Văn Hóa Magazine Online.com

LITTLE SAIGON (VH) - Theo tin tức và hình ảnh chúng tôi nhận được, từ ngày 1 đến ngày 8 tháng 3 năm 2013 đã diễn ra hai sự kiện tác động đến tâm lý chính trị người Việt hải ngoại, mỗi khi nhớ về Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa.

Đó là vào những ngày đầu năm Quí Tị 2013, ông Nguyễn Thanh Sơn, đương kim Thứ trưởng Bộ ngoại giao CSVN, Chủ tịch Uỷ ban “Việt kiều” và một phái đoàn Mỹ do ông Lê Thành Ân Tổng lãnh sự dẫn đầu, đến thắp nhang tưởng niệm tại Nghĩa Dũng Đài, một đài tưởng niệm lớn tọa lạc trong Nghĩa Trang Biên Hòa.

TLS Lê Thanh Nhơn và ông Nguyễn Đạc Thành thắp hương trước Nghĩa Dũng Đài hôm 7 tháng 3, 2013. Ảnh: Ng. Đảm

Hai hình ảnh này theo như lời ông Nguyễn Đạc Thành, Chủ tịch hội VAF nói rằng do ông đã kiên nhẫn làm việc với các viên chức lập pháp, hành pháp Hoa Kỳ và các viên chức chính quyền CSVN khá lâu trước đây.

Hình ảnh cho thấy ông Nguyễn Thanh Sơn, tuy là Thứ trưởng Ngoại giao nhưng dường như khi đi thăm viếng với tính cách cá nhân; ông mặc áo pull màu vàng (màu cờ vàng? tỏ ra đơn giản), theo sau là các cán bộ đứng đầu tỉnh Bình Dương. Ngược lại, ông Tổng Lãnh sự Lê Thành Ân, mặc complet đen chỉnh tề đến thắp nhang và thăm hỏi các cán bộ Bình Dương về việc tu bổ vài chỗ theo thời gian đã hư hỏng hoang tàn.

Ông Nguyễn Thanh Sơn (mặc áo pull mầu cờ vàng), ông Nguyễn Đạc Thành (mặc vest đen) và các cán bộ tỉnh Bình Dương cùng nhau dâng hương trước Nghĩa Dũng Đài ngày 01 tháng 3, 2013. Ảnh: Ng. Đảm

Khi nguồn tin này phổ biến ở hải ngoại, hai động tác ngoại giao nói trên “vì tình nghĩa đồng bào ruột thịt - vì tình đồng minh cũ” đến thắp hương trước Nghĩa Dũng Đài, có tạo cảm giác khá dễ chịu.

Giới quan sát mối quan hệ cộng đồng Việt hải ngoại và trong nước cho rằng có thể là những dấu hiệu làm lành giữa chính quyền cộng sản đối với những người lính Cộng Hòa Nam Việt Nam; nhưng cũng không loại trừ dư luận về sự hoài nghi sẵn có về chính sách “hoà hợp hoà giải” phát xuất từ nghị quyết 36 có thực tâm hay không?

Cho đến nay, người Việt hải ngoại vẫn chưa có phản ứng tích cực về hai động tác ngoại giao của hai ông Nguyễn Thanh Sơn và Lê Thành Ân. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng, dù sao đây cũng là buớc đầu khá tốt đứng trên tình tự dân tộc.

Nghĩa Trang Quân Đội VNCH Biên Hòa nơi hiện còn đang chôn cất 16,000 chiến sĩ VNCH, sau khi Thủ tướng CSVN Nguyễn Tấn Dũng ký sắc lệnh biến nghĩa trang quân dội quốc gia thành nghĩa trang dân sự và giao xuống cho Uỷ ban tỉnh Bình Dương quản lý. Sau gần 40 năm bỏ hoang phế, nay đang được uỷ ban tỉnh Bình Dương bỏ chi phí ra tu bổ.

Kế hoạch tu bổ Nghĩa Trang Biên Hòa của tỉnh Bình Dương, theo lời ông Nguyễn Đạc Thành là xuất phát từ lệnh của Thủ Tướng CSVN Nguyễn Tấn Dũng, (xem cuộc phỏng vấn của phóng viên Thanh Trúc trên RFA 10/3/2013).

Trong lúc đi thăm nghĩa trang, ông Nguyễn Thanh Sơn nói với ông Nguyễn Đạc Thành: "Thủ tướng chính phủ đã chỉ thị và chấp thuận cho tu bổ Nghĩa Trang Biên Hòa, vậy thì bác thấy hổm nay Bình Dương người ta đã tu bổ, bây giờ bác Thành cần những gì xin nói rõ ràng để có sự chấp thuận cho bác Thành tiếp tục". (RFA 10/3/2013)

Nhân đây, xin nhắc lại lời đề nghị của tướng Nguyễn Cao Kỳ trả lời với chúng tôi trong cuộc phỏng vấn tại Mỹ, khi ông về nước lần đầu đã có cuộc họp với ông Phạm Thế Duyệt ở Sàigon. Tướng Kỳ nói rằng, nếu các anh muốn thực tâm làm công việc hòa hợp hòa giải thì hãy hòa giải với người chết trước.

Người ta hy vọng nghĩa trang sẽ không trở thành khu du lịch tâm linh, nhằm xoa dịu niềm đau đớn của người Việt hải ngoại mỗi khi về nước đến thăm chồng, con, anh, em, đồng đội, vì cuối cùng, đó là nơi an nghỉ của hàng vạn người lính VNCH hy sinh cho quê hương xứ sở.

Không biết là do vô tình hay hữu ý, đối diện rất gần Nghĩa trang Quân Đội Biên Hòa, bên kia xa lộ chênh chếch về phiá Tam Hiệp, cũng là nơi an nghỉ của hàng vạn Bộ đội hy sinh cho quê hương xứ sở. (LKT)

Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa bị cắm cọc để xây xa lộ

Thanh Trúc, phóng viên RFA 2013-04-21

Cọc "GPMB" cắm trong Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa đầu tháng 4/2013. Photo courtesy of letungchau.blogspot.com

VAF Sáng Hội Việt Mỹ, Vietnamese American Foundation, tổ chức đang vận động với chính phủ Việt Nam để trùng tu và tôn tạo Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa, vừa thông báo Sở Giao Thông Vận Tải huyện Dĩ An đã cho người cắm cọc gọi là giải phóng mặt bằng để phóng một con đường xuyên qua nơi an nghĩ của 16.000 binh sĩ miền Nam đang trở thành gần như hoang phế này.

Ông Nguyễn Đạt Thành, cựu sĩ quan quân lực miền Nam, người khởi xướng VAF, trả lời Thanh Trúc về thông tin này.

Thanh Trúc: Thưa ông Nguyễn Đạt Thành, hẳn ông cũng hiểu mức độ nhạy cảm từ nguồn tin của VAF về việc có thể một tuyến xa lộ xuyên khu D3 sẽ phóng ngang Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa, trái với dấu hiệu hứa hẹn trước đó khi thứ trưởng Nguyễn Thanh Sơn của Bộ Ngoại Giao Việt Nam rồi tổng lãnh sự Hoa Kỳ Lê Thành Ân ghé thăm đầu tháng Ba năm nay?

Ông Nguyễn Đạt Thành: Khoảng mười, mười lăm ngày trước và việc cắm cọc đó là có. Tôi xác nhận với cô là có. Được tin phóng con đường đi qua nghĩa trang là cú sốc hết sức to lớn đối với chúng tôi. Là vì đây là nơi an nghĩa của 16.000 tử sĩ Việt Nam Cộng Hòa, những đồng đội của chúng tôi.

Cho nên VAF đã làm việc với tòa đại sứ của Việt Nam tại Washington DC cũng như thỉnh cầu ông tổng lãnh sự Lê Thành Ân để liên lạc được với chánh quyền địa phương để coi tình hình như thế nào. Vì đây là một vấn đề hết sức nhạy cảm và hết sức quan trọng đối với anh em chúng tôi cũng như đồng bào hải ngoại.

Chúng tôi đã liên lạc với ông Bùi Chí Mạnh, tham tán chính trị tòa đại sứ Việt Nam tại Washington DC, ông tham tán có nói với tôi rằng nghĩa trang đã qui hoạch từ lâu rồi, theo ông nghĩ là sẽ không có vấn đề đó đâu, không có vụ xâm phạm Nghĩa Trang Biên Hòa được. Đó là nguyên văn ông tham tán chính trị tòa đại sứ nói với tôi. Tuy nhiên, sau đó thì ông có nói rằng ông không tin có việc đó, và sẽ không có vấn đề con đường đi ngang qua Nghĩa Trang Biên Hòa.

Sau khi được tòa đại sứ Việt Nam cũng như ông tổng lãnh sự đã thông báo một cách rõ ràng là không có thì căn cứ theo đó chúng tôi trả lời là không có, đồng thời tiếp tục theo dõi sau. Tuy nhiên tôi xác định là có cắm cọc ở trong nghĩa trang.

Ô.Nguyễn Đạt Thành

Lập lại đó là Nghĩa Trang Biên Hòa đã có qui hoạch từ lâu . Đó là thứ nhất. Thứ hai nữa, chính ông tổng lãnh sự cũng đã đi thẳng lên nói chuyện với địa phương, và địa phương có cả quyết là không có vụ giải tỏa Nghĩa Trang Biên Hòa để làm con đường. Đó là tin tức cuối cùng. Chúng tôi đã liên lạc bằng email, bằng điện thoại, và tôi được sự trả lời của ông tổng lãnh sự là như vậy.

Thanh Trúc: Thưa ông Nguyễn Đạt Thành, với tất cả sự dè dặt vốn có trước nguồn tin rất nhạy cảm này, xin được hỏi liệu có thể nào bên chính phủ Việt Nam viện dẫn mọi lý do cần thiết như ích quốc lợi dân, an ninh, kinh tế chẳng hạn, để xây một xa lộ băng ngang Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa, đã qui hoạch từ lâu, theo như lời tham tán chính trị Bùi Chí Mạnh của đại sứ quán Việt Nam ở DC?

Ông Nguyễn Đạt Thành: Tôi không nghĩ chính phủ Việt Nam sẽ làm cái việc tôi cho rằng không có tình người đó. Tôi nghĩ như vậy và tôi hy vọng nó như vậy. Thì xin thưa là chúng ta nên chờ xem. VAF đang hết sức theo dõi, đồng thời chúng tôi cũng muốn có một sự xác nhận nào đó một cách rõ ràng hơn.

VAF không thể nào đưa tin một cách không cẩn thận. Cho nên chúng tôi đã liên lạc với tòa đại sứ, liên lạc với tổng lãnh sự ở Houston, ở San Francisco. Chúng tôi liên lạc cả Bộ Ngoại Giao rồi cả với ông tổng lãnh sự để xác nhận cho rõ ràng trước khi chúng tôi thông báo.

Sau khi được tòa đại sứ Việt Nam cũng như ông tổng lãnh sự đã thông báo một cách rõ ràng là không có thì căn cứ theo đó chúng tôi trả lời là không có, đồng thời tiếp tục theo dõi sau. Tuy nhiên tôi xác định là có cắm cọc ở trong nghĩa trang.

Thanh Trúc: Với kinh nghiệm nhiều năm qua, đi về trong nước và tiếp xúc với cán bộ chính quyền địa phương để xin tìm kiếm hài cốt của đồng ngũ, đương nhiên có sự chấp thuận của thẩm quyền cấp cao nhất, tiếp đến là phía Bộ Ngoại Giao Việt Nam liên quan đến vấn đề tôn tạo Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa, ông có thể lý giải phần nào chuyện dưng không cắm cọc giải phóng mặt bằng nơi đây?

Cọc cắm trong Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa đầu tháng 4 năm 2013 (mũi tên đỏ). Photo courtesy of letungchau.blogspot.com.

Ông Nguyễn Đạt Thành: Đây là ý nghĩ của tôi thôi, ở Việt Nam bộ nào họ làm việc theo bộ nấy, gần như là không có một sự đồng bộ nào hết. Có thể đây là một kế hoạch đưa lên mà chính phủ chưa chấp thuận. Do đó mà chúng tôi nghĩ rằng phải cẩn thận, nếu không thì chúng ta lại đưa tin không chính xác làm cho bên phía Việt Nam, chính phủ Việt Nam họ có thể trả lời một cách không hài lòng cho chúng ta bởi vì chúng ta chỉ phỏng đoán thôi. Nếu mà phỏng đoán rồi đưa tin thì tôi cho rằng việc làm không đúng nhiệm vụ truyền thông. Cho nên chúng tôi không thể phỏng đoán mà chúng tôi chờ sự trả lời của bên chính phủ Việt Nam.

Tuy nhiên ông tổng lãnh sự đã nói chuyện với bên Bình Dương rồi, với bên chính quyền địa phương rồi thì chính quyền địa phương xác nhận như vậy. Tôi nghĩ đây là tại vì việc làm của mỗi bộ nó khác nhau. Không đồng bộ thì

có thể mình xem lại và đồng thời chính phủ sẽ không chấp thuận vấn đề này.

Tôi hy vọng như vậy. Tôi xin nói rõ là tôi hy vọng nó như vậy. Trong những ngày tới chúng tôi sẽ liên lạc trực tiếp với bên Bộ Ngoại Giao, với ông Nguyễn Thanh Sơn để xác định rõ vấn đề này. Xin thưa là chúng tôi còn nóng ruột hơn quí vị nữa, bởi vì nếu kết quả mà có thì nó trái ngược lại với những việc đã làm trước đây, nếu có thì việc làm này rất là thiếu tình người. Phải đợi kết quả, việc này do chính phủ Việt Nam quyết định chứ không ai quyết định được cả. Mà quyết định này gây ảnh hưởng rất lớn đối với thế giới chứ không phải riêng cộng đồng hải ngoại không.

Cá nhân tôi không nghĩ việc này xảy ra. Tuy nhiên việc gì cũng có thể xảy ra thì chúng ta nên chờ. Chúng tôi sẽ thông báo nhanh nhất trong cái thông tin mà chúng tôi có. Cũng xin nói rõ tòa đại sứ Việt Nam cũng như bên ủy ban của ông Nguyễn Thanh Sơn và ông tổng lãnh sự Lê Thành Ân là ba cơ quan làm việc rất nhanh chóng và đồng bộ với nhau, nên hy vọng những thông tin mà chúng tôi có phản ảnh đúng sự thật đã có.

Thanh Trúc: Xin cảm ơn ông Nguyễn Đạt Thành của VAF. Kính chúc may mắn và thành công.