ViệtMuseum xuôi Nam đón Tết Cộng Đồng (bài 2)

Việt Museum Nam tiến 

Vẫn chuyện Viện Bảo Tàng Việt Nam San Jose xuống triển lãm tại Hội Tết quận Cam. Cũng chẳng riêng gì chúng tôi. Mỗi năm vào dịp Tết, miền Nam Cali kéo nhau Bắc tiến gọi là đi San Fran. Thực ra là đi San Jose. Miền Bắc kéo xuống miền Nam gọi là đi Lốt, nhưng thực ra là đi xuống Orange County. Thân mật gọi là quận Cam. Tiểu bang California có tất cả 58 quận hành chánh. Orange county là 1 đơn vị hành chánh vĩ đại đứng hạng nhì Cali và có danh hiệu rất Việt Nam. Quận Cam. Tên gọi mới thân ái biết mấy.

 Tết này nhằm cuối tuần. Mùng một Tết là ngày thứ sáu. Thời tiết toàn quốc giá lạnh nhưng Cali xem chừng như tiết xuân đã trở về. Cuối mùa đông tuyết phủ khắp nơi mà ở đây đã có nắng chan hòa. Thứ tư cuối tháng chúng tôi lấy xe tải lên hàng. Thứ năm ra đi khi trời vừa sáng. Hành trình 3 xe rong ruổi. Chiều đến Khu Hội Tết Garden Grove. Dựng lều và khởi sự. Nếu cần làm suốt đêm qua đến sáng thứ sáu. Chiều mùng 1 Tết là mở cửa hàng. Sáng thứ bảy anh em ta có thể chia ra đi xem diễn hành. Năm nay có đoàn đồng tính Việt Nam được phép tham dự vào giờ chót. 1 giờ chiều thứ bảy là mùng 2 Tết, lễ khai mạc hội Tết cộng đồng bắt đầu. 4 giờ chiều tiếp tân khu Việt Museum. Hàng của Bảo Tàng Viện chỉ đem đi có 1 phần cũng đủ tràn ngập khu lều khá lớn. Việt Museum hy vọng đón tiếp chiến hữu miền Nam cùng bằng hữu 4 phương Hiệp chủng Quốc về thăm Little Saigon. Ghi dấu 60 năm di cư tỵ nạn từ Giáp Ngọ 1954 cho đến Giáp Ngọ 2014. Chữ nghĩa nhà nho gọi là một vòng Hoa Giáp. Xế chiều thứ bảy phái đoàn San Jose dự trù đi thăm mộ Việt Dũng. Qua ngày chủ nhật mùng 3 Tết sẽ có chương trình họp khóa Cương Quyết II Đà Lạt và Thủ Đức. Trong 2 năm 1953 và 1954 các sĩ quan trừ bị vào trường Thủ Đức thuộc khóa Tư được đặt tên là khóa Cương Quyết. Mấy tháng sau các tân sĩ quan nối tiếp lên đường được gọi là khóa Tư phụ mang tên Cương Quyết II. Khóa Tư phụ của chúng tôi vào trường tháng 3- 1954 có 2 đại đội học Đà Lạt và 3 đại đội học Thủ Đức. Để ghi dấu từ 1954 đến 2014 vừa đúng 60 năm, anh em chúng tôi sẽ gặp nhau vào ngày chủ nhật 2/2/2014. Nào ai biết còn được bao nhiêu người. Khóa Tư chính tức Cương Quyết I vừa có 1 anh ra đi nhẹ nhàng như sương khói. Thiếu tướng Bùi Thế Lân nguyên tư lệnh sau cùng của sư đoàn thủy quân lục chiến. Ông qua đời tại San Jose. Tang lễ sẽ tổ chức cuối tuần này.

Quý vị biết gì về quận Cam 

 Đọc lại tài liệu về lịch sử quận Cam với sự hình thành của cộng đồng Việt Nam, chúng ta dễ dàng nhìn nhận đây chính là thủ phủ của người Việt hải ngoại. Trước hết nói về dân số. Để quý vị dễ nhớ xin nhắc lại các con số căn bản sau đây. Có thể còn khiêm tốn hơn so với thực tế. Tổng số người Việt tại 100 quốc gia hải ngoại là trên 3 triệu. Hơn 1 nửa định cư tại Hoa Kỳ là 1 triệu 500 ngàn. Trong số này lại hơn một nửa tại California là 750,000. Nói riêng về California thì người Việt cư ngụ nhiều nhất tại 2 quận Nam Bắc Cali. Đứng đầu là quận Cam có trên 160 ngàn dân Việt và thứ nhì là quận Santa Clara miền San Jose có 120 ngàn dân Việt. Riêng quận Cam lại còn được số dân Việt tại quận Los Angeles tăng cường nên trở thành vùng tập trung dân Việt đông nhất thế giới. Tuy nhiên, điều đáng nói là số dân Việt tại quận Cam, không phải là con số đáng kể so với dân Mễ hay các sắc dân khác. So với cả 3 triệu dân toàn quận Orange thì lại càng chưa thấm vào đâu. Tuy nhiên con số người Việt tập trung ở 2 thị xã Westminster và Garden Grove đã trở thành 1 hiện tượng đáng kể khi dành được chức vụ thị trưởng và nhiều ghế nghị viên. Các sinh hoạt tích cực về bầu cử và ứng cử tại quận Cam đã đem đến cho cộng đồng ghế dân biểu tiểu bang, giám sát viên, các thị trưởng, các nghị viên, các ủy viên giáo dục và nhiều chức vụ dân cử.

Trăm hoa đua nở tại Orange County

 Mở đầu cuôc chạy đua về xây dựng cộng đồng, San Jose đã có liên hội đầu tiên, hội tết đầu tiên, diễn hành, nhật báo, truyền hình và radio hàng ngày, thứ nào cũng đi trước thiên hạ. Nhưng qua thập niên 90 rồi đến đầu thế kỷ 21 thì quận Cam vượt lên hàng đầu. San Jose không còn diễn hành Xuân, không còn Hội Tết quy mô, báo chí, truyền hình, radio thứ gì cũng trở thành hạng nhì hay chi nhánh của quận Cam. Sự phát triển về bộ môn nghệ thuật sân khấu với các tên tuổi Asia, Thúy Nga, Vân Sơn đã quy tụ hầu hết danh tài hải ngoại kể cả về sáng tác lẫn trình diễn. Con số cử tri và thành quả về dân cử đã làm gia tăng giá trị của cộng đồng qua người Việt đại diện và đồng thời cũng làm cho các vị dân cử khác hết sức quan tâm.

 Về văn hóa giáo dục quận Cam đã có đến 80 trung tâm dạy Việt ngữ với gần 20 ngàn học sinh. Các sinh hoạt tôn giáo phát triển mạnh mẽ. Các cộng đồng, các hội đoàn, các đoàn thể quân đội, tổ chức ái hữu đã làm cho cả cộng đồng tiến bộ không ngừng.

 Tôi có dịp đi thăm khu Việt Nam tại thủ đô Hoa Kỳ, Texas, Chicago, Úc châu, Pháp và nhiều nơi khác. Lẽ dĩ nhiên kể cả San Jose, San Francisco. Thực sự không nơi nào phát triển về thương mại, văn hóa và chính trị hơn được quận Cam. Hầu hết các nơi, tiệm sách Việt đều đóng cửa hoặc băng nhạc tràn ngập. Chỉ còn lại duy nhất miền Orange County còn các tiệm sách Việt. Dân Mễ đã có mặt hàng trăm năm nhưng chưa có được xe đò Hoàng chạy tuyến Bắc Nam như là 1 con đường huyết mạch của dân Việt tại Cali. Trận biểu dương tinh thần chống Cộng nêu cao chính nghĩa với 55 ngày chống hình tượng và cờ cộng sản năm 1999 vẫn còn dư âm mãi mãi về sau. Việc này xảy ra tại thị xã Westminster. Trong khi đó Garden Grove city mở đường bằng nghị quyết cấm cửa phái đoàn cộng sản. Sự quyết tâm chống Cộng của quận Cam đã được ghi vào tự điển điện toán danh tiếng của Hoa Kỳ. Sau cùng, tượng đài chiến sĩ vĩ đại hiên ngang nhất đã dựng lên ngay tại công trường tòa thị xã Westminster.

 Nếu quận Cam nổi danh với cuộc diễn hành các xe Hoa Hồng hàng năm thì người Việt cũng đã cố gắng 1 lần với xe hoa 100 ngàn mỹ kim góp mặt năm 2009. Đây là thành quả của 1 phụ nữ Việt Nam, bà Madalenna Lài. Quận Cam đầy đủ như thế, danh tiếng như thế, đã có hầu như mọi thứ. Vậy thì, Orange County, thủ đô của người Việt trên thế giới còn thiếu điều gì.

 Một bảo tàng cho quận Cam.

 Việt Museum tên đầy đủ là Viện Bảo Tàng Thuyền Nhân và Việt Nam Cộng Hòa. Đây là một Việt Museum thể hiện đúng như tên gọi. Nơi đây ghi dấu 2 giai đoạn quan trọng của lịch sử người Việt hải ngoại. Khởi đi từ 1950 đến 1975 là giai đoạn hình thành khối quốc gia chống Cộng bảo vệ tự do và cụ thể là xây dựng 2 nền cộng hòa Việt Nam ở miền Nam vỹ tuyến 17.

 Sau đó là 20 năm lịch sử tù tập trung cải tạo, kinh tế mới và vượt biên. Tính từ 1975 đến 1995. Hoài bão của Việt Museum là hoàn tất giai đoạn 3 bao gồm toàn bộ phần công cuộc định cư và xây dựng cộng đồng. Tuy nhiên, Bảo Tàng Thuyền Nhân và chiến tranh Việt Nam quả thực đã gần hoàn tất tại San Jose được coi như nhờ duyên số rất may mắn. Chúng tôi không còn đất, không còn sức. Còn phần định cư, nhân văn và phát triển cộng đồng phải đặt tại Orange County mới đắc địa. Nơi gọi là thủ đô tỵ nạn, có khách Việt Nam khắp thế giới về thăm Little Saigon. Nơi có dân cử giám sát viên, 2 thị trưởng và rất nhiều nghị viên. Nơi đây phải là nơi xây dựng 1 bảo tàng viện nhân văn của cộng đồng tỵ nạn.

Giấc mơ cần thực hiện.

 Sẽ phải có 1 người ôm giấc mộng lớn tại Orange County. Sẽ không cần ngay 1 dự án vĩ đại, xây cất quy mô. Lịch sử của việc thực hiện, sưu tầm di sản và sáng tác không chờ đợi được. Hãy làm ngay tại một nhà kho. Các ông thị trưởng trẻ tuổi của Garden Grove hay Westminster hãy đứng ra bảo trợ và thu xếp địa điểm. Cô giám sát viên gốc Việt của quận Cam có thể họp bàn với các tay tình nguyện. Chỉ cần một khu vực làm Museum như hình thức buôn bán của Costco. Trên vách tường là bản đồ Nam Bắc Cali có con đường của xe đò Hoàng chạy qua chạy lại. Khu văn hóa nghệ thuật hãy dành các góc trang trí cho Asia, Thúy Nga và Vân Sơn. Các nhật báo, các tạp chí, các đài TV, radio thiên hình vạn trạng tha hồ trưng bày thường trực các hình ảnh, các hình vẽ. Các hội đồng hương có nhiều sáng kiến triển lãm cần đưa ra để thiên hạ bốn phương về nhận diện bà con.

 Bản đồ thống kê dân số người Việt của từng thành phố trong toàn quận. Những hình ảnh từ thuở xa xưa ghi dấu bước chân đầu tiên của người Việt trên đường Bolsa. Biết bao nhiêu biên cố đã xẩy ra trên toàn quốc Hoa Kỳ trên co đường xây dựng cộng đồng gần 40 năm qua... Tất cả các tác phẩm sơn dầu, các phim ảnh đã hoàn tất ghi dấu các hoạt động từ tiểu thương cho đến đại kỹ nghệ. Lịch sử tranh cử của các đại diện dân cử. Những hình ảnh thể hiện các Nail salon của các bà mẹ bằng những ngón tay bắt được của trời nuôi con thành người xây dựng thế hệ mới. Tượng hình các danh nhân trẻ Việt Nam. Và biết bao nhiêu sáng kiến có thể phát huy. Ai bắt được giấc mộng này chưa. Có thể đây là người đã từng là tác giả của xe hoa cộng đồng trong cuộc diển hành Hoa Hồng năm xưa chăng. Việt Museum với đề tài Thuyền nhân và VNCH đã sưu tầm di sản kịp thời gần 40 năm qua. Bây giờ là đúng lúc khởi sự sưu tầm di sản về định cư và phát triển cộng đồng cho một bảo tàng viện tại Orange County. 2014. Ghi chú. Chúng tôi cần tình nguyện từ San Jose lái xe truck lớn đi và về. Cần thanh niên phụ xuồng hàng và thiết trí triển lãm chiều thứ năm 30 Feb-2014. Cần thanh nữ hướng dẫn quan khách thăm gian hàng. Xin liên lạc với chúng tôi. Bác Lộc, Giao Chỉ San Jose 408 316 8393 giaochi12@gmail.com. Tại quận Cam xin liên lạc nữ bác sĩ Ng. Xuân Thuyên 714 891 2596. Xin cảm ơn.

Hội Tết quận Cam

Tổ chức ba ngày Thứ Sáu, Thứ Bẩy và Chủ Nhật các ngày 31/1/2014, 01/2/2014 và 02/02/2014
tức nhằm các ngày mồng 1, mồng 2 và mồng 3 năm Giáp Ngọ tại Garden Grove Park
9301 Westminster Ave, Garden Grove, CA 92844

do Cộng Đồng Việt Nam Nam California tổ chức.