Phần Lan, Thụy Điển sẽ nộp đơn gia nhập NATO

30 Tháng Tư 20224:54 CH(Xem: 4859)

Phần Lan, Thụy Điển nộp đơn gia nhập NATO


30/04/2022

VĨ CƯỜNG


image007Ngoại trưởng Phần Lan Pekka Haavisto (trái), Ngoại trưởng Ann Linde (phải) và Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg (giữa) trong một cuộc họp báo chung hồi tháng 1. Ảnh: AFP


(PLO)- Việc hai nước gia nhập NATO sẽ thay đổi đáng kể cán cân quyền lực ở châu Âu khi khối này mở rộng ảnh hưởng về phía bắc.


Hãng tin AP mới đây cho biết Phần Lan và Thụy Điển có thể nộp đơn xin gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sớm nhất vào tháng 5. Động thái này sẽ khiến hai nước Bắc Âu này từ bỏ chính sách trung lập lâu đời và có thể góp phần định hình lại an ninh trên toàn châu Âu.


Ảnh hưởng từ xung đột Nga - Ukraine


Tờ The Guardian dẫn ý kiến của giới chuyên gia cho rằng tình hình căng thẳng hiện nay giữa Nga và Ukraine là nguyên nhân chính khiến Thụy Điển và Phần Lan từ bỏ chính sách an ninh, đối ngoại truyền thống của mình và đi đến quyết định trở thành thành viên NATO.


“Xung đột tại Ukraine đã thay đổi đáng kể diễn biến chính trị ở Thụy Điển và Phần Lan cũng như dư luận hai nước. Chiến dịch của Nga tại Ukraine là yếu tố chủ chốt đẩy hai quốc gia này gần hơn tới phương án trở thành thành viên NATO” - ông Alistair Shepherd, chuyên gia về an ninh châu Âu thuộc ĐH Aberystwyth (Anh), nhận định.


Trong cuộc họp báo chung tại thủ đô Stockholm hôm 13-4, Thủ tướng Thụy Điển Magdalena Andersson và người đồng cấp Phần Lan Sanna Marin cho hay chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine “đã làm thay đổi toàn bộ bối cảnh an ninh châu Âu” cũng như thay đổi đáng kể tư duy về an ninh ở khu vực Bắc Âu.


Tờ Financial Times cho biết Thụy Điển và Phần Lan từng được coi là những hình mẫu về chính sách trung lập để vượt qua các thách thức chính trị trong thời kỳ Chiến tranh lạnh, giúp hai nước củng cố và phát triển kinh tế. Sau khi Liên Xô tan rã, Phần Lan đã công khai đứng về phía phương Tây nhưng vẫn duy trì chính sách không tham gia các liên minh quân sự. Người dân Phần Lan những năm qua không mặn mà với phương án gia nhập NATO, khi chưa đầy 30% số người ủng hộ lựa chọn này, tương tự ở Thụy Điển.


Tuy nhiên, mọi thứ thay đổi sau khi xung đột Nga - Ukraine bùng nổ. Cuộc thăm dò gần đây cho thấy 68% người Phần Lan ủng hộ gia nhập NATO và tỉ lệ này tăng lên 77% nếu đó là đề xuất từ chính quyền. Còn tại Thụy Điển, số người dân ủng hộ gia nhập NATO là khoảng 50%.


Trong kịch bản nước láng giềng Phần Lan trở thành thành viên NATO, tỉ lệ ủng hộ phương án này ở Thụy Điển tăng lên 62%, theo Giám đốc tổ chức nghiên cứu Hội đồng Đại Tây Dương ở Bắc Âu Anna Wieslander.


“Ngày càng nhiều cử tri ở hai nước này tin rằng tư cách thành viên NATO sẽ giúp họ có được sự bảo vệ cần thiết và cấp bách. Họ nhận thấy Nga từng đe dọa ba nước vùng Baltic nhưng không tấn công, vì ba quốc gia đó đều là thành viên NATO, còn Ukraine thì không” - bà Wieslander cho hay.


Về cơ bản, đây là quyền lợi của mỗi quốc gia châu Âu trong việc quyết định tương lai của chính mình. Nếu Nga tìm cách đe dọa nhằm ngăn chặn Thụy Điển và Phần Lan không nộp đơn xin gia nhập NATO thì điều đó chứng tỏ Nga không tôn trọng quyền cơ bản của mỗi quốc gia trong việc lựa chọn con đường đi của họ.


Quan hệ nồng ấm giữa NATO và Phần Lan, Thụy Điển


Từ khi Chiến tranh lạnh kết thúc, Thụy Điển và Phần Lan đã nỗ lực thúc đẩy mối quan hệ ngày càng chặt chẽ với NATO, đặc biệt sau khi hai nước tham gia Thỏa thuận Quan hệ đối tác vì hòa bình (PFP) năm 1994 và gia nhập Liên minh châu Âu (EU) năm 1995. PFP là thỏa thuận hợp tác mà NATO kết nối riêng với các nước Đông Âu, được cho là bước đầu tiên để các quốc gia này gia nhập liên minh, hãng tin Al Jazeera cho biết.


Thụy Điển và Phần Lan cũng thường xuyên cử lực lượng tham gia các cuộc tập trận chung với NATO. Hai nước cũng hợp tác chặt chẽ với Mỹ trong huấn luyện quân sự từ năm 2015. Tuy là đối tác thân thiết của NATO như vậy, song cả hai quốc gia Bắc Âu này đều không được bảo vệ theo Điều 5 về quy tắc phòng thủ chung theo hiệp ước của liên minh. Giới quan sát cho rằng gia nhập NATO sẽ giúp hai nước có thêm đảm bảo an ninh và khả năng răn đe trước các mối đe dọa an ninh tiềm tàng.


Cựu đại sứ Mỹ tại NATO nhiệm kỳ 2009-2013 Ivo Daalder nhận định an ninh trên toàn châu Âu sẽ được tăng cường nếu Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO. Tuy nhiên, điều này có thể sẽ vấp phải phản ứng quyết liệt của Nga, khiến căng thẳng leo thang tại các điểm nóng như vùng Baltic vì về bản chất, việc gia nhập NATO của Phần Lan, Thụy Điển sẽ tăng cường hơn nữa hiện diện quân sự của khối này ở đây. Cả Thụy Điển và Phần Lan đều có thể triển khai lực lượng quân đội được đánh giá là hiện đại và chuyên nghiệp của họ tới khu vực này.


Theo The Guardian, Moscow hồi ngày 11-4 cảnh báo nếu hai nước này từ bỏ chính sách trung lập trong nhiều thập niên và gia nhập NATO, Nga sẽ buộc phải khôi phục cán cân quân sự bằng cách tăng cường phòng thủ tại vùng Baltic, bao gồm triển khai tàu chiến mang vũ khí hạt nhân và tên lửa tại biển Baltic và biển Bắc. Điều này đồng nghĩa nguy cơ xung đột sẽ gia tăng tại châu Âu. Khi đó, Phần Lan và Thụy Điển sẽ trở thành tiền đồn của NATO và có thể là những nước hứng chịu hậu quả đầu tiên.


Chuyên gia Katharine Wright thuộc ĐH Newcastle (Anh) cho rằng Nga đang tìm cách tác động lên quyết định xin gia nhập NATO của Thụy Điển và Phần Lan nhưng chiến dịch quân sự của họ ở Ukraine lại đang thúc đẩy quá trình này. Dù vậy, trong trường hợp NATO đồng ý kết nạp Phần Lan và Thụy Điển, Nga nhiều khả năng sẽ không có những động thái quân sự quyết liệt như với Ukraine vì giới chức Moscow chỉ luôn xem Ukraine là một phần lịch sử của Nga, còn Phần Lan và Thụy Điển thì không.


“Nga nhiều khả năng sẽ không đưa quân can thiệp vào Phần Lan và Thụy Điển ngay cả khi hai nước chưa chính thức được kết nạp vào NATO và được bảo vệ bởi Điều 5. Hành động đó sẽ làm gia tăng đáng kể nguy cơ nổ ra chiến tranh quy mô lớn” - ông Wright nói.•


Ngoại trưởng Mỹ ủng hộ Phần Lan, Thụy Điển gia nhập NATO


Phát biểu trong phiên điều trần trước Ủy ban Đối ngoại hạ viện hôm 28-4, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken khẳng định ông “quyết liệt ủng hộ” việc Thụy Điển và Phần Lan tham gia NATO, theo tờ The Washington Post.


Tuy nhiên, ông Blinken không tiết lộ chi tiết về thời gian chờ gia nhập của Thụy Điển và Phần Lan mà chỉ nói rằng các nước thành viên NATO sẽ thảo luận thêm về vấn đề này trong cuộc họp thượng đỉnh diễn ra vào tháng 5.


Trên thực tế, Mỹ từ lâu đã công khai tuyên bố ủng hộ chính sách “mở cửa” của NATO với các ứng viên xin gia nhập, song một nhà ngoại giao Bắc Âu giấu tên cho rằng đây là phát biểu thể hiện sự ủng hộ lớn nhất của Mỹ với việc kết nạp thành viên mới của NATO. Tuyên bố của Ngoại trưởng Blinken được cho là có khả năng sẽ khiến Nga bất bình. VĨ CƯỜNG


Tuy nhiên, ông Guterres cũng bênh vực tổ chức của mình, thừa nhận rằng trong khi Hội đồng Bảo an bị "tê liệt" thì Liên Hợp Quốc đang thực hiện các hành động khác.


"Liên Hợp Quốc có 1.400 nhân viên đang làm việc ở Ukraine để cung cấp hỗ trợ, thực phẩm, tiền mặt [và] các hình thức hỗ trợ khác", ông nói với BBC.

12 Tháng Hai 2015(Xem: 20817)
Khoảng 50 xe tăng, 40 hệ thống tên lửa và 40 xe bọc thép từ Nga đã vượt biên giới ở khu vực Izvaryne để vào miền Đông Ukraine giữa lúc hội đàm Minsk diễn ra, theo quân đội Ukraine hôm 12-2.
12 Tháng Hai 2015(Xem: 18768)
Ông Obama biện minh cho các cuộc không kích của liên quân do Mỹ dẫn đầu nhắm vào các mục tiêu của Nhà nước Hồi giáo ở Syria và Iraq bằng cách sử dụng luật trao quyền chiến tranh năm 2001 được Quốc hội phê chuẩn cho tổng thống khi đó là George W. Bush.
12 Tháng Hai 2015(Xem: 20497)
Ông Vladimir Putin nói "chúng tôi đã đạt thỏa thuận về các ý chính" sau cuộc đàm phán kéo dài với Tổng thống Ukraine, Petro Poroshenko và các lãnh đạo Đức và Pháp. Cuộc đàm phán do Đức và Pháp làm trung gian nhằm tìm giải pháp chấm dứt xung đột tại Ukraine.
10 Tháng Hai 2015(Xem: 19263)
Thượng nghị sỹ Mỹ John McCain: Người dân Ukraine đang bị sát hại vậy mà chúng ta chỉ gửi cho họ chăn màn và thức ăn. Chăn màn không giúp được gì trước xe tăng Nga. Hơn một triệu người dân Ukraine đã rời bỏ nhà cửa kể từ tháng Tư năm 2014 khi phiến quân chiếm được một vùng lãnh thổ rộng lớn ở Luhansk và Donetsk sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea tự trị của Ukraine.
10 Tháng Hai 2015(Xem: 19472)
Hôm thứ Hai, Tổng thống Obama cho biết ông sẽ chờ đợi kết quả của hội nghị thượng đỉnh ngày thứ Tư trước khi quyết định xem có nên cung cấp vũ khí phòng vệ sát thương cho Kiev hay không trong cuộc chiến của Ukraine để chấm dứt cuộc nổi dậy của thành phần ly khai.
08 Tháng Hai 2015(Xem: 19615)
Ngoại trưởng Kerry phát biểu tại một hội nghị an ninh ở Munich-Germany hôm Chủ nhật rằng thế giới đang chứng kiến một tình trạng 'tội phạm hỗn loạn'
05 Tháng Hai 2015(Xem: 18240)
Libya đã rơi vào tình trạng hỗn loạn và bế tắc chính trị kể từ khi nhà độc tài lâu năm Moammar Gadhafi bị lật đổ và bị hạ sát vào năm 2011. Những phe phái vũ trang đối thủ đã chiến đấu để giành quyền kiểm soát những cảng dầu của Libya.
05 Tháng Hai 2015(Xem: 17998)
Quốc vương Abdullah nói chuyện với dân chúng Jordan từ Washington hôm thứ ba: “Đây là hành vi khủng bố hèn nhát của một nhóm tội phạm không có liên hệ gì với đạo Hồi. Viên phi công can trường đã hy sinh cuộc sống để bênh vực cho đức tin của mình, cho đất nước, cho quốc gia và đã gia nhập những người tuẫn đạo khác của Jordan.”
03 Tháng Hai 2015(Xem: 31078)
Truyền hình nhà nước Jordan xác nhận cái chết của ông và nói ông đã bị giết cách đây một tháng. Đoạn video được đăng lên mạng hôm thứ Ba thông qua một tài khoản Twitter được cho là nguồn tuyên truyền cho IS. Tổng thống Mỹ Barack Obama nói trong một tuyên bố rằng nếu đoạn video là đúng thì đó sẽ là "một chỉ dấu nữa cho thấy sự tàn ác và man rợ" của IS.
01 Tháng Hai 2015(Xem: 19560)
Đó là một cách miêu tả tính chất cuốn sách nhan đề The China Choice: Why America should share power (Những Chọn Lựa Đối Với Trung Quốc: Tại sao Hoa Kỳ cần chia quyền lực với Trung Quốc) của ông Hugh White, một nhà nghiên cứu chiến lược người Úc mới xuất bản viết về quan hệ tương lai giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ.
01 Tháng Hai 2015(Xem: 18248)
Phóng viên BBC Rana Jawad ở Tripoli cho biết trong tháng qua đã có một loạt các sự kiện ở Tây Libya bao gồm đánh bom và bắt cóc và tài khoản mạng xã hội của IS đã nhận trách nhiệm về các vụ tấn công này. Tuy nhiên phóng Jawad cũng nói hiện vẫn chưa chắc chắn là liệu những nhóm phiến quân này là lực lượng tại chỗ của IS hay chỉ là những người hâm mộ đi theo IS.
01 Tháng Hai 2015(Xem: 17196)
Những cuộc tuần tra thường xuyên trên không của Nhật Bản chỉ giới hạn ở Biển Hoa Đông, nơi Nhật Bản và Trung Quốc đang tranh chấp một nhóm quần đảo. Mở rộng những chuyến bay tuần tra xuống Biển Đông gần như chắc chắn sẽ gia tăng căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn thứ hai và thứ ba của thế giới.
01 Tháng Hai 2015(Xem: 16705)
Anh Quốc đã trong tình trạng báo động sau khi hai oanh tạc cơ của Nga bay sát không phận nước này. Các máy bay Nga không xâm nhập không phận Anh, nhưng đã đi qua vùng ngoài khơi Ai Len, rồi vùng biển Manche và chỉ cách bờ biển Scotland khoảng 50 km về phía bắc, nơi có rất nhiều các tuyến hàng không.
01 Tháng Hai 2015(Xem: 19924)
Nhà trắng thông báo Tổng thống Mỹ Barack Obama và lãnh tụ tinh thần của người Tây Tạng sẽ cùng tham gia vào một sự kiện dự kiến tổ chức tại Washington vào ngày 05/02/2015 tới đây. Phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ cho biết : tại sự kiện “bữa ăn sáng và cầu nguyện quốc gia, Tổng thống Obama sẽ phát biểu về tầm quan trọng của tôn trọng tự do tôn giáo". Năm nay, các nhà tổ chức sự kiện đã mời Đạt Lai Lạt Ma tới tham dự.
01 Tháng Hai 2015(Xem: 17460)
Trong đoạn video có thời lượng 67 giây mà IS công bố hôm 31/1, Goto quỳ trên mặt đất trong khi chiến binh bịt mặt đọc thông điệp trước ống kính camera. Sau đó tên sát nhân hạ dần con dao và màn hình chuyển sang màu đen. Sau đó, khi màn hình trở lại trạng thái bình thường, người xem thấy thi thể nhà báo Nhật Bản trên mặt đất, BBC đưa tin. Bà Junko Ishido, mẹ của Goto, nói rằng anh là một người đàn ông tốt và anh chết vì cố gắng cứu mạng Haruna Yukawa, một con tin người Nhật khác.
31 Tháng Giêng 2015(Xem: 33907)
Được mô tả như là một con cáo già quỷ quyệt của tình báo ngoại giao, Henry Kissinger vẫn được chính phủ Mỹ trọng dụng, mặc dù rất nhiều nhà phân tích chính trị đã chỉ rõ là những sách lược của ông ta từ những năm 60-70 đã gây tổn hại tức thì cho nhiều quốc gia, cũng như về sau đó của nước Mỹ.
29 Tháng Giêng 2015(Xem: 17292)
Hoa Xuân Oánh tuyên bố: "Thời điểm này tình hình Biển Đông nhìn chung ổn định, không có vấn đề gì về quyền tự do hàng hải-hàng không, và rằng Bắc Kinh tin là sẽ không có vấn đề gì nổi lên trong tương lai. Cùng lúc đó, một bài xã luận trên Hoàn Cầu Thời báo của đảng cộng sản Trung Quốc thúc giục Ấn Độ chớ có rơi vào ‘bẫy’ của Mỹ để can dự vào các tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.
29 Tháng Giêng 2015(Xem: 17428)
Hành động này của Bắc Kinh là một “cảnh báo gầm gừ” diễn ra ngay sau khi Ấn Độ đồng ý bán tên lửa cho Việt Nam và triển khai nhiều hoạt động tuần tra mạnh mẽ.
20 Tháng Mười Một 2014(Xem: 19944)
Theo Tân Hoa xã, Tổng thống Indonesia Joko Widodo ngày 18/11 cho biết ông đã ra lệnh cho lực lượng hải quân đánh đắm các tàu nước ngoài xâm nhập vùng lãnh hải nước này để đánh cắp cá và các nguồn tài nguyên khác.
18 Tháng Mười Một 2014(Xem: 21052)
Tại Nghị viện Australia ngày 17/11, ông Tập Cận Bình nhấn mạnh Trung Quốc mưu tìm hòa bình chứ không phải xung đột và mong muốn giải quyết ôn hòa các tranh chấp trên biển. Lời phát biểu của ông Tập được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama báo động về mối nguy xung đột ở Châu Á giữa bối cảnh các căng thẳng tranh chấp leo thang ở Biển Đông và Biển Hoa Đông đều có liên quan đến chính sách bành trướng của Trung Quốc.