"VĂN HÓA ONLINE-CALIFORNIA" THỨ SÁU 17 FEB 2017
Khám Phá Sơn Đoòng
Nước trút xuống bức tường đá gồ ghề. Nắm chặt thành một chiếc thang kim loại mỏng, tôi tựa người và nhận thấy vết thương trên cánh tay phải, do một cú ngã từ ngày hôm trước gây ra, đã lại hở miệng. Một chút máu hòa với dòng nước lạnh chảy xuống cánh tay tôi. Với mỗi bước leo, tôi phải đá để chiếc thang dây tách khỏi bức tường cao hàng trăm mét và chèn giày của tôi vào các nấc thang hẹp. Dù không muốn nhìn xuống, bởi vì đáy hang ở rất sâu phía dưới, tôi phải làm như vậy để tìm được các bậc tiếp theo.
Do cơn mưa to trái mùa, nước trên dòng sông chảy xiết dâng cao tới 3 mét và lấp đi những cây cầu đơn sơ mà chúng tôi đã dùng để trèo vào Sơn Đoòng, hang động lớn nhất thế giới. Vậy là sáng hôm đó, chúng tôi bị mắc kẹt vì mực nước tăng nhanh mà không có cách nào để quay lại lối vào. Hai hướng dẫn viên người gốc Yorkshire của chúng tôi, Deb và Howard Limbert cho biết, "Chúng tôi chưa làm thế này bao giờ, nhưng không còn cách nào khác. Chúng ta sẽ leo qua Bức Trường thành."
Peter và Luke trên hồ tại chân của Bức Trường thành .
Chúng tôi chèo những chiếc thuyền nhỏ đến chân bức tường. Michael dính đầy nước bùn khi anh cố gắng trèo khỏi thuyền và nắm lấy chiếc thang dây đang đung đưa. Khu vực này của hang dư sức chứa tòa nhà cao nhất của Hà Nội. Các hồ nước trải dài sâu tới ba mươi mét; chỉ một giờ trước đó, khi thuyền của Deb bị lật úp, chúng tôi suýt mất chiếc thang cuộn ở độ sâu này. Nếu cô ấy không kịp phản xạ nhanh chóng để ngăn thuyền chìm, thì chúng tôi có thể vẫn còn mắc kẹt trong hang. Từng người một, tất cả mười người chúng tôi thở hắt, toàn thân ướt sũng và tim đập thình thịch khi vượt qua đỉnh dốc thứ nhất trong số hai dốc cần qua. Đó là một trải nghiệm ly kỳ cả đời mới gặp một lần.
Những khoảnh khắc trầm mặc hơn của Sơn Đoòng đôi lúc lại thật kỳ vỹ.
Chúng tôi thay phiên nhau tắm dưới một thác nước hiếm có với nước trong vắt được lọc qua đá vôi, chảy xuống từ trần hang cao cả trăm mét phía trên. Ánh sáng tràn vào từ một khe trên vách hang được đặt tên là “Watch Out for Dinosaurs - Coi chừng đám khủng long". Vào buổi tối, Alex chơi guitar và mọi người cùng hát, tiếng nhạc dội vào vách hang và những con dơi chao lượn phía trên đầu. Sau mỗi ngày chúng tôi vật lộn với đá, bùn, giá lạnh và mưa, hướng dẫn viên cùng các nhân viên khuân vác tốt bụng và hào hiệp của chúng tôi lại nấu các món ăn Việt Nam ngon và đa dạng một cách bất ngờ, đi kèm với rượu gạo.
“Bàn Tay Chó”
Các nhà địa chất đã viết về vẻ đẹp của Sơn Đoòng, về những khối thạch nhũ có kích thước tương đương mái vòm của Tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ, và những khối hóa thạch 450 triệu năm tuổi tô điểm cho vách hang và những đường hầm được hình thành trong lòng hang. Nước đã chạm khắc đá thành những viên “ngọc” tinh xảo trong hang và những đụn cát khổng lồ. Tại hai địa điểm, trần hang đã sụp xuống, khiến nước không thể tiếp tục công việc chạm khắc trên đá, mà thay vào đó, tạo ra những cánh rừng nhiệt đới. Nơi đầu tiên trong những cánh rừng này được gọi là "Vườn Địa Đàng", với những khối đá cao chót vót và thảm thực vật nhấp nhô phủ dương xỉ. Tại nơi đây người ta đã phát hiện những loài thực vật, cá và côn trùng không thấy ở bất cứ nơi nào khác trên Trái Đất.
Howard chỉ cho chúng tôi những viên ngọc đá được nước nước gọt giũa mà thành.
Môi trường trong hang vừa khắc nghiệt vừa mong manh hơn những gì tôi có thể hình dung. Các nhà đầu tư muốn xây dựng cáp treo tới hang, nơi cho đến nay mới có lượng người đến khám phá tương đương với số người đã du hành vũ trụ. Du lịch đại trà sẽ phá hủy những gì là quý hiếm và vô giá, song những khối đá với kích thước lớn bằng đầu máy xe lửa vẫn đang chuyển mình quanh Sơn Đoòng, và tôi hy vọng rằng các kỹ sư sẽ nhận thấy việc xây dựng cáp treo là nhiệm vụ bất khả thi.
Khu cắm trại đầu tiên tại lối vào Hang Én.
Chúng tôi đã mất một ngày rưỡi để tới được lối vào hang, bằng cách leo qua rừng sâu, gạt những con đỉa ra, lội qua hơn hơn ba mươi con suối, và đi qua hang động lớn thứ ba trên thế giới để đặt chân đến thung lũng ẩn sâu có nhiệm vụ bảo vệ Sơn Đoòng. Chúng tôi ngủ ba đêm trong lều và, nếu không phải vì nước dâng cao buộc chúng tôi phải trèo qua bức tường, thì chúng tôi đã ở lại hết đêm thứ tư. Bản đồ từ thời "Kháng chiến chống Mỹ" cho thấy một “dòng sông đã biến mất” giữa những ngọn núi đá vôi, và theo một nhà thám hiểm hang động giàu kinh nghiệm, đó là dấu hiệu cho thấy một điều gì đó thú vị có thể đang tồn tại. Năm 1990, Hồ Khanh, một thợ săn Việt Nam gan dạ, người cũng tham gia hành trình lần này cùng chúng tôi, đã cảm nhận được luồng không khí mát lạnh thoát lên từ cửa hang động, nhưng sau đó để mất dấu cho đến năm 2009.
*Hãy tiếp tục theo dõi! Tuần tới tôi sẽ chia sẻ thêm nhiều ảnh ấn tượng về hang Sơn Đoòng!
EXPLORING SON DOONG (ENGLISH VERSION):
Water poured down the bumpy rock wall. Gripping a thin metal ladder, I leaned in close and noticed that a cut on my right forearm, caused by a fall the previous day, had reopened. A little blood mixed with the cold rivulets of water running down my arm. With each step, I had to kick the flexible ladder away from the hundred-meter wall to wedge my boots into narrow rungs. While I didn’t particularly want to look down, as the bottom was far below, I had to do so just to find the next rung.
Because of heavy, unseasonable rain, three meters of raging river had submerged the simple bridges we’d used to climb into Son Doong, the world's largest cave. So that morning, we found ourselves trapped by fast-rising waters with no way to return to the entrance. Our Yorkshire-born guides Deb and Howard Limbert said, "We haven't done this before, but there is no other way. We're climbing out over the Great Wall."
Peter and Luke in the lake at the base of the Great Wall.
We paddled to the wall’s base in small, tippy boats. Michael’s filled with muddy water as he attempted to climb out and seize the swinging ladder. In this part of the cave, Hanoi's tallest skyscraper could fit with room to spare. The lake stretched down thirty meters; only an hour earlier, when Deb’s boat overturned, we had almost lost the rolled-up ladders in its depths. Without her quick reflexes preventing them from sinking, we might still be in the cave. One by one, all ten of us heaved over the first of two summits, soaked and hearts pounding. It was the thrill of a lifetime.
Son Doong’s calmer moments were, at times, sublime. We took turns showering, naked, under a rare waterfall, with clear water, filtered through limestone, pouring from the cave roof one hundred meters above. Light spilled in from an opening dubbed, "Watch Out for Dinosaurs." In the evenings, Alex played the guitar and everyone sang, with the musical chords bouncing off the cave walls and bats swooping overhead. After each day that we wrestled with rock, mud, cold and rain, our kind and generous guides and porters cooked an unthinkable variety of delicious Vietnamese dishes, with rice wine to wash them down.
The "Hand of Dog"
Geologists have written about Son Doong's beauty, its stalagmites the size of the Capitol Dome, 450 million-year-old fossils adorning its walls and tunnels formed within the cavern. Water has carved out intricate cave pearls and giant sand dunes. In two spots the roof has collapsed, diverting water from nature's delicate stone sculptures and causing jungles to spill in. The first of these, known as "The Garden of Eden," includes towering rock formations and undulating, fern-covered terraces. Plant, fish and insect species have been discovered that exist nowhere else on earth.
Howard showing us cave pearls.
The environment is both harsher and more fragile than I could have imagined. Developers want to build a cable car into the cave, which to date has seen about as many visitors as have ventured into outer space. Mass tourism would destroy what is rare and priceless, but locomotive-sized rocks are still shifting around Son Doong, and it's my hope that engineers will find anchoring the cable car to be an impossible feat.
First campsite, entrance to Hang En.
It took us a day and a half to reach the cave entrance, climbing through deep jungle, picking off leeches, fording more than thirty streams, and traversing the world's third largest cave just to reach the hidden valley that protects Son Doong. We slept for three nights in tents and, if the rising waters hadn’t forced us over the wall, we would have stayed for a fourth. Maps from the "American War" showed a "disappearing river" amid the limestone karsts, which to an experienced caver is a sign that something interesting might exist. An intrepid Vietnamese hunter, Hồ Khanh, who joined our trek, felt cool air rising from the cave's mouth in 1990, but then lost it again until 2009.
* Stay tuned! I plan on sharing more amazing pictures from inside Son Doong next week!
