Giao Chỉ, San Jose
Xem ra chữ nghĩa thời đại mới tại Việt Nam nếu không phiền lụy vì ý nghĩa chính trị thì cũng dùng được. Đám trẻ Việt Nam du học tại Cựu Kim Sơn kháo nhau Super Bowl 50 kỳ này, Mỹ chơi tới bến.
Quả thực là nghề chơi cũng lắm công phu. Vị giám đốc của cơ quan an ninh quốc gia phải trình bày với hội đồng an ninh Bạch Cung. Thưa rằng tuy nguy hiểm khó khăn nhưng chính phủ không thể cấm dân chúng thu hẹp trận cầu vĩ đại hàng năm. Thôi thì phải tìm cách đề phòng cho thật kỹ. Kẻ thù biết rõ ngày giờ và địa điểm. Cả triệu người kéo nhau về một chỗ, chẳng hề có ý thức
Tiểu bang Cali đòi phải có ít nhất 1 lữ đoàn quân trừ bị đến giữ an ninh. Từ nhà ga đến phi trường. Từ dưới đất lên trên trời. Cảnh sát được trưng dụng tối đa. Bẩy mươi bẩy ngàn vé của vận động trường Levi đã bán sạch. Giờ chót vé chợ đen hạng cá kèo cũng phải trả trên 5 ngàn. Giá trung bình là $3,000. Nhưng không phải là người địa phương mà mua được vé. Không phải mua vé sớm là được.
Vé bán ra theo cấp khoản cho từng loại khán giả. Chính quyền, dân cử, giới chức thể thao, các tài tử, các đội ban và đặc biệt là các đội ban của các thành phố vào chung kết. Phải chắc chắn có vé để còn lo phương tiện, mặc áo màu của phe ta đi phất cờ, rung chuông. Dù chỉ có gần 80,000 khán giả thực sự đi coi, nhưng bốn phương đổ xô về vùng vịnh Cựu kim Sơn với 9 county đón 1 triệu du khách. Đa số quần thảo suốt 1 tuần ở San Francisco. Tối thứ 6 là các tiền party. Tối thứ bẩy là party chuẩn bị. Tối chủ nhật là party ăn mừng và tối chủ nhật là ăn uống chia tay.
Nhà giàu đi bằng 220 máy bay riêng. Giờ chót có 3 máy bay tư nhân lọt vào không phận sân vận động bị trực thăng của cảnh sát đuổi phải hạ cánh ở sân bay Livermore. Giới trung lưu đi máy bay thương mại hay lái xe đường trường. Tay nào tiết kiệm thì đi xe đò con chó, đi xe điện, ở motel, để dành tiền mua vé. Có anh chồng nói với vợ, mua giờ chót 2 vé 17 ngàn thì kỳ này hết tiền sửa nhà.
Một triệu khách giang hồ về Bay Area mà chỉ có 77 ngàn người vào xem 2 đội ban bầu dục tranh nhau 1 trái cà na. Còn lại trên 930 ngàn người chỉ quanh quẩn với 30 ngàn cái TV để ngửi mùi Super Bowl qua cái không khí ồn ào trong gió biển Thái Bình dương mà truyền thông Mỹ đã khơi dậy suốt 3 tháng vừa qua. Quả thực Mỹ chơi tới bến.
50 năm Super.
Như vậy là năm nay Hoa Kỳ đã tổ chức trận chung kết football lần thứ 50. Khi thượng đế sinh ra loài người, ngoài nhu cầu căn bản, 2 đứa bé cầm hòn đá trong tay ném qua ném lại. Thế là môn thể thao đầu tiên ra đời. Trái ban tròn tung ném bằng tay hay đá bằng chân là chuyện thường. Bày đặt ra ban bầu dục, ném xa hơn ban tròn. Nắm bắt dễ dàng. Môn football ra đời. Hai bên tranh nhau. Ném bắt, chạy, xô đẩy, đá ban, cướp ban, truyền ban đều được cả. Football ra đời bên Anh quốc, trong giới sinh viên nhưng trưởng thành bên Mỹ. Đại học Yale và Hopkins mở đường. Mỗi đội đều có thủ quân gọi là Quarter Back, linh hồn của toàn đội. Vừa chỉ huy, vừa ném đường ban quyết định.
Thời xưa 2 bên thi đấu mỗi đội 15 người. Sau quyết định sửa xuống còn 11 người. Nhưng đó là số người ngoài sân. Còn toàn đội lên đến 50 để còn thay quân tùy lúc tấn công hay phòng thủ. Football là môn thể thao nguy hiểm nhất. Cầu thủ như cỗ xe tăng phóng ra như động đất, đụng nhau chết là thường. Riêng miền tây đã có 6 em trung học chết vì chơi ban, trong đó có một em Việt Nam Kenney Bui ở Washington State.
- Năm 1920 trận mở đường chỉ có 800 khán giả. Trăm năm sau 2016 là 80 ngàn người. Năm 1958 đội Colts của Baltimore thắng đội Giants của Nữu Ước 23 trên 17. Đó là trận ban được coi là vĩ đại nhất cũng được vài ngàn người xem.
- Trận đấu năm nay bao gồm quần hùng toàn quốc với 32 hội nhà nghề bị loại dần còn 8 đội vào play off. Sau cùng còn 2 đội vô chung kết đem nhau về vùng Vịnh thi tài. Đội Panthers của Carolina lên võ đài với đội Broncos của Denver.
Hai đội này tài nghệ ngang ngửa nhưng xem chừng thiên hạ lại có vẻ cho rằng Panthers trên chân. Đội của Carolina có anh thủ quân,da đen, trẻ tuổi, sức mạnh đang lên, suốt mùa vừa qua chiến thắng liên tiếp. Anh này tên là Cam Newton.
Các nhà bình luận thể thao cho rằng cậu Cam làm phách.Thái độ vênh váo vì kỳ này chắc ăn như bắp.
Phía đội Broncos của thành phố Denver có anh thủ quân Quarter Back tên là Peyton Manning. Bác này hơi già. Chậm nhưng chắc. Nhiều kinh nghiệm. Sau trận này dù thắng hay bại, bác Peyton cũng sẽ về hưu. Nếu thắng được sẽ là kỷ niệm vàng ngọc để dối già. Trước khi ra quân, dân cá ngựa bắt đội Panthers của cậu Cam Newton. Việt Nam cũng nhiều người ăn theo đang dậm cẳng kêu trời. Bởi vì...
Sau cùng, như chúng ta đã biết. Denver đã thắng Carolina. Nhờ hàng phòng thủ của Broncos rất bảo đảm. Cậu Cam da đen không vượt qua được.Thất bại 24 trên 10. Hết sức cay đắng. Hàng ngàn cổ động viên của Panthers gạt nước mắt ra về. Lẽ dĩ nhiên, vui như Tết với pháo bông nổ rầm trời là phần thưởng dành cho phe ông già. Nói vậy chứ thật ra ông Manning chỉ già đối với football thôi.
Thiên thời ,địa lợi, nhân hòa.
Kỳ tổ chức Super Bowl 50 năm nay tại Bay Area hết sức thành công. Cô gái El Nino là tên cơn bão nổi tiếng gầm thét cả tháng nay bỗng nhiên nàng đi nghỉ hè. Cả tuần vắng bóng. Khí hậu 76 độ như trời vào thu. Năm nay hội Tết Việt Nam tại San Fran không tổ chức. Vì sợ bão, vì thiếu tiền, vì Super Bowl hay vì tất cả các lý do trên. Hai hội Tết tại San Jose cùng lui lại một tuần. Cùng vui Xuân muộn để nhường cho Super 50. Phần an ninh toàn hảo. Các hãng xưởng quanh vận động trường Levi đóng cửa thứ sáu. Nhân viên khỏi đi làm. Các parking dành cho quân đội về đóng quân. Các nẻo đường đều có lính cầm súng như thời chiến tranh. Chương trình loan báo bắt đầu lúc 3 giờ chiều chủ nhật nhưng khán giả được cho vào từ sáng. Ngồi chờ đợi khoảng 6 giờ. Khán giả vào cửa phải đi tay không. Không cặp không bóp. Cần lắm thì bỏ thuốc hay nước vào bao plastic trong suốt. Máy ảnh không có bao. Đi vệ sinh hay mua thức ăn rất phiền phức, mất thì giờ. Đi từ phương Đông qua phương Tây, mua vé 5 ngàn mà cứ đi tới đi lui thì không chấp nhận được. Ông bà già mê Super Bowl bảo nhau cùng mang tã và không uống nước. Tử thủ đóng chốt một chỗ. Sẵn sàng rồi. Đúng 3 giờ 15 phút ca sĩ nổi danh Lady Gaga hát quốc ca. Mạnh mẽ, ngân nga và không sai một nhịp. Báo nói như thế.
Nàng vừa dứt lời ca thì phi đội phản lực Blue Angels bay qua vận động trường, sát mái các chuồng chim dành cho nhà giàu thuê bao xem như từ trên trời ngó xuống. Đứa bé hỏi mẹ: Máy bay ở đâu mà bay về đúng lúc như thế. Bà mẹ trả lời. Máy bay đậu sẵn parking trên trời. Họ nhìn qua TV thấy Gaga hát xong là bay ra. Đọc trên báo thấy kể như vậy. Mấy anh phi công canh giờ hay thật.
Trận đấu gay cấn. Denver mở tỷ số và phòng thủ hết sức chặt chẽ. Đến giờ giải lao. Khoa kỹ thuật Hoa Kỳ trổ tài dựng 1 sân khấu dã chiến vĩ đại ngay giữa sân. Chỉ cần 15 phút sân khấu, âm thanh, ánh sáng hoàn tất.
Toàn thể cầu trường hưởng ứng theo các nghệ sĩ trình diễn. Không khí ồn ào hết sức Hoa Kỳ. Shy’s the limit at Levi’s stadium. Chỉ có trời xanh là giới hạn. Cũng báo Mỹ viết như thế.
Levi’s stadium
Quả thực Super Bowl 50 lần này có duyên số lạ lùng với Silicon Valley. Vịnh Cựu kim Sơn có đội banh danh tiếng 49er . Đây là đứa con cưng của San Francisco. Năm 1849 là năm SF ra đời. Đội banh lấy năm sinh của thành phố đặt tên cho trọn nghĩa sinh thành. Qua thế kỷ 21, nhà cửa chật chội, đành chọn đất xây nhà mới cho 49er ở 1 thành phố hết sức bảo thủ là Santa Clara, bên cạnh San Jose. Khu đất phía Bắc Great America được chọn. Trọn vẹn 7 khu phố phải giải tỏa. Tháng 4-2014 bắt đầu công tác xây cất. Chôn vào đây 1.3 tỷ Mỹ kim. Trong 2 năm là hoàn tất. 49er có nhà mới, nhưng thực sự là để đón chào Super Bowl 50. Levi kỳ này hy vọng gỡ vốn. Thử tính coi vé $3000 nhân với khoảng 80 ngàn ghế. Muốn chạy quảng cáo trên màn hình xin đừng tính phút. Chỉ chiếu thoáng qua 50 giây, phải trả 5 triệu mỹ kim. Vì vậy dân thị xã Santa Clara có phàn nàn kẹt xe hay ồn ào nhưng rồi mọi chuyện cũng xong. Giá nhà vọt cao, muốn yên tĩnh và có thêm tiền xin dọn đi nơi khác. Anh chủ tiệm cắt tóc bị đuổi nhà thề rằng phải bước qua xác tao mới xây được vận động trường. Anh đã được bồi thường xứng đáng rồi vui vẻ dọn đi, gồm cả hồn lẫn xác. Bây giờ tiệm của anh ta được khai trương cũng gần Levi, khách hàng đông gấp đôi. Nghe chuyện này chúng ta có thể nhớ đến chuyện dân oan bị cướp đất tại Việt Nam.
Thành phố Santa Clara hiện nay dân Á châu gia tăng từ 29% lên 39% bao gồm cả Việt Nam. Mỹ trắng từ 55% xuống còn 46%. Thành phố này cũng giống như tiểu bang CA, Mỹ trắng trở thành thiểu số.
Phía Bắc Santa Clara là thành phố Cupertino, hỏi tòa thị xã không ai biết nhưng hỏi Apple thì có ngay. Kinh đô của hãng này vĩ đại như 1 phi thuyền hạ cánh, ban đêm đèn thắp như sao sa. Thị xã này dân Á châu cũng đông hơn Mỹ trắng. Vì vậy nếu Mỹ chơi tới bến thì Á châu cũng theo sát gần bờ.
Để kết luận, xin có đôi lời bàn về tổ chức vui chơi từ bên Tầu đến bên Mỹ. Ngày quốc lễ hay tổ chức Thế Vận Hội, đảng và chính quyền Trung Quốc làm hết. Dân chúng, đoàn viên, binh sĩ vô cùng vất vả. Lãnh đạo, quan khách và người tham dự rất căng thẳng. Cuộc vui đối với thành viên trình diễn trở thành ác mộng. Nhưng trên đất tự do Hoa Kỳ mọi thứ hoàn toàn do tư nhân điều hợp. Tự giác, tự nguyện và tự do. Chẳng có đảng và nhà nước kiểm soát. Chính phủ chỉ lo phần trách nhiệm an ninh. Dân tha hồ chơi tới bến...Đó là sự khác biệt...
