Tử hình ở VN ‘không làm quan tham run sợ’

VĂN HÓA ONLINE - ĐIỂM NÓNG 1 A - THỨ  SÁU  06  OCT  2017

Tử hình ở VN ‘không làm quan tham run sợ’

Bản quyền hình ảnh STR/getty Images

Một bài trên tờ The Nation (03/10/2017) của Thái Lan nói chính quyền Việt Nam dùng án tử hình như vũ khí chính trị nhưng có vẻ "không làm run sợ" những quan chức tham nhũng.

Bài báo nhắc lại bản án tử hình dành cho ông Nguyễn Xuân Sơn và chung thân cho ông Hà Văn Thắm trong phiên xử "đại án" OceanBank mới đây.

Theo The Nation, chính phủ Việt Nam thường chứng tỏ nghiêm khắc trong việc trừng phạt các quan chức cấp cao bị kết tội tham nhũng.

Tuy nhiên, lập trường cứng rắn này cũng không giúp Việt Nam cải thiện điểm số trong bảng xếp hạng Chỉ số Cảm nhận Tham nhũng hàng năm của Tổ chức Minh bạch Quốc tế.

Báo cáo năm 2016 của tổ chức giám sát này công bố hồi đầu năm nay xếp Việt Nam hạng 113/176 quốc gia và vùng lãnh thổ. Việt Nam được 33/100 điểm năm 2016 và 31 điểm trong giai đoạn 2012-2015.

Bài trên báo Thái Lan tường thuật, "hầu hết người Việt Nam" cho rằng chiến dịch chống tham nhũng công khai thực ra là cuộc tranh giành quyền lực của quan chức cấp cao.

"Hồi tháng Năm, Bí thư TP.Hồ Chí Minh Đinh La Thăng bị mất chức do bị cáo buộc những sai phạm liên quan đến PetroVietnam. Các nhà quan sát tin rằng ông này có thể có sai phạm, nhưng lý do chính khiến ông bị "ngã ngựa" là do ông thân cận với cựu thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng," tờ The Nation viết.

Bản quyền hình ảnh HOANG DINH NAM/Getty Images Image caption Một số nhà quan sát cho rằng việc kỷ luật ông Đinh La Thăng còn vì ông thân cận với cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng

"Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cần cho cộng đồng quốc tế thấy quyết tâm chống tham ô của ông không phải vì mong muốn loại bỏ đối thủ chính trị."

"Là người rất thông minh, ông Trọng hẳn hiểu rằng nếu chỉ áp dụng các bản án khắc nghiệt thì sẽ không ngăn được nạn tham nhũng."

"Thực tế, thông thường một chế độ độc đoán lại là nguyên nhân của tham ô và lạm dụng quyền lực. Tham nhũng nảy nở tại những nơi có sự khuất tất. Tham nhũng chỉ có thể được nhổ tận gốc bằng cách đảm bảo rằng việc vận hành của chính phủ là minh bạch với tất cả mọi người, và rằng luật pháp thật sự nghiêm minh."

"Nếu tham nhũng thật sự là mối quan ngại của lãnh đạo của bất kỳ chính phủ nào, họ phải xác định nơi nào trong hệ thống của họ cần cải cách triệt để. Điều đó cũng áp dụng cho các ban ngành và doanh nghiệp nhà nước. Vấn nạn sẽ không thể diệt trừ nếu thiếu vắng sự chân thành, minh bạch và trách nhiệm giải trình," tờ báo viết.

Mới hôm 2/10, cựu Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Lê Khả Phiêu than phiền nhiều ban bệ 'rườm rà, không nên tồn tại', và kêu gọi 'cách mạng bộ máy'.

Hội nghị Trung ương 6 khai mạc ngày 4/10, sẽ bàn đề án "Tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, xây dựng tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả".

Ông Lê Khả Phiêu gợi ý nhập lại những đơn vị có chức năng tương đồng.

"Như Bộ Công an, nhiều tổng cục quá, hoàn toàn có thể sắp xếp tổ chức lại. Nếu không sẽ phát sinh tầng nấc trung gian, chồng chéo (chức năng nhiệm vụ)."

Ông lại than phiền bộ máy đảng, nhà nước phình to.

"Gặp các anh lãnh đạo, tôi nói đổi mới gì thì đổi mới, nhưng các anh cần phải cách mạng bộ máy đi đã. Tôi nói là "cách mạng", tức là xây dựng lại để cho nó đúng là tinh gọn, hiệu lực hiệu quả.

"Tôi nói thế, các anh ấy đồng ý, nhưng làm được hay không là chuyện khác," ông Phiêu bình luận./ (BBC 4/10/ 2017)

++++++++++++++++++++++++++++++++

XEM THÊM:

Lê Khả Phiêu: Đổi mới bộ máy chính trị, không có đường lùi!

02/10/2017

TTO - "Đổi mới gì thì đổi mới, nhưng phải cách mạng bộ máy đi đã" - nguyên tổng bí thư Lê Khả Phiêu nhấn mạnh trong cuộc trả lời phỏng vấn Tuổi Trẻ trước thềm Hội nghị trung ương 6.

Nguyên tổng bí thư Lê Khả Phiêu - Ảnh: VIỆT DŨNG

Khai mạc sáng 4-10, hội nghị này rất được chờ đợi bởi trung ương sẽ bàn thảo đề án "Tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, xây dựng tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả".

Như cốc nước đã đầy tràn. Bây giờ không có đường lùi, lùi là chết, lùi là trì trệ công việc. Do hình thức (cơ cấu tổ chức) của bộ máy đã trì trệ chứ chưa nói đến con người. Con người thì còn là năng lực, phẩm chất. Chứ giờ không ít người toàn ngồi chơi không. Nguyên tổng bí thư Lê Khả Phiêu

Cho thôi 3 ban chỉ đạo?

* Đặc điểm trong hệ thống chính trị của ta hiện nay là một tổ chức có nhiều tổ chức Đảng lãnh đạo, ví dụ một bộ vừa có ban cán sự Đảng vừa có đảng ủy. Như vậy rất dễ chồng chéo, thưa ông?

- Vì thế phải nghiên cứu, tính toán lại. Tôi được biết hội nghị này (trung ương 6) sẽ đưa ra để lấy ý kiến, xem xét. Như Chính phủ có Ban Cán sự Đảng thì được rồi và ở cấp bộ cũng vậy, chính ra chỉ cần ban cán sự thôi, sau này lại "đẻ" thêm ra đảng ủy bộ nữa. 

Nghĩa là có hai hình thức (tổ chức Đảng). Và thường thì ông thứ trưởng làm bí thư, còn ông bộ trưởng chỉ trong ban cán sự nên có cái khó trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành.

* Nên chăng thống nhất lại chỉ còn một đầu mối và khi ấy bí thư đồng thời là thủ trưởng (bộ trưởng) - một bước nhất thể hóa?

- Như tôi nói, cái này cần bàn tính thật kỹ. Làm sao cho gọn lại mà vẫn tăng hiệu lực, hiệu quả.

Tinh thần là như cái này (chỉ tay vào chén uống nước) thì chỉ có một cái này thôi (chỉ cái đĩa lót chén). Đừng có rườm rà nữa. Chứ vừa rồi, còn tổ chức ra mấy cái đảng ủy khối nữa...

* Hiện cũng có ý kiến nên xem lại mô hình đảng ủy khối có còn phù hợp?

- Đúng, nay cũng có ý kiến là bỏ. Cá nhân tôi trước đây từng đề nghị để Đảng ủy ngoài nước vào Bộ Ngoại giao, nhưng các anh ấy lại để riêng ra. Giờ để nằm trong Đảng ủy Bộ Ngoại giao là hay nhất!

Còn hai "ông" Đảng ủy khối doanh nghiệp nhà nước và Đảng ủy khối các cơ quan trung ương mới sinh ra sau này chứ trước đây làm gì có.

* Và các "ông" này chỉ là cấp trung gian...

- Đúng rồi, chỉ là cấp trung gian, ít hiệu quả. Theo tôi, nó rườm rà và không nên tồn tại.

Trụ sở Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ và nhà khách Tây Nam Bộ - Ảnh: CHÍ QUỐC

* Đối với mô hình đặc thù như 3 ban chỉ đạo Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ, quan điểm của ông ra sao?

- Mình từ đầu đã đề nghị thôi. Bây giờ thì thấy rồi đấy, các anh ấy đang xem xét để thôi rồi.

Bối cảnh đặc biệt trước đây thấy cần thiết ra đời ban chỉ đạo như thế. Đây chỉ là tổ chức tạm thời, chỉ nên tồn tại trong thời gian ngắn, để lâu có khi sinh tiêu cực. Như vừa rồi đã xảy ra tiêu cực (ở Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ). Nhìn chung, các ban này ít tác dụng.

Sáp nhập cơ quan tương đồng

* Trong tổ chức bộ máy nhà nước, nguyên tắc cơ bản là một việc thì chỉ một đầu mối thực hiện; việc gì mà người dân, doanh nghiệp làm được thì Nhà nước không làm. Nguyên tắc này không mới và được nhắc đi nhắc lại nhiều, nhưng để thực hiện thì lại là cả một vấn đề, ông nghĩ sao?

- Cái này đúng. Ta thì cứ ôm đồm. Phải làm như thế thì mới mạnh và hiệu quả, chứ cái gì cũng dính tất cả vào thì dở.

Tôi nói bây giờ trách nhiệm người đứng đầu không rõ lắm. Trách nhiệm thuộc cơ quan nào thì cơ quan đó chịu trách nhiệm và người đứng đầu cơ quan đó phải chịu trách nhiệm. Chính phủ phải làm như thế mới được.

* Vậy theo ông, làm thế nào để trách nhiệm của người đứng đầu rõ hơn?

- Phải phân rõ chức năng nhiệm vụ. Tăng quyền tăng trách nhiệm. Như đã nói ở trên, anh bí thư làm luôn cấp trưởng. Như vậy người đứng đầu phải chịu trách nhiệm cả mặt Đảng lẫn mặt chính quyền.

Nguyên tổng bí thư Lê Khả Phiêu - Ảnh: VIỆT DŨNG

* Ông có cho rằng những tổ chức, đơn vị có chức năng tương đồng thì nên tính toán nhập lại?

- Đúng, chứ không nên xé lẻ. Như Bộ Công an, nhiều tổng cục quá, hoàn toàn có thể sắp xếp tổ chức lại. Nếu không sẽ phát sinh tầng nấc trung gian, chồng chéo (chức năng nhiệm vụ).

Kinh nghiệm ở Trung Quốc, họ đã nhập một số cơ quan tương đồng bên đảng với chính quyền, chẳng hạn kiểm tra (đảng) với thanh tra (chính quyền) gộp lại với nhau.

* Có ý kiến cho rằng về lâu dài có thể tính tới việc nhập ngành giao thông vận tải với xây dựng thành ngành chung về hạ tầng; tài chính với kế hoạch đầu tư..., ông thấy thế nào?

- Cái này cũng được chứ sao, nhưng phải nghiên cứu cho kỹ, nếu phù hợp, không rắc rối thì nên làm. Theo tôi, giờ mình cần tổng rà soát lại, vừa có kiến thức khoa học vừa có cả thực tiễn. Phải có truyền thống của Việt Nam và có kinh nghiệm của nước ngoài. Thời đại của khoa học công nghệ, của thông tin thì bộ máy phải khác trước, nếu càng để phình ra thì càng chết.

Không nghiêm thì còn phình ra nữa

* Theo ông, tại sao nhiều năm nay, năm nào cũng nói tinh giản mà biên chế cứ tăng lên, bộ máy cứ phình ra?

- Nói là tinh giản đấy, nhưng thực tế từ khóa XI bộ máy lại tăng lên, nhân sự tăng lên. Cái này phải tự giác kiểm điểm nghiêm.

Nếu không nghiêm thì còn phình ra nữa.

* Phình ra như thế thì ngân sách không chịu nổi, chiếm tới 70% ngân sách cho chi thường xuyên thì lấy đâu chi cho đầu tư phát triển?

- Đúng là không chịu nổi. Mà đã như thế thì lương người giỏi cũng không cao được, không thu hút được người tài vào bộ máy.

Gặp các anh lãnh đạo, tôi nói đổi mới gì thì đổi mới, nhưng các anh cần phải cách mạng bộ máy đi đã. Tôi nói là "cách mạng", tức là xây dựng lại để cho nó đúng là tinh gọn, hiệu lực hiệu quả.

Tôi nói thế, các anh ấy đồng ý, nhưng làm được hay không là chuyện khác.

Tổng chi ngân sách nhà nước tính đến thời điểm 15-9-2017 - Đồ họa: N.KH.

* Nhưng thưa ông, với đề án trình Hội nghị trung ương 6 kỳ này thì có thể thấy rất quyết tâm?

- Có quyết tâm thì càng tốt. Cái chính là phải hành động. Chứ tôi nói bộ máy gì mà có chỗ như trước đây chỉ toàn vụ trưởng, vụ phó rồi hàm vụ trưởng, hàm vụ phó, chả có ai nhân viên cả...

* Cho nên cần quy định theo hướng "chốt" bao nhiêu người mới được thành lập phòng, vụ, cục...; mỗi đơn vị có số lượng cấp phó tương ứng là bao nhiêu...?

- Làm như thế thì mới được. Đơn vị mà toàn lãnh đạo thì ngồi nói thế nào được với nhau? Ấy vậy mà vẫn để nó tồn tại được mới tài. Cơ quan đơn vị nào cũng cần có nhân viên, thậm chí phải có những nhân viên chuyên ngành rất giỏi.

ĐÀ TRANG - ĐỨC BÌNH thực hiện

++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

XEM THÊM:

Vụ OceanBank: Nguyễn Xuân Sơn bị tuyên án tử hình, Hà Văn Thắm chung thân

BBC 29 tháng 9 2017

Bản quyền hình ảnh AFP Image caption Ông Nguyễn Xuân Sơn (trái) bị kết án tử hình còn ông Hà Văn Thắm bị tuyên án chung thân

Nguyên tổng giám đốc OceanBank Nguyễn Xuân Sơn bị kết án tử hình còn cựu chủ tịch Hà Văn Thắm nhận án chung thân, sau phiên tòa tuyên án sáng 29/9, theo báo Tuổi Trẻ.

Cựu Tổng Giám đốc OceanBank, cựu Phó Tổng giám đốc PVN Nguyễn Xuân Sơn bị kết án tử hình về ba tội: tham ô, lạm dụng chức quyền chiếm đoạt tài sản và cố ý làm trái.

Cựu Chủ tịch HĐQT OceanBank Hà Văn Thắm bị mức án chung thân vì bốn tội: cố ý làm trái, vi phạm quy định về cho vay, lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản và tham ô tài sản.

Những bị cáo khác như Nguyễn Minh Thu, cũng nguyên TGD Oceanbank bị kết án 22 năm tù về tội cố ý làm trái, lạm dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản.

Phạm Công Danh, nguyên chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng, bị phạt 14 năm tù về tội vi phạm quy định trong cho vay , tổng hợp với hình phạt trong vụ án trước đó, phải chấp hành hình phạt chung 30 năm tù.

Bà Hứa Thị Phấn bị phạt 17 năm tù về tội vi phạm về quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Bản quyền hình ảnh EPA Image caption Ông Nguyễn Xuân Sơn ngày 29/9/2017 Bản quyền hình ảnh EPA Image caption Ông Hà Văn Thắm vào ngày cuối phiên tòa, 29/9/2017

Cho vay không đảm bảo, sai quy định

HĐXX kết luận Hà Văn Thắm đã cho Phạm Công Danh vay 500 tỉ thông qua Công ty Trung Dung không đảm bảo tiền góp vốn, không có tài sản đảm bảo.

"Ông Danh vay 500 tỉ đồng để thanh toán các khoản vay cho nhóm bà Hứa Thị Phấn chứ không phải để thực hiện dự án sân vận động Chi Lăng, tuy nhiên Thắm vẫn duyệt cho Danh vay.

"Hành vi của Hà Văn Thắm, Phạm Công Danh, Hứa Thị Phấn đã phạm vào tội vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng," báo Tuổi Trẻ dẫn lời HĐXX.

Nguyễn Xuân Sơn chiếm đoạt hơn 300 tỉ

HĐXX kết luận trong thời gian làm tổng giám đốc OceanBank, Nguyễn Xuân Sơn đã chiếm đoạt hơn 60 tỉ từ việc thu phí tỉ giá ngoại tệ thông qua công ty BSC do Thắm lập.

Bản quyền hình ảnh EPA Image caption Ngày cuối phiên tòa, 29/9/2017

Thêm vào đó, trong số tiền hơn 1.500 tỉ của Oceanbank mà Hà Văn Thắm cố ý làm trái, 246 tỉ đã đưa cho Nguyễn Xuân Sơn để chi lãi ngoài hợp đồng. Trong khi đó PVN đã góp vốn tương ứng 20% vốn điều lệ của Oceanbank, tức Sơn đã chiếm đoạt 49 tỉ của PVN, của ngân sách nhà nước.

Hà Văn Thắm, cố ý làm trái gây thiệt hại hơn 1.500 tỉ

Năm 2011, khi là Chủ tịch HĐQT của Oceanbank, Hà Văn Thắm ra chủ trương chi ngoài lãi suất huy động vốn. Từ 2011-2014, Oceanbank đã chi hơn 1.576 tỉ đồng.

Theo HĐXX, điều này đã dẫn đến lỗ luỹ kế trên 10.000 tỉ đồng, nợ xấu hơn 14.000 tỉ, âm vốn chủ sở hữu 2,5 lần, khiến Ngân Hàng Nhà Nước phải đưa OceanBank vào dạng kiểm soát đặc biệt.

Sau đó NHNN đã mua lại Oceanbank với giá 0 đồng và phải gánh toàn bộ nghĩa vụ trả nợ cho OceanBank.

Thêm vào đó, Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN) góp vốn vào OceanBank mất 800 tỉ đồng còn Tổng công ty xây dựng Sông Đà mất hơn 200 tỉ đồng.

Và khi còn là đối tác chiến lược, không chỉ PVN mà các công ty con, đối tác chiến lược,… đều gửi tiền ở OceanBank, thời điểm cao nhất 30.000 tỉ.

Theo báo Dân Trí, Hà Văn Thắm và các bị cáo liên quan phải chịu trách nhiệm bồi thường hơn 1.500 tỉ thất thoát, trừ số tiền Sơn đã chiếm đoạt.