Mai Vân

Bến cảng Chùa Vẽ, Hải Phòng.wikipedia

Trong dòng thời sự quốc tế sôi động từ Ebola đến Ukraina, thông qua cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo, nhật báo kinh tế Les Echos đã ghé mắt nhìn sang Việt Nam, với một bài phân tích đề án phát triển cảng Hải Phòng vừa được khởi động, nhằm biến nơi này thành một cửa ngõ thông thương quan trọng của miền Bắc Việt Nam và miền… Vân Nam của Trung Quốc.

Dưới tựa đề rất khô khan – « Ở miền Bắc Việt Nam, dự án cảng Hải Phòng cực lớn » - Les Echos ghi nhận là hải cảng do người Pháp xây dựng xưa kia đang là trung tâm điểm của một dự án phát triển to lớn nhằm phá vỡ thế cô lập của miền Bắc Việt Nam đối với giao thương quốc tế.

Đối với ký giả của Les Echos đã đến Hải Phòng để tìm hiểu, cần phải có trí tưởng tượng thật phong phú vào lúc này mới hình dung được nơi này vào năm 2025 : Một khu công nghiệp và bến cảng khổng lồ, đặt tên là Lạch Huyện, với một cảng nước sâu, tiếp nhận được các loại tàu trên 80.000 tấn, thay vì 15.000 đến 20.000 tấn như hiện nay. 

Dự án bao gồm việc xây dựng hơn 10 km bến cảng nằm dọc theo một con kênh rất rộng, một cây cầu dài 9 cây số, đường xa lộ nối liền với Hà Nội, các nhà máy điện, trạm lọc nước... 

Theo nhận định của Les Echos, khi phát triển Hải Phòng, thành phố lớn thứ ba của Việt Nam, mà dân số sẽ lên đến khoảng 3 triệu vào năm 2025, chính quyền Việt Nam chắc hẳn là không muốn tiếp tục lệ thuộc vào các trung tâm trung chuyển quốc tế như Singapore hay Hồng Kông để chuyển vận hàng hóa đi châu Âu hay châu Mỹ, hay nhận hàng từ những nơi này. 

Phát triển miền Bắc để đuổi kịp miền Nam 

Bên cạnh đó, còn có việc chính quyền Việt Nam muốn phát triển toàn miền Bắc của đất nước để bắt kịp miền Nam vốn đã phát triển mạnh kể từ những năm 1990. Theo chiều hướng đó, có một loạt những dự án mà nhật báo Pháp cho là ít nhiều điên rồ, như đề án biến Hải Phòng thành cảng quá cảnh cho một phần hàng hóa xuất đi từ miền Nam Trung Quốc, đặc biệt là của tỉnh Vân Nam. 

Theo Les Echos, ý tưởng này không phải là không có lý, vì hiện đã có một dự án thành lập hành lang kinh tế nối liền Côn Minh, thủ phủ của tỉnh Vân Nam với cảng Hải Phòng, được Ngân hàng Thế giới và Ngân hàng Phát triển Châu Á tài trợ. Đoạn đầu tiên dài 245 km từ Hà Nội đến biên giới với Trung Quốc, sẽ giảm một nửa thời gian đi lại. 

Thế nhưng, đối với Les Echos, vấn đề còn phụ thuộc vào mối quan hệ chính trị tế nhị với Trung Quốc. Các cuộc biểu tình chống Trung Quốc vào mùa xuân vừa qua sau vụ Bắc Kinh đưa giàn khoan vào vùng biển của Việt Nam đã biến thành bạo động. Các vụ này vẫn ghi đậm dấu ấn trong tâm trí mọi người, cho dù chính quyền Việt Nam cũng thấy rõ là Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại hàng đầu của mình.

Tuy nhiên, ký giả báo Les Echos nhận định : Dù sao chăng nữa thì Hải Phòng vẫn sẽ vươn lên thành một trong cửa ngõ chính của miền Bắc Việt Nam. Đây là một sự trở về với cội nguồn, bởi vì khi người Pháp xây Hải Phòng trong những năm đầu thế kỷ XX, nơi này là cảng chính của Bắc Bộ và đặc biệt là cầu nối chính giữa châu Âu và khu vực khi ấy còn mang tên Đông Dương./