính quyền Tổng thống Donald Trump đi thẳng vào một trong những vấn đề nhạy cảm nhất trong quan hệ Mỹ - Trung, trong đó bác bỏ hầu như mọi tuyên bố chủ quyền đáng kể nhất của Trung Quốc ở Biển Đông", AP viết.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo - Reuters

Trong tuyên bố đưa ra rạng sáng 14-7, Mỹ khẳng định các tuyên bố của Trung Quốc đối với tài nguyên ngoài khơi trên hầu hết Biển Đông là "hoàn toàn bất hợp pháp".

"Mỹ bảo vệ một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Hôm nay chúng tôi đang tăng cường chính sách của Mỹ trong một phần quan trọng và gây tranh cãi của khu vực ấy .

Chúng tôi đang làm rõ một điều: các tuyên bố của Bắc Kinh đối với tài nguyên ngoài khơi trên hầu hết Biển Đông là hoàn toàn bất hợp pháp, cũng như là chiến dịch bắt nạt của Trung Quốc nhằm kiểm soát chúng", tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo được phát trên website Bộ Ngoại giao Mỹ rạng sáng 14-7 mở đầu.

Theo nội dung đó, ông Pompeo khẳng định ở Biển Đông, Mỹ tìm cách bảo vệ hòa bình và ổn định, tôn trọng tự do trên biển phù hợp với Luật Pháp Quốc Tế, duy trì dòng trải thương mại và phản đối bất kỳ nỗ lực nào về việc sử dụng cách thức cưỡng ép hay vũ lực nhằm giải quyết tranh chấp.

"Chúng tôi chia sẻ những lợi ích sâu sắc và trường tồn này với các đồng minh và đối tác, những người lâu nay đã ủng hộ một trật tự dựa trên Luật Pháp Quốc Tế ", tuyên bố viết.

Ông Pompeo cũng khẳng định Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đơn phương áp đặt ý chí của mình trong khu vực.

Ông viết:"Bắc Kinh đã không đưa ra cơ sở pháp lý nhất quán nào cho yêu sách "đường chín đoạn" ở Biển Đông kể từ khi chính thức tuyên bố đó vào năm 2009. Trong một quyết định có sự thống nhất ngày 12-7-2016, một tòa trọng tài thành lập theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982 – mà Trung Quốc là một quốc gia thành viên – đã bác bỏ yêu sách hàng hải của Trung Quốc, cho đây là yêu sách không có cơ sở luật pháp quốc tế".

Ngay trước khi tuyên bố của Mỹ được đưa ra, hãng tin AP dẫn lời quan chức cho hay Washington sẵn sàng bác gần hết các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông. Đây được xem là một động thái thái leo thang của Mỹ chống lại Trung Quốc.

"Chính quyền Tổng thống Donald Trump sẽ đi thẳng vào một trong những vấn đề nhạy cảm nhất trong quan hệ Mỹ - Trung, trong đó bác bỏ hầu như mọi tuyên bố chủ quyền đáng kể nhất của Trung Quốc ở Biển Đông", AP viết.

Thời điểm Mỹ ra tuyên bố trên trùng với kỉ niệm 4 năm ngày phán quyết The Hague (Hà Lan) tuyên bố bác bỏ yêu sách "đường chín đoạn" của Trung Quốc ở Biển Đông trong vụ kiện của Philippines như đã nêu.

Đáng chú ý trong tối 13-7, Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines khẳng định phán quyết nêu trên là "bất hợp pháp". Tuyên bố này phản ánh thái độ ngó lơ phán quyết của Trung Quốc lâu nay.

Trước đây, chính sách của Mỹ kiên định ở việc kêu gọi các tranh chấp hàng hải giữa Trung Quốc và láng giềng nên giải quyết một cách hòa bình thông qua luật pháp quốc tế, cụ thể là tòa trọng tài do Liên Hiệp Quốc hậu thuẫn.

Nhưng trong thông điệp 14-7 như đã nêu, Ngoại trưởng Pompeo thẳng thừng bác bỏ các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc, đồng thời cáo buộc Bắc Kinh đe dọa, làm suy yếu quyền chủ quyền của các nước Đông Nam Á có bờ biển ở Biển Đông, bắt nạt các nước này, ngăn không cho khai thác tài nguyên ngoài khơi.

Theo ông Pompeo, Trung Quốc đã áp đặt sự thống trị đơn phương ở Biển Đông và dùng sức mạnh để thay thế Luật Pháp Quốc Tế.

Ông viết: "Cách tiếp cận của Bắc Kinh đã rõ ràng suốt nhiều năm qua. Năm 2010, ngoại trưởng Trung Quốc khi ấy Dương Khiết Trì đã nói với các đồng cấp ASEAN rằng ‘Trung Quốc là nước lớn và các nước khác là nước nhỏ, và đó là thực tế. Thế giới của kẻ săn mồi trong quan điểm của Trung Quốc không có chỗ trong thế kỷ XXI". NHẬT ĐĂNG

+++++++++++++++++++++++++++++++++++++

Trung Quốc phản ứng mạnh sau khi bị Mỹ bác gần hết yêu sách ở Biển Đông

14/07/2020

TTO - Sáng 14-7, sau khi bị Mỹ chính thức bác bỏ gần hết yêu sách ở Biển Đông, ngay lập tức Trung Quốc phản ứng mạnh: "Mỹ không phải là quốc gia có liên quan trực tiếp tới các tranh chấp. Tuy nhiên, họ liên tục can thiệp vào vấn đề này".

Mẫu hạm USS Ronald Reagan (trước) và Mẫu hạm USS Nimitz của Hải quân Mỹ cùng các tàu chiến và máy bay dàn đội hình ở biển Hoa Nam hôm 6-7 - Ảnh: AP/Hải quân Mỹ

Ngày 14-7, phía Trung Quốc nói rằng họ kiên quyết phản đối tuyên bố mới nhất của Bộ Ngoại giao Mỹ liên quan vấn đề Biển Đông, theo đó bác bỏ các yêu sách chủ quyền vô lý của Trung Quốc ở vùng biển này.

Theo Hãng tin Reuters, phía Trung Quốc nói rằng việc Washington cáo buộc Bắc Kinh bắt nạt các nước láng giềng là "hoàn toàn phi lý".

"Mỹ không phải là quốc gia có liên quan trực tiếp tới các tranh chấp. Tuy nhiên, họ liên tục can thiệp vào vấn đề này" - Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ nêu trong một tuyên bố được đăng trên trang web của họ.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ nêu tiếp: "Dưới cái cớ duy trì sự ổn định, Mỹ đang phô trương cơ bắp, gây ra căng thẳng và kích động đối đầu trong khu vực".

Tuyên bố của phía Trung Quốc được đưa ra ngay sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ ra tuyên bố chính thức về lập trường của Mỹ ở Biển Đông trong văn bản đăng rạng sáng 14-7 (giờ Việt Nam).

Theo đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo khẳng định Cộng hòa nhân dân Trung Hoa "không có căn cứ pháp lý nào" để đơn phương áp đặt ý muốn của họ tại khu vực và rằng Bắc Kinh không có cơ sở pháp lý nhất quán nào cho yêu sách "đường 9 đoạn" ở Biển Đông kể từ khi chính thức tuyên bố điều đó vào năm 2009. 

"Mỹ bảo vệ một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở... Chúng tôi đang làm rõ một điều: Các tuyên bố của Bắc Kinh đối với các nguồn tài nguyên ngoài khơi trên hầu hết Biển Đông là hoàn toàn bất hợp pháp, giống như chiến dịch bắt nạt của Trung Quốc nhằm kiểm soát chúng" - Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nêu trong tuyên bố đăng trên trang web của Bộ Ngoại giao Mỹ.

Tuyên bố được đăng lên trang web của Bộ Ngoại giao Mỹ cũng nhắc lại phán quyết vào ngày 12-7-2016 của Tòa trọng tài được thành lập theo phụ lục VII của Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982, theo đó bác bỏ các yêu sách hàng hải của Trung Quốc, xem các yêu sách này là không có cơ sở trong luật quốc tế.

"Thế giới sẽ không cho phép Bắc Kinh coi Biển Đông là đế chế hàng hải của mình" - Ngoại trưởng Pompeo nhấn mạnh. 

Trong năm nay, phía Mỹ đã liên tục đưa ra các tuyên bố lên án mạnh mẽ các hành vi của Trung Quốc tại Biển Đông. Hồi tháng 4, Bộ Ngoại giao Mỹ bày tỏ lo ngại trước các thông tin về những hành động khiêu khích lặp đi lặp lại của Trung Quốc nhắm vào các hoạt động khai thác dầu khí của nước khác trong khu vực. 

"Trung Quốc nên chấm dứt thói bắt nạt của mình và kiềm chế các hành động khiêu khích, gây bất ổn như vậy" - Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh trong tuyên bố phát ngày 18-4.

Ngày 14-7, trong sách trắng được chính quyền Thủ tướng Shinzo Abe thông qua, Nhật Bản cũng cho biết Trung Quốc "đang tiếp tục nỗ lực thay đổi hiện trạng ở Biển Đông và Biển Hoa Đông".

Trung Quốc nói phán quyết Biển Đông năm 2016 'bất hợp pháp và vô hiệu'

13/07/2020

TTO - Đúng vào dịp 4 năm Tòa trọng tài quốc tế bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines ra tuyên bố gọi phán quyết là 'bất hợp pháp' và nhắc Manila chuyện hai nước đã điều đình ra sao.

Đây không phải lần đầu tiên Trung Quốc bác bỏ phán quyết Biển Đông năm 2016 nhưng có lẽ là lần đầu tiên một cơ quan đại diện ngoại giao Trung Quốc gọi phán quyết này là "bất hợp pháp" - Ảnh chụp màn hình

Trong một bài viết đăng trên Twitter chính thức ngày 13-7, Đại sứ quán Trung Quốc nói thẳng tuyên bố của họ là nhằm đáp trả lại các phát ngôn "ăn mừng" của Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr một ngày trước đó.

Đúng vào ngày 12-7 cách đây 4 năm, Tòa trọng tài thành lập theo phụ lục VII Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (hay còn được gọi vắn tắt là Tòa trọng tài quốc tế về Biển Đông) đã ra phán quyết trong vụ việc liên quan Biển Đông do Philippines kiện.

Phán quyết của tòa đã bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, bao gồm cả đường 9 đoạn do nước này tự vẽ và cái gọi là chủ quyền lịch sử là không có cơ sở pháp lý.

Trong tuyên bố ngày 13-7, Đại sứ quán Trung Quốc tiếp tục biện hộ rằng Bắc Kinh không có nghĩa vụ phải thực thi phán quyết năm 2016, thậm chí cho rằng hành động của tòa đã xâm phạm chủ quyền Trung Quốc.

"Trung Quốc không công nhận hay tham gia phiên tòa và cái gọi là phán quyết của tòa. Phiên tòa Biển Đông và cái gọi là phán quyết mà nó đưa ra là bất hợp pháp và không có hiệu lực", Đại sứ quán Trung Quốc tuyên bố.

Cơ quan đại diện ngoại giao Trung Quốc tiếp tục ngang ngược khẳng định "chủ quyền lãnh thổ, cùng các quyền về hàng hải và lợi ích khác trên Biển Đông sẽ không bị ảnh hưởng bởi phán quyết. Trung Quốc kiên quyết phản đối và sẽ không bao giờ chấp nhận các yêu sách hoặc hành động dựa trên phán quyết vừa nói".

Có một chi tiết đáng chú ý khác trong tuyên bố của phía Trung Quốc. Sau đoạn bác bỏ tính hợp pháp của phiên tòa Biển Đông, Đại sứ quán Trung Quốc nhắc lại chuyện Bắc Kinh và Manila "đã đạt được đồng thuận về việc giải quyết hợp lý vấn đề phán quyết năm 2016, thứ đã tạo đà vững chắc cho việc xoay chuyển quan hệ song phương".

Không rõ tuyên bố trên có được gởi tới Chính phủ Philippines hay không. Đại sứ quán Trung Quốc hiện đã xóa bài đăng có kèm tuyên bố, nhưng vẫn kịp để phóng viên Frances Mangosing của tờ Inquirer chụp lại màn hình.

Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam bị Trung Quốc chiếm đóng và cải tạo bất hợp pháp thành đảo nhân tạo - Ảnh: GOOGLE EARTH

Hôm 12-7, Ngoại trưởng Philippines Locsin đã gọi phán quyết năm 2016 không chỉ là chiến thắng của riêng nước này mà còn là của tất cả các nước "thượng tôn Luật Pháp Quốc Tế".

"Phán quyết này là không thể thương lượng", ông Locsin nhấn mạnh và kêu gọi Trung Quốc tuân thủ "một cách thiện chí" với tư cách là một trong những bên ký kết UNCLOS 1982.

Quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc đã chuyển từ đối đầu vì vấn đề Biển Đông sang hòa dịu và nồng ấm về kinh tế dưới thời Tổng thống Rodrigo Duterte. Hai bên đã tiến hành nhiều cuộc thảo luận về việc khai thác dầu khí chung trên Biển Đông.

Tuy nhiên, chính quyền Manila đã thay đổi thái độ với Bắc Kinh sau khi dịch COVID-19 bùng phát và chứng kiến các động thái hung hăng gần đây của Trung Quốc trên Biển Đông.

Hồi cuối tháng trước, Philippines đã lên tiếng phản đối Trung Quốc ngang ngược tổ chức tập trận ở quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, điều mà giới quan sát cho là hiếm thấy vì Manila không có yêu sách chủ quyền ở khu vực này.