Yếu huyệt của Tàu khựa trong ý đồ chiếm biển

03 Tháng Bảy 201412:00 SA(Xem: 15591)

Yếu huyệt của Tàu khựa trong ý đồ chiếm biển

image020

image021 

Ảnh trên: Hải quân phòng thủ quần đảo Trường Sa. Dưới: Nữ nghệ sĩ chèo, ca trù Thanh Lan cùng với các nghệ sĩ khác trongcác đoàn “Hải trình 3” đến ca hát giúp vui các chiến sĩ VN đóng quân tr6en đảo Đá Nam. Ảnh Văn Hóa Magazine.

VnEpress30/6/2014

Hai điểm yếu của Trung Quốc trong tranh chấp Biển Đông

Trung Quốc, với lực lượng mạnh hơn, đang tăng sức ép ở Hoàng Sa nhằm thử quyết tâm của Việt Nam, nhưng Bắc Kinh cũng có hai điểm yếu mà Hà Nội nên tận dụng, một chuyên gia an ninh châu Á Thái Bình Dương nhận xét.

Tiến sĩ Alexander Vuving, Trung tâm nghiên cứu an ninh châu Á - Thái Bình Dương của Mỹ, người có nhiều nghiên cứu về Đông Nam Á và các nước Đông Dương, trao đổi với VnExpress về chiến thuật của các bên trong tranh chấp Biển Đông gần đây.

image022

Ông Alexander Vuving là chuyên gia nghiên cứu về Đông Á, Đông Nam Á.

- Trung Quốc mới đây dùng đến 4 tàu để bao vây một tàu của Việt Nam, đâm mạnh khiến tàu kiểm ngư bị hư hỏng nặng. Tại sao Trung Quốc gia tăng hành động kiểu này?

- Lối hành xử hung hãn của các tàu Trung Quốc ở vùng đặt giàn khoan 981 là một phần trong chiến dịch nhắm vào hai mục đích, chứng tỏ quyết tâm của Trung Quốc trong bảo vệ các yêu sách của họ và phá hỏng quyết tâm không hề suy giảm cũng như sự kiềm chế của Việt Nam.

Trung Quốc chỉ dừng hoặc giảm hành động kiểu này nếu Việt Nam nhượng bộ, bởi Trung Quốc làm vậy là để hăm dọa Việt Nam. Nhưng việc dừng cũng chỉ là tạm thời, bởi nếu Việt Nam thoái lui, Trung Quốc càng tin chắc hiệu quả của hành động hung hăng của họ.

Trung Quốc cũng có thể ngừng hành động khiêu khích nếu họ nhận ra làm như vậy sẽ khiến các nước trong khu vực xa lánh. Tuy nhiên cho đến nay hầu hết các nước vẫn cố dàn xếp với Trung Quốc, vì thế những tổn hại mà Trung Quốc cảm nhận được vẫn quá ít để nước này phải nghĩ lại về chiến lược của mình.

- Tại sao Trung Quốc tuyên bố đưa 4 giàn khoan dầu ở Biển Đông lúc này, bất chấp chỉ trích từ cộng đồng quốc tế với giàn khoan 981?

- Trung Quốc sẽ đặt thêm một số giàn khoan ở những vùng mà chỉ có Trung Quốc tuyên bố sở hữu, một số khác ở vùng các nước láng giềng tuyên bố chủ quyền. Làm vậy Trung Quốc muốn tạo ấn tượng là các giàn khoan của họ được triển khai không phải để khiêu khích láng giềng mà là thực hiện những hoạt động bình thường ở vùng mà họ nói có chủ quyền của Trung Quốc.

Một lý do khác là Trung Quốc muốn căng mỏng lực lượng tuần duyên và lực lượng kiểm ngư của Việt Nam. Chiến thuật là lấn át đội tàu nhỏ thực thi pháp luật của Việt Nam, kéo tàu của Việt Nam tới nhiều địa điểm khác nhau, cho tới khi lực lượng của Việt Nam trở nên quá mỏng để có thể bảo vệ quyền lợi của mình được nữa.

- Khi thời hạn của kế hoạch triển khai giàn khoan 981 gần Hoàng Sa kết thúc vào 15/8, ông cho rằng Trung Quốc sẽ làm gì?

- Nhiều khả năng Trung Quốc sẽ rút giàn khoan đúng hạn. Thực hiện theo đúng kế hoạch giúp Trung Quốc có cơ sở để tranh luận rằng việc đặt giàn khoan là một hoạt động bình thường chứ không nhằm khiêu khích. Việc rút giàn khoan về cũng không có nghĩa là rút lui do áp lực từ phía Việt Nam. Đưa ra một hạn chót cho hoạt động của giàn khoan là một cách mà Trung Quốc tránh cả mùa bão và nguy cơ mất mặt nếu mức độ phản kháng từ Việt Nam không suy giảm.

Sau đó, giàn khoan 981 sẽ được đưa tới một nơi khác ở Biển Đông. Trung Quốc có thể đưa vào gần bờ hơn, để không cần huy động hơn một trăm tàu bảo vệ, nhưng cũng có thể đưa đến vùng mà nước khác tuyên bố chủ quyền, hoặc của Việt Nam hoặc của Philippines.

Việc tiếp tục đưa giàn khoan 981 vào biển của Việt Nam hoặc của Philippines ít có khả năng xảy ra lúc này, nhưng có thể xảy ra trong tương lai. Bởi Trung Quốc có thể thử năng lực của các tàu thực thi pháp luật của Việt Nam hoặc Philippines trong mùa mưa bão.

- Trước các hoạt động khai hoang của Trung Quốc ở Trường Sa, các bên liên quan nên làm gì?

- Mục đích chính của các hành động này là chuyển các đá mà Trung Quốc đang chiếm giữ ở Biển Đông thành các đảo có thể duy trì đời sống kinh tế. Như vậy, Trung Quốc mưu toan về sau biến các yêu sách trở thành nằm trong vùng đặc quyền kinh tế phạm vi 200 hải lý bao quanh các đảo này.

Bắc Kinh cũng muốn xây dựng mạng lưới căn cứ quân sự trên các đảo, điều này sẽ khiến thế cân bằng quân sự và pháp lý ở biển nghiêng về hướng có lợi cho Trung Quốc, khiến Biển Đông là một cái ao thực sự của nước này.

Nếu nắm được quyền kiểm soát ở Biển Đông, Trung Quốc có thể khước từ tất cả, kể cả Mỹ và Nhật Bản, tiếp cận tuyến đường giao thương quan trọng đi qua khu vực. Với khả năng kiểm soát tuyến huyết mạch đó, Trung Quốc sẽ có lợi thế lớn với hầu hết các nước trong khu vực và sẽ trở thành bá chủ khu vực ở Đông Á.

Điều này sẽ chấm dứt địa vị thống trị của hải quân Mỹ ở Tây Thái Bình Dương, là một trụ cột chính trong tầm lãnh đạo của Mỹ và trật tự thế giới do Mỹ chi phối ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Điều Việt Nam nên làm là mở ra con đường đem lại nhiều lựa chọn cho mình. Chẳng hạn, nếu Việt Nam, Nhật và Mỹ cùng tuần tra chung ở Biển Đông, sẽ làm giảm đáng kể cơn khát khiêu khích và hung hăng của Trung Quốc.

- Ông từng phát biểu rằng Việt Nam nên tận dụng điểm yếu của Trung Quốc để giải quyết tình hình ở Biển Đông. Đó là những điểm gì?

- Trung Quốc có hai điểm yếu lớn. Thứ nhất là đường chín đoạn, cơ sở của nhiều yêu sách lãnh thổ và hàng hải ở Biển Đông, là lố bịch và không phù hợp với luật biển.

Tuy nhiên, đừng lẫn lộn đường 9 đoạn với các yêu sách của Trung Quốc ở các quần đảo ở Biển Đông và vùng đặc quyền kinh tế bao quanh. Như tôi đã nói, việc đưa ra phán quyết phủ nhận đường lưỡi bò không quá khó với tòa án quốc tế, nhưng câu hỏi về vấn đề sở hữu đối với Hoàng Sa và Trường Sa, các đảo này có tạo nên vùng đặc quyền kinh tế không, thì lại khó trả lời hơn, và tòa án có thể từ chối đưa ra quyết định liên quan.

Để tòa án quốc tế phán quyết về tính hợp pháp của đường chín đoạn là điều Việt Nam nên làm, bởi vì tòa án quốc tế nhiều khả năng sẽ phủ nhận nó, và điều này sẽ gây bất lợi cho quan điểm pháp lý của Trung Quốc.

Tuy nhiên, sau này Trung Quốc có thể chuyển cơ sở yêu sách của họ ở Biển Đông từ đường 9 đoạn sang vùng đặc quyền kinh tế của những đảo mà họ đang khai hoang ở Hoàng Sa và Trường Sa.

Việc Trung Quốc xây dựng trường học và căn cứ quân sự, thúc đẩy các hoạt động kinh tế - xã hội khác hải ở hai quần đảo là nhằm dựng nên cuộc sống của thường dân và nền kinh tế ở những nơi này, tiến đến hiện thực hóa tham vọng đòi vùng đặc quyền kinh tế bao quanh đó.

Điểm yếu lớn hơn của Trung Quốc là có tranh chấp lãnh thổ và hàng hải với những nước chủ chốt trong khu vực, gồm cả Nhật Bản, Ấn Độ, Hàn Quốc, Philippines và Malaysia.

Điều này có nghĩa khi có xung đột về lợi ích cốt lõi giữa Việt Nam và Trung Quốc, thì cũng có sự hội tụ lợi ích cốt lõi giữa Việt Nam và các nước lớn khác trong khu vực. Nói cách khác, trong khi Trung Quốc cô độc trong tham vọng bá chủ ở Biển Đông, Việt Nam lại có nhiều đồng minh tiềm năng trong cuộc chiến chống lại Trung Quốc ở Biển Đông. Trung Quốc sẽ gặp khó khăn hơn nếu những nước này hợp sức cùng nhau.

Việt Anh (thực hiện)

28 Tháng Bảy 2013(Xem: 30491)
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Chủ tịch nước Việt Nam Trương Tấn Sang, Washington DC - REUTERS /L. Downing
28 Tháng Bảy 2013(Xem: 16770)
Theo AFP, hôm qua 25/07/2013, trong cuộc nói chuyện tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (Center for Strategic and International Studies – CSIS), có trụ sở tại Washington, Chủ tịch nước Việt Nam Trương Tấn Sang tuyên bố bác bỏ đòi hỏi chủ quyền với yêu sách « đường 9 đoạn » của Trung Quốc trên Biển Đông, còn gọi là « đường lưỡi bò ».
28 Tháng Bảy 2013(Xem: 16731)
Ông Sang nói Trung Quốc không có nền tảng pháp lý nào cho yêu sách chủ quyền ở Biển Đông
03 Tháng Bảy 2013(Xem: 23480)
Ngày 21/06/2013, Tòa án Quốc tế về Luật Biển – ITCLOS thông báo cho chính quyền Manila biết là đã hoàn tất việc chọn đủ 5 thẩm phán cho tòa án trọng tài, xét xử vụ Philippines kiện Trung Quốc trong hồ sơ tranh chấp chủ quyền biển đảo ở Biển Đông, mà Manila gọi là biển Tây Philippines.
03 Tháng Bảy 2013(Xem: 22426)
Phải chăng sự lớn mạnh về kinh tế và quân sự của Trung Quốc đi cùng với thái độ hung hăng, hăm dọa các nước trong các tranh chấp chủ quyền biển đảo đã tạo thuận lợi cho Hoa Kỳ thực hiện chiến lược “xoay trục” sang châu Á, thúc đẩy Nhật Bản và Philippines tăng cường hợp tác với nhau ?
03 Tháng Bảy 2013(Xem: 22677)
Hải quân Philippines và Mỹ vừa bắt đầu cuộc tập trận chung tại Biển Đông trong hôm nay với buổi lễ bắt đầu ở căn cứ hải quân cũ của Mỹ tại Subic.
26 Tháng Sáu 2013(Xem: 16272)
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines ngày 19/6 cho hay Manila đã điều một toán thủy quân lục chiến mới và đồ tiếp liệu tới một bãi cạn trong vùng Biển Đông đang có tranh chấp, nơi một tàu chiến và các tàu hải giám của Trung Quốc xuất hiện hồi tháng trước châm ngòi cho một vụ giằng co mới trong biển mang tính chiến lược này.
25 Tháng Sáu 2013(Xem: 18147)
Đô Đốc Robert Willard, Tư lệnh Lực lượng Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương Quân đội Hoa Kỳ chống đối việc sử dụng vũ lực trong vụ tranh chấp chủ quyền ở biển Nam Trung Hoa mà Việt Nam gọi là Biển Đông.
25 Tháng Sáu 2013(Xem: 16438)
Hoa Kỳ hoan nghênh các cuộc thảo luận cấp cao về phòng thủ với Việt nam như là một dấu hiệu của một “quan hệ quốc phòng ngày càng lớn mạnh.”
25 Tháng Sáu 2013(Xem: 16727)
Máy bay chiến đấu Mỹ chuẩn bị cất cánh từ tàu sân bay USS George Washington, phía sau là tàu khu trục USS John S. McCain trong vùng Biển Đông
25 Tháng Sáu 2013(Xem: 16180)
Nhiều bạn đọc của Báo Quân đội nhân dân đã viết thư hoặc gọi điện về Tòa soạn bày tỏ sự quan tâm và đề nghị thông tin cụ thể hơn về đoàn liên ngành của Việt Nam thăm tàu sân bay Hoa Kỳ USS George Washington vừa qua, cũng như chuyến thăm của tàu hộ tống USS John S. McCain tới Đà Nẵng sau đó.
25 Tháng Sáu 2013(Xem: 17762)
Sáng thứ hai, tàu ngầm Giao Long đã thực hiện công tác lặn cho hải trình thực nghiệm ứng dụng đầu tiên trong vùng Biển Đông.
25 Tháng Sáu 2013(Xem: 19003)
Binh sĩ Thủy quân lục chiến Mỹ và Philippines trong một cuộc tập trận chung ở tỉnh Ternate, 70km về phía tây nam Manila.
23 Tháng Sáu 2013(Xem: 16185)
Philippines vừa điều thêm thủy quân lục chiến và hàng tiếp liệu ra bãi cạn Ayungin (Việt Nam gọi là Bãi Cỏ Mây) ở Trường Sa, nơi tàu chiến và tàu thăm dò của Trung Quốc xuất hiện hồi tháng trước gây căng thẳng giữa đôi bên.
17 Tháng Sáu 2013(Xem: 16602)
Hội thảo thường niên kéo dài 2 ngày về biển Đông lần thứ 3 với chủ đề “Điều hòa căng thẳng tại biển Đông” vừa được bắt đầu vào ngày 5 tháng 6 tại Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và chiến lược ở Washington DC.
11 Tháng Sáu 2013(Xem: 15421)
Một nhật báo lớn ở Mỹ mới đây cho biết cơ quan ấn loát bản đồ Trung Quốc đã in một bản đồ mới, trong đó 80% diện tích Biển Đông được vẽ là lãnh thổ của Trung Quốc. Các nhà quan sát cho rằng đây là bước đi mới trong kế hoạch thôn tính Biển Đông của nhà cầm quyền ở Bắc Kinh mà họ gọi là “mưu toan chiếm đoạt lãnh thổ lơn nhất kể từ khi thế chiến thứ hai chấm dứt.”
28 Tháng Năm 2013(Xem: 16172)
Ngày hôm qua, 24/08/2011, trước kết thúc chuyến công du Việt Nam, Thượng nghị sĩ Mỹ, ông Jim Webb, thuộc đảng Dân Chủ, chủ tịch Tiểu ban Đông Á -Thái Bình Dương của Thượng viện, nhận định rằng những sự cố liên quan đến tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông sẽ còn tiếp tục xẩy ra, trừ phi tất cả các bên liên quan có thể đàm phán với nhau.
28 Tháng Năm 2013(Xem: 17078)
Cần phải tổ chức thêm nhiều chuyến thăm Trường Sa, tuyên truyền mạnh mẽ cho người dân biết tình hình ở vùng biển đầu sóng ngọn gió, đang bị sức ép dữ dội từ âm mưu xâm chiếm Biển Đông của Trung Quốc. Đó là cảm nhận của, ông Nguyễn Văn Mỹ, chủ tịch Hội đồng quản trị công ty dã ngoại Lửa Việt.
28 Tháng Năm 2013(Xem: 18820)
Trong hai ngày 27-28/04/2013, Việt Nam đã tổ chức tại tỉnh Quảng Ngãi một cuộc hội thảo về Biển Đông, cụ thể là về vấn đề chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Tham gia cuộc hội thảo này có rất nhiều học giả và nhà nghiên cứu đến từ khắp nơi trên thế giới, trong đó có giáo sư Ngô Vĩnh Long, thuộc Đại học Maine (Hoa Kỳ).
15 Tháng Năm 2013(Xem: 17471)
Khi muốn xác định những vấn đề được coi là cực kỳ quan trọng, đến mức sẵn sàng tiến hành chiến tranh để giải quyết, Trung Quốc dùng khái niệm « lợi ích cốt lõi ». Trước đây, cụm từ này được áp dụng trong vấn đề Đài Loan mà Bắc Kinh vẫn coi là một tỉnh của Trung Hoa lục địa và đe dọa là khi cần thì sẽ sử dụng vũ lực để đánh chiếm.