"BÁO VĂN HÓA-CALIFORNIA" THỨ TƯ 30 MAR 2016
Syria: Chiếm lại Palmyra, thắng lợi quyết định trên đường tiêu diệt Daech
Quân đội chính phủ Syria chụp ảnh tại lối vào thành phố cổ Palmyra ngày 26/03/2016.Maher AL MOUNES / AFP
Không chỉ là một thành tích quân sự, việc quân đội Syria với sự hỗ trợ của Nga giành lại được thành phố cổ Palmyra từ tay tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo (Daech) còn là một cột mốc quan trọng về mặt chiến lược. Đây là bước đầu để Damas giành lại hai thành trì trong tay quân thánh chiến, Deir Ezzor, Raqqa, đánh đuổi lực lượng của Nhà Nước Hồi Giáo ra khỏi lãnh thổ Syria.
Trong cuộc chiến Syria, ngày 27/03/2016 là một cột mốc quan trọng. Quân đội trung thành với tổng thống Bachar Al Assad chính thức chiếm lại được thành phố cổ hơn 2000 năm Palmyra. Trong 11 tháng chiếm đóng, Daech đã đốt phá nhiều di tích khảo cổ vô cùng quý giá của nhân loại tại khu vực từng được Tổ Chức Giáo Dục, Khoa Học Và Văn Hóa Liên Hiệp Quốc UNESCO công nhân là di sản văn hóa thế giới.
Khi được giải phóng, sau một chiến dịch quân sự kéo dài trong ba tuần lễ, Palmyra là một thành phố không người. Hầu hết dân cư chạy trốn đạn, bom và các chiến dịch oanh kích dữ dội của quân đội chính phủ Syria cùng với đồng minh Hezbolla Liban và nhất là của không quân Nga.
Về mặt quân sự, chiến dịch tái chiếm Palmyra được Damas khởi động ngày 07/03/2016 là một thắng lợi của Damas, tiêu diệt được ít nhất bốn trăm chiến binh của Daech, trong lúc thiệt hại bên quân đội chính thống chỉ bằng phân nửa. Theo thẩm định của tổ chức Quan Sát Nhân Quyền Syria (OSDH), từ khi nhập cuộc vào xung đột Syria, đây là lần đầu tiên tổ chức tự xưng Nhà Nước Hồi Giáo bị thiệt hại nặng nề trong một trận đánh.
Mất Palmyra là thất bại thứ nhì của Daech tại Syria sau khi tổ chức này đã thua tại Kobané, miền bắc Syria hồi tháng 01/2015. Khi đó, lực lượng Kurdistan tại Syria, nhờ có sự yểm trợ của của liên quân quốc tế do Mỹ dẫn đầu, đã giành lại được Kobané. Cùng lúc quân đội Irak với sự hỗ trợ của liên quân quốc tế cũng đang siết chặt vòng vây Daech tại Mossoul, thành phố lớn thứ nhì trên toàn quốc và là một trong những giếng dầu quan trọng của quốc gia này.
Về mặt chiến lược, với thắng lợi ngày 27/03, tư lệnh quân đội Syria tuyên bố, Pamlyra sẽ là địa bàn để từ đó quân đội tiếp tục tiếp tục hướng tới hai thành trì của Daech khác là Deir Ezzor ở phía đông và Raqqa ở phía bắc. Cũng sau khi tái chiếm Palmyra, Damas đề ra mục tiêu giành lại Al Aianiyé, nằm cách thành cổ 60 km về phía nam và đây được coi là cánh cổng mở ra vùng sa mạc thẳng hướng về phía biên giới giữa Syria với Irak.
Iran và nhất là Nga, hai điểm tựa chính trị, quân sự chính của Damas đã có lời chúc mừng « chiến thắng đáng khâm phục » của quân đội chính quy Syria và cam kết tiếp tục hỗ trợ chính quyền của ông Al Assad đẩy lui khủng bố ở bất cứ nơi nào. Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon cũng vui mừng thấy Palmyra thoát khỏi ách tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo.
Nhưng đáng chú ý hơn cả là thắng lợi tại Palmyra, tạo thế mạnh cho Damas trong tiến trình đàm phán chấm dứt khủng hoảng Syria. Vòng thương thuyết sắp tới được dự trù mở ra tại Genève ngày 15/04/2013. Đại diện của tổng thống Bachar Al Assad sẽ tự tin hơn và có thể là cứng rắn hơn khi ngồi vào bàn đàm phán bên cạnh hai siêu cường là Mỹ và Nga.
Cả Washington lẫn Matxcơva đều chủ trương giải quyết khủng hoảng Syria bằng con đường chính trị, nhưng hai siêu cường còn bất đồng về một số chi tiết trong lộ trình vãn hồi hòa bình cho Syria. Đối với Damas giải pháp chính trị cho Syria không có nghĩa là trao quyền lực lại cho đối lập, mà đó chỉ là một sự chia sẻ quyền lực mà thôi.
Vấn đề còn lại là tổng thống Al Assad muốn chia sẻ tới mức độ nào khi có tới 3/5 dân số Syria theo hệ phái Sunni muốn đoạn tuyệt với chế độ của Bachar Al Assad, theo hệ phái Alloui, một nhánh của hệ phái Hồi giáo Shia. Thắng lợi tại Palmyra lại càng chứng minh rằng vẫn cần phải đàm phán với Bachar Al Assad về một giải pháp cho tương lai chính trị tại Syria./
Thanh Hà RFI 28-03-2016
