Dân Ca Quan Họ Bắc Ninh

24 Tháng Mười Một 201412:00 SA(Xem: 16030)
“NHẬTBÁO VĂNHÓA-CALIFORNIA" THỨ BA 25 NOV 2014

 

Dân Ca Quan Họ Bắc Ninh

image026
Xuan Mai Dang

 

Hát Quan Họ là một lối Hát Thơ rất đặc thù nổi tiếng vùng Kinh Bắc ( gồm Bắc Ninh và Bắc Giang). hay còn gọi là Dân Ca Quan Họ. Hằng năm cứ dip Xuân về vào tháng Giêng Âm Lịch là Hội Làng mở các Lễ Hội đầy mầu sắc văn hóa dân gian, trong đó Lễ Hội Lim làng Tiên Du là lễ hội lớn và hoành tráng nhất.

Hát Quan Họ bắt nguồn từ lối hát đối giao duyên giữa nam và nữ,từ làng nọ kết thân với làng kia trong mối tương giao bằng hữu mà không được ra ngoài khuôn khổ, Dẫu đôi bên có phải lòng nhau cũng không được phép cưới nhau, cũng vì thế mà tiếng hát Quan Họ luôn tha thiết ,mượt mà , càng nghe càng say đắm đến rưng rức lòng người.

 

Trong số những tư liệu cho rằng Hát Quan Họ đi từ những sinh hoạt văn hóa, nghi lể dân gian, rồi vào cung đình rồi trở lại với dân gian. Còn một số lại cho rằng Quan Họ là đi từ sự giao lưu văn hóa của các vương quan và người dân vùng Kinh Bắc. Cho đến nay vẫn chưa có một quan điểm nào được đa số học giả xác định rõ rệt. Theo các tài liệu được sưu tập ghi lại thì có 49 làng Quan Họ truyền thống vùng Kinh Bắc quy định các liền anh liền chị phải tuân thủ những điều lệ khắt khe và phải đạt đủ tiêu chuẩn để thể hiện các làn điệu như hát Thờ, hát Hội, hát thi, hát Cửa Đình, hát Canh,v.v... 

 

Dân ca Quan Họ có trên 200 làn điệu và trên 300 bài hát mà hầu hết các tiết tấu giai điệu của bài hát đi từ âm giai ngũ cung cùng với các kỹ thuật luyến láy, lấy hơi nhả chữ; giọng hát phài vang rền,nền nảy, tròn vành rõ chữ để tạo sắc thái sinh động mượt mà, tình tứ và lãng mạn. Một sự kết hợp hài hòa giữa thi ca và âm nhạc mà người nghệ sĩ phải thổi được cái hồn qua vài hát.

Về hình thức Dân Ca Quan Họ còn đòi hỏi người nghệ sĩ khả năng sáng tạo, đối đáp, tài ứng biến, linh hoạt và phong phú để diễn đạt được cái tinh túy sắc sảo của loại hình âm nhạc nghệ thuật này.

 

Dân Ca Quan Họ truyền thống không có nhạc đệm, chỉ chú trọng vào thanh nhạc, Liền anh liền chị khi hát giao duyên chỉ nhìn mắt môi như truyền lại cái "thần" và "tình" đến người bạn hát. Các âm điệu :Hư là rằng, tình tang, bạn Kim lang, cái Ả trong mỗi câu như nét chấm phá làm duyên và cường điệu thêm cho bài hát.

Ngày nay Dân Ca Quan Họ mang nhiều sắc thái ,đa dạng , dồi dào và phong phú hơn như khi hát có thêm nhạc đệm,với nhiều khí cụ khác nhau và người trình diễn có thể hát đơn, hát đôi, hát nhóm, hát có múa phụ họa v.v...

 

Về y phục trong Dân Ca Quan Họ cũng thể hiện nét văn hóa đặc thù, Liền anh thì áo the, áo lụa, khăn xếp,quần lĩnh, tay cầm ô, hay quạt. Liền chị thì áo tứ thân, mớ bảy mớ ba, nhiễu tía, nhiễu điều, yếm trắng, yếm đào, thắt lưng thiên lý, tóc đuôi gà vấn nhung đen, chít khăn mỏ quạ, cổ đeo kiềng vàng, khuyên vàng, lưng đeo xà tích, chân đi hài mũi cong, tay cầm nón quai thao...v.v...

Tất cả những mầu sắc trong y phục được chọn lựa, pha trộn hài hòa, nét đẹp cổ điển nền nã, không lòe loẹt diêm dúa tạo nên một cái nhìn tổng thể theo truyền thống đẹp thanh tao lịch lãm đài các và duyên dáng.

Năm 2009 Dân Ca Quan Họ được UNESSCO công nhận là Di Sản phi vật thể của Thế giới. Âu đó cũng là niềm hãnh diện và tự hào cho nét đẹp văn hóa của người con đất Thăng Long nghìn năm văn vật.

 

Xuân Mai

12 Tháng Hai 2015(Xem: 11092)
Có những điều không thể ngờ, hay không thể tin mà có thể xảy ra. Ví dụ chúng tôi có tạp chí Vấn Đề số 52 – số bị tịch thu - ở xứ Mỹ này khi mà 43 năm về trước trên số 53 đăng lời cáo lỗi cùa Ban Chủ trương nguyệt san Vấn Đề như sau:
30 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 11785)
Điều làm du khách không khỏi ngạc nhiên là nhiều hạng mục cổ của các di tích này bị phá đi và xây mới lại. Không gian đỉnh Yên Tử những ngày này trở nên ồn ào bởi hàng loạt công trình dở dang cùng tiếng máy xây dựng vang vọng khắp vùng núi.
23 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 12379)
07 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 11021)
Xuân Tân Mùi-791-Phùng Hưng (người Đường Lâm-Sơn Tây) dấy binh đánh đuổi quân xâm lược nhà Đường, làm chủ đất nước, nhân dân tôn là bố cái đại vương Kỷ Mùi-889-Năm sinh Ngô Quyền , anh hùng dân tộc, lãnh đạo cuộc kháng chiến chống nam Hán năm 938, lập nhà Ngô mở đầu giai đoạn quốc gia độc lập
02 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 20102)
Hồ Trường là một thi phẩm nổi tiếng của nhà cách mạng Nguyễn Bá Trác vào đầu thập niên hai mươi. Tác giả người làng Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam, từng theo Cụ Phan Bội Châu trong phong trào Đông Du và hưởng ứng phong trào Đông Kinh của Cụ Phan Chau Trinh. Từng làm quan dưới triều Nguyễn, Ông cũng là nhà biên khảo cho Phủ Toàn Quyền Đông Dương và là chủ bút ( phần Hán Văn) của tờ Nam Phong Tạp Chí do Phạm Quỳnh sáng lập.
14 Tháng Mười 2014(Xem: 10406)
Chiều 27-9, ông Nguyễn Đức Kiếm - phó giám đốc bảo tàng tỉnh Nghệ An cho biết, bảo tàng đã tổ chức trao thưởng của UBND tỉnh cho ông Nguyễn Văn Bình (ngụ ở xóm 9, xã Hưng Lợi, huyện Hưng Nguyên, Nghệ An) - người đã có công phát hiện và giao nộp 2 khẩu súng thần công cho bảo tàng.
07 Tháng Mười 2014(Xem: 10604)
(Dân trí) - Ngày 6/10, TS. Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế (TTBTDTCĐH) cho biết chiếc xe kéo của vua Thành Thái đang làm một số thủ tục, chuẩn bị được đưa về cố hương.
01 Tháng Mười 2014(Xem: 11745)
Dân ca Ví, Giặm là “thổ sản” độc đáo trong kho tàng dân ca Nghệ Tĩnh, thể hiện đậm nét bản sắc riêng của con người xứ Nghệ. Hát Ví, hát Giặm đã tồn tại hàng trăm năm nay trong đời sống nhân dân xứ Nghệ, được lưu truyền qua nhiều thế hệ cho đến ngày nay.
08 Tháng Chín 2014(Xem: 14697)
Doãn Quốc Sỹ là một nhà văn, nhà giáo nổi tiếng tại miền Nam Việt Nam từ trước 1975. Ông đã dậy học tại các trường Trung học như Nguyễn Khuyến (Nam Định) Chu Văn An (Hà Nội) Trần Lục (Sài Gòn). Làm Hiệu trưởng trường Trung học Hà Tiên, Giáo sư trường Trung học Hồ Ngọc Cẩn, Giáo sư trường Đại học Văn khoa Sài Gòn và Đại học Sư phạm Sài Gòn Giữa thập niên 60, ông du học tại Hoa Kỳ về ngành Giáo dục và trở về nước dậy học cho tới 1975.
28 Tháng Tám 2014(Xem: 10674)
Một giá hầu bóng đang cử hành giá “Quan lớn Tuần Tranh” tại đền ngã Năm Sàigon. Khởi động cho giá hầu là ban nhạc Cung Văn gồm đàn nguyệt, đàn đáy, phách, trống chầu, trống con, sáo, ngâm hát những bài ca vinh danh vị tướng “Trấn thủ Lưu đồn” trong lịch sử Việt Nam.
21 Tháng Tám 2014(Xem: 12480)
Trước mắt tôi là sưu tập Văn Nghệ số 40 ra 3-1953. Lúc này cơ quan Hội văn nghệ đang đóng ở rừng Việt Bắc. Nhân cái chết của Stalin, tạp chí của Hội ra một số đặc biệt, không chỉ Tố Hữu mà nhiều tác giả khác có bài liên quan tới sự kiện này.
07 Tháng Tám 2014(Xem: 11223)
Nhân câu chuyện bầu chọn, đề cử và chỉ định cán bộ tại Việt Nam trước Đại hội Đảng Cộng sản dự kiến vào năm 2016 đang thu hút sự chú ý của dư luận, BBC Tiếng Việt xin giới thiệu một số trích dẫn lịch sử liên quan đến chế độ quan tước và thế tập thời phong kiến để bạn đọc tham khảo:
20 Tháng Ba 2014(Xem: 11791)
Kể từ ngày 20 tháng Ba cho đến 20 tháng Năm năm 2014, Viện Lưu trữ Quốc Gia (Archives Nationales) tổ chức cuộc triển lãm với tựa đề ‘‘Quan hệ Việt-Pháp qua bốn thế kỷ’’. Sau khi được trưng bày ở Hà Nội và Sài Gòn, nay cuộc triển lãm được đưa sang Paris, trong khuôn khổ chương trình Năm Việt Nam tại Pháp.
06 Tháng Ba 2014(Xem: 12302)
Chùa Hương (Hà Nội), đến hẹn lại lên, sau Tết Nguyên đán Canh Dần 2010, chỉ trong duy nhất cái ngày khai hội thôi, đất Phật đã đông đến kỷ lục: 6 vạn lượt khách/ngày! Bên cạnh tắc đường, trộm cắp, chèn ép khách..., nạn xả thịt thú rừng diễn ra ngang nhiên và kinh hoàng.
23 Tháng Hai 2014(Xem: 9955)
Dưới đây là bài nói chuyện có ghi âm của Ls Lâm Lễ Trinh trong buổi giới thiệu sách “Tuyết Xưa, Viết về Văn học” của Gs Trần Ngọc Ninh ngày 29.9.2002 tại Viện Việt Học, Intitute of Vietnamese Studies, ở số 15355 Đại lộ Brookhurst, Westminster, Californie
06 Tháng Hai 2014(Xem: 15014)
Vào những ngày đầu xuân, Người Việt có thú vui là đi xem quẻ đầu năm, xem gia đạo có được yên lành ấm no trong năm mới hay không? Cũng vì thế, mời quý thính giả cùng đến với Hòa Ái và chiêm tinh gia Phước Lộc để nghe chia sẻ về quẻ “kỳ môn độn giác” của năm Giáp Ngọ.
11 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 13976)
Đờn ca tài tử Nam Bộ của Việt Nam vừa được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc (UNESCO) chính thức công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Quyết định trên được đưa ra tại phiên họp ngày 5/12 của Ủy ban Liên chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 8 của UNESCO diễn ra ở Baku, Azerbaijan, từ ngày 2/12-7/12, Thông tấn xã Việt Nam đưa tin.
25 Tháng Mười Một 2013(Xem: 11986)
Theo ông, Tổng thống Eisenhower (Jan1953-Jan 1961) cho rằng nếu Đông dương mất về tay CS sẽ là mối đe dọa Mỹ nhưng người Mỹ không muốn đưa quân vào (1). Năm 1954 Eisenhower nói nếu Đông Dương mất, Đông Nam Á sẽ mất theo y như ván cờ Domino, Mỹ đã thỏa thuận với khối SEATO (2) để bảo vệ Đông Dương và đã bơm 7 tỷ viện trợ quân sự kinh tế cho Việt Nam Cộng Hòa từ 1955-1961.