Sự chuyển hướng trong chính sách Biển Đông của chính quyền Donald Trump

13 Tháng Mười Một 20187:20 CH(Xem: 9733)

VĂN HÓA ONLINE - BIỂN ĐÔNG/HOA ĐÔNG  - THỨ TƯ 14 NOV 2018


Sự chuyển hướng trong chính sách Biển Đông của chính quyền Donald Trump ​


Thanh Bình


13/11/18


 (GDVN) - Sự chuyển hướng của chính quyền Donald Trump trong chính sách biển Đông sẽ làm cho xung đột giữa Mỹ và Trung Quốc tăng lên, đối diện với những thách thức mới.


Phát biểu trước báo giới ngày 10/10, Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ trích chính quyền của người tiền nhiệm Barack Obama đã không ngăn được Trung Quốc trong việc mở rộng ảnh hưởng trên Biển Đông.

Ông Trump tuyên bố: “Chính quyền Obama đã bất lực trong chính sách về Biển Đông” dẫn tới việc hải quân Trung Quốc hiện trở thành một mối đe dọa cho Mỹ trong khu vực đang có tranh chấp [1].


image022

Tàu hải quân Trung Quốc hoạt động trên Biển Đông (Ảnh: CNBC)


Nhìn lại thời gian cầm quyền vừa qua của Chính quyền Donald Trump, nhiều chuyên gia nhận định Mỹ đang thể hiện sự chuyển hướng nhằm gây phiền phức hơn cho Trung Quốc trong tranh chấp ở Biển Đông.

Điều đó được thể hiện ở 3 yếu tố sau:        

Một là: áp dụng sách lược cứng rắn, chuyển từ ràng buộc mềm sang đối đầu trực tiếp, tức là áp dụng biện pháp kép (tiếp xúc và kiềm chế) để đối phó với Trung Quốc.

Ngay từ khi lên cầm quyền, Tổng thống Donald Trump đã công khai phủ định chủ quyền phi lý mà Trung Quốc yêu sách trên các đảo, đá ở Biển Đông.

Đồng thời, chuyển hướng lập trường của Mỹ từ phản đối sang can thiệp trực tiếp, tuyên bố Mỹ phải bảo vệ những vùng biển quốc tế này không để Trung Quốc chiếm lĩnh.

Ngay từ thời kỳ của Tổng thống Obama, việc thực hiện hoạt động tự do hàng hải trên vùng biển quốc tế là một biện pháp quan trọng để Mỹ gây sức ép về ngoại giao và an ninh với Trung Quốc.

Dưới thời Tổng thống Donald Trump, quân đội Mỹ thậm chí còn được trao quyền lớn hơn và tần suất hoạt động tự do hàng hải của các tàu chiến Mỹ trên khu vực Biển Đông cũng trở nên dày hơn.

Ngoài ra, ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, Mỹ cũng ra sức tăng cường các cuộc tập trận chung.

Từ ngày 10/7/2017 đến ngày 17/7/2017, cuộc tập trận chung “Malabar-2017” đã được Mỹ, Ấn Độ và Nhật Bản tiến hành tại căn cứ hải quân ở thành phố cảng Chennai và vịnh Bengal.

Quy mô và chất lượng của cuộc tập trận này đã được nâng lên chưa từng có với sự tham gia của 16 tàu chiến, trong đó có 3 tàu sân bay, tàu sân bay trực thăng, 2 tàu ngầm và 100 máy bay chiến đấu trên mặt đất.


image023

Lãnh đạo lực lượng hải quân Mỹ, Nhật Bản và Ấn Độ tại cuộc tập trận chung Malabar 2017 (Ảnh: AP)


Các chuyên gia dự báo trong thời gian tới, cơ chế trao đổi qua lại của Mỹ có thể được mở rộng thêm với các nước Nhật Bản, Ấn Độ, Australia và Singapore.

Theo đó, quan hệ đồng minh theo kiểu “trung tâm và các vệ tinh” của Mỹ có thể chuyển thành Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) thu nhỏ ở châu Á [2].

Điều này chắc chắn có lợi cho việc Mỹ và các đồng minh phát đi tín hiệu một cách thống nhất về vấn đề Biển Đông.

Hai là: lôi kéo các nước Đông Nam Á, xây dựng vòng bao vây chiến lược đối với Trung Quốc.

Để kiềm chế Trung Quốc ở Biển Đông, Mỹ cũng đang từng bước tạo điều kiện thuận lợi để các nước có lợi ích ở vùng biển này có thể xích lại gần hơn.

Tháng 6/2016, tân Tổng thống Philippines, Rodrigo Duterte đã thể hiện quan điểm thực hiện đường lối ngoại giao không chỉ đơn thuần dựa vào Mỹ.

Tuy nhiên, sau khi Tổng thống Donald Trump lên cầm quyền, quan hệ Mỹ -Philippines dần hòa dịu. Quan hệ song phương tiếp tục được phát triển trong khuôn khổ đồng minh.

Tháng 5/2017, Philippines và Mỹ tiến hành cuộc tập trận chung “Vai kề vai” kéo dài 12 ngày với trọng tâm là cứu trợ nhân đạo, cứu hộ cứu nạn và chống khủng bố. Tháng 6/2017, Mỹ bàn giao cho Philippines lô trang thiết bị lục quân hoàn toàn mới [3].

Điều đó cho thấy quan hệ Mỹ - Philippines tuy có rạn nứt nhất định nhưng không ảnh hưởng đến quan hệ đồng minh song phương.


Ở khu vực Đông Nam Á, mặc dù không phải là quốc gia có tranh chấp ở Biển Đông nhưng Singapore luôn bày tỏ quan điểm ủng hộ Mỹ trong vấn đề Biển Đông.

Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long cho rằng:


“Mỹ đóng vai trò không thể thiếu ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, Singapore hy vọng điều này có thể tiếp tục, hy vọng Mỹ sẽ tiếp tục tham gia một cách tích cực các công việc của khu vực này” [4].

Ba là: kết hợp với chiến lược “Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương” để xây dựng liên minh bộ tứ Mỹ - Nhật Bản - Ấn Độ - Australia.

Kể từ tháng 5/2017 đến cuối năm 2017, lấy danh nghĩa bảo vệ quyền tự do hàng hải, Chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã tiến hành 04 lần tuần tra tại khu vực Biển Đông, cao hơn nhiều so với chính quyền của Tổng thống Obama.

Điều này cho thấy Mỹ luôn duy trì sự can dự đối với các công việc ở biển Đông nhằm kiềm chế sự hình thành về ưu thế chiến lược của Trung Quốc tại vùng biển này.

Đây đang dần trở thành nét đặc trưng quan trọng trong chính sách với Biển Đông của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump.

Đồng thời, thông qua chiến lược “Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương” với Mỹ làm hạt nhân, Nhật Bản, Australia và Ấn Độ cũng bắt đầu can dự vào các hoạt động có liên quan đến tranh chấp ở Biển Đông.

Đây cũng được cho là chiến lược của Mỹ nhằm xây dựng liên minh 4 bên Mỹ  - Nhật Bản - Ấn Độ - Australia có tính trình tự và tổ chức chặt chẽ nhằm tăng cường gây sức ép với Trung Quốc trên mọi mặt, trong đó có vấn đề về Biển Đông [5].

Tóm lại, dưới thời của Tổng thống Obama, chính sách với Biển Đông của Mỹ mang màu sắc theo chủ nghĩa tự do.

Sau khi Tổng thống Donald Trump lên cầm quyền, chính sách Biển Đông của Mỹ đang dần chuyển sang lập trường theo chủ nghĩa cứng rắn, trong đó nhấn mạnh đến yếu tố đấu tranh quyền lực và đọ sức chiến lược.

Sự chuyển hướng của chính quyền Donald Trump trong chính sách Biển Đông sẽ làm cho xung đột giữa Mỹ và Trung Quốc tăng lên.

Điều đó chắc chắn sẽ làm cho quan hệ Trung - Mỹ đối diện với thách thức hoàn toàn mới trong thời gian tới.


Tài liệu tham khảo:

[1] https://timesofindia.indiatimes.com/world/us/obama-administration-was-impotent-about-south-china-sea-trump/articleshow/66143604.cms

[2] Tài liệu tham khảo số 273 của Thông tấn xã Việt Nam


[3] https://www.philstar.com/headlines/2018/09/10/1850124/philippines-largest-recipient-us-military-aid


[4] https://www.cfr.org/event/conversation-lee-hsien-loong

[5] https://thehill.com/opinion/national-security/410658-cat-and-mouse-game-in-south-china-sea-carries-new-risks


Thanh Bình


++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++


XEM THÊM:


- FONOP - OBAMA.


- Vành đai lửa chữ U: "Mưu soái chủ bể cả phương Nam".


- Mỹ chấm dứt hành quân "Tự do hàng hải" chuyển sang chiến dịch hành quân "Tự do trên không".

05 Tháng Sáu 2014(Xem: 15687)
Họ đang thực hiện bước đi chiến lược: Đâm chìm tàu cá ngư dân; biến vùng không tranh chấp thành vùng có tranh chấp; hiện thực hóa đường lưỡi bò độc chiếm Biển Đông - trước mắt là Hoàng Sa.
02 Tháng Sáu 2014(Xem: 14734)
HD981 là giàn khoan là một tàu nửa chìm, có thể hoạt động ở độ sâu tối đa 3.000m, độ sâu giếng khoang tối đa 12.000m, dài 114m, rộng 90m, cao 136m và chia thành 5 tầng. Giàn khoan có trọng tải chính 30.000 tấn và là giàn khoan nước sâu đầu tiên do TC tự sản xuất với tổng chi phí 1 tỷ USD.
01 Tháng Sáu 2014(Xem: 15025)
Phát biểu tại Đối thoại Shangri-La, Thủ tướng Shinzo Abe nói Tokyo sẽ “ủng hộ tối đa” cho các nước Đông Nam Á, trong đó có một số nước có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc. “Tất cả các nước cần tôn trọng luật pháp quốc tế. Nhật sẽ ủng hộ tối đa cho nỗ lực của các nước ASEAN trong việc đảm bảo an ninh vùng biển và bầu trời, và triệt để duy trì tự do hàng hải và tự do hàng không.
29 Tháng Năm 2014(Xem: 17472)
Tàu Việt Nam và Trung Quốc vẫn đối đầu nhau ở vị trí xung quanh giàn khoan HD-981 Một tàu Trung Quốc đã đâm và làm chìm một tàu cá ở gần giàn khoan mà họ đưa ra Biển Đông hồi đầu tháng trên Biển Đông, các quan chức Việt Nam cho biết. Theo lực lượng tuần duyên Việt Nam, chiếc tàu cá này đã bị 40 tàu Trung Quốc bao vây trước khi nó bị tấn công. Tất cả 10 ngư dân trên tàu đều được cứu.
26 Tháng Năm 2014(Xem: 15028)
Giàn khoan 981 của Trung Quốc trên vùng biển Việt Nam là một nước cờ trên bàn cờ rất lớn mà Trung Quốc đã dựng sẵn từ hơn nửa thế kỷ trước. Liên quan đến vấn đề Trung Quốc (TQ) ngang nhiên đặt giàn khoan 981 thời gian qua, giới quan sát nhận định khai thác dầu khí chỉ là cái cớ. Đâu là chiến lược sứ mệnh của TQ trên khu vực biển Đông nói riêng và cả châu Á-Thái Bình Dương nói chung? Pháp Luật TP.HCM phỏng vấn PGS-TS Alexander L. Vuving (Trung tâm Nghiên cứu An ninh khu vực châu Á-Thái Bình Dương APCSS-Mỹ) xung quanh vấn đề này.
23 Tháng Năm 2014(Xem: 15644)
Năm hội đoàn trẻ ở miền Nam California vừa gởi ra một thông cáo báo chí cho biết sẽ tổ chức một cuộc biểu tình chống đại sứ Trung Quốc tại Hoa Kỳ, ông Thôi Thiên Khải, khi ông này đến dự một buổi lễ ở thư viện Richard Nixon, Yorba Linda.
20 Tháng Năm 2014(Xem: 14800)
TTO - Ngày 19-5, Cảnh sát biển VN cho biết Trung Quốc vẫn duy trì trên 90 chiếc tàu các loại bảo vệ giàn khoan Hải Dương 981 và bố trí các tàu bảo vệ trên nhiều hướng. Thậm chí, Trung Quốc đã điều máy bay chiến đấu bay 4 vòng trên tàu Cảnh sát biển VN.
17 Tháng Năm 2014(Xem: 17082)
Trao đổi với báo chí chiều nay ở Hà Nội, ông Nguyễn Văn Trung, Phó cục trưởng Cục Kiểm ngư (Bộ NN&PTNT) cho hay, trong 99 tàu này, có 38 tàu chấp pháp, 19 tàu phục vụ, 8 tàu kéo, 4 tàu chiến, 30 tàu cá vỏ sắt và các máy bay tuần thám.
14 Tháng Năm 2014(Xem: 15853)
TT - Tối 13-5, phóng viên Thuận Thắng từ điểm nóng Hoàng Sa điện thoại về tòa soạn cho biết: lúc 16g ngày 13-5, tàu cảnh sát biển của Việt Nam đã vào trong khu vực giàn khoan Hải Dương 981 ở vị trí cách giàn khoan chừng 7 hải lý để thực hiện quyền chấp pháp đối với vùng biển Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam.
05 Tháng Năm 2014(Xem: 15965)
Giàn khoan 981 là giàn khoan siêu sâu hàng đầu của Trung Quốc Việt Nam vừa lên tiếng phản đối Trung Quốc đưa giàn khoan vào tác nghiệp trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam.
16 Tháng Tư 2014(Xem: 16626)
Một công dân mạng Trung Quốc bình luận, tấm bản đồ quà tặng là “cái tát” từ bà Merkel. “Chúng tôi luôn được nói rằng, một số khu vực là phần không thể tách rời của Trung Quốc từ thời cổ đại, nhưng Merkel nói với chúng tôi là thậm chí ở thế kỷ 18, những khu vực này vẫn không thuộc về Trung Quốc”.
30 Tháng Ba 2014(Xem: 17456)
Trung Quốc tức giận phản ứng trước việc Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe so sánh hành động của Bắc Kinh trong các tranh chấp lãnh hải trên biển Hoa Đông và Biển Đông với hành động của Nga trong vấn đề Crimea, theo hãng tin Reuters.
27 Tháng Ba 2014(Xem: 16730)
Ngày 30/03/2014 tới đây là thời hạn chót để Philippines đệ trình cho Tòa án Liên Hiệp Quốc về Luật Biển ITLOS, bản ghi nhớ nêu rõ lập trường của Manila trong vụ kiện Bắc Kinh về các yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc trên Biển Đông.
23 Tháng Ba 2014(Xem: 17990)
Trong bối cảnh tranh chấp biển đảo đang diễn ra giữa Việt Nam và Nhật Bản với Trung Quốc, Chủ tịch nước Việt Nam Trương Tấn Sang đã bắt đầu chuyến công du Nhật Bản từ ngày 16 đến 19/03/2014. Ngoài vấn đề kinh tế, một trọng tâm quan trọng trong chương trình nghị sự của ông Sang tại Nhật sẽ là hợp tác song phương Việt Nhật về an ninh trên biển.
20 Tháng Ba 2014(Xem: 16607)
Đô đốc Harry Harris cảnh báo rằng các quốc gia thuộc khu vực Á Châu-Thái Bình Dương phải từ bỏ 'các hành động đơn phương và những lời lẽ làm tăng căng thẳng', nếu không khu vực này sẽ rơi vào một cuộc khủng hoảng tương tự như cuộc khủng hoảng ở Crimea, mà nếu xảy ra sẽ phương hại tới nền kinh tế toàn cầu.
17 Tháng Ba 2014(Xem: 22091)
Sau khi dùng vũ lực đánh chiếm Gạc Ma ngày 14/3/1988, Trung Quốc đã không ngừng gia cố các công trình trái phép, đưa binh sĩ tới đóng quân trên đảo chốt giữ trái phép phục vụ âm mưu lâu dài – độc chiếm Biển Đông thành ao nhà
13 Tháng Ba 2014(Xem: 16387)
Thủ tướng CSVN Nguyễn Tấn Dũng và bộ tham mưu quốc phòng đứng trên nóc tầu ngầm Kilo 636 của Nga chế tạo. Trong chuyến đi thăm Nga trước đây, Tt Dũng đã mua của Nga 6 tầu ngầm lớp Kilo là thế hệ hiện đại nhất của Nga có nhiều đặc tính phù hợp với Biển Đông. Cảng Cam Ranh là nơi bảo trì cho Kilo.
09 Tháng Ba 2014(Xem: 16235)
Tư lệnh Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương của Hoa Kỳ kêu gọi Trung Quốc minh định các tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh theo bản đồ đường lưỡi bò 9 đoạn ở Biển Đông. Trung Quốc cần chứng minh rõ ràng mục đích của mình. Các nước láng giềng với Trung Quốc sẽ không bỏ qua các vấn đề tranh chấp. Hoa Kỳ sẽ không ra khỏi khu vực Châu Á-Thái Bình Dương. Chúng ta cần có cách giải tỏa các vấn đề này để tránh những sự tính toán sai lầm.
06 Tháng Ba 2014(Xem: 162396)
Tàu HQ 604 tại Gạc Ma, tàu HQ 505 phía đảo Cô Lin cách đó 5 km và HQ 605 phía đảo Len Đao cách 12 km. Tàu HQ 604 tại Gạc Ma, tàu HQ 505 phía đảo Cô Lin cách đó 5 km và HQ 605 phía đảo Len Đao cách 12 km. “… Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Cơ Thạch đã đứng lên đập bàn hết sức giận dữ.
02 Tháng Ba 2014(Xem: 19140)
Philippines hôm 27/2 đã kêu gọi Hà Nội và các nước khác cùng Manila tham gia vụ kiện chống lại việc nhận chủ quyền phần lớn diện tích biển Đông của Trung Quốc.