"BÁO VĂN HÓA-CALIFORNIA" THỨ SÁU 18 MAR 2016
Thẩm phán Merrick Garland gặp các đảng viên Dân chủ tại Thượng viện
Thẩm phán Merrick Garland (phải) đi cùng với Tổng thống Barack Obama (trái) và Phó tổng thống Joe Biden (giữa) đến Vườn Hồng, nơi ông được tổng thống tuyên bố lựa chọn vào Tối cao Pháp viện.
Tổng thống Obama đã chọn Chánh án Tòa Kháng án Liên bang Merrick Garland làm người điền khuyết ghế thẩm phán Tối cao Pháp viện
VOA 17.03.2016
Người được Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama chọn để điền khuyết chỗ trống trong Tối cao Pháp viên hôm nay (17/3) sẽ gặp 2 thượng nghị sĩ hàng đầu của phe Dân chủ, trong khi các đảng viên Cộng hòa, hiện đang nắm quyền kiểm soát Thượng viện, nhấn mạnh rằng họ sẽ không có bất cứ hành động nào về việc đề cử này.
Thẩm phán tòa phúc thẩm liên bang Merrick Garland, được nhiều người coi là một nhà tư pháp trung phái, đã hoạch định những cuộc họp với ông Patrick Leahy, đảng viên Dân chủ hàng đầu trong Ủy ban Tư pháp Thượng viện, cũng như trưởng khối thiểu số Thượng viên Harry Reid.
Với nhiệm kỳ còn kéo dài đến tháng 1 năm 2017, Tổng thống Obama đã khẳng định quyền của ông là điền khuyết chỗ trống bất ngờ để lại hồi tháng trước khi một vị thẩm phán bảo thủ là ông Antonin Scalia qua đời. Ông Obama nói Thượng viện có nghĩa vụ phải mở các cuộc điều trần để chấp thuận việc đề cử.
Phe Cộng hòa tại Thượng viện nói ông Obama phải để cho người đắc cử Tổng thống vào tháng 11 này chọn vị thẩm phán thay thế.
Vụ đối đầu về ghế trống tại Tối cao Pháp viện đặc biệt gây tranh cãi bởi vì một vị thẩm phán mới có thể làm lệch cán cân chủ thuyết trong tòa án theo hướng cấp tiến hay bảo thủ. Cái chết của ông Scalia đã làm cho tòa án chỉ còn 8 vị thẩm phán.
Hôm 16/3, Tổng thống Obama thông báo ông Garland, 63 tuổi, chánh án tòa Phúc thẩm ở thủ đô Washington là người được ông chọn. Ông Obama nói:
“Tôi chỉ yêu cầu các đảng viên Cộng hòa tại Thượng viện dành cho ông một cuộc điều trần công bằng”.
Nhưng trưởng khối đa số tại Thượng viện, ông Mitch McConnell, hôm 16/3 tuyên bố:
“Ông Obama phải hoãn lại và "dành cho nhân dân một tiếng nói trong việc điền khuyết chỗ trống này". Đây là "một nguyên tắc chứ không phải một người". Dường như rõ ràng Tổng thống Obama đã thực hiện việc đề cử này, không phải với ý định nhìn thấy người được đề cử được chấp thuận, mà là để chính trị hóa vấn đề cho các mục đích của cuộc bầu cử”.
Phe Cộng hòa hy vọng người được họ đề cử ra tranh chức tổng thống vào tháng 11 này sẽ đắc cử và bổ nhiệm một vị thẩm phán sẽ phục hồi lại thế đa số trong tòa án nghiêng về phía bảo thủ.
Phe Dân chủ kiên quyết tiếp tục làm áp lực đối với phe Cộng hòa.
Trưởng khối thiểu số tại Thượng viện, ông Harry Reid nói:
“Tôi hy vọng họ sẽ làm tròn nghĩa vụ hợp hiến và dành cho người được Tổng thống Obama đề cử một cuộc họp, một cuộc điều trần và một cuộc biểu quyết”.
Ông Harry Reid - Trưởng khối thiểu số tại Thượng viện Hoa Kỳ.
Giảng viên thỉnh giảng Russell Wheeler tại Viện Brookings nói mùa bầu cử có thể “đáng xem xét hơn là các điều kiện đầy uy tín của ông Garland”.
Nhưng ông Wheeler nói: “Một số đảng viên Cộng hòa có thể nói, xét về mọi thứ, thì phải chăng sẽ tốt hơn cho chúng ta khi chấp nhận một người trung dung được ông Obama đề cử so với một người được bà Hillary Clinton đề cử… giả tỷ như bà ấy sẽ đánh bại ông Donald Trump, một người có thể còn ngả hơn về phía tả so với ông Garland?”
Chuyên gia phân tích Michelle Jawando thuộc Trung tâm Tiến bộ Mỹ nói điều thiết yếu là tòa tối cao phải đứng trên chính trị.
Bà Jawando nói: “Đây là người đề cử thuộc loại mà chúng ta không nên để phó mặc cho chính trị nhỏ nhen vào lúc này. Tối cao Pháp viện là một trong những cơ chế mà tất cả chúng ta phải nghĩ tới và thừa nhận tầm quan trọng trong xã hội chúng ta”.
Khi loan báo tại Vườn Hồng trong Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Obama tuyên bố: “Tôi đã chọn một người được nhiều người thừa nhận không những là một trong những đầu óc pháp lý sáng suốt nhất nước Mỹ, mà còn là người đem vào công việc của mình một tinh thần đạo đức, khiêm cung, lương thiện, công bằng và xuất sắc”.
Nhà lãnh đạo Hoa Kỳ ca ngợi ông Garland là một người đã “được sự ca ngợi đồng thanh của cả hai đảng” trong tư cách một thẩm phán và có một thành tích về lòng từ ái và xây dựng “sự đồng thuận trong tư cách một thẩm phán thận trọng, chí công vô tư tuân thủ luật pháp”.
Các phân tích gia pháp lý nói ông Garland sẽ không gây sự phấn khích cho những người ủng hộ cấp tiến của ông Obama, nhưng là một sự chọn lựa sách lược vững vàng, trong bối cảnh chia rẽ đảng phái ở Washington.
Bà Jawando của Trung tâm Tiến bộ Mỹ ở Washington nói: “Khi đối phó với một bầu không khí như thế, điều thực sự quan trọng là phải có một người bổ nhiệm được sự đồng thuận chấp nhận. Ông không phải là một sự bất ngờ đối với những người trong ngành luật”.
Trong lời phát biểu đầy xúc động, ông Garland gọi việc đề cử này là “vinh dự lớn nhất đời tôi”, ngoài hôn nhân với vợ là bà Lynn và sự ra đời của hai cô con gái là Jessie và Becky.
Ông Garland nói đối với ông, không thể có một chức vụ công cử nào cao hơn là được phục vụ như một thành viên trong Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ.
“Trung thành với hiến pháp và luật pháp đã là nền tảng của cuộc đời sự nghiệp của tôi và là dấu ấn của một thẩm phán mà tôi đã cố gắng làm trong suốt 18 năm qua”.
