« Putin muốn phương Tây phải đến gặp ông ta »

26 Tháng Ba 20177:38 CH(Xem: 13194)

"VĂN HÓA ONLINE-CALIFORNIA"  THỨ  HAI  27  MAR  2017


« Putin muốn phương Tây phải đến gặp ông ta »


image027

Tổng thống Nga Vladimir Putin tại điện Kremlin, Matxcơva, ngày 16/03/2017REUTERS/Maxim Shipenkov


Chính sách đối ngoại của nước Nga dưới thời tổng thống Vladimir Putin ra sao với phương Tây và Nhà Trắng? Lập trường của Nga thế nào trong việc giải quyết khủng hoảng Ukraina?. Tình hình phân chia quyền lực trong nội bộ chính trường Nga như thế nào?. Tình trạng hoạt động của phe đối lập đến đâu? Nhà nghiên cứu về chính trị học, Stanislav Belkovsky (*), trên báo Libération số ra ngày 18/3/2017, giải mã về các chiến lược hiện nay của tổng thống Nga. RFI xin giới thiệu.


Liberation : Ông đánh giá thế nào về chính sách đối ngoại của Nga ?


Stanislav Belkovsky: Đó không phải là một sự đối lập với phương Tây, mà là một sự đối đầu để buộc phương Tây phải yêu mến nước Nga. Nên nhớ là Vladimir Putin đã từng ủng hộ tư tưởng mở rộng quan hệ Đại Tây Dương và rất ủng hộ châu Âu lúc mới lên cầm quyền. Nhưng rồi sau một chuỗi thất vọng, ông ấy cuối cùng tin chắc là phương Tây đã thường xuyên nói dối ông. Vào năm 2007, trong một bài diễn văn nổi tiếng và giọng điệu khó chịu tại Munich, ông ấy đã cảnh báo : « Chúng tôi đến để làm ăn, chứ không phải để gây chiến, hãy đón nhận chúng tôi trước khi quá muộn ».


Trong những năm 2013-2014, ông Putin thực hiện những toan tính cuối cùng để lôi kéo phương Tây về với ông : tha bổng Khodorkovski (trùm dầu hỏa bị giam tù vào năm 2003 vì tội lừa đảo trên diện rộng, trở thành tù nhân chính trị nổi tiếng nhất của Nga- chú giải của ban biên tập), ban nhạc Pussy Riot (các ca sĩ nhạc Punk này bị kết án tù vì đã nhảy múa trong một nhà thờ) hay như các nhà tranh đấu bảo vệ môi trường của Greenpeace. Thế nhưng, ông được đáp trả với một sự lăng nhục ghê gớm : không một lãnh đạo nào trên thế giới đến dự lễ khai mạc Thế Vận Hội tại Sochi năm 2014. Tệ hơn nữa, cùng lúc này tại Kiev, bắt đầu một cuộc cách mạng, cuộc cách mạng Maidan, và theo Putin, thì chính Hoa Kỳ đã xúi giục. Vì vậy, giờ đây, thông điệp đã thay đổi : « Chúng tôi đến để gây chiến cho đến khi nào quý vị chấp nhận hòa giải thì thôi ».


Mối quan hệ giữa Putin với Nhà Trắng sẽ ra sao ?


Ông ấy sẽ không liên minh với Hoa Kỳ để chống lại Liên Hiệp Châu Âu. Điều duy nhất làm cho ông ấy thích ông Trump là vì nhân vật này là một ứng viên chống hệ thống. Nhưng về mặt chính trị, Putin chẳng kỳ vọng được điều tốt gì và ông ấy cũng không nuôi một chút ảo tưởng nào. Thực ra, Putin muốn tìm kiếm một sự đồng thuận với phương Tây. Các chiến dịch quân sự Nga tại Cận Đông hay tại Ukraina không phải là những mục tiêu tự thân mà chỉ là những công cụ để buộc phương Tây phải hành động, phải đến bắt chuyện với ông ấy, để xác định vùng ảnh hưởng, mà không gian hậu Xô Viết để lại cho nước Nga, để giảm nhẹ các trừng phạt, do chưa bãi bỏ được các cấm vận này.


Triển vọng giải quyết xung đột Ukraina ra sao ?


Trở ngại chủ yếu, chính là bản thân Ukraina. Tầng lớp tinh hoa lên cầm quyền ở Kiev năm 2014 đã đánh giá thấp tầm mức trách nhiệm của họ. Triển vọng hội nhập nhanh vào Liên Hiệp Châu Âu đã bị mất. Trước hết phải giải quyết các vấn đề bên trong Ukraina. Vùng Donbass, đó là một cuộc xung đột bị « đông » lại một cách vô thời hạn. Và bán đảo Crimee vẫn sẽ là của Nga… Vì cả đại bộ phận dân chúng Crimée lẫn phần đông dân Nga đều sẽ không chấp nhận trao trả vùng này cho Ukraina. Còn về việc điện Kremln công nhận hộ chiếu do chính quyền tự phong Donbass cấp (theo sắc lệnh công bố ngày 18/2 vừa qua), đây là chuyện giả tưởng, một cách để trấn an quân ly khai. Sẽ không có chuyện sáp nhập các vùng này vào Nga vì Putin chẳng thấy lợi ích gì. Ngược lại, chiến tranh có thể tái diễn bất kỳ lúc nào.


Vì lý do gì Marine Le Pen (ứng viên tổng thống Pháp của đảng Mặt Trận Quốc Gia) được Kremlin ủng hộ ?


Bởi vì bà ấy cũng chống hệ thống và bà ấy có khả năng có những hành động mà về mặt chính trị thì không nên, chẳng hạn như đến Nga vay tiền để tài trợ cho chiến dịch vận động tranh cử của mình. Chính điều này có thể làm hài lòng Putin. Nhưng điều đó không có nghĩa là Putin hy vọng vào bà ấy. Putin biết rất rõ là một khi lên cầm quyền, Le Pen sẽ không còn là chính bà ấy nữa. Trong khi chờ đợi, ông ấy khoái trá về sự xáo trộn mà nữ ứng viên này đang gây ra trong đời sống chính trị Pháp.


Theo ông, đời sống chính trị trong nội bộ nước Nga ra sao ?


Giống như là bị tâm thần phân lập. Cảnh cách kinh tế là thiết yếu nhưng chính quyền không muốn thực hiện. Putin là một người bảo thủ và cho rằng cải cách thì luôn luôn phải trả giá nhiều hơn là không làm. Chính quyền làm cho mọi người tin rằng có thay đổi, nhưng đồng thời họ tăng cường, đa dạng hóa và siết chặt các biện pháp gây áp lực lên những ai bất mãn và bất phục tùng. Một cách chính thức, người ta thông báo sẽ có một cuộc bầu cử tổng thống « hợp pháp » vào năm 2018, ngoại trừ việc là kết quả đã được biết trước. Nga không ngừng khẳng định sự độc lập của mình, nhưng trên thực tế, sự phụ thuộc tâm về mặt tâm lý của điện Kremlin đối với phương Tây ngày càng tăng.


Phải chăng có một « bộ chính trị » bên cạnh Putin, một nhóm những người thân cận hỗ trợ ông ấy trong việc ra các quyết định ?


Không, không tồn tại một « bộ chính trị » như vậy. Khái niệm có từ thời Liên Xô này đòi hỏi phải có một cơ cấu, với quy định hoạt động và phân chia nhiệm vụ. Không có một bộ máy chính trị như thế bên cạnh Putin và nhóm người thân cận với ông ta cũng biến đổi hoặc thay đổi. Trong đầu của Putin, mọi thứ được phân chia theo lĩnh vực hoạt động. Igor Setchine (chủ tịch tập đoàn Gazprom) phụ trách về dầu khí và gần như có toàn quyền trong lĩnh vực này. Anh em nhà Kovaltchouk quản lý ngành truyền thông (Iouri Kovaltchouk, trùm tư bản truyền thông, chủ ngân hàng Rossiya, được xem như là ngân hàng riêng của Putin). Còn anh em nhà Rotenberg thì có mảng hạ tầng giao thông (Arkadi và Boris Rotenberg là bạn thời trẻ của Putin). Nhưng các chức vụ này đều không được thể chế hóa. Còn đối với những gì liên quan đến các vấn đề ngoại giao và quân sự, Putin tự mình quyết.


Quyền lực của ông Putin dựa vào ai ?


Ông ấy không phụ thuộc vào ai cả. Đó là một thần tượng quốc gia, ông ấy là hiện thân cho nước Nga. Một trong những lý do gây ra sự bất mãn trong giới tinh hoa của Nga chính là cuộc xung đột với phương Tây. Nhưng ông Putin chẳng vuốt ve, chiều lòng ai cả. Ông ấy đứng lên trên giới tinh hoa này, thay thế những người bạn thân lâu đời mà ông có trách nhiệm đạo lý đối với họ bằng lớp người kỹ trị cầm quyền trẻ hơn, những người mà ông Putin chẳng phải chịu ơn gì. Nhưng những người mới đến đó không được tuyển chọn theo thái độ chính trị của họ.


Tại Nga, liệu người ta đã nghĩ đến thời hậu Putin chưa ?


Tất cả mọi người đều nghĩ đến. Nhưng đó là trong suy nghĩ thôi, bởi vì thật là mạo hiểm khi nói ra loại suy nghĩ. Có khả năng ông Putin không ra ứng cử năm 2018, nhưng người ta chỉ có thể biết điều này vào phút chót. Để đi đến quyết định nói trên, ông ấy sẽ phải giải quyết trước một số vấn đề, trong đó có việc trả lại cho tầng lớp tinh hoa Nga quyền được tự do đi lại ở phương Tây. Ông ấy cũng phải bảo đảm an toàn cho bản thân và gia đình ông, tại Nga và châu Âu. Nếu ông ấy quyết định rời điện Kremlin, quyền lực sẽ không rơi vào tay một nhà đối lập, mà được chuyển cho một người kế thừa do ông chỉ định.


Trong chiều hướng này, tôi thấy có hai người : Dmitri Medvedev (thủ tướng hiện nay), là lẽ đương nhiên và Alexeï Dioumine, một trong những cựu cận vệ trở thành chỉ huy lực lượng đặc nhiệm của bộ Quốc Phòng. Lực lượng này đã sáp nhập Crimée – chiến dịch mà Putin xem như là một thành công tuyệt đối. Dioumine sau đó trở thành thứ trưởng Quốc Phòng, rồi thống đốc vùng Toula năm 2016, điều này sẽ cho phép ông ta có được kinh nghiệm cần thiết.


Tình trạng phe đối lập Nga ra sao ?


Phe đối lập Nga không đồng nhất và không thế lực. Họ lý luận theo cùng cách thức của Putin : người nào không theo chúng ta thì có nghĩa là chống lại chúng ta và do vậy họ đòi ông Putin phải ra đi. Phe đối lập không có khả năng hợp nhất bền vững và hiệu quả. Có vài nhân vật đáng chú ý, như Alexeï Navalny. Nhưng ông ta quá chú ý đến vai trò cá nhân mình. Nếu như ông ấy không đưa ra một chương trình cụ thể, đó là vì không muốn mất đi sự ủng hộ của một bộ phận dân chúng. Bất chấp các vụ việc đang nhắm vào mình, ông Navalny vẫn không bị ngồi tù và người ta để ông dấn thân vào chiến dịch tranh cử. Điều này có lợi vì ông ấy sẽ thu hút thêm được 10% cử tri tham gia bầu cử (đó là tỷ lệ mà ông ấy hy vọng có được) nhờ vậy, tạo thêm tính chính đáng cho cuộc bỏ phiếu và thắng lợi của ông Vladimir Putin. Trong khi chờ đợi, chính quyền khoa trương tính chất dân chủ của mình bằng cách để cho đối lập tham gia vào đời sống chính trị./( Minh Anh 25-03-2017)


(*) : Ông Stanislav Belkovsky là nhà sáng lập Viện Nghiên Cứu Chiến Lược Quốc Gia, một trung tâm cố vấn tại Matxcơva. Ông nổi tiếng với những báo cáo được nghiên cứu kỹ về các nhà tài phiệt Nga đầu những năm 2000. Stanislav Belkovsky còn là chuyên gia chính trị chính của Dojd - kênh truyền hình độc lập duy nhất tại Nga.
05 Tháng Ba 2015(Xem: 22744)
Các khác sạn "du lịch sinh con" có khách chủ yếu là phụ nữ Trung Quốc, trả tiền khoảng 15.000-50.000 USD cho các dịch vụ này. Du lịch sinh sản không nhất thiết là bất hợp pháp và nhiều cơ sở đã quảng cáo công khai dịch vụ "các trung tâm sinh nở".
05 Tháng Ba 2015(Xem: 25053)
Khả năng chế độ Bình Nhưỡng sụp đổ là điều không thể tránh khỏi, và Hoa Kỳ nên nắm lấy cơ hội quan hệ ngày càng tăng giữa Bắc Kinh và Seoul để cùng nhau chuẩn bị đối phó với công việc thống nhất bán đảo cực kỳ gian nan.
03 Tháng Ba 2015(Xem: 22680)
Tướng Moeldoko giải thích cho việc thành lập lực lượng này: “Trong tương lai, chúng tôi cho rằng Biển Đông sẽ là một khu vực nóng. Do đó, việc thành lập các đơn vị mới tên gọi Kogabwilhan sẽ đóng vai trò rất quan trọng”.
03 Tháng Ba 2015(Xem: 20737)
Cô bảo: “Cảm giác như phải đến với anh ấy trước khi anh chết. Và khi anh chết như tử sĩ, tôi sẽ cùng anh lên thiên đường.”Ayesha gia nhập phe cực đoan trước khi Nhà nước Hồi giáo (IS) nổi lên. Lúc đó cô bị quyến rũ bởi al-Qaeda và al-Shabab.
03 Tháng Ba 2015(Xem: 19801)
Người tình của ông là một cựu sĩ quan thuộc Lực lượng Lục quân Dự Bị có quan hệ tình ái với ông Petraeus vào năm 2011 khi bà đang tìm hiểu và viết tiểu sử của ông. Ông Petraeus thừa nhận vụ ngoại tình này.
03 Tháng Ba 2015(Xem: 20163)
Khuôn viên lâu đài Fontainebleau, miền nam Paris, Pháp Guelia Pevzner/RFI Bộ Văn hóa Pháp xác nhận tin khoảng 15 cổ vật của Châu Á được trưng bày tại bảo tàng Fontainebleau, ngoại ô phía nam Paris bị đánh cắp. Trong số đó có nhiều báu vật mà nữ hoàng Eugénie, vợ của hoàng đế Napoléon III đã sưu tập được để vinh danh nền văn hóa Trung Hoa và Thái Lan.
01 Tháng Ba 2015(Xem: 21242)
Các nhân viên của siêu thị sửng sốt khi biết ra thời gian qua họ làm việc trên một nghĩa trang cổ. Siêu thị đã tạm đóng cửa để các chuyên gia có thể thực hiện công cuộc khảo cứu cần được làm ngay tại hiện trường.
26 Tháng Hai 2015(Xem: 23569)
Du học sinh Trung Quốc bị trục xuất khỏi các trường đại học bởi rất nhiều lý do bên cạnh cáo buộc truy cập thông tin “vì lợi ích quân sự Trung Quốc”.
26 Tháng Hai 2015(Xem: 26031)
Chiến binh thường chụp hình trong các vụ giết con tin của tổ chức mang tên Nhà nước Hồi giáo được xác nhận là Mohammed Emwazi. Người này là công dân Anh ở Tây London và đã có tên trong số bị an ninh Anh Quốc theo dõi.
26 Tháng Hai 2015(Xem: 20219)
Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama vừa phủ quyết một dự luật có nội dung phê chuẩn việc xây dựng đường ống dẫn dầu Keystone XL. Quốc hội do Đảng Cộng hòa chiếm ưu thế đã trình dự luật lên Tổng thống vào hôm thứ Ba.
26 Tháng Hai 2015(Xem: 20842)
Cảnh sát Anh cho biết 3 nữ sinh theo học một trường ở phía Đông thủ đô London đã đáp chuyến bay tới Thổ Nhĩ Kỳ và có thể đã vào lãnh thổ Syria theo “tiếng gọi” của lực lượng khủng bố “Nhà nước Hồi giáo” (IS) tự xưng.
23 Tháng Hai 2015(Xem: 20089)
Các phần tử chủ chiến trung thành với nhóm Nhà nước Hồi giáo tuyên bố đã thực hiện vụ đánh bom tại tư gia không có người ở của đại sứ Iran ở Libya. Không xảy ra thương vong nào trong cuộc tấn công hôm Chủ nhật ở trung tâm Tripoli.
23 Tháng Hai 2015(Xem: 21066)
Ông Murray Hiebert, Phó Giám đốc Chương trình Đông Nam Á của CSIS: Chuyến thăm của ông Obama không phải chỉ vì nhân lúc ông có mặt tại khu vực mà là vì nó có tầm quan trọng thiết yếu đối với quan hệ song phương Việt-Mỹ. Tổng thống Obama tới Việt Nam, một trong những nước có tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông, một trong những quốc gia mà Mỹ đã cải thiện quan hệ đáng kể nhất dưới chính sách ‘Xoay trục về Châu Á’...
23 Tháng Hai 2015(Xem: 24136)
Hợp đồng xây cầu nối Nga và bán đảo Crimea đã thuộc về tay một công ty lớn do ông Arkady Rotenberg, đồng minh của Tổng thống Vladimir Putin làm chủ. Dự kiến cây cầu sẽ hoàn thành vào cuối năm 2018 và có kinh phí 3 tỷ USD.
23 Tháng Hai 2015(Xem: 20193)
Trước khi nhận nhiệm sở, ông Carter nói với Thượng viện Mỹ rằng ông có thể tái cân nhắc các kế hoạch rút toàn bộ các binh sĩ Mỹ khỏi Afghanistan vào cuối năm nay. Nhưng ông nói điều đó còn tùy thuộc vào tình hình an ninh.Ông Carter cũng nói rằng ông sẽ làm việc với các đối tác của Mỹ để bảo đảm rằng nhóm chủ chiến Nhà nước Hồi giáo sẽ không mở rộng hoạt động từ Trung Đông sang Afghanistan.
23 Tháng Hai 2015(Xem: 20778)
Tổng Thống Barack Obama nói Hoa Kỳ không gây chiến với Hồi giáo. Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh tại Tòa Bạch Ốc về cuộc chiến chống chủ nghĩa cực đoan bạo động, nhà lãnh đạo Mỹ nói ông muốn đả phá lập luận cho rằng người Mỹ, và người Tây phương nói chung, đối đầu với người Hồi giáo.
18 Tháng Hai 2015(Xem: 21287)
Mỹ: "Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Ted Osius cho biết trọng tâm quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Mỹ – Việt Nam là quan hệ hợp tác giữa lực lượng cảnh sát biển hai nước... Tôi nghĩ rằng điều quan trọng là nội hàm của quan hệ chứ không phải là cái tên của quan hệ".
12 Tháng Hai 2015(Xem: 20343)
“Ấn Độ Dương đang ngày càng trở thành điểm nóng về mặt địa lý và chiến lược. Châu Phi, Ấn Độ, các nước vùng Vịnh đều cùng chia sẻ Ấn Độ Dương và Úc là một quốc gia quan trọng”, bà Rosita Dellios, giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Bond (Úc), nói với Bloomberg.
12 Tháng Hai 2015(Xem: 20198)
Có lo ngại 300 người di cư đã thiệt mạng sau khi các thuyền chở họ bị chìm ở Địa Trung Hải, cơ quan người tỵ nạn của Liên hợp quốc (UNHCR) nói. "Chín người được cứu sống sau bốn ngày trên biển. 203 người khác đã bị những ngọn sóng nhấn chìm," nữ phát ngôn viên của UNHCR tại Ý, Carlotta Sami nói trên Twitter.
12 Tháng Hai 2015(Xem: 23044)
Wall Street Journal viết, năm 2014, Trung Quốc xuất khẩu sang Hoa Kỳ tổng cộng 467 tỷ USD, và Hoa Kỳ gửi 124 tỷ hàng hóa sang Trung Quốc, là khoản thâm hụt kỷ lục, số liệu của U.S. Census Bureau. Được biết hàng loạt doanh nghiệp từ các nước (đa phần từ Trung Quốc) đã sang Việt Nam đầu tư, đón đầu cơ hội TPP.