Chuyên gia phân tích lợi thế quân sự của Mỹ và Trung Quốc ở châu Á

19 Tháng Sáu 20228:07 SA(Xem: 3663)

VĂN HÓA ONLINE - DIỄN ĐÀN 2 - CHỦ NHẬT 19 JUNE 2022

Ý kiến/Bài vở vui lòng gởi về:  lykientrucvh@gmail.com


Chuyên gia phân tích lợi thế quân sự của Mỹ và Trung Quốc ở châu Á


19/06/2022

ĐỨC HIỀN


(PLO)- Lợi thế quân sự ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương đang nghiêng về Trung Quốc. Vậy Mỹ có thể làm gì để xoay chuyển tình thế?


Hiện nhiều nhà quan sát cho rằng Mỹ đang mất dần lợi thế quân sự ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương so với Trung Quốc. Trong số này có ông Ashley Townshend - thành viên cấp cao về an ninh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế và ông James Crabtree - Giám đốc điều hành văn phòng châu Á của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (Anh). Trong một bài viết trên tờ The New York Times, hai ông đã gợi ý những điều Mỹ nên làm để xoay chuyển tình thế.


Sức mạnh quân sự Trung Quốc gia tăng ở châu Á – Thái Bình Dương


Hai chuyên gia cho rằng khó có thể phủ nhận sức mạnh quân sự Trung Quốc đang gia tăng ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.


Điều này trước hết thể hiện ở việc Bắc Kinh sẵn sàng thử phản ứng của Mỹ và các đồng minh châu Á. Gần đây Trung Quốc đã cho các chiến đấu cơ áp sát máy bay trinh sát của Úc và Canada khi chúng đang làm nhiệm vụ ở khu vực không phận quốc tế, cho máy bay thâm nhập vào không phận Đài Loan.


Thứ hai, Bắc Kinh theo dõi sát sao các tàu chiến Mỹ và cử lực lượng tuần duyên tăng cường hoạt động ở Biển Đông, thậm chí còn chạm trán với các tàu của Philippines, Malaysia và Indonesia. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng nỗ lực xây dựng và quân sự hóa các đảo nhân tạo ở Biển Đông.


image040Tàu chiến Trung Quốc và Nga trong cuộc tập trận hải quân Joint Sea-2021 vào ngày 15-10-2021. Ảnh: CHINA MILITARY

 

Thứ ba, ở phía nam Thái Bình Dương, Trung Quốc đang tích cực xúc tiến hợp tác, đặc biệt trong lĩnh vực an ninh với các quốc đảo ở khu vực này.


Hiện Trung Quốc có lực lượng hải quân lớn nhất thế giới và lực lượng không quân lớn nhất châu Á, cùng kho tên lửa lớn được thiết kế để ngăn chặn sức mạnh quân sự Mỹ ở Tây Thái Bình Dương nếu khủng hoảng xảy ra. Trung Quốc vừa mới ra mắt hàng không mẫu hạm thứ ba và cũng là tàu chiến tân tiến nhất của mình.


Mỹ đang mất lợi thế quân sự ở khu vực


Trong khi quân đội Trung Quốc ngày càng phát triển về sức mạnh, độ tinh vi và sự tự tin thì khả năng răn đe quân sự do Mỹ dẫn đầu ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương đang bị lung lay. Một lý do có thể giải thích cho vấn đề này là trong khoảng thời gian dài trước đây, Mỹ dường như sao nhãng chiến lược quốc phòng của mình ở châu Á khi dù coi thách thức của Trung Quốc là quan trọng nhưng lại đánh giá là không cấp bách.


Về sự hiện diện quân sự trong khu vực, Mỹ có khoảng 55.000 quân ở Nhật và 28.000 quân ở Hàn Quốc. Thêm vài nghìn quân nữa được triển khai trên khắp nước Úc, Philippines, Thái Lan và đảo Guam. Đáng nói là con số này dường như không thay đổi kể từ những năm 1950.


Thêm nữa, các kế hoạch phục hồi sự hiện diện của Mỹ đã bị cản trở do ngân sách không đủ, do phải đặt các ưu tiên khác lên trên và thiếu đồng thuận ở Washington về cách đối phó với Trung Quốc.


Lầu Năm Góc đã tăng cường đầu tư vào các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo, hệ thống mạng và không gian vũ trụ để chuẩn bị cho một cuộc xung đột công nghệ cao với Trung Quốc có thể xảy ra vào những năm 2030. Tuy nhiên, nếu Mỹ không sớm biến các nguồn lực mới này thành hiện thực thì cán cân quyền lực có thể thay đổi theo hướng nghiêng về Trung Quốc.


image042Các tàu khu trục có trang bị tên lửa dẫn đường USS Preble (DDG 88), USS Halsey (DDG 97) và USS Sampson (DDG 102). Ảnh: HẢI QUÂN MỸ


Hồi cuối tháng 3, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã yêu cầu quốc hội phê duyệt khoản chi ngân sách quốc phòng lớn nhất từ ​​trước đến nay, nhưng có vẻ phần lớn khoản tiền gia tăng này dù có được duyệt cũng sẽ bị tình trạng lạm phát làm mất giá. Do đó, về mặt hình thức Mỹ chi “khủng” nhưng thực tế lại chẳng cải thiện được bao nhiêu.


Một vấn đề nữa là trong khi quân đội Mỹ phân tán trên toàn cầu thì Trung Quốc có thể tập trung lực lượng ở khu vực lân cận mình để giành chiến thắng, nếu xung đột xảy ra. Thêm nữa, khả năng quân sự Trung Quốc không thể được xem nhẹ.


Vị trí quân sự của Mỹ ở châu Á đang mờ nhạt do hàng thập niên Washington mải bận tâm đến các cuộc xung đột Trung Đông, Nam Á. Chính quyền ông Biden đã kết thúc sự can dự kéo dài và tốn kém của Mỹ ở Afghanistan nhưng điều này không tăng thêm nguồn lực cho Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương bao nhiêu.


Thêm nữa, một mối bận tâm khác có thể làm sao nhãng Mỹ là cuộc chiến ở Ukraine. Vì cuộc chiến này Mỹ đã phải viện trợ cho Ukraine hàng chục tỉ USD, đồng thời phải tính toán lại chiến lược quốc phòng và chiến lược an ninh quốc gia.


Trong bài phát biểu tại hội nghị quốc phòng Đối thoại Shangri-La ở Singapore đầu tháng 6 vừa qua, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cho biết “Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương là trọng tâm của chiến lược lớn của Mỹ” nhưng lại đưa ra rất ít các nguồn lực hoặc cam kết mới với khu vực này.


Làm sao để Mỹ lật ngược thế cờ?


Theo hai chuyên gia Townshend và Crabtree, để xoay chuyển tình thế, Mỹ phải ưu tiên chú ý đến mối đe dọa từ Trung Quốc, củng cố sức mạnh quân sự ở châu Á, cung cấp cho Úc, Nhật và Ấn Độ khả năng quân sự và công nghệ tinh vi hơn để củng cố chiến lược phòng thủ tập thể.


Mỹ cũng cần khẩn trương mở rộng “Sáng kiến ​​răn đe Thái Bình Dương”. Sáng kiến này ​​sẽ hướng các khoản chi tiêu bổ sung vào việc tăng cường sự hiện diện quân sự của Mỹ ở phía tây Hawaii bằng cách phân bổ lực lượng nhiều hơn, cải thiện hậu cần, phòng không cũng như các biện pháp khác.


Theo các chuyên gia, những động thái này rất cần thiết để tăng cường hiện diện nếu có khủng hoảng quân sự xảy ra. Tuy nhiên, sáng kiến ​​này hiện đang rơi vào tình trạng thiếu kinh phí và bị nhiều người chỉ trích rằng các ưu tiên hàng đầu của sáng kiến không được đáp ứng.


image044Chiến hạm của Mỹ và Nhật tập trận chung tại biển Nhật Bản ngày 12-4. Ảnh: AP


Bên cạnh đó, Mỹ có thể củng cố năng lực quân sự của mình trong khu vực bằng cách tăng từ 5 lên 6 tàu ngầm tấn công đóng tại đảo Guam. Mỹ có thể mở rộng các hoạt động hàng hải ở Thái Bình Dương và triển khai nhiều máy bay chiến đấu, tàu chiến, máy bay không người lái và tên lửa tầm xa tiên tiến hơn đến khu vực.


Washington cũng nên hỗ trợ Úc và Nhật trong việc chế tạo tên lửa tầm xa bằng cách chia sẻ tài sản trí tuệ, đồng thời cung cấp thêm vũ khí cho Ấn Độ và tăng cường tài trợ quân sự nước ngoài trong khu vực. Cùng với đó Mỹ có thể có một quỹ chuyên dụng để tăng cường khả năng răn đe của Đài Loan.


Theo hai chuyên gia, tất cả những điều đó có thể vẫn chưa đủ, bởi thách thức do Trung Quốc đặt ra đang trở nên lớn đến mức Mỹ không còn có thể duy trì sự cân bằng sức mạnh quân sự ở châu Á.


Các chuyên gia đánh giá rằng Washington đã có bước đi đầu tiên và rất táo bạo nhằm chia sẻ gánh nặng an ninh cho các đồng minh thông qua thỏa thuận quốc phòng AUKUS giữa Úc, Anh và Mỹ được công bố vào năm ngoái. Theo đó nước này sẽ làm việc với Anh để cung cấp cho Úc các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và cùng phát triển các công nghệ quân sự tiên tiến khác.


Tuy nhiên, các tàu ngầm sẽ không được đưa vào hoạt động cho đến cuối những năm 2030 và các nỗ lực hợp tác khác của AUKUS sẽ đòi hỏi những cải cách khó khăn vì các hạn chế lâu nay của Mỹ về việc chia sẻ công nghệ an ninh quốc gia nhạy cảm.

14 Tháng Tư 2015(Xem: 16709)
Từ bối cảnh trên, dường như những người nêu giả định trên muốn có câu trả lời cho gỉả thiết: Nếu ngày 30-4-1975 Việt Quốc thắng Việt Cộng, liệu “Bên thắng cuộc Việt Quốc” có đối xử với “Bên thua cuộc Việt Cộng”, như Việt cộng đã làm sau ngày 30-4-1975 đối với Việt quốc hay không? Hay còn tệ hại hơn nhiều?
12 Tháng Tư 2015(Xem: 17480)
* Một số bình luận ghi nhận về bản Thông Cáo Chung ký kết giữa hai đảng CSVN và CSTQ: BBC, VNTB, Ts Nguyễn Thanh Giang, Lê Anh Hùng, Ts Carlyle A. Thayer, Ts Nguyễn Nhã
09 Tháng Tư 2015(Xem: 16849)
"Việt Nam quen dùng vũ khí của Nga trong Cuộc Chiến tranh Đông Dương..." Trong Ba cường quốc (cung cấp vũ khí) đó, Nga là nước duy nhất không bao giờ dùng vũ khí chống lại Việt Nam. Nga là nước duy nhất không có mưu đồ địa chính trị chống lại Việt Nam." "Theo ý kiến của Nga thì trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ, hai quốc gia này hoàn toàn đủ thông thái để giải quyết vấn đề một cách hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trên cơ sở hai bên giữ uy tín và cùng có lợi." "Quyền lợi của Mỹ là không được cho phép Trung Quốc quá mạnh trong vùng này [châu Á Thái Bình Dương]. Nghĩa là đấy là trò chơi địa chính trị giữa hai cường quốc, chơi nhau theo [kiểu] zero sum game, ai được cái gì và ai mất cái gì. Việt Nam trong hoàn cảnh này chỉ đóng vai trò như là con tốt. Mỹ chỉ bảo vệ quyền lợi của Mỹ chứ không bảo vệ quyền lợi của Việt Nam đâu."
07 Tháng Tư 2015(Xem: 15605)
"Như vậy sách lược của Henry Kissinger với Biển Đông là cứ giữ nguyên hiện trạng đầy xáo trộn như vậy càng lâu càng tốt. Đúng là sách lược ‘đục nước béo cò’. Nhờ vậy mà TQ và Mỹ tha hồ thủ lợi tốt hơn là Mỹ và TQ tranh chấp gây hấn, chiến tranh một mất một còn trên Biển Đông."
05 Tháng Tư 2015(Xem: 17214)
"Nếu kết quả của đại hội 12 được phía Mỹ toại nguyện thì đương nhiên cánh cửa TPP rộng mở đón Việt Nam. Nếu kết quả đại hội 12 không được lòng người Mỹ thì cũng đồng nghĩa với việc cánh cửa TPP khép lại đối với Việt Nam".
31 Tháng Ba 2015(Xem: 18139)
Ts Nguyễn Hưng Quốc: Một chính khách lớn và một người thầy xấu. Huỳnh Ngọc Chênh: Lý Quang Diệu có độc tài gia đình trị?
22 Tháng Ba 2015(Xem: 17200)
"Nhưng vẫn có lý do để tin rằng, ít nhất là trong nửa đầu thế kỷ này, Mỹ vẫn sẽ giữ được ưu thế của nó về các nguồn lực và tiếp tục đóng vai trò trung tâm trong cán cân quyền lực toàn cầu. Tóm lại, trong khi kỷ nguyên ưu thế của Mỹ chưa kết thúc, nó sẽ thay đổi theo những cách quan trọng. Những thay đổi này liệu có giúp tăng cường an ninh và thịnh vượng toàn cầu hay không hiện vẫn còn chưa rõ".
17 Tháng Ba 2015(Xem: 16726)
Vì sao chính phủ Hoa Kỳ quyết định lên tiếng công khai dù biết Việt Nam sẽ không hài lòng? Câu trả lời có lẽ là Hoa Kỳ ngày càng lo ngại về khả năng khôi phục hiện diện quân sự của Nga ở những vùng ảnh hưởng của Mỹ. "Vịnh Cam Ranh, nơi từng là căn cứ của Hoa Kỳ và trong quá khứ cũng từng bị hải quân Pháp và Nhật kiểm soát, nằm cách Sài Gòn 290 km về hướng Đông Bắc là một cảng nước sâu tự nhiên. Guam, lãnh thổ của Mỹ ở Thái Bình Dương, nơi đặt căn cứ không quân Andersen, cách Việt Nam 4.000 cây số về hướng Đông".
15 Tháng Ba 2015(Xem: 15992)
Để đánh dấu 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao Việt-Mỹ, đại sứ Mỹ tại Hà Nội, Ted Osius, tổ chức buổi nói chuyện trực tiếp với toàn thể giảng viên và sinh viên thuộc viện Đại Học Quốc Gia Hà Nội hôm 6 tháng 3-2015. Trong dịp này, đại sứ Ted Osius nêu ra 3 chủ điểm của cột mốc lịch sử -20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao Việt-Mỹ, gồm có:
10 Tháng Ba 2015(Xem: 18460)
Phát biểu quan trọng của Đại sứ Mỹ Ted Osious tại Đại học Quốc gia Hà Nội "Điều đó cho thấy rằng có vẻ như là ông Ted Osius không chỉ nắm được lịch trình của đoàn Việt Nam, sắp tới ông Tổng Bí thư Đảng Nguyễn Phú Trọng, ông Quang và có thể cả những chính sách nữa đi Mỹ, mà còn có thể dự đoán được kết quả của chuyến đi đó thành công như thế nào và thành công ở mức độ nào".
05 Tháng Ba 2015(Xem: 17613)
Rà soát lại hồ sơ cá nhân của ông Kim cho thấy rằng năm 2010 ông Kim đã có một lần tấn công Đại sư Nhật tại Seoul cũng vì chung một chủ đề Thống Nhất Triều Tiên. Ông Kim Young Man, ngưòi phát ngôn của Hội Đồng Hòa Giải và Hợp Tác Thống Nhất Triều Tiên, cũng là đơn vị đã tổ chức mời ông Đại sứ Lippert đến thuyết trình, cũng đã lên tiếng xin lỗi về tình trạng mất an ninh tại sự kiện này.
03 Tháng Ba 2015(Xem: 24043)
Ngày 28/10 năm 2014, trong chuyến công du Ấn Độ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã viếng thăm Bồ Đề Đạo Tràng. Hình ảnh người đứng đầu Chính phủ ngồi xếp bằng, tay đeo tràng hạt, cung kính chắp tay lạy Phật như một Phật tử thuần thành xuất hiện khắp trên các tờ báo lớn của Việt Nam. Tuy nhiên, chưa thấy ai đặt vấn đề liệu hành vi trên của ông có mâu thuẫn với việc ông phủ nhận có theo bất kỳ tôn giáo nào trong các bản khai lý lịch của mình.
01 Tháng Ba 2015(Xem: 21219)
Mở đầu bài viết “Tản Mạn Chuyện Đổi Mới Sáng Tạo” đăng tải trên báo Tia Sáng hôm 10-2-15, GS Hoàng Tụy viết: “Khi mô tả sự phát triển kém cỏi của đất nước, chúng ta hay dùng từ lạc hậu hay tụt hậu, nhưng tôi để phản ảnh đúng hơn thực chất phải nói ta đang trì trệ trong tụt hậu.
24 Tháng Hai 2015(Xem: 40187)
CDQL có thể là thuộc phe nhóm của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, vì nó rất có lợi cho ông. Đây là nhận định của rất nhiều người. CDQL phục vụ khá rõ cho ý đồ và tham vọng của ông Dũng nhằm chức Tổng Bí thư, thậm chí kiêm nhiệm thêm chức Chủ tịch nước (như tại Trung Quốc) tại Đại Hội XII tới.
17 Tháng Hai 2015(Xem: 17504)
Với vô vàn cố gắng của hơn 3 năm 6 tháng, trang mạng CDQL hôm 25-1-15 qua bài viết ”MŨI THUYỀN XẺ SÓNG–MŨI CÀ MAU”, đã tung ra trận đánh lớn chống lại Đảng Cộng Sản ViệtNam-ĐCSVN- một cách khốc liệt không khoan nhượng với ý chí loại trừ tận gốc rễ ảnh hưởng của ĐCS trong xã hội Việt Nam.
11 Tháng Hai 2015(Xem: 17032)
Sau khi Nhật đảo chánh Pháp, ngày 11-3-1945 Vua Bảo Đại đã Tuyên Bố Độc Lập cho Việt Nam, bãi bỏ mọi hiệp ước đã ký với Pháp:“Chiếu tình hình thế giới nói chung, và tình hình Á châu nói riêng, chính phủ Việt Nam long trọng công khai tuyên bố, kể từ ngày hôm nay, hiệp ước bảo hộ ký với nước Pháp được bãi bỏ, và đất nước thu hồi chủ quyền độc lập quốc gia…” Đến ngày 17-4-1945, Thủ Tướng Trần Trọng Kim trình danh sách Nội các lên vua Bảo Đại phê chuẩn và Nội các Trần Trọng Kim ra mắt Quốc dân vào 2 ngày sau đó.
01 Tháng Hai 2015(Xem: 16190)
Điếu Cày: Kể từ khi chiến tranh Việt Nam kết thúc, cùng với thời gian, cả Washington lẫn Hà Nội đều theo đuổi một quan hệ gần gũi nhau hơn trên nhiều phương diện, và dần dần đã chuyển dịch từ thế đối địch sang đối tác.