Bồi thường 500 triệu đôla, rồi sao nữa?

05 Tháng Bảy 20168:51 CH(Xem: 15545)

"BÁO VĂN HÓA-CALIFORNIA" THỨ  TƯ  06  JULY 2016

Bồi thường 500 triệu đôla, rồi sao nữa?

Tiến sỹ Nguyễn Vân Nam

Luật sư từ thành phố Hồ Chí Minh

 

image006

Image copyright AFP Image caption Họp báo của chính phủ Việt Nam công bố kết luận điều tra Formosa gây ô nhiễm biển khiến cá chết hàng loạt tại miền Trung

Lời xin lỗi và cam kết bồi thường 500 triệu USD của Formosa, vẫn chưa thể được coi là thành tâm và thỏa đáng, cho đến khi các câu hỏi pháp lý quan trọng nhất vẫn chưa có câu trả lời.

Theo luật pháp Việt nam, Đài Loan hay chuẩn mực quốc tế, cam kết bồi thường 500 triệu USD của Formosa, trừ phi nó đã được chính phủ Việt nam ký xác nhận đồng ý, vẫn chỉ là một tuyên bố ý chí đơn phương có thể không thực hiện, hoặc rút lại bất cứ lúc nào.

Cam kết bồi thường cần được hợp pháp hóa dưới hình thức một Thỏa thuận (Hợp đồng) bồi thường với chữ ký xác nhận của các bên liên quan. Nó sẽ là cơ sở pháp lý cho việc sử dụng tiền bồi thường và qui định các hệ quả pháp lý.

Thông thường, một Thỏa thuận như vậy ít nhất cũng phải xác định rõ ý nghĩa và mục đích của khoản tiền; phạm vi, đối tượng những người được nhận tiền; quyền và nghĩa vụ, trách nhiệm của bên trả tiền cũng như của bên nhận tiền sau khi nhận tiền.

Đặc biệt phải qui định cụ thể, với việc trả bồi thường, bên trả tiền sẽ được loại trừ, giải phóng khỏi những nghĩa vụ, trách nhiệm nào; người nhận tiền sẽ không còn các quyền nào.

Các chủ thể có quyền yêu cầu Formosa bồi thường thiệt hại

  • Chính phủ Việt nam: có quyền yêu cầu Formosa bồi thường những tổn thất về môi trường biển, làm mất giá trị kinh tế biển và thất thu về thuế do kinh tế biển ở các vùng bị ô nhiễm giảm sút, v.v. Khoản tiền 500 triệu USD cho các thiệt hại như vậy vẫn có thể chưa thỏa đáng.


Chính phủ còn có quyền yêu cầu Formosa trả tiền khắc phục hậu quả ô nhiễm và đưa vùng biển bị ô nhiễm trở lại trạng thái như trước khi ô nhiễm.
Khoản tiền này chắc chắn lớn hơn 500 triệu USD rất nhiều.


image008

Image copyright Getty Image caption Formosa xin lỗi chính phủ và nhân dân Việt Nam trước kết luận điều tra của chính phủ.

Theo thông lệ quốc tế, các khoản tiền được gọi là tiền bồi thường không phải là tiền nhằm hỗ trợ những người thiệt hại để họ có tương lai tốt hơn, hay phát triển kinh tế ở những địa phương bị thiệt hại; cũng không phải là khoản tiền đã bao gồm chi phí tái tạo môi trường.

Khi đàm phán với chính phủ, chắc chắn Formosa sẽ yêu cầu chính phủ chịu trách nhiệm đảm bảo cho họ không bị những cá nhân chịu thiệt hại khởi kiện dân sự. Tuy nhiên, theo thông lệ và chuẩn mực quốc tế, chính phủ không có quyền tổng quát thay mặt các cá nhân bị thiệt hại nói chung, mà phải được sự ủy quyền của riêng từng người.

Do đó, dù trong Thỏa thuận có điều khoản buộc chính phủ bảo đảm như vậy, nó cũng không giúp được gì cho Formosa khi có tranh chấp về thẩm quyền tại một Tòa án ở Đài Loan. Cơ quan công quyền Đài Loan nói họ hoan nghênh Thỏa thuận đã đạt được giữa chính phủ Việt Nam và Formosa. Nếu đúng vậy, chính phủ cần công bố toàn văn Thỏa thuận đó cho công luận biết.

  • Chính quyền địa phương: nơi chịu ảnh hưởng ô nhiễm có quyền yêu cầu Formosa bồi thường các thiệt hại cho địa phương mình như: thất thu thuế (đánh bắt và tiêu thụ hải sản giảm, dân cư chuyển đến sinh sống ở địa phương khác); doanh thu của các ngành kinh doanh khác như du lịch giảm; do ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dân trên địa bàn; cũng như yêu cầu Formosa chịu chi phí chuyển đổi ngành nghề cho các ngư dân.
  • Các Hiệp hội nghề nghiệp: có quyền khởi kiện buộc Formosa bồi thường tổn thất do giảm tiền hội phí vì hội viên giảm thu nhập; tổn thất do bảo lãnh vay vốn cho hội viên là ngư dân, v.v.
  • Các cá nhân: có quyền yêu cầu Formosa bồi thường các thiệt hại vật chất, tính mạng và sức khỏe do Formosa gây ra cho bản thân. Hiện nay, do Formosa đã thừa nhận mình gây ra ô nhiễm, nên việc khởi kiện của các cá nhân rất thuận lợi.

Căn cứ vào Thỏa thuận này, mới có thể biết khoản tiền đó sẽ được sử dụng thế nào, vì mục đích gì và cho ai.


image011

Image copyright STR AFP GETTY IMAGES

Nếu đó là khoản tiền Formosa đồng ý bồi thường theo yêu cầu của chính phủ, nó được phép sử dụng cho các mục đích do hai bên thỏa thuận. Chỉ trong trường hợp đó, tiền bồi thường mới có thể được chuyển cho Quỹ bảo vệ môi trường Việt Nam. Dù thật ra, Quỹ bảo vệ môi trường Việt Nam chỉ là nơi tiếp nhận nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, các tài trợ đóng góp của các nguồn khác.

Tiền bồi thường không phải nguồn thu ngân sách Nhà nước, càng không phải là tài trợ của Formosa.

Theo thông lệ quốc tế, đây chỉ là tiền bồi thường cho chính phủ, cho nhà nước Việt Nam. Nên dù chính phủ đã chấp nhận khoản tiền bồi thường, các pháp nhân, tổ chức, cá nhân khác vẫn hoàn toàn có quyền tiếp tục khởi kiện buộc Formosa phải bồi thường. Đó có thể là các Hiệp hội, doanh nghiệp và các cá nhân chịu thiệt hại.

Ngay cả khi Thỏa thuận bồi thường buộc chính phủ Việt Nam bảo đảm cho Formosa không bị các cá nhân khởi kiện đi chăng nữa, họ vẫn có thể kiện Formosa tại một Tòa án có thẩm quyền của Đài Loan, nếu thấy mình không được bồi thường thỏa đáng.

Image copyright Sam Yeh AFP Getty Image caption Một người Việt biểu tình tại Đài Loan hôm 18/6 vì tin rằng hàng tấn cá chết do nhà máy Formosa sả thải độc ra biển


image011

Tòa án Đài Loan sẽ quyết định người khởi kiện cá nhân có bị ràng buộc bởi Thỏa thuận giữa Formosa và chính phủ Việt Nam hay không? Câu trả lời chắc chắn sẽ là: Không!

Trừ trường hợp bồi thường cho chính phủ Việt Nam, không nên thành lập một Quĩ bồi thường hay bất kỳ hình thức Quĩ nào để quản lý các khoản tiền bồi thường của Formosa.

Chỉ cần thành lập ban quản lý tiền bồi thường là đủ. Các cá nhân bị thiệt hại cần có người đại diện tại ban quản lý. Những đại diện này nên là các luật sư có kinh nghiệm, mỗi luật sư chỉ nên đại diện cho một số có giới hạn những người bị thiệt hại.


image013

Image copyright Sam Yeh AFP Getty Image caption Đã diễn ra biểu tình tại Đài Loan phản đối công ty Formosa hôm 18/6/2016 tại thủ đô Đài Bắc của Đài Loan

Những việc cần làm trước mắt

Trước mắt, cần đàm phán ký kết Thỏa thuận bồi thường với Formosa (nếu chưa có). Chắc chắn đó là một việc khó khăn, rất dễ “sai một ly đi một dặm”. Vì Formosa là người rất có kinh nghiệm đối phó với những vụ tương tự. Tuy vậy, phía Việt nam có 02 “Vũ khí” đàm phán rất hiệu quả là: quyền buộc Formosa tạm ngừng hoạt động vô thời hạn và quyền khởi kiện cá nhân của người bị thiệt hại.

Mục tiêu đàm phán nên là: buộc Formosa phải ký cam kết thực hiện tối thiểu 03 nghĩa vụ cơ bản:

  1. Đưa môi trường bị hủy hoại trở về trạng thái ban đầu khi chưa bị ô nhiễm;
  2. Bảo đảm không tái phạm gây ô nhiễm dưới bất kỳ hình thức, mức độ nào; và
  3. Bảo đảm đền bù thỏa đáng cho những người bị thiệt hại, bảo đảm quyền khởi kiện khi họ thấy tiền bồi thường chưa thỏa đáng.

image015

Image copyright AFP Image caption Luật sư cho rằng cần kiểm tra toàn bộ dây chuyền sản xuất tại nhà máy của Formosa ở Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh.

 

Thái độ ngạo mạn của Formusa khi tuyên bố hoặc là tôm cá, hoặc là sắt thép, cũng có thể là thái độ và kiểu lập luận chung của các nhà đầu tư muốn đưa công nghệ lạc hậu, có khả năng hủy hoại môi trường vào Việt Nam.

Chúng ta cần tỏ rõ thái độ dứt không chấp nhận điều này. Vì thế, rất nên lấy việc xử lý Fomosa làm tấm gương cho họ.

Do đó, việc thứ 2 cần làm với Formosa là xử lý hình sự, buộc Formosa phải nộp tiền phạt và truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các cá nhân lãnh đạo Formosa.

Nếu chính phủ Việt Nam “đánh kẻ chạy đi, không đánh kẻ chạy lại”, thì một công dân hay tổ chức Việt Nam vẫn có thể làm đơn đề nghị Viện công tố Đài Loan tiến hành điều tra truy tố Formusa gây ô nhiễm môi trường theo luật Đài Loan.


image017

Image copyright AFP Image caption Quan chức chính phủ trả lời báo chí về nguyên nhân cá chết ở miền Trung sau ba tháng điều tra.

Song song đó, nên ngay lập tức kiểm tra lại toàn bộ dây chuyền sản xuất và hệ thống xử lý nước thải để trả lời câu hỏi Formosa đã đủ điều kiện chính thức đi vào sản xuất chưa?

Đây là công việc phải rất cẩn trọng, chỉ sơ xuất nhỏ cũng ảnh hưởng rất lớn đến môi trường. Vì vậy cần có sự tham gia của các chuyên gia quốc tế, hoặc hiệp hội bảo vệ môi trường Quốc tế, không nên chỉ để cơ quan thẩm định của Việt Nam làm. Chỉ đến khi tuyệt đối bảo đảm an toàn mới cho vận hành lại.

Đó không chỉ là biện pháp phòng ngừa, mà còn rất hữu hiệu trong đàm phán buộc Formosa phải chấp nhận bồi thường thỏa đáng và trong tương lai không còn dám hủy hoại môi trường Việt Nam.

Chính phủ Việt Nam nên hết sức thận trọng khi cho Formosa chính thức sản xuất. Chỉ khi họ đáp ứng yêu cầu bồi thường thiệt hại, về cơ bản khắc phục xong các hậu quả đối với môi trường biển và đã đổi mới công nghệ đáp ứng điều kiện ngăn ngừa đến mức cao nhất khả năng xẩy ra ô nhiễm môi trường, thì mới cho hoạt động.

Tất nhiên, nhiều người muốn đóng cửa Formosa. Nhưng một mặt, chúng ta không biết trong giấy phép, hay thỏa thuận đầu tư với Formusa có những quy định nào có thể loại trừ một số quyền của chính phủ Việt Nam, hay về các điều kiện để đóng cửa một dự án đầu tư?

Mặt khác, không cần phải đóng cửa vĩnh viễn, cơ quan chức năng vẫn có thể tạm ngừng không cho nhà máy này hoạt động, cho đến khi nó đảm bảo được các tiêu chuẩn về môi trường, các điều kiện đảm bảo không tái phạm gây ô nhiễm.


image019

Image copyright Hoang Dinh Nam AFP Getty Image caption Nên mời chuyên gia nước ngoài và các tổ chức có chuyên môn về môi trường tham gia kiểm tra an toàn môi trường với các dự án tương tự, theo ý kiến luật sư.

Vedan, Formosa, Lee & Man, đều là các doanh nghiệp Đài Loan. Họ có điểm chung, cho rằng người Việt Nam sẽ chấp nhận tất cả để làm kinh tế. Nên họ đều thích đưa công nghệ lạc hậu vào Việt Nam, đều rất ngoan cố khi phải chấp nhận có lỗi và cũng rất láu cá khi đàm phán bồi thường thiệt hại.

Vì thế, cũng nên tạm thời đóng cửa nhà máy giấy Lee & Man ở Hậu giang cho đến khi nó đảm bảo hoạt động mà không gây ô nhiễm.

Nên mời chuyên gia nước ngoài, các tổ chức, Hiệp hội có chuyên môn sâu về bảo vệ môi trường tham gia vào Ủy ban kiểm tra điều kiện an toàn môi trường đối với các dự án, nhà máy tương tự như Formusa, Lee & Man.

Sự tham gia của họ một mặt cho các nhà đầu tư khác thấy Việt nam cương quyết nói không với các công nghệ bẩn; mặt khác, kết luận của một ủy ban có sự tham gia của chuyên gia nước ngoài cũng sẽ là các bằng chứng có tính thuyết phục cao khi phải tranh chấp với nhà đầu tư nước ngoài tại các Hội đồng xét xử quốc tế.

BBC 4/7/16

Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, một luật sư từ thành phố Hồ Chí Minh.

10 Tháng Tám 2015(Xem: 18503)
"Giới phân tích nói với Tân Hoa Xã rằng, chuyến thăm lần này của ông John Kerry là đi tiền trạm cho Tổng thống Barack Obama thăm Việt Nam cuối năm nay."
10 Tháng Tám 2015(Xem: 18453)
Hà Nội 07/08/2015 - Ngoại trưởng John Kerry: « Hoa Kỳ thừa nhận rằng chỉ có nhân dân Việt Nam quyết định hệ thống chính trị của mình. Nhưng có những nguyên tắc cơ bản mà chúng tôi bảo vệ : Đó là không một ai bị trừng phạt chỉ vì đã bày tỏ suy nghĩ của mình một cách ôn hòa ». Và Hoa Kỳ cho rằng « các tiến bộ trong lĩnh vực nhân quyền sẽ phục vụ cho lợi ích của Việt Nam ».
06 Tháng Tám 2015(Xem: 19894)
"Ngài cũng xác nhận rằng GHPGVNTN không là kẻ thù của Việt Nam Cộng sản. Bởi vì “Chúng tôi yêu quê hương Việt (…) nếu chúng tôi đòi hỏi tự do ngôn luận, tự do tôn giáo, tự do hội họp và tự do lập hội, không phải vì chúng tôi là “thế lực xấu” muốn phá hoại chính quyền, mà bởi vì chúng tôi mang niềm tin tưởng nhân quyền là dụng cụ để xây dựng một xã hội thịnh vượng và âu lo cho con người, căn cứ trên pháp quyền và sự tôn trọng lẫn nhau. Chúng tôi tin rằng ai cũng có quyền tham dự để định hướng số phận mình cũng như tương lai của xứ sở”." XEM THÊM: Đại lão Hòa thượng Quảng Độ nói gì về VN và tăng lữ hải ngoại? http://www.nhatbaovanhoa.com
04 Tháng Tám 2015(Xem: 21634)
"Báo New York Times hôm 3/8 cho biết trong vòng đàm phán tại Hawaii, phía Việt Nam vẫn chưa sẵn sàng từ bỏ các lợi ích mà các doanh nghiệp nhà nước đang được hưởng." "Trả lời BBC trong cuộc phỏng vấn cùng ngày, Tiến sỹ Lê Đăng Doanh cho rằng thông báo hoàn tất đàm phán cho thấy giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đã "có sự nhất trí" về vấn đề nghiệp đoàn và kinh tế thị trường." * Công đoàn là của ai? * Công đoàn Đoàn kết Ba Lan. * Sách Đông Âu tại Việt Nam. * Trích hồi ký Trần Văn Giàu: Hoàng Quốc Việt giải tán Công đoàn VN.
03 Tháng Tám 2015(Xem: 19268)
"Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất đánh giá vụ việc là “mang tính chất cực kỳ nghiêm trọng, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội”." Singapore giải thích lý do cấm một số phụ nữ VN nhập cảnh
30 Tháng Bảy 2015(Xem: 26237)
"Là người đã tham gia đoàn đàm phán về biên giới với Campuchia ngay từ đầu những năm 80 của thế kỷ trước, tôi cho rằng Thủ tướng Hun Sen đã nói đúng sự thật về việc Campuchia cạo sửa bản đồ trước khi đàm phán với Việt Nam: “Tôi không làm gì sai về điều này. Khi các cán bộ có thẩm quyền của Campuchia nhận được chỉ thị của Hoàng thân Norodom Sihanouk năm 1964, họ đã chỉnh sửa bản đồ của Campuchia, lúc đó tôi chỉ mới 12 tuổi."
28 Tháng Bảy 2015(Xem: 22261)
"Theo nguồn tin của Voice Australia một tổ chức phi chính phủ bảo vệ người tỵ nạn của người Việt Nam ở hải ngoại đóng trụ sở tại Melbourne – Úc, hôm Chủ nhật 26/07/2015, chính quyền Úc đã bất ngờ trục xuất toàn bộ 46 thuyền nhân đi trên một chiếc tàu tới Úc xin tỵ nạn."
28 Tháng Bảy 2015(Xem: 18354)
"Tổng thống Obama đã đi thăm 2 ngày Kenya, quê của thân phụ ông, nơi ông được ca ngợi như một người con cưng của đất nước.Trong một bài diễn văn đọc trước khi rời khỏi Kenya ngày Chủ Nhật, Tổng thống nói Kenya đang ở ngả tư đường “đầy đau khổ, nhưng cũng có nhiều hứa hẹn to lớn.” Bài diễn văn của Tổng thống Obama tại trụ sở Liên hiệp Châu Phi kết thúc chuyến viếng thăm 5 ngày đến Kenya và Ethiopia.
28 Tháng Bảy 2015(Xem: 18316)
"Cuộc đọ sức kéo dài giữa Athens với các chủ nợ khiến nhiều thành viên trong khu vực đồng euro đau đầu. Nhưng khác với hai đợt khủng hoảng hồi năm 2010 và 2012, đe dọa Hy Lạp bị loại khỏi eurozone đã không tạo nên một làn sóng hoảng loạn trên thị trường tài chính thế giới."
28 Tháng Bảy 2015(Xem: 18179)
"Theo Bộ Ngoại giao Mỹ ngày hôm qua, 27/07/2015, vào tuần tới, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sẽ trở lại vùng Trung Đông và Đông Nam Á trong một chuyến công du từ ngày 02/08 cho đến 08/08/2015."
28 Tháng Bảy 2015(Xem: 19103)
Hun Sen: "Khi các cán bộ có thẩm quyền của Campuchia nhận được chỉ thị của Hoàng thân Norodom Sihanouk năm 1964, họ đã chỉnh sửa bản đồ của Campuchia, lúc đó tôi chỉ mới 12 tuổi. Họ (các quan chức Campuchia) thời điểm đó đã 'bỏ rơi' đảo Koh Tral và Kamcuchea Krom cho Việt Nam. Tôi không thể đòi lại được"
26 Tháng Bảy 2015(Xem: 25090)
"Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ David Shear phát biểu trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện hôm Thứ Tư rằng, Washington sẽ đặt thêm các tài sản của không quân tại Úc bao gồm máy bay ném bom B-1 và máy bay giám sát. Đây không phải là một ý tưởng hoàn toàn mới, nó đã được đề xuất từ năm 2013 bởi Tư lệnh Không quân Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương, tướng Herbert Hawk Carlisle."
26 Tháng Bảy 2015(Xem: 18596)
1. Su Bi (2014); 2. Ga Ven (2014); 3. Chữ Thập (2014); 4. Châu Viên (2014); 5. Gạc Ma (1988); 6. Tư Nghĩa (2014); 7. Bãi Vành Khăn (2014); 8. Bãi Scarborough (2012) 9. Bãi Cỏ Mây; 10. Bãi Trăng Khuyết; 11. Bãi Cỏ Rong; ... (Những đảo, bãi đá, rạn san hô này rất gần bờ biển Palawan, Manila). Hải đồ của Văn Hóa map. Trong số 7 căn cứ hỏa lực các đảo TQ chiếm hữu sắp hoàn tất, đảo Chữ Thập có vị trí quân sự chiến lược tối quan trọng đối với tầm hoạt động của không quân và vũ khí hiện nay; nó nằm giữa biển Trường Sa so với bờ biển Việt Nam (Sàigon) và Philippines (Palawan).
23 Tháng Bảy 2015(Xem: 19344)
"Phi hành gia Mỹ Kjell Lindgren, phi hành gia Oleg Kononenko của Nga, và phi hành gia Nhật Kimiya Yui sẽ nhập đoàn với hai phi hành gia Nga Gennady Padalka và Mikhail Kornienko, và phi hành gia người Mỹ Scott Kelly đã có mặt trên trạm không gian quốc tế. NASA cho hay cả 6 phi hành gia này sẽ ở trên Trạm Không gian Quốc tế cho tới tháng 12 năm nay."
23 Tháng Bảy 2015(Xem: 21799)
Tổng thống Mỹ Barack Obama lên đường sang Kenya hôm nay, 23/07/2015, chặng đầu tiên trong khuôn khổ chuyến viếng thăm chính thức châu Phi. Hôm qua, người đứng đầu Nhà Trắng phát biểu quan hệ giữa Hoa Kỳ và lục địa này đang ở « tầm cao mới ». Đây là chuyến công du đầu tiên tại quê cha của ông với tư cách là Tổng thống. Sau đó, ông sẽ tới Ethiopia, cũng với tư cách là người đứng đầu nhà nước Hoa Kỳ đầu tiên trong lịch sử đặt chân tới quốc gia này. Phát ngôn viên của Nhà Trắng, ông Earnest, cho biết chương trình của Tổng thống Obama sẽ không thay đổi dù trước đó, chính quyền Kenya đã công bố rộng rãi chi tiết lịch trình chuyến đi của tổng thống cũng như giờ ông tới đất nước này.
21 Tháng Bảy 2015(Xem: 19105)
"Cuộc tập trận này diễn ra sau khi tân chỉ huy trưởng Hạm đội Thái Bình Dương Hoa Kỳ thực hiện chuyến bay giám sát kéo dài bảy tiếng đồng hồ tại Biển Đông, trên một phi cơ trinh sát hiện đại nhất của Mỹ. Loại tàu đổ bộ « Bison » (hay Zuhr) là thủy phi cơ quân sự lớn nhất thế giới, có thể chở theo ba chiếc xe tăng hạng nặng mỗi chiếc gần 150 tấn, hoặc mười xe bọc thép và 140 binh sĩ."
20 Tháng Bảy 2015(Xem: 26835)
Khoảng 2.000 người Campuchia dẫn đầu là các dân biểu của đảng Cứu quốc đối lập đã tới vùng biên giới với Việt Nam hôm Chủ nhật 19/7.
19 Tháng Bảy 2015(Xem: 26731)
"Một sự kiện quan trọng cần được nhắc đến là VAF, nhờ quan hệ của luật sư Wesley Coddou, đã được Trung tâm Nhận Dạng, Đại học Bắc Texas (Center for Human Identification, Department of Forensic and Investigative Genetics, University of North Texas Health Science Center) nhận thử nghiệm miễn phí DNA từ các mẫu hài cốt tù cải tạo và thân nhân của họ. Việc thử nghiệm DNA đem lại niềm an ủi vô cùng lớn lao cho những gia đình tù cải tạo đã chết trong tù mà mộ đã mất bia và không có di vật gì bên cạnh hài cốt khiến thân nhân có thể xác nhận là của người quá cố." (Bức ảnh duy nhất về tù cải tạo do một phóng viên Mỹ chụp trong trại cải tạo Hàm Tân; người đứng thứ tư từ trái có thể là tướng Lê Minh Đảo (xin xác nhận).
17 Tháng Bảy 2015(Xem: 30429)
Tân đô đốc Hạm đội Thái Bình Dương của Hoa Kỳ hôm thứ Sáu bảo đảm với các đồng minh châu Á rằng các lực lượng của Hoa Kỳ đã được trang bị kỹ càng và sẵn sàng đối phó với bất kỳ tình huống bất ngờ nào ở Biển Đông.