Ông Tập, ông Trump chúc Tết ... điềm lành hay điềm dữ?

VĂN HÓA ONLINE - ĐIỂM NÓNG 1 A - THỨ  TƯ 21  FEB  2018

Ông Tập, ông Trump chúc Tết ... điềm lành hay điềm dữ?

Lý Kiến Trúc

VĂN HÓA

20/2/2018

Lạ quá! Không biết những cái Tết trước đây thiên hạ họ chúc những gì, nhưng bước vào năm Mậu Tuất, cả hai ông trùm thế giới "chen" nhau chúc Tết cổ truyền nước Âu Lạc. Hơi hướng  nghe sao lo ngay ngáy.

Tấm ảnh trang báo đầu năm do bổn báo chụp là Lư hương trước cửa chùa Quán Sứ Hà Nội vào tháng Tư năm 2014, năm cả nước nhốn nháo vụ HD-981 xâm phạm chủ quyền lãnh hải Việt Nam.

Ảnh miêu tả một bà Mẹ Việt Nam chân chất, nghèo nàn, cầm nén hương lui cui chăm chỉ ngồi lau bụi bậm. Lư hương có hình dáng và hoa văn dựa theo Cửu đỉnh ở sân điện Thế Miếu Huế. (Cửu đỉnh do Hoàng đế Minh Mạng cử hành đại lễ khánh thành ngày 1 tháng 3 năm 1837). Cửu đỉnh Huế tượng trưng cho uy quyền các triều đại Hoàng đế nhà Nguyễn kéo dài 153 năm.

Cửu đỉnh Huế có ba chân vạc vững chắc như đồng "nâng" cái nồi "hương khói tổ tiên". Nhìn khói hương nghi ngút trước thiền đường Quán Sứ, nơi từng là cái nôi yêu nước nuôi dưỡng tâm hồn các nhà cách mạng Việt Nam tỏa ra thế giới.

Năm mới, phóng trí tưởng tượng hương khói Quán Sứ bay xa ra hướng Đông, Lư hương đồng (mới đúc sau này) tượng trưng cho ba chân vạc Việt - Mỹ - Hoa, "đỡ" cái nồi "khói lửa Biển Đông".

Chân vạc đồng tất phải vững như đồng. Có điều ba chân vạc Lư hương "đỡ khói lửa Biển Đông" chưa chắc đã vững như đồng, bởi cái chân Việt còn non yếu. Có lúc nó lung lay tợn, muốn sụm, tựa như cơn bão Tembin cuồng nộ phá phách nhà giàn DK1 ở bãi Huyền Trân. Lớp trên không lớp dưới biển thiên hạ rầm rầm tập trận, kẻ giương nanh, người móng vuốt, không biết đến bao lâu mới hết. Cũng không trách được Biển Đông.

Giải thích đơn giản thôi: ba chân vạc ở Biển Đông là ba tư tưởng đối lập, thế và lực mỗi chân khác nhau. Chân Việt ta yếu quá, phải làm sao? May ra có Nga đỡ. Câu hỏi lại được đặt ra: bước vào năm 2018 chính sách của Hoa Thịnh Đốn và Bắc Kinh về Việt Nam-Biển Đông như thế nào? Việt Nam là Việt Nam, Biển Đông là Biển Đông. Bản chất của hai sự việc khác nhau, nhưng tuy hai là một.

Mặt trận Biển Đông diễn biến nghiêng lợi thế về Mỹ? về Tầu? hay về Nga? Dự báo Việt Nam ứng xử lợi hại ra sao trong cuộc tranh chấp trực tiếp trước mắt giữa hai siêu cường Hoa - Mỹ? Riêng anh gấu Nga, khôn tổ mẹ, núp sau lưng.

Ông Tập ông Trump ông Nga

Chủ tịch TQ Tập Cận Bình nhanh chân nhất, ngày 8/2/2018 trước mùng Một Tết một tuần, ông Tập chúc hai nước đã đạt bước tiến lớn trong việc kết hợp chiến lược phát triển“Sáng kiến Vành đai và Con đường” và “Hai hành lang và một vành đai kinh tế”, cũng như đã đạt được mục tiêu 100 tỷ đôla trong thương mại hai chiều năm 2017 và ... cùng đi chung con đường “Chủ nghĩa xã hội đặc sắc TQ bước vào thời đại mới…” (Tập phát biểu tại Đại hội 19 Đảng CSTQ tháng 10/2017)

Ông Nguyễn Phú Trọng và nguyên thủ Trung Quốc trong buổi tiệc trà hôm 13/11/ 17 tại nhà sàn ông Hồ Chí Minh ở Hà Nội.

Mãi đến ngày 14/2/2018 (29 âm lịch sát tết), Tổng thống Mỹ Donald Trump gọi điện chúc Việt Nam" nói "vai trò tích cực của Việt Nam trong khu vực đồng thời sẽ tiếp tục hợp tác với Việt Nam thúc đẩy quan hệ Đối tác Toàn diện phát triển hơn nữa trong thời gian tới..., ưu tiên thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại, khẳng định lại lập trường của hai bên về vấn đề Biển Đông."

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Bạch Cung ngày 28/01/2017.REUTERS/Jonathan Ernst/File Photo. Ảnh có tinh minh họa.

Quang cảnh cuộc điện đàm giữa Ct Quang và Tt Trump tối 14/2/2018, tại Hà Nội. Ngồi đầu bàn bên trái là Ngoại trưởng Phạm Bình Minh.Ảnh: Nhan Sáng/TTXVN

Xem ra, giọng điệu của ông Tập xưa nay vẫn ấm tình "đồng chí hai nước"; giọng của ông Trump Việt Nam "chưa hẳn là đồng minh chiến lược" như Thái, Phi, Sing, Indo, Việt Nam, thật ra vẫn còn giữ một khoảng cách "đối tác chưa toàn diện", mới bắt đầu bước vào toàn diện thôi. Còn dè chừng nhau.

Cái lạ thứ nhất, ông Tập gọi điện cho ông Trọng chúc Tết, ông Trump gọi điện cho ông Quang chúc Tết. Không nghe thủ tướng Tầu gọi điện cho thủ tướng Việt.

Cái lạ thứ hai, nếu không đề cập con gấu Nga quả là một thiếu sót nghiêm trọng: Chúc Tết của Tổng thống Nga Putin êm ru không ồn áo như hai ông kia.

Thứ ba, theo thiển nghĩ, dù ông Trọng ông Quang, hay ông Phúc, vấn đề chỉ là Việt Nam-Biển Đông. Với vị trí "đắc địa" đi đôi với "hiểm địa", Việt Nam-Biển Đông trấn giữ tọa độ vàng trong khu vực, hầu như từ trong quá khứ đến nay tọa độ này kích thích các cường quốc pháo hạm tới dòm ngó. Những bãi biển thơ mộng hàng dừa xanh che dấu kho tàng bí mật trong nội địa, hấp dẫn vô tận những bộ óc phiêu lưu và những bộ máy thực dân kiểu mới kiểu cũ tham vọng chinh phục.

Có lẽ không cần nhắc đến chuyện đời xưa, mảnh đất chư S và Biển Đông luôn là niềm khao khát chiếm đoạt của Bắc Kinh. Móng vuốt Bắc Kinh tung ra thu phục cho bằng được, bởi thu phục được Việt Nam-Biển Đông là gom Đông Nam Á vào bàn tay Trung Nam Hải.

Từ năm 2013, Bắc Kinh chứng tỏ họ đã làm được quá nhiều việc ở Biển Đông. 7 đảo nhân tạo là 7 căn cứ quân sự khổng lồ cộng với quần đảo Hoàng Sa chiếm đoạt của VNCH năm 1974 đủ sức khống chế Biển Đông. Từ biển Hoàng Sa tới biển Trường Sa, Bắc Kinh muốn biến vùng biển rộng lớn này vừa là thao trường cho chiến hạm, tầu ngầm, phi cơ, ... vừa là chiến trường nếu cần.

Đô đốc Harry Harris, Tư lệnh Bộ chỉ huy Thái Bình Dương,Mỹ.Reuters."Ý định rõ ràng của Trung Quốc là muốn thống trị Biển Đông. Sức mạnh quân sự của Trung Quốc có thể sớm đe dọa quyền lực của Mỹ trên hầu hết mọi lĩnh vực", Guardian ngày 16/2 dẫn phát biểu của đô đốc Harry Harris, tư lệnh Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương trước Quốc hội Mỹ. (TT 17/2/18)

Nhưng rất tiếc, Mỹ biết hết và biết đã bỏ phí thời gian dài do bộ máy chiến lược toàn cầu của hành pháp thay đổi liên miên, khi chỗ này khi chỗ nọ, hết tổng thống này đến tổng thống nọ. Sau Hiệp định Paris 1/1973, Mỹ chấm dứt chiến tranh Việt Nam, thừa cơ khoảng trống quyền lực ở Biển Đông, Bắc Kinh làm loạn, và họ đã hoàn thành các căn cứ quân sự vững chắc ở vùng biển đảo Trường Sa.

Có thể do Mỹ khinh thường khả năng quân sự và cho rằng Trung Nam Hải lo cái đói hàng tỉ dân nhiều hơn đầu tư vào bộ máy quốc phòng. Trong quá khứ, tính chủ quan, đánh giá thấp đối phương phương Đông khiến người Mỹ nếm mùi chua cay. Chiến trường Việt Nam là bài học lớn phần lớn do sự đánh giá không đúng mức. (Người Mỹ không ngờ cộng sản Bắc Việt quê mùa què quặt đã bắn rơi mấy chiến đấu cơ F-Fantom lần đầu tiên xuất kích miền Bắc, cũng không thể tưởng tượng gần nửa triệu quân thiện chiến thất bại trong chiến pháp "lùng và diệt", do giới quân sự và chính trị như đôi đũa lệch).  

Người ta hy vọng Tổng thống Trump tỉnh táo và dũng cảm trong việc đối phó với Trung Nam Hải. Một nhà tài phiệt thực dụng đã thấy quyền và lợi của Mỹ ở Biển Đông thụt lùi trước tham vọng của Bắc Kinh. Ông Trump rút bài học ông Obama có vẻ nao núng, bế tắc. Theo lẽ tất nhiên, "logic", ông Trump phải trụ một cái chân trong ba thế chân vạc ở Biển Đông đối phó với thế lên chân của ông Tập.

USS Carl Vinson và nhóm chiến hạm tác chiến hành quân về Biển Đông. Ảnh có tính minh họa. Trung Quốc được cho là đã bật đèn xanh cho Hoàn Cầu Thời Báo bắn đi những thông điệp cảnh báo. Ngay vào lúc chiếc USS Carl Vinson ghé Manila, cái loa của các thành phần diều hâu Trung Quốc đã khẳng định rằng việc cho chiếc tàu này vào biển Đông phản ánh một thái độ “bất an” của Washington trước đà trỗi dậy của Trung Quốc. (RFI 17/2/18)

Mỹ lại nhẩy vào Biển Đông

Hải đồ Văn Hóa minh họa vị trí cảng quân sự Đà Nẵng và cảng quân sự Cam Ranh đối với Hoàng Sa và Trường Sa.

Giai đoạn I, sau nhiều lần tung chiến hạm trinh sát đi do thám các đảo nhân tạo, khởi động giai đoạn II, Mỹ tung soái hạm nguyên tử USS Carl Vinson vào Biển Đông. Mẫu hạm là soái hạm chỉ huy trực tiếp chiến trường. Hạm đội của soái hạm USS Carl Vinson gồm nhóm tác chiến bao trùm trên không, mặt biển, lòng biển lần này không phải là để thay thế suông Hạm đội 7 mà để sẵn sàng tác chiến.

Một câu hỏi lại được đặt ra: Chiến tranh có xẩy ra giữa Mỹ và Tầu trong năm 2018 này không? Nếu dựa vào tuyên bố mới nhất của TT Philippines Duterte cho thấy viễn ảnh của cuộc chiến tranh chưa thể xẩy ra; nhưng dưới con mắt quân sự, trận liệt bày ra ở Biển Đông bước vào giai đoạn II nếu "rủi ro" sẽ nổ ra chiến tranh.

Mặt trận Biển Đông ngoạn mục và đầy những bất ngờ. Mẫu hạm Mỹ USS Carl Vinson chọn Đà Nẵng thay vì Cam Ranh. Vị trí Đà Nẵng tuyệt vời dòm ra Hoàng Sa. Cắt bộ tư lệnh tiền phương Phú Lâm với 7 đảo nhân tạo, sẽ vô hiệu hóa 7 đảo. Trụ ở Đà Nẵng là ngăn chận tọa độ trung chuyển con đường "Sáng kiến Vành đai và Con đường” và “Hai hành lang và một vành đai kinh tế”.

Nga có nhẩy vào Biển Đông không

Câu hỏi có vẻ thừa. Nga không có tranh chấp nào về chủ quyền biển đảo ở Biển Đông. Nga không có nhu cầu thông thương băng ngang Biển Đông quan trọng bằng Mỹ và Tầu. Nga đã lập căn cứ hải quân ở Cam Ranh sau bỏ nhưng vẫn hiện diện yểm trợ Cam Ranh, yểm trợ Kilo-636. Trên hình thức, Nga không đối đầu trực tiếp như Mỹ với Tầu hiện nay. Nhưng nếu bỏ quên Nga ở Biển Đông là một thiếu sót lớn.

Anh Cả Gấu Nga thường rất kín tiếng. Nga ít khi lộ bài trong cuộc tranh chấp ở Biển Đông, đôi khi Nga chấp nhận mang tiếng "ngư ông thủ lợi".

Việt Nam không bao giờ quên người bạn chiến đấu Nga trong chiến tranh, vũ khí và khả năng công nghệ quốc phòng (đặc biệt là công nghệ tên lửa, tin học chiến tranh, vũ khí laser ...) cộng với cố vấn Nga tận tình, sức mạnh quân sự của Việt Nam là từ Nga. Giữa Nga và Tầu, Việt Nam chọn Nga là đúng. 

Bên cạnh quân sự, các tập đoàn đại công ty dầu khí Nga liên doanh với Petro VN khai thác dầu khí ở các mỏ dầu "ngon" nhất, nhiều triển vọng nhất trong thềm lục địa Việt Nam, hải quân của Nga âm thầm hiện đại hóa hướng về Đông. 

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đón tiếp thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tại phủ tổng thống ở Manila, ngày 15/11/2017.REUTERS/Romeo Ranoco. Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte không ngần ngại khẳng định rằng các tiền đồn mà Bắc Kinh đang rốt ráo xây dựng ở Trường Sa chỉ nhằm chống Mỹ mà thôi. 7 đảo nhân tạo chỉ có mục tiêu phòng thủ trước nước Mỹ, chứ không phải nhằm đối phó với Philippines và các láng giềng Đông Nam Á. Đại sứ Philippines tại Trung Quốc Chito Sta. Romana nói thêm: "Hải quân Trung Quốc đã bắt đầu chống lại thế thống trị của hạm đội 7 Hoa Kỳ”. (theo RFI 19/2/18)

Việt Nam "lật ngửa" ván bài

Khi Mỹ nhẩy vào lại Biển Đông, tặng cho VN hàng loạt tầu tuần duyên ven bờ, Việt Nam từ e dè đến hoan nghênh, lại còn thỏa thuận cho Mẫu hạm Mỹ nhẩy vào tận Đà Nẵng. Đóng vai một nhân tố khách thể lẫn chủ thể có quyền lợi chủ quyền ở Biển Đông, Việt Nam đã nhận bài học đau xót vào những năm 1974, 1988. Có cường điệu quá chăng khi cho rằng Việt Nam buộc phải "lật ngửa" bàn cờ Biển Đông, tức là chấp nhận "ngả sân nhà" cho Mỹ và Tầu đọ sức. 21 hòn đảo Việt Nam chiếm giữ ở Trường Sa không là gì cả đối với diện địa Biển Đông rộng lớn hiện nay.

Nói cho cùng, Việt Nam đang ở vào cái thế  cùng chơi trò chơi cực hiểm với ba chân vạc. Với "vai trò tích cực và quan trọng của Việt Nam" (nói theo lời TT Trump), cái nồi nhang khói ở Biển Đông nó mát mẻ hay sôi lên sùng sục một phần cũng do thái độ ứng xử của tôi (Việt Nam), trước mắt, tôi tự biết sức mình "sẽ không bao giờ tham gia vào một cuộc chiến mà tôi không thể thắng” (nói theo lời TT Duterte).

Vấn đề còn lại là liệt cường đang bày binh bố trận, ông Trọng ông Quang lấy đầu ra mà đỡ cái nồi hương khói Biển Đông sao cho liệt cường (Mỹ - Ấn - Úc - Nhật - Pháp - Hoa - Nga - lại thêm Anh) "hòa giải hòa hợp" đừng để xẩy ra chuyện bất thường mang họa cho Việt Nam.

Đám mây u ám xuất hiện ở chân trời. Điềm dữ đã báo ở Biển Đông. Bão tố đã tập trung nhiều lần Biển Đông. Liêu Ninh đã xuất trận ở Biển Đông, USS Carl Vinson cũng sẽ xuất trận ở Biển Đông. Long (rồng), Xà (rắn), chúng sẽ sờ đầu nhau ở Biển Đông, Vỹ (cái đuôi),  cái đuôi có phải là con gấu không? Một con gấu chưa chắc đỡ nổi liệt cường.

Nói một cách nôm na, ông chủ tịch gọi điện chúc Tết hai nước, ông tổng thống gọi điện chúc Tết Việt Nam coi như chuyện bình thường.

Điềm lành hay điềm dữ mới là chuyện bất thường./

Liệt cường xâu xé Biển Đông. Ảnh có tính minh họa.

Lý Kiến Trúc