Vẻ đẹp mộc mạc Việt Nam 120 năm trước

18 Tháng Sáu 201412:00 SA(Xem: 12395)

Vẻ đẹp mộc mạc Việt Nam 120 năm trước

* Cuối thế kỷ 19, trên nóc Tháp Rùa có tượng Nữ thần Tự do, chợ Đồng Xuân lợp tôn hoặc mái lá.

VietEpress Chủ nhật, 25/5/2014 | 08:31 GMT+7
image036 

 Cuối thế kỷ 19, trên nóc Tháp Rùa có tượng Nữ thần Tự do. Hà Nội, Hải Phòng, Huế, Nha Trang, Sài Gòn... ở thế kỷ 19 được tái hiện sinh động qua những bức ảnh quý giá của Toàn quyền Đông Dương Armand Rousseau.

Nhân kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ Việt Nam và Pháp, Thư viện Quốc gia Việt Nam đã trưng bày hơn 200 bức ảnh của Toàn quyền Đông Dương Armand Rousseau.

Tháng 2/1895, Armand Rousseau được cử làm Toàn quyền Đông Dương. Ông đột ngột qua đời vào ngày 10/12/1896, tức chỉ hơn một năm làm nhiệm vụ. Ông để lại nhiều hình ảnh về Việt Nam thời kỷ 1895-1896. Đây được xem là nguồn sử liệu quý báu để nhận diện Việt Nam vào những năm cuối thế kỷ XIX.

image037

Từ năm 1874, Sài Gòn đã được thiết lập là một thành phố. Thời điểm Armand Rousseau sang Việt Nam, nơi đây đã vô cùng tấp nập. Tấm hình ghi rõ được chụp vào ngày 16/3/1895 lúc ông đến Sài Gòn. Cảnh vật trên sông Sài Gòn chính là bến tàu của hãng Messagerie Maritime với ngôi nhà sau này được định danh là "Nhà Rồng". Chiếc tàu lớn, cờ hiệu thể hiện rằng Armand Rousseau đã đặt chân tới Việt Nam.

image039

Đây là bức ảnh Chợ Lớn cuối thế kỷ thứ XIX. Có thể thấy rõ hình ảnh những người Hoa tóc tết đuôi sam đang đi lại. Tuy nhiên, lối kiến trúc vẫn là của người Việt. Điều này cho thấy dấu ấn người bản địa vẫn rõ, và thời điểm này chưa hình thành một thị trấn người Hoa.

image041

Hải Phòng - dấu ấn đầu tiên của một thành phố cảng cũng được Armand chụp lại. Năm 1888, Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng được vua Đồng Khánh giao cho Pháp thiết lập thành phố. Thời điểm bức ảnh này chụp, thành phố Hải Phòng được xây dựng mới 8 năm, còn rất sơ khai với chỉ một cầu cảng được xây bằng thép.

image042

Cảnh quan ở Hạ Long không có gì khác bây giờ, duy chỉ những loại thuyền buồm nhỏ của ngư dân là không còn. Ngay cả chiếc tàu thủy rất hiện đại mà vị toàn quyền dùng để đi lại trên vịnh cũng chỉ còn trong những bảo tàng hàng hải.

image043

Khu mỏ than Kẻ Bào (Quảng Ninh) thuận tiện giao thông đường biển nên được Pháp khai thác sớm. Pháp đã đầu tư trang thiết bị hiện đại vào ngành công nghiệp này.

image044

Huế là kinh đô của chính quyền nhà Nguyễn thời đó. Ngoài khu Hoàng thành, viên Toàn quyền còn chụp nhiều cảnh quan ở Huế năm 1895.

image045

Đầu thời Nguyễn, Tuyên Quang là một trấn. Vùng đất này thường bất ổn vì hay bị thổ phỉ từ Trung Quốc thâm nhập. Cuối thế kỷ XIX, Pháp cũng xem đây là nơi cần trấn trị nên cho xây thành (tuy không lớn), rào dậu kín những bản làng để tránh thổ phỉ và thú dữ.

image046

Thời thuộc địa, chính quyền nhà Nguyễn vẫn có quyền lực tượng trưng ở Thành Nam - Nam Định. Đến những năm Hà Nội được thiết lập thành phố, con sông Hồng nối liền với sông Đào (sông nhân tạo ở Nam Định), thì khu Thành Nam càng được củng cố hơn.

image047

Tháp Chăm là kiến trúc tôn giáo của đồng bào Chăm, được phân bố phổ biến từ Quảng Nam, Phan Thiết tới Bình Thuận. Tấm hình này chụp tháp Chăm ở Nha Trang, và rất có thể là nhóm tháp Po Nagar nổi tiếng.

image048

Cho đến cuối thế kỷ XIX, hệ thống đường Việt Nam chủ yếu vẫn dựa vào những con đường hẹp, đủ để đi bộ. Khi đó đường từ phía Bắc vào Nha Trang vẫn như trong ảnh.

image049

Trước khi bị thực dân Pháp đô hộ, Biên Hòa là trung tâm của toàn bộ miền Nam với tên gọi Trấn Biên. Lúc Armand Rousseau sang Việt Nam, nơi đây vẫn chưa phát triển. Những bức ảnh ngôi đình ở Tân Uyên hay chùa ở Biên Hòa cho thấy hai thiết chế tín ngưỡng và tôn giáo tiêu biểu của người Việt và đây được xem là sức mạnh khai phá của người Việt ở phương Nam.

image050

Phan Thiết được xác lập là thị xã của tỉnh Bình Thuận vào năm 1899, song lúc Armand Rousseau làm toàn quyền thì đây là một vùng đất hẻo lánh với những ngư dân. Họ sử dụng thuyền câu và đánh bắt cá mang đậm văn hóa Chăm.

image051

Mỹ Tho trước năm 1899 chỉ là một tiểu khu, chưa phải một tỉnh. Thời đó vùng đất này chủ yếu là người Hoa di cư sang, dấu ấn của họ khá đậm nét, như làm cu li, làm chủ các con tàu. Chợ là nơi giao lưu của người Việt và người Hoa.

image052

Trước năm 1899, Trà Vinh chưa phải là một tỉnh mà chỉ là một tiểu khu thuộc tỉnh Vĩnh Long. Người Việt nhiều, nhưng người Khmer cư ngụ sớm hơn. Vì vậy những ngôi chùa theo phong cách Phật giáo tiểu thừa, có những vị sư người Khmer mặc áo sáng là nét đặc trưng về đời sống tôn giáo ở đây.

image053

Tây Ninh không xa Sài Gòn nhưng lại tiếp giáp Campuchia, thời đó kinh tế ở đây chưa phát triển. 

image054

Côn Đảo được Pháp biết đến rất sớm. Từ năm 1862 đây đã là nơi giam giữ tội phạm cũng như những người chống đối chế độ thuộc địa. Những bức ảnh này được chụp vào thời điểm những cây cầu trên hòn đảo chính đang được xây dựng.

Phan Dương
Ảnh: Armand Rousseau.

 

16 Tháng Giêng 2015(Xem: 11085)
Bầu trời bỗng nhiên chia thành hai nửa rõ rệt: một vùng sáng rực trong xanh và một vùng mây tối sầm. Hiện tượng kỳ lạ này vừa xảy ra tại một số thành phố ở Đài Loan.
16 Tháng Giêng 2015(Xem: 10896)
Theo những thông tin mới nhất từ diễn đàn thiên văn học, nhiều thành viên đã được tận mắt nhìn thấy ngôi sao chổi xanh này vào ngày 14 và 15/1 vừa qua tại quận 4 và quận 8, TP. HCM.
06 Tháng Giêng 2015(Xem: 11914)
(Dân trí) Tổng hợp những hình ảnh chụp Hà Nội từ trên cao trong những năm 1926,1929, 1951… giúp chúng ta nhìn ngắm lại những vẻ đẹp xưa cũ của Hà Nội.
06 Tháng Giêng 2015(Xem: 13049)
Đây là di sản thiên nhiên độc đáo của quá trình phun trào núi lửa cách đây hàng triệu năm. Phát hiện chấn động này mở ra tiềm năng du lịch to lớn cho khu vực Tây Nguyên.
18 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 14671)
18 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 16543)
Đây là một quần thể kiến trúc gồm 1 nhà thờ lớn, 5 nhà thờ nhỏ cùng nhiều công trình khác trên khuôn viên rộng 22ha ở thị trấn Phát Diệm, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình. Nét độc đáo của nhà thờ là phong cách kiến trúc mô phỏng đình chùa của người Việt cùng chất liệu xây dựng chủ yếu là đá và gỗ.
16 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 12509)
Những con cá khủng, kỳ dị có tuổi đời lên đến cả trăm năm liên tiếp bị săn bắt và được rao bán với giá cả trăm triệu đồng.
16 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 10672)
Dân trí Vườn cò Bằng Lăng (phường Thuận An, quận Thốt Nốt, TP Cần Thơ) là vườn cò lớn nhất khu vực miền Tây với hơn 300.000 con cò các loại trú ngụ. Nhiều người rất ngỡ ngàng khi thấy hàng vạn con cò đủng đỉnh, không quan tâm đến sự xuất hiện của con người.
04 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 10948)
Đây là một trong số những bức ảnh sẽ được chọn cho triển lãm do Norman Parkinson chụp năm 1955. Một triển lãm ảnh để kỷ niệm cuộc đời và sự nghiệp của diễn viên Anh Audrey Hepburn sẽ được khai mạc tại Bảo tàng Ành Chân dung Quốc gia ở London vào tháng Bảy năm 2015.
20 Tháng Mười 2014(Xem: 10800)
19 Tháng Mười 2014(Xem: 11721)
Máy bay chiến đấu phá vỡ bức tường âm thanh, khung cảnh tuyệt đẹp của đàn chim hồng hạc tại hồ Nakura (Kenya), núi lửa Sinabung ở Indonesia phun trào... là những hình ảnh ấn tượng trong tuần. Cùng nhìn lại những khoảnh khắc ấn tượng của làng khoa học và thế giới động vật tuần qua.
12 Tháng Mười 2014(Xem: 10399)
TTO - Là người thích xê dịch, Thorsten Scheuermann đã du ngoạn khắp thế giới để chụp lại hàng loạt các bức ảnh với góc nhìn khác lạ trước vẻ đẹp của thiên nhiên, tập trung vào một đối tượng duy nhất.
09 Tháng Mười 2014(Xem: 11759)
Bắc Mỹ, Châu Á được chiêm ngưỡng 'Mặt Trăng Máu'
05 Tháng Mười 2014(Xem: 11112)
TTO - Như mọi năm, cuộc thi National Geographic Photo Contest 2014 là một "đại tiệc hình ảnh" với hàng ngàn bức ảnh của các tay máy chuyên nghiệp, nghiệp dư trên thế giới. Cuộc thi năm nay gồm ba hạng mục: con người, địa danh và thiên nhiên.
25 Tháng Chín 2014(Xem: 11937)
Bất chấp lời cảnh báo không nên tới quá gần khu phía ngoài chuồng thú, người đàn ông vẫn trèo qua hàng rào cao bằng đầu gối rồi nhảy xuống con hào bảo vệ phía dưới, AP dẫn lời Riyaz Ahmed Khan, phát ngôn viên Vườn thú quốc gia New Delhi nói. Con hào nằm phía dưới hàng rào gần 5,5 m.