VĂN HÓA ONLINE - NHẬT KÝ BIỂN ĐÔNG - THỨ SÁU 23 NOV 2018
Trung Quốc và Philippines đồng ý cùng khai thác dầu khí ở Biển Đông
Trọng Nghĩa 21-11-2018)
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và tổng thống Philippine Duterte nâng ly trong buổi dạ tiệc tại Dinh Tổng Thống, Manila, ngày 20/11/2018.Mark Cristino/Pool via Reuters
Nhân chuyến công du Philippines của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, kết thúc hôm nay, 21/11/2018, Bắc Kinh và Manila đã ký kết tổng cộng 29 thỏa thuận hợp tác trên mọi mặt, trong đó có một bản ghi nhớ về đồng khai thác dầu khí trên Biển Đông. Nội dung cụ thể của thỏa thuận này không được công bố, nhưng nhiều tiếng nói tại Philippines phản đối hành vi « phản quốc » của chính quyền Duterte.
Theo báo chí Philippines, buổi lễ ký kết các thỏa thuận hợp tác đã được tổ chức long trọng vào tối hôm qua, 20/11 tại Manila, dưới sự chứng kiến của tổng thống Philippines Rodrigo Duterte và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Văn kiện về đồng khai thác Biển Đông nằm trong số 29 thỏa thuận ký kết và trao đổi giữa ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr. và đồng nhiệm Trung Quốc Vương Nghị.
Tuy nhiên, theo nhật báo Philippine Star, thỏa thuận về đồng khai thác chỉ là một bản ghi nhớ (MOU), tức là một văn kiện có tầm quan trọng thấp hơn một thỏa thuận đích thực. Cho dù vậy, đến hôm nay, 21/11/2018, chính quyền Manila vẫn không công bố nội dung bản ghi nhớ này, chứng tỏ rằng đây là một vấn đề rất nhạy cảm.
Theo một nguồn tin thông thạo, văn kiện này chỉ bao gồm « các nguyên tắc căn bản », nhưng không chỉ rõ những khu vực ở Biển Đông mà hai bên dự định khai thác chung. Thế nhưng, riêng việc chính quyền Duterte chấp nhận bắt tay với Trung Quốc để tìm kiếm năng lượng ở các vùng biển mà cả hai nước đều tuyên bố chủ quyền đã bị dư luận Philippines, đặc biệt là phe đối lập chính trị, lên án.
Theo nhật báo Anh Finacial Times, hai thượng nghị sĩ đối lập Antonio Trillanes IV và Francis Pangilinan đã kêu gọi ông Duterte không nên ký với Trung Quốc bất kỳ thỏa thuận nào « làm giảm các đặc quyền của Philippines », vì đó là điều vi phạm Hiến Pháp.
Còn Risa Hontiveros, một thượng nghị sĩ đối lập khác, thì nói thẳng là việc đồng khai thác Biển Đông với Trung Quốc là một điều « phi lý và phản quốc…, đảo ngược chiến thắng lịch sử của Philippines tại Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye và từ bỏ chủ quyền đất nước tại vùng Biển Tây Philippines (tên Philippines gọi Biển Đông). »
Cả hai nguyên thủ Tập Cận Bình và Duterte đều giảm mức độ quan trọng của vấn đề. Chủ tịch Trung Quốc cho rằng « Trung Quốc và Philippines có rất nhiều lợi ích chung ở Biển Đông » và hai bên sẽ « tiếp tục quản lý các tranh chấp và thúc đẩy trên biển ».
Ông Duterte thì nói về « sự tin tưởng sâu sắc hơn » giữa hai quốc gia, và cho biết là ông « hài lòng với động lực tích cực hiện nay trong quan hệ Philippines-Trung Quốc ».
Phải nói là với chuyến thăm của ông Tập Cận Bình, ông Duterte đã có thêm nhiều dấu hiệu chiều chuộng Bắc Kinh và xa rời Mỹ thêm nữa. Trong số các văn kiện hợp tác được ký hôm qua, có một thỏa thuận cho Trung Quốc xây dựng một khu công nghiệp tại Clark, căn cứ không quân trước đây của Mỹ ở Philippines.
