Chiến lược Indo-Pacific trong bước chuyển mới

08 Tháng Mười Hai 20195:59 SA(Xem: 7042)

VĂN HÓA ONLINE - NHẬT KÝ BIỂN ĐÔNG - THỨ HAI 09 DEC 2019


Chiến lược Indo-Pacific trong bước chuyển mới

Ngô Minh Trí

14/11/2019  Thanh Niên


Không chỉ đưa ra báo cáo nhấn mạnh nhiều hơn về việc tập trung vào khu vực liên Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (Indo-Pacific), Mỹ đang có thêm nhiều động thái củng cố quan hệ khu vực này.


image003

Thủy quân lục chiến Mỹ trong một cuộc tập trận tại Nhật Bản. DOD


Theo thông báo từ Lầu Năm Góc, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark T.Esper ngày 13.11 khởi hành chuyến công du đến 4 nước châu Á gồm Việt Nam, Hàn Quốc, Thái Lan và Philippines. Trong chuyến đi lần này, một trong các chủ đề mà ông Esper sẽ thảo luận là tình hình an ninh ở khu vực liên Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (Indo-Pacific).


Trước đó, ngày 11.11, Lầu Năm Góc cũng thông báo tướng Mark A.Milley, Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ, cũng sẽ có chuyến công du đến Nhật Bản và Hàn Quốc với nội dung thảo luận dự kiến liên quan Indo-Pacific.


Đây chính là chủ đề của chiến lược “Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở” (FOIP) mà Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đề cập trong bài phát biểu khi đến thăm Việt Nam và dự Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) vào tháng 11.2017.


Duy trì tự do hàng hải

Liên quan chủ đề này, Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 4.11 báo cáo “Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở: Thúc đẩy tầm nhìn chung” nhằm đánh giá và cập nhật tình hình về chiến lược FOIP mà Washington theo đuổi. Trong báo cáo, Washington khẳng định Mỹ hợp tác cùng các nước trong khu vực để duy trì tự do hàng hải và tận dụng nhiều biện pháp khác nhau để tất cả các quốc gia có thể cùng chia sẻ lợi ích từ biển. Báo cáo cũng khẳng định chủ quyền dựa theo bản đồ đường chín đoạn (đường lưỡi bò - NV) mà Trung Quốc tuyên bố trên Biển Đông đã được chứng minh là vô căn cứ, phi pháp và bất hợp lý.


Trả lời Thanh Niên, PGS Stephen Robert Nagy (Đại học Cơ Đốc giáo quốc tế - Nhật Bản, Học giả tại Quỹ châu Á - Thái Bình Dương ở Canada) cho rằng báo cáo trên đã nhấn mạnh những nhận thức về tầm quan trọng của Indo-Pacific đối với Mỹ, cũng như chiến lược mà nước này tiếp tục theo đuổi là xây dựng một mạng lưới hợp tác tại khu vực.


Phối hợp chiến lược

Tương tự, TS Collin Koh Swee Lean, chuyên gia tại Trường Nghiên cứu quốc tế S.Rajaratnam (Singapore), nhận định với Thanh Niên rằng báo cáo trên nhấn mạnh chiến lược FOIP, đồng thời tô đậm các thách thức mà Trung Quốc đang tạo ra. Tuy nhiên, TS Collin lại cho rằng báo cáo trên vẫn chưa đủ thuyết phục các nước ASEAN khi Tổng thống Donald Trump vắng mặt trong Hội nghị thượng đỉnh ASEAN - Mỹ và Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS) diễn ra hồi đầu tháng 11 tại Thái Lan.


Cùng nhận định tương tự khi trả lời phỏng vấn Thanh Niên vào ngày 13.11, PGS-TS Richard Heydarian, chuyên gia phân tích quốc tế tại Philippines - người vừa xuất bản cuốn sách về chiến lược FOIP, cho rằng việc Bộ trưởng Mark T.Esper và tướng Mark A. Milley đều công du đến châu Á lần này chính là để giải quyết thiếu sót trên. Đây là chuyến công cán quốc tế đầu tiên của tướng Milley trên cương vị Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ.


“Đây chính là cách Mỹ “bù đắp” lại việc chủ nhân Nhà Trắng đã vắng mặt ở Hội nghị thượng đỉnh ASEAN - Mỹ”, ông Heydarian nói và dự báo các chuyến công du sẽ thảo luận nhằm đạt được sự phối hợp cho một chiến lược rõ ràng hơn để xử lý các thách thức trong khu vực.


Cùng ngày 13.11, nhận xét về các chuyến công du trên, ông Greg Poling, Giám đốc chương trình Sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á (AMTI) của Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS, Mỹ), cho rằng: “Tướng Milley sẽ cho thấy rằng Mỹ vẫn cam kết là một đối tác an ninh ở châu Á. Hai chuyến công du đều tập trung phần lớn vào an ninh hàng hải - điều đã được làm rõ trong báo cáo hồi đầu tháng của Bộ Ngoại giao về Indo-Pacific”.


Trả lời Thanh Niên, TS John Hamre, Chủ tịch Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) - cựu Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ, nhận định việc báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố “đường lưỡi bò” là phi pháp đã “thể hiện một quan điểm phổ biến ở Washington. Đó là cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa đều cho rằng Trung Quốc thiếu cơ sở lịch sử (đối với chủ quyền Biển Đông - NV) và vi phạm luật pháp quốc tế.


“Vì lý do đó, hải quân Mỹ sẽ tiếp tục tiến hành các hoạt động tự do hàng hải trên Biển Đông và tập trận trên biển cùng Nhật Bản”, TS John Hamre nhận xét.


Tàu chiến Mỹ đi qua eo biển Đài Loan


Tuần dương hạm mang tên lửa dẫn đường USS Chancellorsville của Mỹ đã đi qua eo biển Đài Loan hôm 12.11 (giờ địa phương) trong chuyến hải hành thông thường và tuân thủ luật pháp quốc tế.


“Việc tàu đi qua eo biển Đài Loan thể hiện cam kết của Mỹ về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở”, theo Đài Fox News dẫn lời phát ngôn viên Reann Mommsen của Hạm đội 7 thuộc hải quân Mỹ. Bà Mommsen tuyên bố hải quân Mỹ sẽ tiếp tục điều máy bay, tàu bè “đến mọi nơi luật quốc tế cho phép”. “Mọi sự tương tác với các tàu và máy bay (của Trung Quốc) là chuyên nghiệp và bình thường”, một quan chức hải quân Mỹ phát biểu về hành trình của tàu USS Chancellorsville qua eo biển Đài Loan. Huỳnh Thiềm
11 Tháng Tư 2016(Xem: 8258)
"Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter sẽ tới thăm các địa điểm ở Philippines, nơi Mỹ dự tính đồn trú binh sĩ, trong đó có một căn cứ gần biển Đông.Kênh CNN hôm nay đưa tin rằng ông Carter sẽ tới thăm một căn cứ cách Trường Sa khoảng 160 km".
07 Tháng Tư 2016(Xem: 8579)
"Phát biểu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở thủ đô Washington, ông Carter nói rằng "trong năm qua Trung Quốc là quốc gia hiếu chiến nhất” trong khu vực, và Mỹ “đang phản ứng đơn phương theo khuôn khổ của việc tái cân bằng”.
05 Tháng Tư 2016(Xem: 8698)
"Bất chấp các cảnh báo từ Bắc Kinh, chính quyền Nhật Bản vẫn giữ nguyên lập trường đưa nguy cơ xung đột gia tăng tại Biển Đông vào Tuyên bố chung của thượng đỉnh lần thứ 42 của khối G7, sẽ diễn ra trong hai ngày 26 và 27/05/2016 tại Nhật Bản".
31 Tháng Ba 2016(Xem: 8557)
"Việc Mỹ tuần tra bên trong 12 hải lý đá Xu Bi, Vành Khăn ở Trường Sa hay đảo Tri Tôn ở Hoàng Sa hoàn toàn đúng luật, lại có tác dụng phá âm mưu hiện thực hóa đường lưỡi bò bằng yêu sách ngầm 200 hải lý vùng đặc quyền kinh tế mà Trung Quốc giăng ra, tại sao phải do dự khi lên tiếng ủng hộ, bảo vệ hành động ấy?" - "Trung Quốc đẩy nhanh quân sự hỏa Biển Đông. Trong hình là một chi đội tàu khu trục Hạm đội Nam Hải, Hải quân Trung Quốc tiến hành tập trận đối kháng thực binh bắn đạn thật ở Biển Đông từ ngày 17 - 21/2/2016".
29 Tháng Ba 2016(Xem: 8510)
- "Theo hãng tin Anh Reuters, trong một bản thông cáo được bộ Quốc Phòng Trung Quốc công bố hôm qua, bộ trưởng Quốc Phòng Trung Quốc đã nhấn mạnh rằng quân đội hai nước nên « tăng cường các chuyến thăm cấp cao và trao đổi chiến lược, nâng cao tình hữu nghị, củng cố hoạt động giao lưu quốc phòng biên giới và hợp tác thiết thực trên vấn đề tham gia chiến dịch gìn giữ hòa bình của Liên Hiệp Quốc, nghiên cứu khoa học quân sự và công nghiệp quốc phòng ».
27 Tháng Ba 2016(Xem: 10514)
Ảnh trái: Tham vọng "chiếm nước" dòng chảy nguyên thủy của sông Mekong bắt nguồn từ rặng núi Himalaysa xuống đất Trung Quốc gọi là sông Lan Thương. Trung Quốc xây một loạt chuỗi đập thượng nguồn khổng lồ tiêu biểu là đập Cảnh Hồng (Jinghong) ở sông Lan Thương kéo xuống các đập ở Lào (Xayabouri), ở Thái, ở Cambodia, đe dọa trực tiếp đồng bằng vựa lúa sông Cữu Long. Ảnh phải: tham vọng "chiếm đất"(đảo, đá)ở Biển Đông của Trung Quốc. VĂN HÓA minh họa.
24 Tháng Ba 2016(Xem: 8448)
"Theo hãng tin Đài Loan CNA, có khoảng một chục phương tiện truyền thông ngoại quốc được một chiếc phi cơ vận tải quân sự C-130 chở đến Ba Bình (mà Đài Loan đặt tên là Thái Bình), thực thể địa lý tự nhiên lớn nhất ở vùng Trường Sa : hai đài truyền hình CNN và Al-Jazeera, ba tờ báo Wall Street Journal, Financial Times, Yomiuri Shimbun cùng các hãng thông tấn AP, AFP, Reuters, Bloomberg và Kyodo".
22 Tháng Ba 2016(Xem: 8347)
"Tranh chấp lãnh thổ tại Biển Đông, những diễn biến mới nhất về hành động phi pháp của Trung Quốc là nội dung hội thảo “Tranh chấp lãnh thổ và luật hòa bình trong thời toàn cầu hóa” tại Học viện Tư pháp Liên bang Nga hôm 21/3. Hơn 100 chuyên gia chuyên gia, học giả, nhà Việt Nam học của Nga và quốc tế tham gia sự kiện do Học viện Tư pháp Nga thuộc Tòa án Tối cao Liên bang Nga tổ chức". - Đài Loan sẽ đưa báo chí ra thăm đảo Ba Bình
17 Tháng Ba 2016(Xem: 8396)
"Vương Hàn Linh, Giáo sư thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Trung Quốc nói với South China Morning Post: "Khuyến khích các tàu cá tham gia bảo vệ quyền lợi hàng hải là rất phổ biến trong các nước Đông Nam Á như Việt Nam và Philippines, bởi vì điều này không bị luật pháp quốc tế, Luật Biển cấm đoán".
13 Tháng Ba 2016(Xem: 8794)
"Một tấm bản đồ toàn bộ Biển Đông được Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược và Quốc Tế CSIS, trụ sở tại Washington công bố vào cuối tháng Hai, đã nêu bật tầm hoạt động của các loại tên lửa và chiến đấu cơ mà Trung Quốc đã triển khai tại vùng Hoàng Sa và Trường Sa, cũng như các loại thiết bị radar mà Bắc Kinh đang rốt ráo lắp đặt".
03 Tháng Ba 2016(Xem: 8143)
"Bloomberg ngày 3/3 dẫn lời cựu Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad cho rằng, các nước ASEAN nên tránh đối đầu quân sự với Trung Quốc trên Biển Đông vì sức mạnh tuyệt đối của họ. Các bên liên quan nên tìm cách giải quyết tranh chấp chủ quyền - hàng hải với Bắc Kinh thông qua đối thoại, đàm phán hòa bình".
25 Tháng Hai 2016(Xem: 9499)
1. Tình hình biển Đông Trung Quốc bành trướng bằng thủ đoạn "cắt xúc xích". 2. USS Lassen-82 xuyên qua khu vực 12 hải lý quanh đảo Xu Bi ra sao? 3. TQ khánh thành sân bay Chữ Thập phi pháp. 4. USS Curtis Wilbur xâm nhập 12 hải lý đảo Triton. 5. Cận cảnh HQ-9 và cơ sở quân sự phi pháp của Trung Quốc ở đảo Phú Lâm. 6. Trung Quốc đặt radar phi pháp ở đảo nhân tạo Châu Viên. 7.Trung Quốc tặng Campuchia 2 chiến hạm. 8. Hải quân Campuchia sẽ thao dượt với các tàu Trung Quốc. 9. Tư lệnh Thái Bình Dương Mỹ kêu gọi dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí cho VN
21 Tháng Hai 2016(Xem: 8301)
"Việc Trung Quốc có kéo tên lửa đối hạm ra triển khai ở Biển Đông hay không, theo ông Kiệt sẽ phụ thuộc vào cái gọi là "mức độ khiêu khích từ phía Mỹ". Nói cách khác, Trung Quốc đang chờ một cái cớ từ Mỹ, như vụ tuần tra đảo Tri Tôn hay đá Xu Bi. Còn kế hoạch họ đã chuẩn bị sẵn từ lâu - PV". Ảnh: Các cứ điểm hỏa tiễn trên đảo Phú Lâm. Photo Fox News 14 Feb 16.
16 Tháng Hai 2016(Xem: 10038)
"Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và quốc tế Hoa Kỳ (CSIS) dự báo, đến năm 2030 Biển Đông gần như sẽ trở thành ao nhà của Trung Quốc. Đó là hệ quả của sự hiện diện gần như liên tục của Trung Quốc. Điều này sẽ bẻ gẫy trật tự an ninh khu vực sau Chiến tranh Thế giới thứ II".