Biển Đông trước các thách thức trong năm 2020

31 Tháng Mười Hai 20198:47 SA(Xem: 8005)

VĂN HÓA ONLINE - BIỂN ĐÔNG - THỨ TƯ 01 JAN 2020


Biển Đông trước các thách thức trong năm 2020


Ngô Minh Trí


31/12/2019 Thanh Niên


Sau những gì xảy ra trong năm 2019, trả lời phỏng vấn Thanh Niên mới đây, các chuyên gia quốc tế dự báo Biển Đông sẽ còn đối mặt với nhiều thách thức trong năm sau.


image024

Tàu dân quân Trung Quốc bảo vệ vòng trong cho Hải Dương Địa chất 8 thực hiện khảo sát trái phép ở bãi Tư Chính - Phúc Tần của VN, tháng 10.2019 . Ảnh: Ngư dân cung cấp


Điểm lại tình hình 2019, ông James Kraska (giáo sư (GS) về luật hàng hải quốc tế - Đại học Hải chiến Mỹ), chỉ ra và dự báo: Trung Quốc đã xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và khu vực thuộc chủ quyền Việt Nam trên Biển Đông. Có lẽ, sang năm sau thì các hành vi này sẽ tiếp diễn.


Trung Quốc đang sử dụng lực lượng dân quân biển để hình thành “vùng xám” nhằm lấn át để đẩy các bên ra khỏi khu vực. Bắc Kinh sẽ tiếp tục đẩy mạnh chiến lược này trong năm 2020


Ông Gregory B.Poling, Giám đốc AMTI


Bên cạnh đó, song hành cùng việc tiến hành các hành vi trên, GS Kraska nhận định: “Lâu nay, Bắc Kinh vẫn luôn theo đuổi chính sách “chia rẽ và chinh phục”. Bên cạnh đó, còn có chính sách kiểu “cây gậy và củ cà rốt” để áp đặt các nước khác và sẵn sàng trừng phạt bằng nhiều chiêu bài thông qua ngoại giao, quân sự và kinh tế”. Đây sẽ chính là những biện pháp mà Bắc Kinh theo đuổi nhằm đạt được mục tiêu.


Ảnh hưởng của Biển Đông với Indo-Pacific


Tình hình Biển Đông trong năm 2019 đã thúc đẩy các nước ưu tiên chính sách đối ngoại đối với khu vực liên Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (Indo-Pacific). Điều đó thể hiện qua việc Nhật Bản có “Tầm nhìn Indo-Pacific tự do và rộng mở”, ASEAN có “Triển vọng Indo-Pacific”, Mỹ có “Chiến lược Indo-Pacific”, Úc cũng đưa ra khái niệm định hình Indo-Pacific.


Đó là vì hầu hết các nước đều lo ngại về hành vi của Trung Quốc trên Biển Đông và dự đoán cách chiêu trò “lý lẽ của kẻ mạnh” sẽ được Bắc Kinh áp dụng như một lề lối mới cho trật tự khu vực, bất chấp luật pháp quốc tế. Bằng chứng là Trung Quốc đã không ngần ngại xây dựng cơ sở hạ tầng, triển khai khí tài quân sự ở các thực thể, bãi đá ngầm trên Biển Đông.


Bên cạnh đó, nhiều nước cũng lo ngại Trung Quốc sẽ thực thi các chính sách “mềm” nhằm phá vỡ quy tắc toàn cầu cũng như tại khu vực. Những chính sách “mềm” này có thể bao gồm cả việc tìm cách can thiệp để phá vỡ sự đồng thuận trong khối ASEAN, hoặc viện trợ tài chính gây ảnh hưởng nhằm vào một số nước liên quan tranh chấp.


Trong bối cảnh cuộc cạnh tranh Mỹ - Trung về cấu trúc an ninh ở Indo-Pacific, mà tâm điểm là Biển Đông, đang gây nhiều ảnh hưởng, các nước trong khu vực sẽ muốn mở rộng liên kết hơn với nhiều nước như Nhật, Úc, Ấn Độ...  PGS Stephen Robert Nagy (Đại học Cơ Đốc giáo quốc tế - Nhật Bản, học giả tại Quỹ châu Á - Thái Bình Dương ở Canada)


Tương tự, một đồng nghiệp của ông Kraska là GS James Holmes (thuộc Đại học Hải chiến Mỹ) cũng dự báo: năm 2020, Trung Quốc sẽ tiếp tục các hành vi xâm phạm chủ quyền như năm qua. Mục tiêu của Bắc Kinh làm nhằm “đặt sự đã rồi” để thiết lập chủ quyền phi pháp mà không cần dùng đến chiến tranh.


Theo GS Holmes, Trung Quốc có thể triển khai lực lượng vũ trang dưới nhiều hình thức hòng đạt thế độc quyền kiểm soát trong khu vực. Bởi thực tế các nước trong khu vực chưa có sự phối hợp đủ hiệu quả để ngăn cản hành vi của Trung Quốc.


Trung Quốc thúc đẩy COC theo hướng có lợi cho nước này


Trung Quốc sẽ thúc đẩy việc đàm phán Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) phù hợp với lợi ích của nước này, một bộ quy tắc mà không có tính ràng buộc pháp lý và loại trừ hoạt động quân sự của các nước bên ngoài khu vực, như Mỹ và Nhật Bản.


Tuy nhiên, ASEAN sẽ phản đối và tôi không nghĩ ASEAN sẽ chấp nhận phiên bản COC của phía Trung Quốc là nhằm giữ các nước bên ngoài tránh xa Biển Đông. Phía Trung Quốc sẽ thảo luận về tình hữu nghị và quan hệ đảng với Việt Nam vì họ muốn thuyết phục ASEAN chấp nhận phiên bản COC của họ. GS Leszek Buszynski (Đại học Quốc gia Úc)


Ngoài ra, phân tích thêm về những gì đã diễn ra, ông Gregory B.Poling, Giám đốc chương trình Sáng kiến minh bạch hàng hải (AMTI) thuộc Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS, Mỹ), nhận xét: “Năm 2019 đã cho chúng ta thấy các đảo nhân tạo của Trung Quốc được sử dụng nhằm mục đích gì trong chiến lược của nước này đối với Biển Đông. Cụ thể, những đảo nhân tạo này là “căn cứ” hỗ trợ để Bắc Kinh tiến hành những đợt triển khai lực lượng dân quân biển ở quy mô chưa từng có nhằm gây áp lực với các bên trong khu vực Biển Đông, đặc biệt ở những khu vực xung quanh quần đảo Trường Sa. Đây cũng chính là lực lượng gây rối các tàu dân sự của Việt Nam”.


Bắc Kinh tiếp tục gây sức ép


 Bắc Kinh sẽ tiếp tục thực hiện các cuộc tuần tra “khẳng định chủ quyền” trong vùng biển mà các yêu sách đường chín đoạn (đường lưỡi bò - NV) chồng lấn với Vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của các nước ven bờ. Trong năm 2020, chúng ta có thể chứng kiến Trung Quốc tiếp tục ý đồ gây sức ép lên các nước ven Biển Đông dừng các hoạt động của những tàu thăm dò dầu khí nước ngoài.


Trung Quốc sẽ thúc đẩy tăng tốc hoàn thành COC vì các nước thành viên ASEAN còn ít thời gian đàm phán với Trung Quốc về những vấn đề tranh cãi như phạm vi địa lý, liệu COC sẽ có tính ràng buộc pháp lý hay không, các tranh chấp sẽ được giải quyết như thế nào và các thỏa thuận giải quyết tranh chấp sẽ được thực thị như thế nào và vai trò của bên thứ 3.


GS Carlyle A.Thayer (Học viện Quốc phòng Úc). Văn Khoa (thực hiện)


Trả lời phỏng vấn Thanh Niên khi Trung Quốc triển khai tàu khảo sát Hải Dương Địa chất 08 xâm phạm chủ quyền Việt Nam trên Biển Đông hồi giữa năm qua, GS Holmes đã chỉ ra được hậu thuẫn bằng lực lượng hải quân hùng hậu với nhiều cơ sở hạ tầng trên Biển Đông, lực lượng dân quân biển của Trung Quốc đóng vai trò “tiên phong” quấy rối trong khu vực. Trong khi đó, lực lượng hải quân sẽ mang tính răn đe, sẵn sàng can thiệp hỗ trợ lực lượng dân quân biển.


Dự báo về hành vi của lực lượng này trong thời gian tới, ông Poling nhận định: “Trung Quốc đang sử dụng lực lượng dân quân biển để hình thành “vùng xám” nhằm lấn át để đẩy các bên ra khỏi khu vực. Bắc Kinh sẽ tiếp tục đẩy mạnh chiến lược này trong năm 2020”.
01 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 16113)
Biển Đông rộng khoảng 3,5 triệukm2 nằm trong khu vực 5 đoạn gạch đỏ. Hiện đang có dư luận tiên đoán Trung Quốc sẽ phỏng theo mô hình “Nhận dạng Phòng không Hoa Đông” lấn tới việc “Nhận dạng Phòng không biển Đông” (!) gây lo ngại cho các nước đang tranh chấp khu vực này trong đó bao gồm con đường hải lộ quốc tế là “lợi ích quốc gia” của Hoa Kỳ từ eo Malacca tới eo biển Cao Hùng-Luzon. Minh họa và phụ chú của Văn Hóa Magazine dựa theo hải đồ của Vũ Hữu San.
28 Tháng Mười Một 2013(Xem: 14847)
Biển Đông và lưỡi bò từng đoạn của Trung Quốc tự vẽ ra từ năm 1949. Đừơng vạch đỏ là đường đi giả thuyết của Mẫu hạm Liêu Ninh từ quân cảng Đại Liên Thanh Đảo vượt qua eo biển Cao Hùng-Luzon tiến vào biển Đông. Chấm đỏ trên hải đồ là bãi cạn Scarborough vùng tranh chấp giữa VN+Phi+Tầu, nay đã bị Tầu chiếm giữ từ năm 2012. MINH HỌA PHỤ CHÚ CỦA VĂN HÓA MAGAZINE.
21 Tháng Mười Một 2013(Xem: 15246)
Ba chấm tròn đen trên hải chiến đồ cho thấy vị trí của các chiến hạm Mỹ, Nhật, Trung Quốc đã hiện diện ở Subic Manila, Oyster Palawan và Scarborough Trường Sa. Oyster là căn cứ hải quân của Mỹ và Phi ở mạn tây đảo Palawan quan sát trực tiếp quần đảo Trường Sa.
17 Tháng Mười Một 2013(Xem: 15728)
Nhật Bản muốn truyền đi 2 thông điệp: Đoạt vĩnh viễn đảo Senkaku nếu TQ đánh chiếm; có thể cắt đứt tuyến đường hàng hải ra vào Thái Bình Dương của TQ. Ngày 1 tháng 11, tại Tokyo, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera cho hay: "Căn cứ vào luật pháp quốc tế tiến hành cảnh giới, theo dõi thông thường không có bất cứ vấn đề gì, hoàn toàn không thể hiểu được sự phản đối của Trung Quốc".
31 Tháng Mười 2013(Xem: 16374)
Theo báo cáo của tổ chức nghiên cứu Công nghiệp quân sự tại Moscow, Trung Quốc sẽ phải hy sinh tới 40% hạm đội hải quân (PLAN) nếu muốn đánh chìm một siêu tàu sân bay kiểu như USS Gerald R Ford của Mỹ.
28 Tháng Mười 2013(Xem: 16762)
Ngày 7 tháng 10, tờ "Hoàn Cầu" Trung Quốc dẫn tờ "Mainichi Shimbun" Nhật Bản ngày 5 tháng 10 đưa tin, trong bối cảnh Trung Quốc vươn ra đại dương, các nước châu Á đang tăng cường hải quân. Để chống lại nước có chi tiêu quốc phòng khổng lồ Trung Quốc, các nước xung quanh đang triển khai hợp tác quân sự với các "lực lượng bảo hộ" như Mỹ.
21 Tháng Mười 2013(Xem: 17722)
Ngày 7 tháng 10, tờ "Hoàn Cầu" Trung Quốc dẫn tờ "Mainichi Shimbun" Nhật Bản ngày 5 tháng 10 đưa tin, trong bối cảnh Trung Quốc vươn ra đại dương, các nước châu Á đang tăng cường hải quân. Để chống lại nước có chi tiêu quốc phòng khổng lồ Trung Quốc, các nước xung quanh đang triển khai hợp tác quân sự với các "lực lượng bảo hộ" như Mỹ.
14 Tháng Mười 2013(Xem: 15345)
Chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường từ 13/10 khép lại vòng công du Đông Nam Á nhằm thúc đẩy quan hệ của Trung Quốc với các nước Asean. Trước khi sang Hà Nội vào đúng ngày chính quyền sớm chấm dứt lễ Quốc tang Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ông Lý đã thăm Thái Lan và Brunei.
23 Tháng Chín 2013(Xem: 16669)
Hôm nay là ngày Thứ Ba 23 tháng 9 năm 2008 tại Hoa Thịnh Đốn, chúng tôi đại diện cho báo Văn Hóa Magazine xuất bản tại California qua sự dàn xếp của các thông tín viên báo chí thân hữu, chúng tôi đã có cuộc phỏng vấn trực tiếp với Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam tại Hoa Thịnh Đốn, ông Lê Công Phụng.
23 Tháng Chín 2013(Xem: 16791)
Tiến sĩ sử học Nguyễn Nhã vừa kết thúc một chuyến đi châu Âu đưa ông đến các nước Đức, Áo, Cộng hòa Séc và Pháp để tiếp tục công việc mà ông vẫn làm từ mấy năm gần đây, đó là trình bày những bằng chứng lịch sử về chủ quyền của Việt Nam trên hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cho người Việt khắp nơi, cũng như cho người nước ngoài.
23 Tháng Chín 2013(Xem: 19251)
Hiệp ước Biên giới trên đất liền Việt Nam – Trung Quốc được ký năm 1999 Vấn đề biên giới lãnh thổ giữa Việt Nam và Trung Quốc luôn thu hút sự quan tâm và tranh cãi trong dư luận người Việt trong và ngoài Việt Nam.
23 Tháng Chín 2013(Xem: 19427)
Là nước đóng vai trò điều phối quan hệ Asean-Trung Quốc trong giai đoạn 2012-15 và cũng là quốc gia không có tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông, Thái Lan đang được xem là bên đóng vai trò môi giới cho nỗ lực hòa giải.
23 Tháng Chín 2013(Xem: 19874)
Giới hạn của bài này là nói về âm mưu bành trướng Bắc Kinh tại Á Châu. Biển Đông và một phần Thái Bình Dương là trọng điểm của âm mưu đó. Hoa Kỳ áp dụng các biện pháp gì để duy trì hoà bình và ổn cố trong toàn thể khu vực và thế giới trước các thái độ hung hãn của Bắc Kinh để thực hiện các âm mưu này sẽ được đề cập ở phần sau.
11 Tháng Chín 2013(Xem: 17428)
Vừa qua, Philippines tố cáo Trung Quốc xây nhiều khối bê tông ở bãi đá Scarborough, nơi đang có tranh chấp chủ quyền giữa Manila và Bắc Kinh.
11 Tháng Tám 2013(Xem: 17206)
Bức không ảnh cho thấy tàu hải giám của Trung Quốc chạy cạnh tàu tuần duyên của Nhật Bản gần khu vực đảo đang tranh chấp
28 Tháng Bảy 2013(Xem: 30104)
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Chủ tịch nước Việt Nam Trương Tấn Sang, Washington DC - REUTERS /L. Downing
28 Tháng Bảy 2013(Xem: 16589)
Theo AFP, hôm qua 25/07/2013, trong cuộc nói chuyện tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (Center for Strategic and International Studies – CSIS), có trụ sở tại Washington, Chủ tịch nước Việt Nam Trương Tấn Sang tuyên bố bác bỏ đòi hỏi chủ quyền với yêu sách « đường 9 đoạn » của Trung Quốc trên Biển Đông, còn gọi là « đường lưỡi bò ».
28 Tháng Bảy 2013(Xem: 16542)
Ông Sang nói Trung Quốc không có nền tảng pháp lý nào cho yêu sách chủ quyền ở Biển Đông
03 Tháng Bảy 2013(Xem: 23300)
Ngày 21/06/2013, Tòa án Quốc tế về Luật Biển – ITCLOS thông báo cho chính quyền Manila biết là đã hoàn tất việc chọn đủ 5 thẩm phán cho tòa án trọng tài, xét xử vụ Philippines kiện Trung Quốc trong hồ sơ tranh chấp chủ quyền biển đảo ở Biển Đông, mà Manila gọi là biển Tây Philippines.