Tìm hiểu về căn cứ chiến lược U-Tapao nằm bên Vịnh Thái Lan trước và sau 1975

29 Tháng Tám 20259:02 SA(Xem: 439)

VĂN HÓA ONLINE - TÀI LIỆU - THỨ SÁU 29 AUG 2025

Tìm hiểu về căn cứ chiến lược U-Tapao nằm bên Vịnh Thái Lan trước và sau 1975

Chính phủ Thái Lan ký dự án thành phố hàng không U-Tapao trị giá 9,3 tỷ đô la với một tập đoàn địa phương

By Reuters

June 18, 202010:19 PM PDTUpdated June 18, 2020

https://www.reuters.com/article/business/healthcare-pharmaceuticals/thai-govt-signs-93-bln-u-tapao-aviation-city-project-with-local-consortium-idUSL4N2DW18D/

BANGKOK, ngày 19 tháng 6 (Reuters) - Chính phủ Thái Lan hôm thứ Sáu đã ký một thỏa thuận trị giá 290 tỷ baht (9,36 tỷ đô la) với một liên doanh các công ty địa phương để nâng cấp và mở rộng sân bay U-Tapao và khu vực xung quanh, biến nơi này thành cửa ngõ quốc tế thứ ba của Bangkok.

Đây là một phần của dự án cơ sở hạ tầng lớn của chính phủ tại khu công nghiệp phía đông và sẽ biến U-Tapao thành trung tâm thương mại thứ ba phục vụ thủ đô Thái Lan và vùng ven biển phía đông công nghiệp hóa của thành phố, sau sân bay chính Suvarnabhumi và nhà ga giá rẻ Don Mueang.

Dự án cũng bao gồm việc xây dựng Thành phố Sân bay liền kề sân bay, một trung tâm hậu cần và các ngành công nghiệp hỗ trợ như bảo dưỡng, sửa chữa máy bay, đào tạo hàng không và dự trữ nhiên liệu.

U-Tapao cách Bangkok khoảng hai giờ đi đường bộ và một kế hoạch riêng để xây dựng tuyến đường sắt đã được phê duyệt. Liên doanh BBS, bao gồm nhà điều hành Bangkok Skytrain, BTS Holdings Pcl, Sino-Thai Engineering and Construction Pcl và Bangkok Airways Pcl (1 đô la = 30,9700 baht).

Bài viết của Panarat Thepgumpanat và Chayut Setboonsarng; Biên tập: Martin Petty. Tiêu chuẩn của chúng tôi: Nguyên tắc Ủy thác của Thomson Reuters.

Phi trường Hải quân Hoàng gia Thái Lan U-Tapao

Coordinates: 12°40′47″N 101°00′18″E

From Wikipedia, the free encyclopedia

https://en.wikipedia.org/wiki/U-Tapao_Royal_Thai_Navy_Airfield

For the civilian use of this facility, see U-Tapao International Airport.

Để sử dụng tài liệu này cho mục đích dân sự, hãy xem Sân bay quốc tế U-Tapao.

U-Tapao Royal Thai Navy Base
Part of Royal Thai Navy (RTN)
Site information
Type	Naval Air Base
Owner	Royal Thai Navy
Operator	Royal Thai Navy
Controlled by	Royal Thai Navy
Condition	Military Naval Air Base
Location

Wikimedia \| © OpenStreetMap
Coordinates	12°40′47″N 101°00′18″E
Site history
Battles/wars	Vietnam War

Airfield information
IATA: UTP ICAO: VTBU
Summary
Elevation AMSL	42 ft / 13 m
Coordinates	12°40′47″N 101°00′18″E
Map
VTBU Location in Thailand

Wikimedia | © OpenStreetMap

Runways

Direction	Length		Surface
	ft	m
18/36	11,500	3,505	Asphalt

Source: DAFIF ^[1]^[2]

Sân bay Hải quân Hoàng gia Thái Lan U-Tapao

là một sân bay quân sự của Hải quân Hoàng gia Thái Lan (RTN), cách Bangkok khoảng 140 km (87 dặm) về phía đông nam, thuộc huyện Ban Chang, tỉnh Rayong, gần Sattahip, nằm bên vịnh Thái Lan.

Đây là nơi đóng quân của Không đoàn số 1 của Không quân Hoàng gia Thái Lan (RTN).

Từ nguyên U-Tapao (tiếng Thái: อู่ตะเภา) là từ ghép của อู่ (cũi) hoặc ụ tàu khô và ตะเภา (gió mậu dịch), bắt nguồn từ việc địa điểm này từng là một xưởng đóng tàu để đóng ruea-tapao (เรือตะเภา), một loại tàu chiến giống như thuyền buồm thời nhà Thanh.

Lịch sử Năm 1965

Không quân Hoàng gia Thái Lan (RTN) được Hội đồng Bộ trưởng cho phép xây dựng một sân bay dài 1.200 mét (3.940 ft) gần làng U-Tapao, huyện Ban Chang, tỉnh Rayong.

Hoa Kỳ, với mong muốn tìm kiếm một căn cứ ở Đông Nam Á cho các máy bay phản lực cỡ lớn của mình, đã đạt được thỏa thuận với chính phủ Thái Lan để xây dựng và vận hành căn cứ này cùng với RTN.

Hoa Kỳ bắt đầu xây dựng đường băng và tất cả các cơ sở vật chất vào ngày 15 tháng 10 năm 1965 và hoàn thành vào ngày 2 tháng 6 năm 1966. Căn cứ được bàn giao hành chính cho RTN vào ngày 10 tháng 8 năm 1966.

Đường băng dài 11.000 foot (3.400 m) đi vào hoạt động vào ngày 6 tháng 7 năm 1966 và U-Tapao tiếp nhận đợt máy bay tiếp dầu KC-135 đầu tiên của Bộ Tư lệnh Không quân Chiến lược (SAC) thuộc Không quân Hoa Kỳ (USAF) vào tháng 8 năm 1966.

Không quân Hoa Kỳ đã thực hiện các nhiệm vụ ném bom

Chiến dịch Arc Light của máy bay ném bom B-52 Stratofortress trên Nam Việt Nam từ Căn cứ Không quân Kadena trên đảo Okinawa, nhưng Okinawa được đánh giá là quá xa Nam Việt Nam để đáp ứng các yêu cầu của nhiệm vụ.

Một giải pháp tối ưu là đặt các máy bay B-52 ở Nam Việt Nam hoặc Thái Lan, tuy nhiên an ninh căn cứ ở Nam Việt Nam lại là vấn đề.

U-Tapao đã có sẵn một đường băng phù hợp cho máy bay ném bom và chi phí nâng cấp căn cứ là rất nhỏ.

Vào tháng 1 năm 1967, các cuộc đàm phán giữa chính phủ Hoa Kỳ và Thái Lan đã bắt đầu để đặt các máy bay này tại U-Tapao.

Thỏa thuận đạt được vào ngày 2 tháng 3 năm 1967 cho phép 15 máy bay B-52 và nhân viên hỗ trợ của chúng được đặt tại U-Tapao, với điều kiện các phi vụ xuất phát từ Thái Lan sẽ không bay qua Lào hoặc Campuchia trên đường đến các mục tiêu ở Việt Nam.

Những chiếc B-52 đầu tiên đến vào ngày 10 tháng 4 năm 1967. Ngày hôm sau, các phi vụ B-52 đã được thực hiện từ U-Tapao. Đến năm 1972, đã có 54 máy bay B-52 được bố trí tại Thái Lan.

Hoa Kỳ sử dụng U-Tapao trong Chiến tranh Việt Nam

Trước năm 1965, căn cứ U-Tapao là một sân bay nhỏ của Không quân Hoàng gia Thái Lan (RTN). Tại Căn cứ Không quân Don Muang gần Bangkok, Không quân Hoa Kỳ đã bố trí máy bay tiếp nhiên liệu KC-135 để tiếp nhiên liệu cho máy bay chiến đấu trên bầu trời Đông Dương.

Mặc dù Thái Lan là một bên tham gia tích cực vào Chiến tranh Việt Nam, với một lực lượng bộ binh được triển khai mang tính tượng trưng đến Nam Việt Nam cũng như tham gia vào cuộc nội chiến bí mật ở Lào, sự hiện diện và khả năng hiển thị của máy bay Không quân Hoa Kỳ gần thủ đô đã gây ra một mức độ bối rối chính trị nhất định cho chính quyền quân sự Thái Lan.

Căn cứ không quân U-Tapao.

KC-135 and B-52 at U-Tapao, January 1970

Vào tháng 6 năm 1965, B-52 lần đầu tiên được sử dụng trong Chiến tranh Việt Nam.

Máy bay B-52 từ Phi đoàn Ném bom số 7 và 320 được điều động ném bom các khu vực nghi ngờ là Việt Cộng ở Nam Việt Nam, chiến dịch này được hỗ trợ bởi các máy bay KC-135A đóng tại Căn cứ Không quân Kadena trên đảo Okinawa.

Vào tháng 9 năm 1966, hai máy bay chuyển tiếp vô tuyến KC-135A Combat Lightning và nhân viên của chúng được lệnh triển khai đến U-Tapao để hỗ trợ các hoạt động không quân trên miền Bắc Việt Nam.

Việc mở rộng sân bay RTN U-Tapao bắt đầu vào tháng 10 năm 1965; đường băng được xây dựng trong tám tháng,và căn cứ được hoàn thành hơn hai năm sau đó.

Đường băng dài 11.500 foot (3.505 m) được khánh thành vào ngày 6 tháng 7 năm 1966.

Với việc hoàn thành sân bay U-Tapao, hầu hết lực lượng Hoa Kỳ đã được chuyển từ Don Muang, và Căn cứ Không quân Hoàng gia Thái Bình Dương U-Tapao trở thành căn cứ tiền tuyến của Không quân Hoa Kỳ tại Thái Lan từ năm 1966 đến năm 1975.

Các lực lượng Không quân Hoa Kỳ tại U-Tapao nằm dưới sự chỉ huy của Không quân Thái Bình Dương Hoa Kỳ (PACAF), với các đơn vị thuộc Bộ Tư lệnh Không quân Chiến lược (SAC) là một đơn vị thuê ngoài. APO của U-Tapao là APO San Francisco, 96330

Phi đoàn Chiến lược 4258

Phi đoàn Chiến lược 4258 (SAC)

Được thành lập vào tháng 6 năm 1966 tại U-Tapao, trực thuộc Sư đoàn Không quân 3, Căn cứ Không quân Andersen, Guam.

Phi đoàn được giao nhiệm vụ hỗ trợ tiếp nhiên liệu cho máy bay chiến đấu của Không quân Hoa Kỳ tại Đông Nam Á, đồng thời thực hiện các nhiệm vụ ném bom hàng ngày. Không ngừng tiến triển và mở rộng nhiệm vụ, U-Tapao đã đón đợt tiếp tế dầu KC-135 đầu tiên vào tháng 8 năm 1966. Đến tháng 9, căn cứ đã tiếp tế dầu cho 15 máy bay tiếp dầu.

Từ năm 1966 đến năm 1970, các máy bay tiếp dầu của Phi đoàn 4258 đã thực hiện hơn 50.000 phi vụ từ U-Tapao. Không quân số 7 (PACAF) muốn có thêm các phi vụ B-52 trong khu vực chiến sự. Tuy nhiên, các phi vụ B-52 từ Andersen và Kadena đòi hỏi thời gian thực hiện nhiệm vụ dài và phải tiếp nhiên liệu trên không trên đường bay.

Việc đặt máy bay tại Nam Việt Nam khiến chúng dễ bị tấn công. Người ta đã quyết định rằng, do căn cứ tại U-Tapao đang được thiết lập làm căn cứ tiếp dầu KC-135, nên sẽ di chuyển tất cả chúng ra khỏi Don Muang và cũng sẽ đặt B-52 tại U-Tapao, nơi chúng có thể bay mà không cần tiếp nhiên liệu trên cả Bắc và Nam Việt Nam.

Bài viết này có sử dụng văn bản từ nguồn này, thuộc phạm vi công cộng.: 152–3

Vào tháng 3 năm 1967, Chính phủ Thái Lan đã phê duyệt việc bố trí B-52 tại U-Tapao; vào ngày 10 tháng 4 năm 1967, ba máy bay ném bom B-52 đã hạ cánh xuống U-Tapao sau một nhiệm vụ ném bom trên bầu trời Việt Nam.

Ngày hôm sau, các hoạt động của B-52 được bắt đầu tại U-Tapao và đến ngày 15 tháng 7, B-52 thường xuyên hoạt động từ U-Tapao. Trong Chiến dịch Arc Light, các máy bay ném bom cánh đã thực hiện hơn 35.000 cuộc không kích trên khắp Nam Việt Nam từ năm 1967 đến năm 1970.

Đầu tháng 10 năm 1968, một máy bay tiếp dầu KC-135A (55-3138) bị mất điện ở động cơ ngoài bên phải (số 4) khi cất cánh tại U-Tapao và bị rơi, khiến cả bốn thành viên phi hành đoàn thiệt mạng.

Các đơn vị SAC được biết đến tại U-Tapao

B-52 tiếp cận U-Tapao vào tháng 10 năm 1972.

Ban đầu, U-Tapao mang tính chất tiền phương hơn là căn cứ hoạt động chính, với trách nhiệm lên lịch các nhiệm vụ vẫn còn tại Căn cứ Không quân Andersen. Một số lượng nhỏ máy bay đã được điều động từ mỗi đơn vị B-52D của Không quân Hoàng gia để hỗ trợ nỗ lực ở Thái Lan. Các phi đội đã triển khai máy bay B-52 và KC-135 cùng phi hành đoàn đến U-Tapao là:

Các đơn vị này thường được triển khai theo các chuyến công tác kéo dài 90 ngày.

Oanh tạc cơ B-52 đóng tại U-Tapao đã bay hỗ trợ Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ trong Trận Khe Sanh vào đầu năm 1968. Trong Chiến dịch Niagara, sáu chiếc B-52, tấn công cứ ba giờ một lần, thả bom cách tiền đồn tới 900 feet (270 m).

Tổng cộng 2.548 phi vụ B-52 đã được thực hiện để hỗ trợ phòng thủ Khe Sanh, thả tổng cộng 54.129 tấn (59.542 tấn) bom.

Một máy bay vận tải của Mỹ đứng ở rìa đường băng tại Căn cứ Chiến đấu Khe Sanh ở Việt Nam. Ngày 22 tháng 2 năm 2024. (Ảnh AP/David Rising). Xa xa là dãy núi Trường Sơn.

Máy bay B-52 đóng tại U-Tapao cũng đã ném bom phần cực nam của Bắc Việt Nam gần Khu phi quân sự Việt Nam.

Các cuộc không kích ở Campuchia

Bài viết chính: Lịch trình Chiến dịch Bắt đầu từ tháng 3 năm 1969, máy bay B-52 không chỉ không kích Nam Việt Nam và Lào mà còn cả Campuchia.

Chính quyền Nixon đã phê duyệt việc mở rộng chiến tranh này không lâu sau khi nhậm chức vào mùa xuân năm 1969. Các cuộc không kích ở Campuchia ban đầu được giữ bí mật, và cả hồ sơ của SAC lẫn Bộ Quốc phòng đều bị làm giả để báo cáo rằng các mục tiêu là ở Nam Việt Nam.

Các cuộc không kích ở Campuchia được thực hiện vào ban đêm dưới sự chỉ đạo của các đơn vị mặt đất sử dụng radar MSQ-77, dẫn đường cho máy bay ném bom đến điểm thả bom và chỉ ra thời điểm thả bom chính xác.

Điều này giúp việc đánh lừa trở nên dễ dàng hơn, vì ngay cả các thành viên phi hành đoàn trên máy bay ném bom cũng không cần biết họ đang ném bom quốc gia nào.

Tuy nhiên, tọa độ bay cụ thể (kinh độ và vĩ độ) của các điểm thả bom đã được ghi lại trong nhật ký của hoa tiêu vào cuối mỗi nhiệm vụ, và chỉ cần kiểm tra bản đồ là có thể biết được quốc gia nào họ đang ném bom.

Sau khi Chiến dịch Campuchia mở màn vào cuối tháng 4 năm 1970, các cuộc ném bom Menu bí mật đã kết thúc vào ngày 26 tháng 5 và Không quân Hoa Kỳ bắt đầu các hoạt động công khai chống lại Quân đội Nhân dân Việt Nam (Bắc Việt / PAVN) và lực lượng Việt Cộng ở miền đông Campuchia.

Phi đoàn Chiến lược 307

Ngày 21 tháng 1 năm 1970, Phi đoàn 4258 SW được đổi tên thành Phi đoàn Chiến lược 307. Phi đoàn 307 là Phi đoàn SAC chính quy duy nhất của Không quân Hoa Kỳ đóng quân tại Đông Nam Á.

Phi đoàn 307 nằm dưới sự chỉ huy và kiểm soát của Tập đoàn Không quân số 8, đóng tại Căn cứ Không quân Andersen, Guam. Bốn phi đoàn tạm thời được thành lập trực thuộc Phi đoàn 307:

• Phi đoàn Ném bom (Tạm thời), 364, 1973–1975

• Phi đoàn Ném bom (Tạm thời), 365, 1973–1974. Giải tán ngày 17/7/1974

• Phi đội Ném bom (Tạm thời), 486, 1970–1971

• Phi đội Tiếp nhiên liệu trên không (Tạm thời), 901, 1974–1975

Ngoài ra, hai phi đội ném bom bốn chữ số (4180, 4181) đã được phân công, nhưng không hoạt động. Phân đội 12 thuộc Phi đội Cứu hộ và Phục hồi Hàng không Vũ trụ 38 vận hành 2 máy bay HH-43 đã thực hiện tìm kiếm và cứu nạn tại căn cứ.

Vào tháng 5 năm 1970, các máy bay vận tải chiến thuật C-130 của Không quân Hoa Kỳ đóng tại Căn cứ Không quân Don Muang đã chuyển hoạt động đến U-Tapao và Phi đội Cảng Hàng không số 6 cũng tiếp nối vào tháng 7. Các máy bay C-130 đã được rút khỏi căn cứ vào cuối năm 1971 nhưng đã quay trở lại vào tháng 4 năm 1972.

Đặc công cộng sản tấn công B-52

Vào ngày 10 tháng 1 năm 1972, ba lính đặc công cộng sản đã cố gắng phá hủy máy bay B-52 bằng lựu đạn và thuốc nổ. Một đặc công dường như đã bị giết trong cuộc tấn công, trong khi hai người còn lại đã gây ra thiệt hại nhỏ cho ba chiếc B-52 trước khi chạy trốn khỏi căn cứ.

Chiến dịch Linebacker

Bài viết chính: Chiến dịch Linebacker

Cuối tháng 3 năm 1972, Cộng sản Bắc Việt đã phát động một cuộc tấn công toàn diện xuyên qua Khu phi quân sự Việt Nam, được hỗ trợ bởi xe tăng và pháo hạng nặng.

Vào thời điểm này, Hoa Kỳ không còn ở vị trí tiên phong trong chiến tranh trên bộ nữa, mà các đơn vị Nam Việt Nam đang dẫn đầu. Tuy nhiên, Hoa Kỳ vẫn cung cấp không quân, và Tổng thống Nixon đã ra lệnh tăng cường đáng kể không quân để đáp trả cuộc xâm lược.

Mặc dù không có chiến dịch không kích nào vào Bắc Việt Nam kể từ khi Chiến dịch Sấm Rền kết thúc, Chính quyền Nixon đã ra lệnh thực hiện một cuộc không kích mới, ban đầu có mật danh là Freedom Train, sau này trở thành Chiến dịch Linebacker, với tương đối ít hạn chế về mục tiêu có thể bị tấn công.

Vào thời điểm này, 51 máy bay B-52 được đặt tại U-Tapao. Các máy bay B-52 đã thực hiện một số cuộc không kích hạn chế vào Bắc Việt Nam như một phần của cuộc xâm lược mùa xuân năm 1972, mặc dù hầu hết các phi vụ của chúng đều là các nhiệm vụ Arc Light ở những nơi khác.

Cuộc tấn công của Bắc Việt đã bị dập tắt, nhưng các cuộc không kích vào Bắc Việt vẫn tiếp tục, chỉ kết thúc vào tháng 10, trước cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 1972, kết quả là Richard Nixon tái đắc cử và các cuộc tấn công nhanh chóng tăng cường trở lại vào tháng 11.

Cuối năm 1972, máy bay B-52 đã phải đối mặt với hệ thống phòng không tên lửa (SAM). Ngày 22 tháng 11 năm 1972, một chiếc B-52D đã bị hư hại do một tên lửa SAM SA-2 trong một cuộc không kích vào Vinh, một trung tâm đường sắt quan trọng ở phía Nam Bắc Việt Nam. Phi công của chiếc máy bay ném bom đã cố gắng đưa chiếc máy bay đang cháy trở về Thái Lan trước khi phi hành đoàn nhảy dù, khiến máy bay rơi. Toàn bộ phi hành đoàn đã được cứu hộ an toàn.

Chiến dịch Linebacker II

Bài viết chính: Chiến dịch Linebacker II

Cuối năm 1972, Chính quyền Nixon ra lệnh mở một cuộc không kích tổng lực vào Bắc Việt Nam. Các cuộc không kích, mang mật danh Chiến dịch Linebacker II, bắt đầu vào ngày 18 tháng 12 năm 1972, với các cuộc tấn công dữ dội của hầu hết các máy bay tấn công mà Hoa Kỳ có mặt trên chiến trường, trong đó B-52 đóng vai trò chủ chốt.

Kế hoạch ban đầu dự kiến các cuộc tấn công kéo dài ba ngày. Cùng với các cuộc không kích dữ dội của máy bay chiến thuật Không quân Hoa Kỳ và Hải quân, 129 chiếc B-52 được chia thành ba đợt (cách nhau khoảng bốn giờ) từ Phi đoàn Chiến lược 307 tại Căn cứ Không quân Hoàng gia U-Tapao, cùng các máy bay B-52D và B-52G thuộc Phi đoàn Chiến lược 43 và Phi đoàn Chiến lược 72 (Tạm thời) đều đóng tại Căn cứ Không quân Andersen.

Các máy bay B-52D đóng tại U-Tapao có khả năng mang nhiều bom hơn và thực hiện nhiều phi vụ hơn so với các đơn vị khác sử dụng các phiên bản kém hiệu quả hơn và phải bay xa hơn nhiều để tiếp cận các mục tiêu ở Bắc Việt Nam.

Trong 11 ngày ném bom tập trung, B-52 đã hoàn thành 729 phi vụ và thả 13.640 tấn (15.000 tấn) bom.

Bắc Việt Nam tuyên bố rằng gần 1.400 thường dân đã thiệt mạng.

Chiến dịch này rất tốn kém, 16 chiếc B-52 bị mất và chín chiếc khác bị hư hại nặng, với 33 phi hành đoàn thiệt mạng hoặc mất tích trong khi chiến đấu.

Vào đêm ngày 26 tháng 12, một chiếc B-52 bị trúng tên lửa SAM, làm xạ thủ ở đuôi bị thương và bốn động cơ bị hỏng, máy bay phải lết trở lại U-Tapao, nơi nó hạ cánh khẩn cấp, bốn phi hành đoàn thiệt mạng, xạ thủ đuôi và phi công phụ sống sót sau vụ tai nạn.

Hiệp định Hòa bình Paris được ký kết vào ngày 27 tháng 1 năm 1973, tuy nhiên các cuộc không kích của Arc Light vào Lào vẫn tiếp tục đến tháng 4 và vào Campuchia đến tháng 8. Phi đoàn 307 Tây Nam kết thúc mọi hoạt động chiến đấu vào ngày 14 tháng 8 năm 1973.

Ngày 23 tháng 3 năm 1973, trung tâm điều khiển không vận của Không quân Hoa Kỳ tại Căn cứ Không quân Tân Sơn Nhất, Sài Gòn chuyển đến U-Tapao, trở thành Cơ quan Quản lý Vận tải Thái Bình Dương, Thái Lan, chịu trách nhiệm cho tất cả các hoạt động của C-130 ở Đông Nam Á.

Các máy bay C-130 đóng tại U-Tapao thuộc Phi đoàn 374 đã thực hiện các nhiệm vụ vào Campuchia, Nam Việt Nam và một chuyến bay hàng tuần đến Hà Nội để hỗ trợ Ủy ban Kiểm soát và Giám sát Quốc tế cho đến tháng 4 năm 1975.

Các máy bay C-130 đã thực hiện các nhiệm vụ tiếp tế vào Campuchia cho đến tháng 5 năm 1974 khi các hoạt động này được BirdAir tiếp quản, hoạt động theo hợp đồng với Chính phủ Hoa Kỳ. Ngoài ra, các máy bay C-123 của Không quân Khmer cũng bắt đầu thực hiện các nhiệm vụ tiếp tế từ U-Tapao đến các căn cứ ở Campuchia.

Sự sụp đổ của Nam Việt Nam năm 1975

Xem thêm: Chiến dịch Eagle Pull, Sài Gòn thất thủ và Chiến dịch Frequent Wind

Hai chiếc C-130A của Không quân Việt Nam Cộng Hòa, nhiều khả năng thuộc Phi đội Vận tải 433 tại U-Tapao vào tháng 4 năm 1975

Vào chiều ngày 12 tháng 4 năm 1975, sau khi Chiến dịch Eagle Pull, cuộc di tản công dân Hoa Kỳ và đồng minh Campuchia khỏi Phnom Penh, hoàn thành, một chiếc trực thăng HMH-462 CH-53 đã chở Đại sứ John Gunther Dean từ tàu USS Okinawa đến U-Tapao.

Vào ngày 13 tháng 4, những người di tản trong Chiến dịch Eagle Pull được đưa đến U-Tapao trên trực thăng HMH-462.

Trong hai năm sau Hiệp định Hòa bình Paris, Quân đội Cs Bắc Việt đã trải qua một cuộc tái thiết quy mô lớn để bù đắp những tổn thất trong Chiến dịch Phục sinh năm 1972.

Ngày 12 tháng 12 năm 1974, Quân đội Cs Bắc Việt (PAVN) tấn công Phước Long.

Việc Hoa Kỳ không có phản ứng nào đã thuyết phục giới lãnh đạo Bắc Việt tin rằng thời cơ đã chín muồi để chiếm miền Nam, và họ nhanh chóng phát động Chiến dịch Tổng tiến công Mùa xuân 1975, tràn ngập nhiều thành phố lớn và các vị trí phòng thủ ở Nam Việt Nam trong suốt tháng 3 và tháng 4.

Đầu tháng 4, Quân đội Cs Bắc Việt đã chốt chặn cuối cùng tại Xuân Lộc, tuyến phòng thủ cuối cùng trước Sài Gòn. Xuân Lộc thất thủ vào ngày 20 tháng 4 và Tổng thống Nam Việt Nam Nguyễn Văn Thiệu từ chức vào ngày hôm sau, rời khỏi Saigon bốn ngày sau đó.

Ước tính có khoảng 8.000 công dân Hoa Kỳ và các nước thứ ba cần được sơ tán khỏi Sài Gòn và khu vực do chính phủ kiểm soát đang thu hẹp dần ở Nam Việt Nam, cùng với hàng ngàn người Việt Nam "có nguy cơ" đã làm việc cho Hoa Kỳ trong chiến tranh.

Việc sơ tán bằng máy bay dân dụng và quân sự cất cánh cố định từ Tân Sơn Nhất đã diễn ra từ đầu tháng 3 và tiếp tục cho đến ngày 28 tháng 4 khi hỏa lực pháo binh của Quân đội Nhân dân Việt Nam khiến các đường băng không thể sử dụng được.

Vào thời điểm này, một cuộc di tản bằng trực thăng, mang mật danh Chiến dịch Gió Lốc, đã được triển khai.

U-Tapao và các cơ sở khác của Không quân Hoa Kỳ tại Thái Lan đã hỗ trợ cuộc di tản

Các máy bay C-47, C-119 và C-130 của Không quân Việt Nam Cộng hòa (RVNAF) đã chở đầy đàn ông, phụ nữ và trẻ em, bắt đầu bay đến U-Tapao vào ngày 28 tháng 4 khi bộ chỉ huy và kiểm soát sụp đổ, với tổng cộng 123 máy bay đã đến U-Tapao.

Sau khi đến nơi, quân Việt Nam Cộng Hòa đã được cách ly trong các lều trại gần đường băng. Các bãi đỗ xe và bãi cỏ liền kề đã được chất đầy trực thăng và máy bay của Nam Việt Nam.

Máy bay VC-47A 084 của Air America đã bị rơi khi hạ cánh trên một chuyến bay từ Tân Sơn Nhất. Vào ngày 30 tháng 4, chính phủ Nam Việt Nam đầu hàng.

Một số ít máy bay của Không quân Việt Nam Cộng hòa đã thực hiện các cuộc không kích cuối cùng đã hoàn thành nhiệm vụ và bay đến U-Tapao.

Các máy bay C-130 cũ của Không quân Việt Nam đã đến Thái Lan đã được đưa bằng máy bay đến Singapore, trong khi 27 chiếc A-37, 25 chiếc F-5 và 50 chiếc UH-1 của Không quân Việt Nam Cộng Hòa tại U-Tapao được trực thăng và xà lan đưa lên tàu USS Midway để vận chuyển đến Hoa Kỳ.

Sự kiện SS Mayaguez

Bài viết chính: Sự kiện Mayaguez

Vào ngày 12 tháng 5 năm 1975, chưa đầy hai tuần sau khi Sài Gòn sụp đổ, một đơn vị Hải quân Khmer Đỏ Campuchia đã chiếm giữ tàu container SS Mayaguez treo cờ Mỹ, bắt giữ thủy thủ đoàn làm con tin.

Một chiếc máy bay P-3 Orion của Hải quân Hoa Kỳ đóng tại U-Tapao là một trong những máy bay đầu tiên được cử đến để tìm kiếm Mayaguez.

Vào ngày 13 tháng 5, Trung tướng John J. Burns, Tư lệnh Không quân số 7, và ban tham mưu của ông đã xây dựng một kế hoạch dự phòng cho các tình nguyện viên của Phi đội Cảnh sát An ninh (SP) số 56, Căn cứ Không quân Hoàng gia Thái Lan Nakhon Phanom, được thả xuống các container trên boong tàu SS Mayaguez.

Sáng hôm sau, 75 lính SP từ Phi đội 56 đã lên trực thăng của Phi đội Tác chiến Đặc biệt số 21 để đến U-Tapao tập kết.

Một chiếc CH-53 số hiệu 68-10933 bị rơi, khiến 18 lính đặc nhiệm và năm thành viên phi hành đoàn thiệt mạng. Nỗ lực vội vã nhằm cứu hộ con tàu và phi hành đoàn sử dụng nguồn lực của Không quân Hoa Kỳ đã bị hủy bỏ.

U-Tapao sau đó trở thành điểm tập kết cho Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ triển khai trên các trực thăng CH-53 còn lại của Phi đoàn SOS 21 và HH-53 của Phi đội Cứu hộ và Phục hồi Hàng không Vũ trụ 40 và tấn công đảo Koh Tang cách U-Tapao khoảng 195 hải lý, nơi phi hành đoàn Mayaguez được cho là đang bị giam giữ.

Vào rạng sáng ngày 15 tháng 5, 1975 cuộc tấn công vào Koh Tang bắt đầu.

Khmer Đỏ đã phòng thủ quyết liệt, bắn rơi ba trực thăng CH-53 và làm hư hại một số trực thăng khác, khiến chúng phải khập khiễng quay trở lại U-Tapao.

Khmer Đỏ đã bao vây Thủy quân lục chiến tại các bãi đổ bộ của họ, nơi họ dựa vào hỏa lực trên không và hải quân để sinh tồn, cuối cùng họ đã được sơ tán khi màn đêm buông xuống.

Trong khi đó, chiếc SS Mayaguez bị bỏ hoang đã được một nhóm lên tàu từ tàu USS Harold E. Holt thu hồi.Thủy thủ đoàn đã được đưa đến đất liền Campuchia hai ngày trước đó đã được Khmer Đỏ thả ra mà không hề hấn gì.

Tổng số tổn thất của Hoa Kỳ là 15 người thiệt mạng trong chiến đấu và ba người mất tích trong chiến đấu.

Không quân Hoa Kỳ rút quân

Vào ngày 14 tháng 10 năm 1973, sau cuộc nổi dậy của người dân Thái Lan năm 1973, cựu Thẩm phán Tòa án Tối cao Sanya Dharmasakti, lúc đó là Hiệu trưởng và Trưởng khoa Luật tại Đại học Thammasat, được bổ nhiệm làm Thủ tướng theo sắc lệnh hoàng gia, thay thế các chế độ độc tài quân sự thân Mỹ và chống Cộng sản đã cai trị Thái Lan trước đó.

Với sự sụp đổ của cả Campuchia và Nam Việt Nam vào mùa xuân năm 1975, bầu không khí chính trị giữa Washington và chính phủ của Thủ tướng Sanya trở nên tồi tệ.

Ngay sau khi tin tức về việc sử dụng các căn cứ của Thái Lan để hỗ trợ giải cứu SS Mayaguez nổ ra, chính phủ Thái Lan đã chính thức gửi công hàm phản đối tới Hoa Kỳ và các cuộc bạo loạn nổ ra bên ngoài Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Bangkok.

Chính phủ Thái Lan muốn Hoa Kỳ rời khỏi Thái Lan vào cuối năm. Không quân Hoa Kỳ đã thực hiện kế hoạch Palace Lightning, rút máy bay và nhân sự khỏi Thái Lan. Các đơn vị SAC đã rời đi vào tháng 12 năm 1975.Nhóm cứu hộ và phục hồi hàng không vũ trụ số 3 đã rời đi vào ngày 31 tháng 1 năm 1976, tuy nhiên căn cứ vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Hoa Kỳ cho đến khi được chính thức trả lại cho chính phủ Thái Lan vào ngày 13 tháng 6 năm 1976.

USAF major units at U-Tapao

4258th Strategic Wing (1966–1970)
307th Strategic Wing (1970–1975)
Young Tiger Tanker Force (1966–1975)
Strategic Wing (Provisional), 310th (1972)
Consolidated Aircraft Maintenance Wing (Provisional), 340th (1972)
99th Strategic Reconnaissance Squadron (1972–1976)
Air Division (Provisional), 310th (1972)
11th USAF Hospital
635th Combat Support Group
1985th Communications Squadron
554th CES (Red Horse – Combat Engineers)

Các đơn vị chủ lực của Không quân Hoa Kỳ tại U-Tapao

• Phi đoàn Chiến lược 4258 (1966–1970) • Phi đoàn Chiến lược 307 (1970–1975) • Lực lượng Xe tăng Young Tiger (1966–1975) • Phi đoàn Chiến lược (Tạm thời), Phi đoàn 310 (1972) • Phi đoàn Bảo dưỡng Máy bay Hợp nhất (Tạm thời), Phi đoàn 340 (1972) • Phi đội Trinh sát Chiến lược 99 (1972–1976) • Sư đoàn Không quân (Tạm thời), Phi đoàn 310 (1972) • Bệnh viện Không quân Hoa Kỳ 11 • Nhóm Hỗ trợ Chiến đấu 635 • Phi đội Thông tin Liên lạc 1985 • Phi đội Công binh Chiến đấu 554 (Red Horse)

Mục đích sử dụng quân sự hiện tại

Trong nhiều năm, bắt đầu từ năm 1981, U-Tapao đã tổ chức một số hoạt động của Cobra Gold, với sự tham gia chung của lực lượng vũ trang Hoa Kỳ, Singapore và Thái Lan, và được thiết kế để xây dựng mối quan hệ giữa các quốc gia và thúc đẩy khả năng tương tác giữa các đơn vị quân sự của họ.

Thái Lan là một yếu tố quan trọng trong chiến lược "định vị tiền phương" của Ngũ Giác Đài.

Mặc dù Thái Lan giữ thái độ trung lập trong cuộc tấn công Iraq năm 2003, chính phủ Thái Lan vẫn cho phép máy bay chiến đấu Mỹ sử dụng U-Tapao để tham chiến ở Iraq, như đã từng làm trong chiến tranh Afghanistan.

Ngoài ra, theo một số cựu quan chức tình báo Mỹ, U-Tapao có thể là nơi thẩm vấn điệp viên Al Qaeda Abu Zubaydah và các tù nhân bị dẫn độ khác.

Một trụ sở lực lượng đa quốc gia đã được thành lập tại U-Tapao để điều phối viện trợ nhân đạo cho thảm họa sóng thần Sumatra ngày 26 tháng 12 năm 2004.

Sau cơn bão Nargis, từ ngày 12 đến ngày 20 tháng 5 năm 2008, USAID và Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ (DOD) đã phối hợp vận chuyển gần 1,2 triệu đô la Mỹ hàng cứu trợ đến Yangon (Miến Điện) trên 36 chuyến bay C-130 của DOD, với số hàng viện trợ đủ để hỗ trợ hơn 113.000 người thụ hưởng.

Các nỗ lực của DOD được chỉ đạo bởi Lực lượng Đặc nhiệm Liên hợp Ứng phó Chăm sóc.

Tính đến ngày 26 tháng 6 năm 2008, viện trợ của Hoa Kỳ do Đội Ứng phó Hỗ trợ Thảm họa (DART) của USAID đóng tại Thái Lan chỉ đạo đã đạt tổng cộng 41.169.769 đô la Mỹ.

Các đơn vị tham gia bao gồm Phi đội Vận tải Hàng không 36 (36 AS) thuộc Phi đoàn Vận tải Hàng không 374 (374 AW) từ Căn cứ Không quân Yokota, Nhật Bản, sử dụng máy bay C-130H Hercules; và Phi đội Vận tải Tiếp nhiên liệu Trên không Thủy quân Lục chiến 152 (VMGR-152) từ Căn cứ Không quân Thủy quân Lục chiến Futenma, Okinawa, Nhật Bản, sử dụng máy bay Lockheed Martin KC-130R và KC-130J.

Năm 2012, một đề xuất cho Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Quốc gia Hoa Kỳ (NASA) sử dụng U-Tapao để hỗ trợ nghiên cứu thời tiết đã bị chính phủ Thái Lan bác bỏ.

Năm 2015, một bài báo trên tờ Politico đưa tin rằng Chính phủ Hoa Kỳ đã thuê không gian tại U-Tapao từ một nhà thầu tư nhân để sử dụng làm "trung tâm hậu cần chính cho các cuộc chiến tranh Iraq và Afghanistan".

Vì hợp đồng thuê về mặt kỹ thuật là với một nhà thầu tư nhân, điều này cho phép "các quan chức Hoa Kỳ và Thái Lan khẳng định không có 'căn cứ' nào của Hoa Kỳ và không có thỏa thuận liên chính phủ nào về căn cứ."

Ngoài ra, vào năm 2015, tờ Bangkok Post đưa tin rằng Hoa Kỳ sẽ được phép đồn trú 16 máy bay tại U-Tapao như một phần của hoạt động cứu trợ động đất ở Nepal.

Bảo tàng Hàng không Hải quân nằm ở góc tây bắc của căn cứ.

No 104 Squadron which flew 14 A-7E and 4 TA-7C Corsair strike aircraft
No 301 Squadron which flew AV-8S and TAV-8S (two aircraft)

Các đơn vị quân đội

U-Tapao là căn cứ không quân chính của Hoàng Gia Thái Lan (RTN).

Các phi đội đóng quân tại đây bao gồm:

• Phi đội 101 sử dụng máy bay Dornier 228-212 (bảy máy bay) • Phi đội 102 sử dụng máy bay Lockheed P-3T/UP-3T (ba máy bay) và máy bay Fokker F-27-200ME (tổng cộng ba máy bay, ít nhất một trong số đó đang được cất giữ) • Phi đội 103 sử dụng máy bay Cessna 337 H-SP (10 máy bay, một số có thể được cất giữ) • Phi đội 201 sử dụng máy bay Canadair CL-215 (một máy bay), GAF Nomad N-24A (ba máy bay, một máy bay thứ tư đang được cất giữ) và máy bay Fokker F-27-400M (hai máy bay) • Phi đội 202 sử dụng trực thăng Bell 212 (khoảng sáu chiếc) • Phi đội 203 sử dụng trực thăng Bell 214SP (gần đây đã ngừng hoạt động sau một vụ tai nạn chết người khiến chín thành viên phi hành đoàn thiệt mạng) vào ngày 23 tháng 3 năm 2007), Sikorsky S-76B (sáu trực thăng) và Super Lynx Mk.110 (hai trực thăng) • Phi đội 302 sử dụng trực thăng chống ngầm Sikorsky S-70B Seahawk (sáu chiếc đang hoạt động) • Hai phi đội đang tạm ngừng hoạt động • Phi đội 104 sử dụng 14 máy bay tấn công A-7E và 4 máy bay TA-7C Corsair • Phi đội 301 sử dụng AV-8S và TAV-8S (hai máy bay).

Bản đồ từ U-Tapao tới REAM

Từ căn cứ Không quân U-Tapao tới căn cứ Hải quân Ream – Sihanouk Ville khoảng 549 km (đường bộ)

In Trang

1 2 3 4 5 6 7 Trang sau Trang cuối