"BÁO VĂN HÓA-CALIFORNIA" THỨ TƯ 22 JUNE 2016
Phỏng vấn bà Đàm Bích Thủy, ông Bob Kerrey
ĐH Fulbright hướng tới mô hình giáo dục khai phóng
26/05/2016
Bà Đàm Bích Thủy, hiệu trưởng ĐH Fulbright Việt Nam, khẳng định giá trị của nền giáo dục khai phóng sẽ giúp sinh viên hoàn thiện bản thân và xin việc thành công sau khi tốt nghiệp.
Sau buổi lễ trao quyết định thành lập ĐH Fulbright Việt Nam (FUV) dưới sự chứng kiến của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Bí thư Thành ủy Đinh La Thăng, ông Bob Kerrey, chủ tịch HĐQT FUV, và bà Đàm Bích Thủy, hiệu trưởng FUV đã có cuộc trao đổi với báo chí. Hai ông bà đều khẳng định sự thành công của mô hình giáo dục khai phóng trên thế giới giúp người học hoàn thiện các kỹ năng, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động.
- Zing.vn: Khi nào ĐH Fulbright bắt đầu tuyển sinh hệ cử nhân, và mức học phí như thế nào để bảo đảm tính cạnh tranh và bền vững?
- Ông Bob Kerrey: Đây là 2 vấn đề rất quan trọng đối với hoạt động của ĐH Fulbright. Tuy nhiên, tại thời điểm này, chúng tôi vẫn đang bàn bạc và chưa đưa ra quyết định.
- Bà Đàm Bích Thủy: Để xác định học phí nên ở mức như thế nào, chúng tôi cần tính toán dựa trên nhiều yếu tố. Trong quá trình chuẩn bị xây dựng chương trình, cũng như quyết định những môn học bắt buộc trong thời gian đầu, và những môn học mà học sinh có cơ hội tập trung học nhiều hơn về chuyên ngành... Sau quá trình thiết kế toàn bộ chương trình với những yêu cầu như vậy, chúng tôi mới có cơ sở xác định học phí, để làm sao mức này vẫn bảo đảm tính cạnh tranh và sự tự chủ về mặt tài chính của trường.
Ngày 25/5, dưới sự chứng kiến của Ngoại trưởng Mỹ Kerry và Bí thư Đinh La Thăng, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong đã trao giấy phép thành lập cho đại diện ĐH Fulbright Việt Nam (FUV) cựu thượng nghị sỹ Bob Kerrey, Chủ tịch FUV.
- Thời báo Kinh tế Sài Gòn: Xin trình bày cụ thể về kế hoạch đào tạo ngành khoa học xã hội & nhân văn, mở rộng so với hướng từ việc đào tạo kinh tế và chính sách công trước đây.
- Bà Đàm Bích Thủy: Tôi xin chia sẻ thêm về mô hình giáo dục, mô hình hoạt động của Đại học Fulbright Việt Nam, và các khác biệt trong nền giáo dục khai phóng (liberal arts). Điểm khác biệt đầu tiên ở các trường đại học Mỹ là các em sinh viên năm thứ 1 chưa cần biết rõ nên đi sâu vào chuyên ngành nào.
Tôi tin rằng ở lứa tuổi 17, 18, không nhiều em thực sự biết rõ mình muốn làm gì, hoặc điều gì khiến mình say mê nhất để theo đuổi cả cuộc đời. Mô hình giáo dục này cho phép các sinh viên tiếp xúc với những môn học khác nhau trong 18 đến 24 tháng đầu tiên, có thể từ toán, lý, hóa, văn, sử...
Một số phụ huynh từng nói với tôi rằng họ muốn hướng con em theo những ngành như tài chính, kế toán nhưng con của họ trả lời rằng chỉ thích học hát, hoặc học nhảy...
Nuôi những đam mê
Tại Đại học Fulbright Việt Nam, chúng tôi muốn những niềm đam mê này của sinh viên vẫn được nuôi dưỡng, bên cạnh việc giới thiệu những môn học mà các em có thể chưa biết sẽ thích hay không do chưa có cơ hội tiếp xúc trước đây. Đây là mô hình đại học theo hướng giáo dục khai phóng như đại học Mỹ.
- Zing.vn: Đại học Fulbright định hình mình khác biệt so với những đại học quốc tế khác ở Việt Nam, như RMIT, như thế nào?
- Bà Đàm Bích Thủy: Khác biệt cơ bản nhất chính là RMIT là đại học nước ngoài hoạt động tại Việt Nam, trong khi ĐH Fulbright là đại học Việt Nam, hoạt động ở Việt Nam với những tiêu chuẩn chất lượng theo đẳng cấp giáo dục đại học nước ngoài, cụ thể là mô hình những đại học Mỹ.
- Ông Bob Kerrey: Quan điểm của tôi là một trong những yếu tố quan trọng nhất quyết định chất lượng và sự thành công của Đại học Fulbright Việt Nam chính là chất lượng giảng viên của trường.
Tôi chắc chắn rằng trường sẽ không đủ kinh phí hoạt động nếu chỉ thu tiền học phí. Chỉ riêng việc thu hút giáo sư giỏi đã cần phải có chế độ lương bổng phù hợp.
Nhưng trường cũng không thể đưa ra học phí quá cao so với tình hình kinh tế, xã hội ở Việt Nam.
Do vậy Đại học Fulbright Việt Nam sẽ có các hình thức học bổng và hỗ trợ tài chính, để đảm bảo những học sinh tài năng đều đủ điều kiện theo đuổi việc học ở trường nếu được nhận.
Qua đó, tôi muốn nhấn mạnh rằng điều kiện kinh tế của mỗi gia đình sẽ không phải là yếu tố quyết định các em có được học tại Đại học Fulbright Việt Nam hay không.
Bà Đàm Bích Thủy, hiệu trưởng Đại học Fulbright Việt Nam.
- Thời báo Kinh tế Sài Gòn: Thách thức nào cảm thấy khó thỏa hiệp nhất trong quá trình xây dựng trường? Kịch bản để kêu gọi được số vốn rất lớn như mục tiêu đặt ra trong 5 năm, trong khi không thể thu học phí quá cao? Ngoài ra, làm sao trường xây dựng được một đại học khai phóng thực sự trong môi trường Việt Nam?
- Bà Đàm Bích Thủy: Tất cả những gì đi ngược lại tầm nhìn và hệ giá trị mà chúng tôi xây dựng cho Đại học Fulbright Việt Nam đều là những điều không thể thỏa hiệp.
Về tìm kiếm nguồn tài chính để trường có thể hoạt động bền vững, chúng tôi đã từng thảo luận về con số này cách đây khoảng 7-8 tháng. Khi đó, chính bản thân tôi cũng gặp áp lực về việc tìm kiếm nguồn để bảo đảm đáp ứng mục tiêu. Tuy nhiên, càng ngày, chúng tôi càng gần tiến đến đích hơn. Những diễn biến trong khoảng 3 ngày qua, sự ủng hộ nồng nhiệt, sự quan tâm từ nhiều phía đã cho tôi niềm tin rằng chúng tôi có thể hoàn thành mục tiêu này, thậm chí là nhiều hơn.
Điều quan trọng không phải là huy động bao nhiêu tiền, mà là chúng tôi xây dựng cơ chế cho trường như thế nào. Một cơ chế tốt sẽ thu hút và mang lại những nguồn tiền đáng tin cậy.
Về câu hỏi thứ 3, điều này cần một quá trình để thực hiện. Đến nay, chúng tôi đã đạt được nhiều thỏa thuận về tự do học thuật, cũng như quyền tự chủ hoạt động và xây dựng chương trình.
Những điều này cần thử thách theo thời gian, và cần sự tin cậy từ 2 phía. Nhà trường cần phải chứng minh đây là một địa chỉ tin cậy với những đổi mới về phương pháp giảng dạy và cách tiếp cận kiến thức. Chính phủ Việt Nam cũng cần tin tưởng rằng nhà trường là nơi có thể biến những lý tưởng ấy thành sự thật.
Lợi thế mô hình đại học khai phóng
- Ông Bob Kerrey: Nhiều khảo sát đã cho thấy tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp các trường giáo dục khai phóng có tỷ lệ xin việc thành công rất cao. Các sinh viên này thường được trang bị kỹ năng lãnh đạo, khả năng trở thành người dẫn dắt trong cộng đồng rất cao. Trong 10 năm tôi là hiệu trưởng đại học New School ở New York, tôi đã vận động được nguồn kinh phí đáng kể cho trường từ các nguồn cá nhân. Nguyên nhân là người dân Mỹ hàng năm đóng góp rất đáng kể cho các trường đại học, họ rất tin vào tầm quan trọng của giáo dục đại học.
Cần phải khẳng định xây dựng trường đại học hoàn toàn mới là điều vô cùng khó khăn. Thất bại là điều có thể xảy ra. Tuy nhiên, tôi tin tưởng vào khả năng thành công của Đại học Fulbright Việt Nam do chúng tôi nhận được sự ủng hộ từ cả chính phủ Mỹ lẫn chính phủ Việt Nam.
Bí thư Thành ủy TP HCM Đinh La Thăng và Ngoại trưởng Mỹ John Kerry trao đổi thân mật trong buổi trao quyết định hoạt động đối với Đại học Fulbright Việt Nam do Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đã ký.
- Zing.vn: Việc mở ngành đạo các ngành khoa học xã hội liệu có đáp ứng nhu cầu của thị trường Việt Nam? Quá trình tuyển sinh của trường sẽ độc lập với việc tuyển sinh của Bộ Giáo dục & Đào tạo ra sao? Trường cấp bằng Việt Nam, vậy việc công nhận tiêu chuẩn chất lượng sẽ thực hiện như thế nào?
- Bà Đàm Bích Thủy: Tôi xin nhắc lại về khái niệm giáo dục khai phóng, nó bao gồm khoa học - xã hội - nhân văn, tức có cả khoa học tự nhiên và xã hội. Ngành đào tạo của trường có đáp ứng nhu cầu thị trường Việt Nam hay không, có lẽ cần phải đợi khóa đầu tiên tốt nghiệp sẽ có câu trả lời thuyết phục hơn. Tuy nhiên, tôi muốn chỉ ra rằng tất cả những trường hàng đầu của Mỹ, như Harvard, Yale, Stanford, đều là những trường khai phóng.
Giáo dục khai phóng đã được chứng minh ở nhiều thị trường là hình thức giáo dục giúp con người tìm kiếm việc thuận lợi nhất. Vì nền giáo dục này tập trung đào tạo kỹ năng cứng (như cách suy luận, cách lập luận, tính toán, cách làm việc nhóm...), nhưng quan trọng hơn là giúp xây dựng tính cách con người. Đó cũng là điều mà phần lớn công ty khi tuyển nhân sự đều chú trọng.
Khi các công ty tuyển nhân viên, họ sẽ đều có những khóa đào tạo lại hoặc bồi dưỡng thêm về kỹ năng cứng này. Tuy nhiên, họ muốn tìm kiếm những ứng viên có khả năng suy nghĩ logic, khả năng thuyết phục người khác, khả năng trình bày ý tưởng một cách cô đọng và có tính thuyết phục.
Hướng tới kiểm định chất lượng quốc tế
Về hình thức tuyển sinh, chúng tôi muốn tiếp cận cách tuyển sinh của những đại học bên Mỹ. Không phải chỉ nhìn vào điểm, không phải chỉ một kỳ thi mà có thể quyết định nhiều năm đèn sách của một thí sinh.
Ngoài điểm số, chúng tôi sẽ chú trọng cách các em trả lời phỏng vấn, cách các em bày tỏ ước mơ, nguyện vọng, cách các em nói về sự đam mê của bản thân đối với một ngành, nghề, các em có tham gia những hoạt động xã hội, cộng đồng hay không.
Đại học Fulbright Việt Nam muốn tìm kiếm những học viên có nhiều điểm khác biệt và thú vị, chứ không phải điểm số cao nhưng không quan tâm gì đến xã hội.
Về kiểm định chất lượng, chúng tôi hướng đến tìm kiếm những công ty đã kiểm định cho các trường như Harvard, Yale... Để được những cơ quan này kiểm định và chất lượng, điều kiện tối thiểu là chúng tôi phải có khóa đầu tiên tốt nghiệp xong. Trong suốt 4 năm học của khóa này, các cơ quan sẽ liên tục theo dõi trường xây dựng chương trình chất lượng như thế nào, trình độ giảng viên, các hoạt động khác như thế nào... Đại học Fulbright Việt Nam dự kiến cần 4 - 5 năm để nhận chứng nhận kiểm định chất lượng từ các cơ quan Mỹ.
- Người Đô Thị: Đại học Fulbright Việt Nam có đào tạo những môn học bắt buộc như các trường đại học ở Việt Nam khác hay không?
- Bà Đàm Bích Thủy: Chúng tôi đã trao đổi về điều này rất nhiều với các quan chức trong ngành giáo dục và chính phủ Việt Nam. Tôi nghĩ 2 phía đã đạt nhiều hiểu biết lẫn nhau về quan điểm. Chúng tôi không muốn thế hệ trẻ Việt Nam quên đi những sự kiện từng xảy ra ở Việt Nam. Những thông tin này có nhiều cách giới thiệu và cách dạy để giúp môn học trở nên hấp dẫn và thu hút nhiều sinh viên hơn.
Nếu chúng ta dạy Lịch sử Đảng đặt trong bối cảnh lịch sử phát triển của Việt Nam thì sẽ rất nhiều sinh viên quan tâm. Hoặc như môn Học thuyết Marx - Lenin tưởng chừng có vẻ khô khan. Nhưng nếu đặt tư tưởng Marx và Lenin bên cạnh những nhà tư tưởng bên cạnh những nhà tư tưởng lớn khác, hoặc tìm hiểu học thuyết của Marx và Lenin ảnh hưởng đến từng giai đoạn phát triển của xã hội như thế nào? Đại học Fulbright Việt Nam sẽ giúp sinh viên tiếp cận những môn học như thế này như một phần kiến thức trong toàn bộ nội dung giảng dạy.
Hợp tác về giáo dục, đặc biệt là việc thành lập FUV, cũng là trọng tâm trong chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Barack Obama tới Việt Nam dịp này.
Trong bài phát biểu trước thanh niên Việt Nam ở Trung tâm Hội nghị Quốc gia (Hà Nội) hôm qua 24/5, Tổng thống Obama đã "hân hoan" thông báo về hoạt động của trường.
"Mùa thu này, một Đại học Fulbright Việt Nam mới sẽ hoạt động ở TP HCM. Đây là trường đại học độc lập và phi lợi nhuận đầu tiên của Việt Nam. Các sinh viên, học giả, nhà nghiên cứu sẽ tập trung vào những vấn đề như chính sách công, quản trị, kinh doanh, cơ khí, khoa học máy tính... trên nền tảng giáo dục khai phóng", Tổng thống Obama nói.
