VĂN HÓA ONLINE – VIỆT NAM - THỨ NĂM 09 DEC 2021
Ý kiến-Bài vở vui lòng gởi về: lykientrucvh@gmail.com
Ông Trọng quên béng vụ Nhân Văn Giai Phẩm than trời VN không có tác phẩm Thi-Ca hay (*)
TBT Nguyễn Phú Trọng đọc thơ Nguyễn Bính, Tố Hữu tại hội nghị về văn hóa VN
24/11/2021
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa được báo Việt Nam trích thuật nói về văn hóa tại hội nghị được tổ chức ở Hà Nội dịp kỷ niệm 76 năm Hội nghị Văn hóa toàn quốc (của Việt Minh) lần đầu năm 1946.
Chụp lại hình ảnh. GS Nguyễn Phú Trọng nói văn hóa VN hiện nay 'còn thiếu tác phẩm có tầm cỡ' và 'nặng về giải trí'.
Đọc thơ Nguyễn Bính, Tố Hữu tại hội nghị hôm 24/11/2021, TBT Nguyễn Phú Trọng, năm nay 77 tuổi, thẳng thắn nói về các mặt của văn hóa Việt Nam hiện nay, do đảng của ông lãnh đạo.
Ông cho rằng "dưới sự lãnh đạo của Đảng, nền văn hóa đã có đóng góp to lớn vào sự nghiệp cứu quốc và kiến quốc".
"Tuy nhiên, văn hoá chưa được quan tâm một cách đầy đủ tương xứng với kinh tế và chính trị; chưa thật sự trở thành nguồn lực, động lực nội sinh của sự phát triển bền vững đất nước.
"Vai trò của văn hoá trong xây dựng con người chưa được xác định đúng tầm, còn có chiều hướng nặng về chức năng giải trí.
Ông cũng phê phán những mặt "chưa được" của nền văn hóa ở quốc gia Đông Nam Á theo đường lối xã hội chủ nghĩa nhưng có kinh tế phần nào vận hành theo các nguyên tắc thị trường.
"Thiếu những tác phẩm văn hoá, văn học, nghệ thuật lớn, tầm cỡ, phản ánh được tầm vóc của sự nghiệp đổi mới, có tác dụng tích cực đối với việc xây dựng đất nước, xây dựng con người.
"Môi trường văn hoá vẫn bị ô nhiễm bởi các tệ nạn xã hội, tham nhũng, tiêu cực...", GS Trọng, người có bằng tiến sĩ 'xây dựng Đảng', bộ môn đặc thù thuộc mô hình Liên Xô cũ, nêu vấn đề.
Ông dẫn chứng, "gần đây tôi không thấy có bài hát nào hay" và thân mật thêm:
"Tôi nói vậy mong các văn nghệ sĩ đừng giận", theo các báo VN cùng ngày 24/11/2021.
Sau nhiều năm Đổi Mới, Việt Nam có vẻ như đã đi khác xa so với trước về các loạt hình sinh hoạt giải trí, xuất bản, giao lưu sách báo, truyền thông với thế giới.
Nước này cũng đã tạo ra được một thị trường lớn, gồm cả các ngôi sao văn nghệ, pha trộn với các hiện tượng thu hút đông đảo công chúng, nhất là giới trẻ, bất kể nội dung có "hợp nhỡn" các nhà quản lý hay không.
Nguồn hình ảnh, FB Minh Son. Chụp lại hình ảnh. Tranh cổ động cố tạo ra hình ảnh toàn XH VN đi theo Đảng CS theo vă hóa tập thể một cách vui mừng, hớn hở nên phi thực
Văn hóa hay ngôn ngữ?
Đặc biệt, các báo VN đồng loạt chạy tựa nhấn mạnh đến ý GS Trọng trích dẫn của một người khác, rằng "văn hóa còn thì dân tộc còn", mà không nói rõ "vị tiền bối" đó là ai.
Hồi tháng 11/2019, Thủ tướng (khi đó) của VN, ông Nguyễn Xuân Phúc, được trích lời nói tại một sự kiện văn hóa dân tộc, dân gian, rằng "dân tộc nào gìn giữ được bản sắc của mình thì dân tộc đó mãi mãi trường tồn", theo trang Đảng CS VN.
Xa hơn nữa, nhà văn hóa Phạm Quỳnh đã nêu một ý mà sau này có nhiều diễn giải khác nhau, về sự tồn vong của một quốc gia, dân tộc, gắn liền với ngôn ngữ, thành tố quan trọng của văn hóa.
Câu "Truyện Kiều còn, tiếng ta còn. Tiếng ta còn, nước ta còn" được học giả Phạm Quỳnh đọc hồi tháng 12/1924, ở Hội Khai trí Tiến đức, kỷ niệm ngày giỗ thi hào Nguyễn Du.
Phát biểu của Phạm Quỳnh sau được đăng lại trên tờ Nam Phong số 86, tạp chí ông Phạm Quỳnh làm chủ bút với nỗ lực xây dựng, làm mới có chọn lọc các nét tích cực của văn hóa VN thời thuộc địa Pháp.
Bản thân Phạm Quỳnh bị giết chết theo lệnh quan chức Ủy ban Khởi nghĩa tỉnh Thừa Thiên năm 1945, sau Cách mạng tháng Tám, theo như các báo VN sau này thừa nhận.
Ngày nay, giống như GS Nguyễn Phú Trọng mô tả về mặt hiện tượng, có các ý kiến nhận định, văn hóa VN gặp khủng hoảng bản sắc khi 'con đường XHCN' đã phá sản, và kinh tế 'tư bản hoang dã' lớn mạnh.
Tại Hoa Kỳ, TS triết học Nguyễn Hữu Liêm từng viết rằng "nền văn hóa tập thể của Đảng Cộng Sản Việt Nam - ít nhất là trong nước - hình như là câu trả lời đương nhiên cho sự khiếm khuyết của chất keo văn hóa dân sự và công dân Việt".
Còn từ Anh, tác giả Nick Davies viết trên tờ The Guatdian hồi năm 2015, tổng kết sâu sắc về hiện trạng xã hội VN, từ chính trị đến kinh tế, văn hóa xã hội, 40 năm sau chiến tranh.
Ông cho rằng cuộc sống ở VN phản ánh thực trạng là "chiến thắng của những người cộng sản đã nhường chỗ cho 'tham nhũng tư bản chủ nghĩa' (Vietnam 40 years on: how a communist victory gave way to capitalist corruption). (BBC)
(*) tựa VHO đặt
