VĂN HÓA ONLINE – THẾ GIỚI 1 – THỨ NĂM 16 NOV 2023
BIDEN – TẬP ‘BÀN’ VỚI NHAU NHỮNG GÌ?
APEC San Francisco: Biden chúc mừng sinh nhật vợ của Tập, Tập quên
AP: Pandas, fentanyl và Đài Loan - những điều rút ra từ cuộc gặp được chờ đợi từ lâu của Biden với Tập
Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gặp nhau tại một điền trang cách 48km phía nam San Francisco với hy vọng hội nghị APEC sẽ đưa liên lạc giữa hai nguyên thủ trở lại đúng hướng sau một năm đầy biến động. Ảnh trích từ video của AP
TẠM DỊCH từ: CHRIS MEGERIAN and ZEKE J. MILLER
Updated 9:41 PM PST, November 15, 2023
https://apnews.com/article/joe-biden-xi-jinping-takeaways-c8384d40661a32aa276ec8ca97f35003
WASHINGTON (AP) - Đó là một cuộc họp được thực hiện sau một năm. Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã ngồi lại với nhau hôm thứ Tư 15/11/2023 bên ngoài San Francisco, nơi các nhà lãnh đạo châu Á tập trung dự hội nghị thượng đỉnh APEC thường niên.
Đã gần đúng một năm kể từ cuộc gặp gỡ cuối cùng của họ ở Bali, Indonesia, bên lề một cuộc họp toàn cầu khác. Ngoài cuộc gặp song phương chính thức, Biden và Tập còn chia sẻ ở bữa trưa với các cố vấn hàng đầu và tản bộ trong khuôn viên xanh tươi của một điền trang sang trọng.
Sau đó, Biden cho biết rằng cuộc họp bao gồm “một số cuộc thảo luận mang tính xây dựng và hiệu quả nhất mà chúng tôi từng có”. Ông nói thêm rằng họ sẽ “giữ các đường dây liên lạc cởi mở” và ông Tập “sẵn sàng nhấc máy” - điều không hề nhỏ trong thế giới ngoại giao đầy rủi ro và rủi ro cao giữa Washington và Bắc Kinh.
Biden-Xi và các cố vấn hàng đầu trên bàn hội nghị
Trong một dấu hiệu tiềm tàng khác cho thấy tình cảm ấm áp hơn, ông Tập đã ra hiệu sau đó rằng Trung Quốc sẽ gửi những con gấu trúc mới đến Hoa Kỳ sau khi ba con gấu trúc ở Vườn thú Quốc gia Smithsonian ở Washington được trả lại vào đầu tháng này.
Trong một bài phát biểu, ông Tập cho biết ông muốn “làm sâu sắc thêm mối quan hệ hữu nghị giữa nhân dân hai nước chúng ta”. Ông Tập cũng cho biết ông biết rằng người Mỹ - đặc biệt là trẻ em - "thực sự miễn cưỡng" khi nói lời tạm biệt với các loài động vật quý hiếm và phổ biến.
Dưới đây là một cái nhìn về thời gian còn lại của ngày diễn ra như thế nào
THỎA THUẬN MỚI
Biden rời cuộc họp với những cam kết về các vấn đề then chốt. Ông Tập đồng ý giúp hạn chế việc sản xuất trái phép fentanyl, một thành tố gây chết người trong các loại thuốc được bán ở Hoa Kỳ. Một quan chức chính quyền cấp cao, người phát biểu với điều kiện giấu tên để thảo luận về một cuộc họp riêng, cho biết sự thay đổi này sẽ là một bước thụt lùi đối với những kẻ buôn bán ma túy ở Mỹ Latinh.
Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đi dạo trong khu vườn tại Filoli Estate ở Woodside, California, Thứ Tư, ngày 15 tháng 11 năm 2023, bên lề hội nghị Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương. (Doug Mills/The New York Times qua AP, Pool)
“Nó sẽ cứu được nhiều mạng sống và tôi đánh giá cao cam kết của Chủ tịch Tập về vấn đề này,” Biden nói trong cuộc họp báo sau cuộc gặp.
Ngoài ra, Biden và Tập đã đạt được thỏa thuận nối lại liên lạc giữa quân đội với quân đội.
Điều đó có nghĩa là Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin sẽ nói chuyện với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc sau khi có người được bổ nhiệm vào vị trí này, quan chức này cho biết.
Những cuộc giao chiến tương tự sẽ diễn ra trong hàng ngũ chỉ huy quân sự. Quan chức này cho biết Biden đã nói “rất rõ ràng” với ông Tập rằng những liên lạc như vậy giữa Mỹ và Trung Quốc nên được thể chế hóa và chúng “không được thực hiện như một món quà hay sự ưu ái cho cả hai bên”.
Biden cho biết Mỹ và Trung Quốc cũng sẽ thảo luận nhiều hơn về trí tuệ nhân tạo. Ông nói: “Chúng tôi sẽ tập hợp các chuyên gia của mình lại và thảo luận về các vấn đề rủi ro và an toàn.
“Nó sẽ cứu được nhiều mạng sống và tôi đánh giá cao cam kết của Chủ tịch Tập về vấn đề này,” Biden nói trong cuộc họp báo sau cuộc gặp.
Các thỏa thuận đã giúp hoàn thành mục tiêu của Bạch Ốc cho cuộc gặp - chứng minh cho cử tri thấy rằng sự cống hiến của Biden cho hoạt động ngoại giao cá nhân đang được đền đáp.
Hôm Chủ nhật, cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan nói với CNN rằng Biden muốn có “những cách thực tế” để chứng tỏ rằng cuộc gặp với ông Tập có thể giúp “bảo vệ lợi ích của Mỹ và cũng mang lại tiến bộ về các ưu tiên của người dân Mỹ”.
Zoe Liu, một nhà nghiên cứu về Trung Quốc tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, mô tả cuộc gặp giữa Biden và Tập là một bước đi tích cực, mặc dù chỉ là một bước tiến bộ. Bà nói: “Những thỏa thuận này sẽ không thay đổi những thách thức mang tính cơ cấu trong quan hệ song phương, nhưng nó mở đường cho các cuộc thảo luận chi tiết hơn ở cấp độ làm việc, điều này quan trọng hơn”.
BIDEN ÉP TRUNG QUỐC HÀNH ĐỘNG NHƯ MỘT SIÊU CƯỜNG TRONG VIỆC LÀM GIẢM CĂNG THẲNG TOÀN CẦU
Bắc Kinh từ lâu đã tìm cách được Washington đối xử bình đẳng, và Biden đã tìm cách tận dụng những tham vọng đó với Tập để giải quyết cuộc chiến tranh tàn khốc.
Trong phiên họp riêng, Biden kêu gọi Tập sử dụng ảnh hưởng của mình để cố gắng xoa dịu căng thẳng toàn cầu, đặc biệt là cố gắng gây áp lực với Iran để không mở rộng xung đột giữa Israel và Hamas.
Một quan chức Mỹ cho biết Biden là người chủ trì thảo luận về vấn đề này, còn ông Tập chủ yếu lắng nghe, đồng thời còn quá sớm để nói Trung Quốc đang gửi thông điệp gì tới Tehran và nó được đón nhận như thế nào. Biden cũng đã ép ông Tập tiếp tục từ chối hỗ trợ quân sự cho việc Nga xâm chiếm Ukraine.
MỘT SỰ TRAO ĐỔI ‘RÕ RÀNG’ VÀ CẢNH BÁO VỀ ĐÀI LOAN
Biden và Tập đã tổ chức một cuộc thảo luận “sáng suốt” và “không nảy lửa” về Đài Loan – chủ đề nhạy cảm nhất trong mối quan hệ có khả năng lớn nhất dẫn đến xung đột rộng hơn.
Biden cho biết ông tái khẳng định chính sách “Một Trung Quốc” của Hoa Kỳ và niềm tin của nước này rằng mọi giải pháp đều phải mang tính hòa bình. “Tôi sẽ không thay đổi điều đó,” Biden nói. “Điều đó sẽ không thay đổi.”
Tuy nhiên, ông nhắc lại rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục trang bị vũ khí cho Đài Loan để ngăn chặn mọi nỗ lực của Trung Quốc nhằm sử dụng vũ lực để thống nhất hòn đảo tự trị với đại lục.
Mỹ vẫn duy trì sự mơ hồ về mặt chiến lược về việc liệu nước này có can thiệp trực tiếp để bảo vệ Đài Loan trong trường hợp bị Bắc Kinh xâm lược hay không.
Một quan chức Mỹ cho biết, Tập nói với Biden rằng ông không có kế hoạch xâm chiếm hòn đảo này, mặc dù Biden đã khiển trách ông về việc Trung Quốc xây dựng quân đội quy mô lớn xung quanh Đài Loan.
Biden cũng kêu gọi Trung Quốc tránh can thiệp vào cuộc bầu cử ở Đài Loan vào năm tới.
THÁCH THỨC KINH TẾ
Ông Tập đến San Francisco vào thời điểm Trung Quốc đang gặp nhiều thách thức kinh tế, nơi dân số già và nợ ngày càng tăng đã cản trở quá trình phục hồi sau đại dịch COVID-19.
Theo mô tả của Bắc Kinh về cuộc họp, ông Tập đã ép Biden dỡ bỏ lệnh trừng phạt và thay đổi chính sách kiểm soát xuất khẩu đối với các thiết bị nhạy cảm. “Ngăn chặn tiến bộ công nghệ của Trung Quốc không gì khác hơn là một động thái nhằm ngăn chặn sự phát triển chất lượng cao của Trung Quốc và tước đoạt quyền phát triển của người dân Trung Quốc”, thông cáo viết.
“Sự phát triển và tăng trưởng của Trung Quốc, được thúc đẩy bởi logic vốn có của mình, sẽ không bị các thế lực bên ngoài ngăn cản”.
Không có dấu hiệu nào cho thấy Biden sẽ đồng ý thực hiện các bước như vậy. Nhưng ngay cả bản thân cuộc họp cũng có thể làm dịu đi những lo lắng ở Trung Quốc, nơi có dấu hiệu đầu tư nước ngoài đang giảm dần.
Zhang Lei, một doanh nhân Trung Quốc có công ty Cheche Group, được niêm yết trên NASDAQ, cho biết các cuộc gặp cấp cao như cuộc gặp giữa Biden và Tập có thể giúp đảm bảo với các công ty đang do dự đầu tư vào Trung Quốc. “Đối đầu không có tác dụng,” ông nói. “Bạn không kiếm được tiền từ những cuộc đối đầu.”
TÍNH CÁCH CÁ NHÂN
Biden và Tập đã nhìn lại nhiều năm trước đây; Biden thường nhắc lại câu chuyện về những lần gặp nhau khi cả hai còn là phó tổng thống. Nhưng vào thứ Tư, đến lượt ông Tập nhắc lại những cuộc gặp gỡ trước đây của họ trong những bài phát biểu ngắn gọn trước công chúng, mặc dù ông tránh những chi tiết thêu dệt mà Biden thường thêm vào câu chuyện.
“Đã 12 năm rồi,” ông Tập nói. “Tôi vẫn nhớ rất rõ những lần tương tác của chúng tôi và nó luôn mang đến cho tôi rất nhiều suy nghĩ.”
Biden cũng nhấn mạnh độ dài mối quan hệ của họ và giá trị của sự tương tác giữa họ. Biden nói: “Không phải lúc nào chúng tôi cũng đồng ý, điều này không gây ngạc nhiên cho bất kỳ ai, nhưng các cuộc gặp của chúng tôi luôn thẳng thắn, thẳng thắn và hữu ích.
Ông nói thêm rằng “điều quan trọng nhất là bạn và tôi phải hiểu rõ nhau, từ lãnh đạo này đến lãnh đạo khác, không có quan niệm sai lầm hoặc thông tin sai lệch”.
Các cuộc gặp song phương không phải lúc nào cũng có lợi cho quan hệ cá nhân, và bên cạnh Biden và Tập là các cố vấn ở hai phía đối diện trên một chiếc bàn dài.
Tuy nhiên, một quan chức chính quyền cấp cao cho biết họ đã nói chuyện về vợ của nhau và Biden đã chúc mừng sinh nhật vợ của ông Tập. Quan chức này yêu cầu giấu tên để thảo luận về cuộc trò chuyện riêng tư, cho biết ông Tập rất xấu hổ và thừa nhận rằng ông đã quên mất sinh nhật sắp tới của vợ vì làm việc quá chăm chỉ.
* Cây bút của Associated Press Didi Tang đã đóng góp cho báo cáo này từ San Francisco. Seung Min Kim cũng đóng góp.
++++++++++++++++++++++++++++++++++
Thượng đỉnh Joe Biden - Tập Cận Bình: Mỹ, Trung nối lại đối thoại quân sự
Trong cuộc họp thượng đỉnh hôm 15/11/2023 tại San Francisco, Hoa Kỳ, lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc đã đồng ý nối lại đối thoại, tránh để hai cường quốc hàng đầu thế giới lao vào một cuộc « xung đột ». Quan trọng nhất là việc khởi động lại các cuộc trao đổi mang tính quân sự ở « cấp cao ». Nhưng nhiều xung khắc vẫn tồn tại sau thượng đỉnh Joe Biden - Tập Cận Bình lần này.
RFI 16/11/2023
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Xi Jinping) đi dạo cùng với tổng thống Mỹ Joe Biden tại dinh thự Filoli, ở Woodside, bắc Californie, Hoa Kỳ, bên lề thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (APEC) ngày 15/11/2023. REUTERS - KEVIN LAMARQUE
Để minh họa cho những căng thẳng nói trên, ngay sau cuộc đối thoại với ông Tập Cận Bình, tổng thống Biden một lần nữa nhắc lại chủ tịch Trung Quốc là một « nhà độc tài ». Còn theo hãng tin Mỹ AP, ông Tập Cận Bình trực tiếp quy trách nhiệm cho Washington trong việc cung cấp vũ khí cho Đài Loan, gây bất ổn trong khu vực
Đặc phái viên đài RFI Guillaume Naudin từ San Francisco tổng kết về thượng đỉnh Joe Biden và Tập Cận Bình trước thềm hội nghị APEC:
« Cuộc trao đổi diễn ra trong bốn giờ đồng hồ. Tổng thống Mỹ và chủ tịch Trung Quốc đã thảo luận về hầu hết hồ sơ, tuy nhiên gần như họ chẳng đồng ý với nhau về bất kỳ một chủ đề nào. Dù vậy, ít ra đây là dịp để lãnh đạo hai nước trao đổi quan điểm một cách trung thực, như tổng thống Joe Biden ghi nhận.
Ông nói: "Các cuộc họp luôn diễn ra một cách thẳng thắn và trung thực. Không phải lúc nào chúng tôi cũng đồng ý với nhau, nhưng đối thoại luôn thẳng thắn. Tôi nghĩ rằng hôm nay chúng tôi đã đạt được nhiều tiến bộ quan trọng".
Quảng cáo
Những tiến bộ mà ông Biden muốn nói đến chính là thỏa thuận nối lại hợp tác chống nạn buôn ma túy tổng hợp Fentanyl. Đôi bên đồng ý khởi động các chương trình hợp tác để ngăn ngừa những hậu quả của việc phát triển công nghệ trí thông minh nhân tạo, nối lại đối thoại quân sự tránh để xảy ra những sự cố có thể dẫn tới khủng hoảng.
Trái lại, lãnh đạo hai cường quốc vẫn không có đồng thuận về chiến tranh Ukraina, về xung đột ở Trung Đông, hay về tự do hàng hải ở Biển Đông, hoặc là về những áp lực của Trung Quốc đối với Đài Loan vài tuần lễ trước bầu cử tổng thống tại đảo này. Nói chung, còn rất nhiều bất đồng mà tổng thống Joe Biden sẽ phải xử lý.
Nguyên thủ quốc gia Mỹ kết luận: "Trung Quốc và Hoa Kỳ trong thế cạnh tranh và trách nhiệm của tôi là giải quyết một cách hợp lý để tránh cho cạnh tranh đó dẫn đến xung đột. Đó là mục tiêu của tôi".
Cũng vì tránh để xảy ra xung đột, lãnh đạo hai nước quyết định điện đàm trực tiếp với nhau khi cần. Trên nguyên tắc, họ sẽ không đợi thêm một năm nữa mới lại trao đổi với nhau ».
Như chính tổng thống Biden đã ghi nhận, Hoa Kỳ và Trung Quốc là hai đối thủ cạnh tranh về kinh tế.
Về mặt quân sự, Hoa Kỳ thông báo « các viên chức cấp cao hai bên sẽ nối lại đối thoại », và đây là điều « quan trọng bởi những sự cố nguy hiểm, hay không mang tính chuyên nghiệp » giữa Không Quân và Hải Quân hai nước có nguy cơ ngày càng thường xuyên xảy ra.
Đối với Bắc Kinh, điểm quan trọng nhất liên quan đến Đài Loan. AP trích lời một quan chức Mỹ cho biết chủ tịch Tập Cận Bình đã khẳng định Trung Quốc « không có ý định xâm chiếm Đài Loan ».
Hãng tin Anh Reuters thì chú ý đến việc Bắc Kinh đòi Washington « ngừng trang bị vũ khí » cho Đài Bắc. Liên quan đến cuộc đọ sức Mỹ - Trung về kinh tế và công nghệ, cũng AP cho biết ông Tập Cận Bình xem các biện pháp trừng phạt của chính quyền Biden ảnh hưởng trực tiếp đến những « lợi ích chính đáng » của Trung Quốc.
Về phía Trung Quốc, tường thuật về thượng đỉnh Joe Biden - Tập Cận Bình, Tân Hoa Xã cho biết lãnh đạo Bắc Kinh « tập trung vào hai hồ sơ lớn là Đài Loan và lợi ích kinh tế » trong cuộc trao đổi với tổng thống Biden.
Sau thượng đỉnh Biden - Tập Cận Bình
Sau cuộc họp giữa hai phái đoàn Mỹ và Trung Quốc, chủ tịch Tập Cận Bình và tổng thống Biden tiếp tục các hoạt động bên lề trước khi chính thức tham dự thượng đỉnh Diễn Đàn Hợp Tác Kinh Tế Châu Á-Thái Bình Dương - APEC.
Gặp gỡ các doanh nhân Mỹ tối qua, ông Tập Cận Bình trấn an cử tọa rằng Trung Quốc « sẵn sàng là một đối tác và là một nước bạn » của Hoa Kỳ, vẫn là một quốc gia « rộng mở » cho các hoạt động kinh doanh và đầu tư nước ngoài. Ông còn khẳng định Trung Quốc « không muốn gây chiến với bất kỳ một quốc gia nào ». (theo RFI)
++++++++++++++++++++++++++++++++
Mỹ - Trung Quốc đồng ý nối lại liên lạc quân sự
Nguồn hình ảnh, Getty Images. Ông Tập và ông Biden gặp nhau tại Filoli Estate, một ngôi nhà phong cách đồng quê gần San Francisco và nói chuyện trong bốn giờ
- Tác giả, Max Matza từ San Francisco & Gareth Evans từ Washington
- Vai trò, BBC News
- 6 giờ trước
Tổng thống Joe Biden cho biết Mỹ và Trung Quốc đã đồng ý nối lại liên lạc giữa quân đội hai nước trong nỗ lực giảm bớt căng thẳng đang gia tăng.
“Chúng tôi đã khôi phục lại việc liên lạc trực tiếp, cởi mở và rõ ràng”, ông Biden nói sau cuộc gặp hiếm hoi với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở California hôm 15/11.
Đây là lần đầu tiên ông Tập và ông Biden gặp mặt trực tiếp sau hơn một năm.
Ông Biden cũng cho biết cả hai nhà lãnh đạo đã đồng ý thiết lập đường dây liên lạc trực tiếp với nhau.
Tại cuộc họp báo sau Hội nghị thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (Apec), diễn ra tại một địa điểm lịch sử ở gần San Francisco, ông Biden cho biết việc thiếu liên lạc là “lí do các sự cố diễn ra” và nói thêm rằng cả hai nhà lãnh đạo giờ đây có thể “nhấc điện thoại và nói chuyện trực tiếp ngay lập tức”.
Trung Quốc đã cắt đứt liên lạc quân sự vào năm ngoái sau khi Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan. Bắc Kinh coi Đài Loan tự trị là lãnh thổ của mình và đe dọa sẽ sáp nhập hòn đảo này bằng vũ lực nếu cần thiết.
Ông Biden nói rằng, mặc dù giữa hai bên vẫn còn nhiều bất đồng nhưng ông Tập “đã thẳng thắn”. Ông cho biết các cuộc đàm phán là “một trong những cuộc thảo luận mang tính xây dựng và hiệu quả nhất mà chúng tôi từng có”.
Nhưng trong một dấu hiệu cho thấy mối quan hệ vẫn còn khó khăn, ông Biden, khi rời khỏi khán đài, đã trả lời câu hỏi của một phóng viên rằng ông coi ông Tập là một nhà độc tài.
“Ông ấy là một nhà độc tài theo nghĩa ông là người điều hành một đất nước… dựa trên một hình thức chính phủ hoàn toàn khác với hình thức chính phủ của chúng tôi”, Tổng thống Mỹ nói. Khi ông Biden đưa ra bình luận tương tự vào tháng Sáu, các quan chức Trung Quốc đã phản ứng giận dữ và mô tả nhận định này là “cực kỳ vô lý và vô trách nhiệm”.
Nguồn hình ảnh, Getty Images. Đây là lần đầu tiên ông Tập và ông Biden nói chuyện trực tiếp sau hơn một năm
Cùng với việc nối lại liên lạc quân sự, hai bên đã công bố một số thỏa thuận khác trong các lĩnh vực đã trở thành lí do gây ra căng thẳng Mỹ-Trung trong thời gian gần đây.
Trong đó bao gồm việc thực hiện các bước để hạn chế đưa Fentanyl vào Mỹ, vốn góp phần làm gia tăng số ca tử vong do dùng thuốc quá liều ở nước này.
Các công ty sản xuất của Trung Quốc không chỉ là nguồn cung cấp opioid tổng hợp (thuốc giảm đau có nguồn gốc từ thuốc phiện) mà còn cung cấp các tiền chất có thể được kết hợp để tạo ra loại thuốc này.
“Chúng tôi đang hành động để giảm thiểu đáng kể dòng tiền chất hóa học và máy ép thuốc từ Trung Quốc sang phía Tây bán cầu”, ông Biden nói.
Theo thỏa thuận, Trung Quốc sẽ nhắm trực tiếp vào các công ty đang sản xuất tiền chất hóa học. “Việc này sẽ cứu được nhiều mạng sống,” ông Biden nói với các phóng viên.
Hai nhà lãnh đạo cũng thảo luận về cuộc xung đột ở Israel và Gaza. Một quan chức cấp cao của Mỹ nói với các phóng viên rằng ông Biden đã yêu cầu Trung Quốc sử dụng ảnh hưởng của mình với Iran để thúc giục quốc gia này không thực hiện các bước có thể bị coi là khiêu khích.
Hai siêu cường cũng đồng ý cùng nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo (AI) và có cuộc thảo luận kéo dài về Đài Loan mà theo một quan chức Mỹ, ông Tập cho rằng đây là “vấn đề lớn nhất, nguy hiểm nhất trong quan hệ Mỹ-Trung”.
Sau cuộc đàm phán, Trung Quốc cho biết việc liên lạc được khôi phục giữa quân đội hai nước được thực hiện trên “cơ sở bình đẳng và tôn trọng”.
“Trái Đất đủ lớn để hai nước thành công và thành công của nước này là cơ hội cho nước kia”, ông Tập nói trong bài phát biểu khai mạc: “Việc đối đầu tạo ra những hậu quả không thể chấp nhận được cho cả hai bên.”
Dù cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (Apec) của hai nhà lãnh đạo Mỹ-Trung rất được mong đợi, các quan chức của cả hai bên đã hạ thấp kỳ vọng về bất kỳ đột phá lớn nào.
Một quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ cho biết: “Mục tiêu thực sự ở đây là quản lý sự cạnh tranh, ngăn ngừa rủi ro xung đột và đảm bảo các kênh liên lạc được mở”.
Mối quan hệ trở nên xấu đi vào tháng 2/2023 khi một khinh khí cầu bị nghi là do thám của Trung Quốc bị bắn hạ trên không phận Mỹ.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã đến thăm Bắc Kinh vào tháng 6/2023, khiến ông trở thành quan chức cấp cao nhất của Washington đến thăm thủ đô của Trung Quốc trong gần nửa thập kỷ. Ông đã gặp Chủ tịch Tập và Ngoại trưởng Tần Cương.
Khi kết thúc chuyến thăm, ông Blinken nói rằng mặc dù vẫn còn những vấn đề lớn giữa hai nước, nhưng ông hy vọng họ sẽ có “liên lạc tốt hơn [và] gắn kết tốt hơn trong tương lai”. (theo BBC)
+++++++++++++++++++++++++++++
Ông Biden và ông Tập gặp nhau giữa những tranh cãi về quân sự và kinh tế
VOA 16/11/2023
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đi cùng nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình sau một cuộc họp tại Woodside, California, ngày 15/11/2023 trong thời gian tham dự hội nghị thượng đỉnh của diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (APEC).
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden ngày 15/11/2023 gặp nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình lần đầu tiên sau một năm trong những cuộc thảo luận có thể giảm bớt va chạm giữa hai siêu cường về xung đột quân sự, buôn lậu ma túy và trí tuệ nhân tạo.
Ông Biden đã chào đón nhà lãnh đạo Trung Quốc tại điền trang Filoli, một ngôi nhà và khu vườn nông thôn cách San Francisco khoảng 48 km về phía nam, nơi họ sẽ di chuyển sau đó để tham dự hội nghị thượng đỉnh của diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (APEC).
Hai nhà lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc sẽ tìm cách giảm bớt va chạm trong mối quan hệ mà nhiều người coi là quan trọng nhất thế giới, nhưng tiến bộ sâu sắc về những khác biệt to lớn giữa họ có thể phải đợi thêm một ngày nữa.
Các quan chức ở cả hai bờ Thái Bình Dương không đặt nhiều kỳ vọng khi ông Biden và ông Tập chuẩn bị thảo luận về Đài Loan, Biển Đông, cuộc chiến Israel-Hamas, việc Nga xâm lược Ukraine, Triều Tiên và nhân quyền - những lĩnh vực mà hai nhà lãnh đạo không thể giải quyết được những bất đồng lâu nay.
Ông Biden và và ông Tập đã đến San Francisco vào ngày 14/11, nơi cả hai sẽ tham gia hội nghị thượng đỉnh (APEC).
Các nhà lãnh đạo từ nhóm 21 quốc gia - và hàng trăm CEO ở San Francisco - gặp nhau trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc tương đối yếu kém, tranh chấp lãnh thổ của Bắc Kinh với các nước láng giềng và cuộc xung đột ở Trung Đông đang chia rẽ Hoa Kỳ và các đồng minh.
Các chuyên gia cho rằng ông Tập sẽ tìm kiếm một hội nghị thượng đỉnh suôn sẻ với ông Biden để cho những người trong nước lo ngại về nền kinh tế và đầu tư nước ngoài suy giảm thấy rằng ông Tập có thể giải quyết thành công mối quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Những nỗ lực dàn dựng cẩn thận chuyến thăm của ông Tập Cận Bình có thể bị đảo ngược ở San Francisco bất chấp những nỗ lực đuổi người vô gia cư ra khỏi đường phố. Tuyến đường từ sân bay đến địa điểm tổ chức hội nghị đầy những người biểu tình ủng hộ và chống lại Đảng Cộng sản cầm quyền Trung Quốc, một cảnh tượng bất thường đối với ông Tập, người đã đến thăm Hoa Kỳ lần cuối vào năm 2017.
Địa điểm tổ chức hội nghị cấp cao song phương, cách xa địa điểm tổ chức hội nghị APEC, mang đến cho các nhà lãnh đạo sự an ninh, bình yên và khoảng cách với địa điểm trung tâm.
Ông Biden đã tìm cách ngoại giao trực tiếp với ông Tập, đánh cược rằng mối quan hệ cá nhân mà ông đã vun đắp hàng chục năm với nhà lãnh đạo quyền lực nhất Trung Quốc kể từ thời Mao Trạch Đông có thể cứu vãn mối quan hệ đang ngày càng trở nên thù địch.
Ông Chong Ja Ian, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Quốc gia Singapore, cho biết hai bên đang tham gia vào những gì mà ông Mao gọi trong thời nội chiến ở Trung Quốc là “đàm và đánh, đánh và đàm”.
“Đó là vừa đàm phán vừa xây dựng lực lượng”, ông Chong nói.
Tòa Bạch Ốc hy vọng cuộc gặp có thể tạo tiền đề cho các cuộc đàm phán tiếp theo.
Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc John Kirby nói với các phóng viên trước cuộc họp: “Tất cả chúng tôi đều mong đợi rằng đây sẽ là một cuộc thảo luận hiệu quả ngày hôm nay và hy vọng sẽ là tiền đề cho nhiều cuộc trao đổi và đối thoại hơn nữa giữa hai bên trong tương lai”.
Vấn đề Iran và can thiệp bầu cử
Trong cuộc họp, ông Biden dự kiến sẽ thúc ép ông Tập sử dụng ảnh hưởng của Trung Quốc để thúc giục Iran tránh hành động khiêu khích hoặc khuyến khích các lực lượng ủy nhiệm của họ tham gia vào cuộc xung đột trong những động thái có thể làm lan rộng xung đột Israel-Hamas trên khắp Trung Đông.
Ông cũng dự kiến sẽ nêu ra các cáo buộc về hoạt động của Trung Quốc nhằm gây ảnh hưởng đến các cuộc bầu cử nước ngoài, tình trạng của các công dân Hoa Kỳ mà Washington tin rằng bị giam giữ sai trái ở Trung Quốc và vấn đề nhân quyền.
Các quan chức Mỹ kỳ vọng sẽ có những bước cụ thể để khôi phục các cuộc đối thoại cấp tham mưu giữa hai nước về các vấn đề từ liên lạc quân sự đến giảm lưu lượng chất fentanyl, quản lý sự phát triển của công nghệ trí tuệ nhân tạo cũng như quản lý thương mại và khí hậu.
Các quan chức Mỹ cho biết nhiều hóa chất được sử dụng để sản xuất fentanyl có nguồn gốc từ Trung Quốc.
Trước cuộc gặp, cả hai nước đều ủng hộ mục tiêu năng lượng tái tạo mới và cho biết họ sẽ nỗ lực giảm ô nhiễm khí mê-tan và nhựa, việc tái tục hợp tác về khí hậu bị đình chỉ sau khi cựu Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan vào năm 2022.
Ông Biden đã tập hợp các đồng minh truyền thống của đất nước từ châu Âu đến châu Á để đối đầu với Nga ở Ukraine, mặc dù một số có những khác biệt về cuộc xung đột Israel-Hamas.
Ông Tập, kém ông Biden mười tuổi, đã thắt chặt quyền kiểm soát chính sách, lãnh đạo nhà nước, truyền thông và quân đội cũng như thay đổi hiến pháp. Nhưng những thách thức kinh tế đã đẩy đất nước ra khỏi quỹ đạo tăng trưởng kéo dài ba thập niên.
Các quan chức chính phủ trong khu vực dự kiến Bắc Kinh sẽ thử thách Washington trong những tuần tới, lợi dụng sự chuyển hướng của Hoa Kỳ trong việc tập trung vào Ukraine và Israel trong lúc Bắc Kinh theo đuổi tham vọng của riêng mình ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Ông Biden dự kiến sẽ nói với ông Tập rằng các cam kết của Mỹ ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương là không thay đổi. Trung Quốc khiến các nước láng giềng lo lắng trong những năm gần đây với những bước đi ở Eo biển Đài Loan, Biển Đông và Biển Hoa Đông, những khu vực tranh chấp quốc tế. (theo VOA)
