'Tổng Biên Tập phải để nhà báo mở miệng'

VĂN HÓA ONLINE - VIỆT NAM  - THỨ TƯ 15 AUG 2018

'Tổng Biên Tập phải để nhà báo mở miệng'

Ben Ngô BBC Tiếng Việt

Bản quyền hình ảnh Other Image caption Tòa soạn báo Tuổi Trẻ

Nhà báo kỳ cựu đang bị báo Tuổi Trẻ "xem xét kỷ luật" nói với BBC rằng "các tổng biên tập phải để nhà báo được quyền mở miệng".

Hôm 12/8, ông Ngọc Vinh, một trong các thư ký tòa soạn của báo Tuổi Trẻ, cho biết trên mạng xã hội rằng ông đang bị tòa soạn "xem xét kỷ luật" vì các post Facebook bị cáo buộc "có dấu hiệu vi phạm pháp luật", "gây chia rẽ vùng miền, phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc", "đưa thông tin ko đúng sự thật, xuyên tạc vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân".

Kèm theo là văn bản "Thực hiện quy trình xử lý kỷ luật…" có chữ ký của chánh văn phòng thừa lệnh tổng biên tập báo Tuổi Trẻ.

Trong một post hôm 8/8 dẫn link bài về việc "Vinashin tái cơ cấu thành SBIC: Tiếp tục thua lỗ gần 2.900 tỷ đồng trong năm 2018", ông Ngọc Vinh viết: "Câu hỏi đặt ra là, nếu thua lỗ triền miên như vậy, tại sao ko xóa sổ nó đi? Tiền dân đâu phải là tiền chùa để chi tiêu vào lũ này? Những tập đoàn như Vinashin là ung nhọt trên cơ thể quốc gia, vậy mà các tay bác sĩ chủ chốt cứ nuôi dưỡng chúng chứ ko chịu dùng đến dao mổ. Quá cay đắng!"

Một post khác trên trang cá nhân của ông viết: "Đã đến lúc chúng ta xoay chuyển nước Mỹ, từ một đất nước tuyệt vọng và giận dữ thành một đất nước vui sướng và thành công," Tổng thống Trump nói. Nước Mỹ đang là số một thế giới mà lão còn chưa hài lòng, muốn đòi hỏi thêm nữa hả lão Trump? Với một nước áp bét như Việt Nam, thật mong chờ có một lãnh tụ nào đó nói ra được cái câu đầy khao khát và gây xúc cảm cho người dân tôi như lão!"

'Quy tội quá đao to búa lớn'

Trả lời BBC hôm 13/8, nhà báo Ngọc Vinh nói: "Theo tôi, văn bản cáo buộc các post Facebook của tôi sai cả về lý và về tình."

"Về lý, tôi đã nghiên cứu các văn bản mà họ đưa ra để "định tội" tôi, thì thấy rằng tôi chả có sai phạm gì. Thật ra, vài điều trong các văn bản đó, như nhiều văn bản pháp luật khác của Việt Nam, nếu quan tòa cố ý buộc tội thì có tội, còn nếu luật sư cố gắng tranh biện thì không phải phạm tội."

Tôi có cảm giác mình như người lính ra trận bị chỉ huy bắn vào lưng vậy, và nó cực kỳ đau đớn. Tôi không thể nghĩ ra một tổng biên tập của Tuổi Trẻ lại có cách hành xử thiếu tình người, tình đồng nghiệp như thế.nhà báo Ngọc Vinh

"Như quy định 10 điều về "Đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam" mà họ cho rằng tôi vi phạm chẳng hạn. Họ dẫn Điều 3 của quy định này, cho rằng tôi "phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc" qua post "Lật tẩy hiện tại" nói về chủ đề đoàn kết quốc gia. Nếu các anh có đọc post này của tôi, các anh sẽ thấy rằng họ quy tội quá đao to búa lớn và thiếu căn cứ. Còn với post có mấy dòng nói về cuốn sách Gạc Ma-Vòng Tròn Bất Tử của tôi thì họ càng gán ghép vô lý hơn khi bảo rằng nó sai sự thật, xuyên tạc, vu khống…"

"Về tình, là một nhà báo phục vụ tờ Tuổi Trẻ với thâm niên 30 năm và hiện là người lớn tuổi nhất cơ quan, đáng lẽ tôi được nhận cảnh báo trước nếu như post đầu tiên của tôi có sai phạm. Anh em có thể trao đổi, bàn bạc, để tôi nhận lời khuyên bảo nếu có."

Bản quyền hình ảnh Fb Ngoc Vinh Image caption Nhà báo Ngọc Vinh

"Nhưng họ không làm như vậy. Đột ngột, họ tống cho tôi môt văn bản "Thực hiện quy trình xử lý kỷ luật…" trong buổi sáng rồi yêu cầu 16:00 ngày hôm sau là hạn chót để nộp bản kiểm điểm. Tôi có cảm giác như mình là một nghi phạm bị tống đạt cáo trạng phạm tộ , điều đó khiến tôi bị tổn thương, bị xúc phạm."

"Tôi có cảm giác mình như người lính ra trận bị chỉ huy bắn vào lưng vậy, và nó cực kỳ đau đớn. Tôi không thể nghĩ ra một tổng biên tập của Tuổi Trẻ lại có cách hành xử thiếu tình người, tình đồng nghiệp như thế."

Khi được hỏi vụ việc này có gì khác với vụ của nhà báo Đỗ Hùng, báo Thanh Niên ba năm trước, ông Ngọc Vinh đáp: "Cậu ấy [ông Đỗ Hùng] bị nạn vì vài dòng trạng thái cợt nhả dính tới danh nhân. Còn tôi bị nạn có lẽ vì đã mở miệng khá tự do trên mạng xã hội để nói về những tồn tại cay đắng của đất nước."

Ông Ngọc Vinh cho biết: "Tính đến trưa 13/8, tôi chưa nhận được thông báo mới. Có lẽ họ [ban biên tập] đang giận dữ vì tôi đã công khai vụ việc này trên mạng xã hội. Nếu họ bỏ qua vụ này như một sự hiểu lầm thì quá tốt (cười)"

"Tôi đã suy nghĩ rất kỹ và bàn bạc với gia đình trước khi công khai vụ việc vì chuyện này ảnh hưởng đến cơm áo vợ con tôi. Tôi còn một năm rưỡi nữa là về hưu và khoản thu nhập từ báo Tuổi Trẻ là khoản thu nhập duy nhất trong đời làm báo của tôi từ trước đến nay."

Ông cũng nói thêm rằng mình "đã tuân thủ" điều khoản trong quy định của báo Tuổi Trẻ về việc "sử dụng các dịch vụ trên Internet và thông tin trên mạng" ban hành nội bộ từ năm 2016.

"Khoản 3 Điều 3 của quy định này ghi rõ: "Không sử dụng các dịch vụ để nhân danh cơ quan báo Tuổi Trẻ dưới bất kỳ hình thức nào. Việc sử dụng các dịch vụ trên Internet là dịch vụ cá nhân, thể hiện quan điểm cá nhân, cá nhân chịu trách nhiệm trước pháp luật và quy định của cơ quan báo Tuổi Trẻ."

Bản quyền hình ảnh Fb Ngoc Vinh Image caption Một trong những post được cho là khiến ông Ngọc Vinh bị báo Tuổi Trẻ "xem xét kỷ luật"

"Nghề báo là nghề mở miệng và cung cấp dịch vụ mở miệng cho dân chúng, vậy thì các tổng biên tập phải để nhà báo được quyền mở miệng, nếu không được mở miệng trên báo chính thống thì cho phép họ mở miệng trên mạng xã hội. Nghề mở miệng cũng là để khai dân trí và chấn dân khí. Nếu không được mở miệng, nghề báo sẽ tiêu điều. Ông Hồ Chí Minh có nói một câu nổi tiếng, đại ý "Dân chủ là làm cho người dân được mở miệng". Tôi thích câu nói đó!," nhà báo Ngọc Vinh nói với BBC.

Cũng trong hôm 13/8, Luật sư Nguyễn Hà Luân bình luận với BBC về văn bản "Thực hiện quy trình xử lý kỷ luật…" đối với ông Ngọc Vinh: "Toàn bộ nội dung mang tính quy kết đó là dưới góc nhìn của ông lãnh đạo đó [tổng biên tập]. Ông ta có quyền nhìn nhận theo chủ quan của mình."

"Chỉ có điều, những ông như vậy thì khồng bao giờ chấp nhận người ta được quyền nghĩ theo cách nghĩ của riêng người ta. Ông đó chỉ muốn người người đều phải nghĩ theo cái cách mà ông ta nghĩ."