"NHẬT BÁO VĂN HÓA - CALIFORNIA" THỨ SÁU 03 APRIL 2015
Nhà báo Lý Kiến Trúc tường trình Hội nghị Biển ở Manila:
"Tố cáo Trung Quốc xâm chiếm biển đảo Đông Nam Á"
LÝ KIẾN TRÚC
tường trình từ Manila-Philippines
MANILA (VH) - Gần 40 tham dự viên, quan sát viên, các tổ chức Xã hội Dân sự - Dân chủ, và các nhân vật nổi tiếng quốc tế đến tham dự, tham luận, hội thảo ngày "Hội nghị Quốc tế về Tranh chấp biển Đông Nam Á - International Conference on the Southeast Asia Sea Disputes" tại hội trường Ateneo Law School, Makati, thủ đô Manila, Philippines vào ngày 27 tháng 3, 2015.
Các ban tổ chức gồm có:
- US Pinoys for Good Governance (USP4GG);
- DI KA Pasisiil (Pinoy Patriots United);
- Institute for Maritime Affairs & Law of the Sea (UP);
- Họp Mặt Dân Chủ (HMDC);
- VOICE (Vietnamese Overseas Initiative for Conscience Empowerment).
Các diễn giả đến từ các quốc gia hiện diện:
- Cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Roilo Golez (Philippines);
- Tiến sĩ Carlyle A. Thayer (Australia);
- Tiến sĩ Celia Belocora-Lamkin (USA);
- Tiến sĩ Sophie Boisse au du Rocher (France);
- Học giả Francois-Xavier Bonnet (France);
- Tiến sĩ Jay L. Batongbacal (Philippines);
- Phó Đề đốc Nhật bản Ota Fumio (Japan);
- Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích (W.DC. Vietnam Oversea);
- Tiến sĩ Trần Huy Bích (UCLA-Vietnam Oversea);
- Thạc sĩ Hoàng Việt (ViệtNam);
- Học giả Nguyễn Đình Đầu (Việtnam).
Ngoài các diễn giả ở các quốc gia đến với tư cách cá nhân, hầu như các tham dự viên đều là thành viên của tổ chức VOICE (Ls Trịnh Hội), tổ chức Họp Mặt Dân Chủ (Gs Đoàn Viết Hoạt). Không thấy có tham dự viên người Phi Luật Tân. Các cơ quan truyền thông báo chí có đài truyền hình số 5 - Philippines, Pacific News, đài RFA và báo Văn Hóa Online.
Diễn giả
Đúng 9 giờ sáng, Luật sư Trịnh Hội, Giám đốc điều hành VOICE, đồng tổ chức hội nghị ngỏ lời chào mừng quan khách, tuyên bố khai mạc, và giới thiệu người điều hợp chương trình hội nghị - hội thảo đầu tiên là ông Jeremy Barns, Giám đốc National Museum of the Philippines.
Ông Jeremy Barns giới thiệu chương trình thứ nhất (a) gồm có: vị diễn giả đầu tiên là cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines, cựu Thượng nghị sĩ Roilo Golez (1a. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn giả thứ hai là Tiến sĩ Celia B. Lamkin, thuộc US Pinoys for Good Governance, Marianas Chapter (CNMI and Guam) (2a. Xem toàn văn tham luận đính kèm), Diễn gỉa thứ ba là Tiến sĩ Jay Batongbacal thuộc Viện Hàng hải, Giáo sư về Luật biển Đại học Philippines. Sau ba bài thuyết trình là phần thảo luận dành cho các tham dự viên đặt câu hỏi.
Người điều hợp chương trình thứ hai (b) là ông Đặng Đình Khiết, thành viên tổ chức Họp Mặt Dân Chủ. Ông Khiết mời Diễn giả đầu tiên là Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích, Chủ tịch Nghị hội toàn quốc Việt - Mỹ (1b. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn gỉa thứ hai là Thạc sĩ Hoàng Việt, Đại học Luật khoa Sàigon-Việt Nam (2b. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn giả thứ ba là Tiến sĩ Trần Huy Bích, Thư viện Đại học UCLA (3b. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn giả thứ tư là Học giả Nguyễn Đình Đầu, nhà nghiên cứu Biển độc lập Việt Nam(Vì tuổi cao, ông Đầu không qua Manila chỉ gởi slide show thuyết minh một số hình ảnh, tư liệu biển Đông; Slide Show này giao cho ông Đoàn Viết Hoạt, không phổ biến). Sau ba bài thuyết trình là phần thảo luận dành cho các tham dự viên đặt câu hỏi.
Người điều hợp chương trình thứ ba (c) là Giáo sư Đoàn Viết Hoạt, Chủ tịch Viện Quốc tế-ViệtNam. Ông Hoạt mời vị Diễn giả đầu tiên là Tiến sĩ Carlyle A. Thayer, Viện Đại học New South Wales đến từ Úc châu (1c. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn giả thứ hai là Tiến sĩ Sophie Boisseau du Rocher đến từ Pháp quốc (2c. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn giả thứ ba là Tiến sĩ Ota Fumio, nguyên Phó Đề đốc Hải quân Nhật đến từ Nhật bản (3c. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn giả thứ tư là Tiến sĩ Francois-Xavier Bonnet đến từ Pháp quốc. Sau bốn bài thuyết trình là phần thảo luận dành cho các tham dự viên đặt câu hỏi.
Bước qua phần thứ tư của chương trình là phần hội thảo thông qua "Bản Tuyên bố chung và thành lập nhóm Công tác Xã hội Dân sự - Adoption of Joint Statement and Establishment of Joint Civil Society Working". Bản Tuyên bố chung đã được ban tổ chức đánh máy sẵn, in ra phát cho các diễn giả và các tham dự viên. Cuộc thảo luận diễn ra có phần sôi nổi do sự đóng góp tích cực của các thành viên Họp Mặt Dân Chủ (HMDC) vàVOICE.
Vai trò Xã hội Dân sự trong việc tranh chấp biển Đông
Phần thứ tư của ngày "Hội nghị Quốc tế về Tranh chấp biển Đông Nam Á - International Conference on the Southeast Asia Sea Disputes" là phần kết thúc quan trọng của hội nghị. Phần này, ban tổ chức đưa ra một bản"Tuyên bố chung" (đã đánh máy sẵn). Nội dung Tuyên bố chung chia làm hai phần: phần đầu đánh giá tầm quan trọng của "Biển Đông" đối với Việt Nam và "Biển Tây - West Philippine Sea" đối với Philippines, trong việc duy trì hòa bình, an ninh và phát triển trong khu vực. Tuyên bố chung khẳng định đường lưỡi bò 9 đoạn do Trung Hoa tự vẽ không có giá trị pháp lý. Nhấn mạnh vai trò của các nhóm Xã hội Dân sự Việt - Phi phải được tham gia vào các cuộc thảo luận tranh chấp. Vì vậy:
Phần hai của bản Tuyên bố chung đề xuất 5 điểm. (1d. Xem toàn văn bản Tuyên bố chung đính kèm). Hội nghị đưa ý kiến đổi tên vùng biển đang tranh chấp thành biển " Đông Nam Á"; ủng hội một Ủy ban Quốc tế độc lập giải quyết các tranh chấp; phản đối những hành vi xâm chiếm, xây dựng quy mô biển đảo của Trung Quốc ở khu vực biển đảo Trường Sa, tố cáo Trung Quốc đã trắng trợn vi phạm Luật biển quốc tế (UNCLOS).
Trong phần thảo luận, một tham dự viên là ông Lâm Đăng Châu (thành viên nhóm HMDC) mạnh mẽ phát biểu ủng hộ 5 điểm trong Bản Tuyên bố chung. Phát biểu của ông Châu được đa số vỗ tay đồng tình. Ông Châu đề nghị Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích với vai trò là người điều hợp tuyên đọc Bản Tuyên bố trước các diễn giả, trước sự chứng kiến của mọi người tham dự và thay mặt mọi người ký vào bản Tuyên bố chung. Mọi người vỗ tay đồng tình. Tuy nhiên, một số diễn giả tỏ ra hơi "ngỡ ngàng" trước sự "đột biến" của phần thứ tư cũng là phần cuối cùng của ngày hội nghị diễn ra từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều.
Kết quả của "Hội nghị Quốc tế về Tranh chấp biển Đông Nam Á - International Conference on the Southeast Asia Sea Disputes" là một điểm son mang lại cho ban tổ chức Phi-Việt, đặc biệt hai ban đồng tổ chức là VOICE và HMDC đã quy tụ được một diễn đàn rộng rãi với sự tham dự - tham luận của nhiều nhân vật quốc tế.
Qua hội nghị, mối liên kết giữa nhóm VOICE và nhóm HMDC củng cố chặt chẽ. (Trong lời chào mừng thân hữu đế dự chung vui ở "tổng đàn" của VOICE ở Manila, ông Đoàn Viết Hoạt và Trịnh Hội đã chia sẻ những khóa học về Xã hội Dân sự cho hàng chục thành viên trẻ trong và ngoài nước. Riêng ông Hoạt cho biết tổ chức Họp Mặt Dân Chủ (HMDC) sau nhiều năm hoạt động ở hải ngoại nay đã quy tụ được gần trăm thành viên dân chủ.
Tuy nhiên, ( tuy khá bất ngờ), qua hội nghị, việc hình thành để tạo sự liên kết với nhóm Xã Hội Dân sự Philippines là điều mới mẻ.Điển hình cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Roilo Golez đã cùng với Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích cùng ký kết trong Bản Tuyên bố chung với tư cách là đồng tổ chức để "thiết lập một Nhóm Công tác Xã hội dân sự" (điểm 5 trong Tuyên bố chung).
Bốn nhân vật ghi sẵn tên ký trong bản Tuyên bố là Tiến sĩ Celia B. Lamkin (US Pinoys for Good Governace); Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích (Họp Mặt Dân Chủ Vietnam Democratic Assembly); Cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Roilo Golez (DI KA Pasisiil Movement - Pinoy Patriots United) và Ls Trịnh Hội (VOICE).
Trên bàn chủ tọa, những phút cuối cùng, chỉ có hai ông Bích và Golez lần lượt ký vào bản Tuyên bố chung, ngoài ra không thấy vị diễn giả nào khác ký.
Điểm khá ấn tượng trong thảo luận vào giờ cuối của hội nghị là vấn đề nêu lên sự thay đổi danh xưng vùng biển rộng 3.500.000 km2 (1.400.000 sq mi) thường được dùng bấy lâu nay trong các hội nghị và trong các văn kiện quốc tế là: "biển Đông"; "biển Đông Nam Á"; "biển Việt Nam-Trung Quốc"; "biển South China Sea"; "biển Tây Philippines". Bản Tuyên bố chung đề nghị được gọi thống nhất là khu vực "biển Đông Nam Á" (Southeast Asia Sea). Qua sự thăm dò, các vị diễn giả Pháp, Úc, Nhật, Phi, Hoa Kỳ cho biết, họ ghi nhận cao và sẽ thảo luận về ý kiến danh xưng khu vực biển "Đông Nam Á".
Tạm kết
Trong sinh hoạt chính trị của tập thể người Việt hải ngoại trước đây, cao trào đòi hỏi Đa nguyên Đa đảng cho Việt Nam dâng lên mạnh mẽ, nhưng dạo này, cao trào đa nguyên đa đảng dường như đã "lặng" xuống nhường chỗ cho Xã hội Dân sự. Theo dõi tình hình Việt Nam, đã có một vài Ủy viên Bộ chính trị đảng CSVN lên tiếng chắc nịch sinh hoạt chính trị ở VN hiện thời không có chuyện đa nguyên đa đảng, nhưng thực tế, nhiều tiếng nói phản biện trong nước nổi cộm lên dù nhà cầm quyền ra tay trấn áp.
Để bù lắp vào tư duy thời sự chính trị , phong trào "Xã hội Dân sự" hải ngoại và quốc nội trở thành điểm tụ của các nhân vật bất đồng chính kiến. Trong nước đã có độ hơn hai chục tổ chức Xã hội Dân sự; ngoài nước khá hiếm hoi. Qua hội nghị Manila, tiếng nói của VOICE và nhóm Họp Mặt Dân Chủ hy vọng sẽ được góp mặt, góp tiếng trên bàn cờ tranh chấp chủ quyền biển đảo biển Đông mà bản Tuyên cáo đề nghị là biển "Đông Nam Á".
Tháng 8 năm 12014, báo Văn Hóa đã đưa tin về danh xưng vùng biển Đông đã được gọi là "Biển Việt Nam-Trung Quốc" qua bản thông cáo ký kết giữa ông Lê Hồng Anh và ông Lưu Vân Sơn dưới sự chứng kiến của Chủ tịch Tập Cận Bình tại Bắc Kinh ngày 27 tháng 8, 2014.
Nhân chuyến ghé thăm Ấn Độ hôm 03/03/2015, Đô đốc Mỹ Harry Harris Jr, Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương Mỹ trong một lời nhắn gởi trực tiếp đến Ấn Độ xác định rằng Biển Đông là vùng biển quốc tế chứ không phải là lãnh hải của riêng nước nào : « Ấn Độ được quyền hoạt động tự do ở bất cứ nơi nào mà mình muốn. Nếu nơi đó là Biển Đông thì cứ việc đến hoạt động ở đó. »
Nhận định của giới quan sát chính trị cho rằng, sự hình thành và hoạt động các tồ chức Xã hội Dân sự hy vọng sẽ là một sinh lộ mới, một sinh khí mới "phù hợp hơn" với tiến trình dân chủ hóa VN; "hội nhập hơn" với tiếng nói của xã hội Việt Nam đang dâng lên mạnh mẽ, biến đổi khôn lường, và, có thể, ít bị "trấn áp" hơn./
Lý Kiến Trúc / www.nhatbaovanhoa.com
tường trình từ Manila, 27 March, 2015
XEM THÊM:
- Tham luận của các diễn giả.
- Phỏng vấn Gs Nguyễn Ngọc Bích.
- Phỏng vấn Ls Trịnh Hội.
- Phỏng vấn Thạc sĩ Hoàng Việt.
- Phỏng vấn cựu Cố Vấn Roilo Golez.
HÌNH ẢNH HỘI NGHỊ:
Luật sư Trịnh Hội, Giám đốc điều hành VOICE chào mừng quan khách khai mạc hội nghị tại Manila.
Ông Jeremy Barns, điều hành phần tham luận đầu tiên của các diễn giả trên bàn chủ tọa (từ trái): cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Thượng nghị sĩ Roilo Golez; Tiến sĩ Jay Batongbacal; Tiến sĩ Celia B. Lamkin. Người ngồi phía dưới đang ghi nhận là Tiến sĩ Carlyle A. Thayer.
Cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Thượng nghị sĩ Roilo Golez.
Tiến sĩ Jay Batongbacal
Tiến sĩ Jay Batongbacal thuyết trình về đường lưỡi bò 9 đoạn tự vẽ của trung Quốc.
Tiến sĩ Celia B. Lamkin
Ông Đặng Đình Khiết (góc trái), diều hợp phần tham luận thứ hai. TS Carl Thayer đang nêu vấn đề biển Đông với ba diễn giả trên bàn chủ tọa (từ trái): Gs Nguyễn Ngọc Bích; Thạc sĩ Hoàng Việt; Tiến sĩ Trần Huy Bích.
Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích đọc tham luận. Ngồi phía dưới là Phó Đề đốc Hải quân Nhật bản Ota Fumino và Tiến sĩ Carl Thayer.
Thạc sĩ Hoàng Việt đọc tham luận.
Tiến sĩ Trần Huy Bích thuyết minh về tấm bản đồ cổ biển Đông ông đã sưu tập được từ thư viện UCLA.
Ông Trịnh Trung và tài liệu của cụ Nguyễn Đình Đầu gởi từ VN qua tham dự hội nghị.
Giáo sư Đoàn Viết Hoạt điều hợp phần tham luận thứ ba.
Từ trái: Tiến sĩ Francois-Xavier Bonnet; Tiến sĩ Sophie Boisseau du Rocher; cựu Phó Đề đốc Ota Fumino; Tiến sĩ Carlyle A. Thayer.
Tiến sĩ Francois-Xavier Bonnet đọc tham luận.
Tiến sĩ Sophie Boisseau du Rocher đọc tham luận.
Cựu phó Đề Đốc Ota Fumino đọc tham luận.
Tiến sĩ Carlyle A. Thayer cẩn thận ghi chép những ý kiến trước khi đọc tham luận.
Bức hình kỷ niệm trong giờ giải lao. Từ trái: Ts Batongbacal, Thượng nghị sĩ Roloi Golez, Gs Nguyễn Ngọc Bích, Tiến sĩ Celia B. Lamkin, Giám đốc Viện bảo tàng Quốc gia Phiippines Jeremy Barns và Luật sư Trịnh Hội.
Ông Nguyễn Công Bằng, Chủ tịch Vì Dân Foundation đến tham dự hội nghị với tư cách quan sát viên và Ts Carl Thayer.
Tiến sĩ Carlyle A. Thayer và nhà báo Nguyễn Văn Khanh Giám đốc RFA Tiếng Việt.
Tiến sĩ Carlyle A. Thayer và nhà báo Lý Kiến Trúc Chủ nhiệm báo Văn Hóa.
XEM TIẾP SỐ BÁO TỚI CÁC CUỘC PHỎNG VẤN DO VĂN HÓA THỰC HIỆN, NGUYÊN VĂN CÁC BÀI THAM LUẬN, THÔNG CÁO CHUNG.
Nhà báo Lý Kiến Trúc tường trình Hội nghị Biển ở Manila:
"Tố cáo Trung Quốc xâm chiếm biển đảo Đông Nam Á"
LÝ KIẾN TRÚC
tường trình từ Manila-Philippines
MANILA (VH) - Gần 40 tham dự viên, quan sát viên, các tổ chức Xã hội Dân sự - Dân chủ, và các nhân vật nổi tiếng quốc tế đến tham dự, tham luận, hội thảo ngày "Hội nghị Quốc tế về Tranh chấp biển Đông Nam Á - International Conference on the Southeast Asia Sea Disputes" tại hội trường Ateneo Law School, Makati, thủ đô Manila, Philippines vào ngày 27 tháng 3, 2015.
Các ban tổ chức gồm có:
- US Pinoys for Good Governance (USP4GG);
- DI KA Pasisiil (Pinoy Patriots United);
- Institute for Maritime Affairs & Law of the Sea (UP);
- Họp Mặt Dân Chủ (HMDC);
- VOICE (Vietnamese Overseas Initiative for Conscience Empowerment).
Các diễn giả đến từ các quốc gia hiện diện:
- Cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Roilo Golez (Philippines);
- Tiến sĩ Carlyle A. Thayer (Australia);
- Tiến sĩ Celia Belocora-Lamkin (USA);
- Tiến sĩ Sophie Boisse au du Rocher (France);
- Học giả Francois-Xavier Bonnet (France);
- Tiến sĩ Jay L. Batongbacal (Philippines);
- Phó Đề đốc Nhật bản Ota Fumio (Japan);
- Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích (W.DC. Vietnam Oversea);
- Tiến sĩ Trần Huy Bích (UCLA-Vietnam Oversea);
- Thạc sĩ Hoàng Việt (ViệtNam);
- Học giả Nguyễn Đình Đầu (Việtnam).
Ngoài các diễn giả ở các quốc gia đến với tư cách cá nhân, hầu như các tham dự viên đều là thành viên của tổ chức VOICE (Ls Trịnh Hội), tổ chức Họp Mặt Dân Chủ (Gs Đoàn Viết Hoạt). Không thấy có tham dự viên người Phi Luật Tân. Các cơ quan truyền thông báo chí có đài truyền hình số 5 - Philippines, Pacific News, đài RFA và báo Văn Hóa Online.
Diễn giả
Đúng 9 giờ sáng, Luật sư Trịnh Hội, Giám đốc điều hành VOICE, đồng tổ chức hội nghị ngỏ lời chào mừng quan khách, tuyên bố khai mạc, và giới thiệu người điều hợp chương trình hội nghị - hội thảo đầu tiên là ông Jeremy Barns, Giám đốc National Museum of the Philippines.
Ông Jeremy Barns giới thiệu chương trình thứ nhất (a) gồm có: vị diễn giả đầu tiên là cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines, cựu Thượng nghị sĩ Roilo Golez (1a. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn giả thứ hai là Tiến sĩ Celia B. Lamkin, thuộc US Pinoys for Good Governance, Marianas Chapter (CNMI and Guam) (2a. Xem toàn văn tham luận đính kèm), Diễn gỉa thứ ba là Tiến sĩ Jay Batongbacal thuộc Viện Hàng hải, Giáo sư về Luật biển Đại học Philippines. Sau ba bài thuyết trình là phần thảo luận dành cho các tham dự viên đặt câu hỏi.
Người điều hợp chương trình thứ hai (b) là ông Đặng Đình Khiết, thành viên tổ chức Họp Mặt Dân Chủ. Ông Khiết mời Diễn giả đầu tiên là Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích, Chủ tịch Nghị hội toàn quốc Việt - Mỹ (1b. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn gỉa thứ hai là Thạc sĩ Hoàng Việt, Đại học Luật khoa Sàigon-Việt Nam (2b. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn giả thứ ba là Tiến sĩ Trần Huy Bích, Thư viện Đại học UCLA (3b. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn giả thứ tư là Học giả Nguyễn Đình Đầu, nhà nghiên cứu Biển độc lập Việt Nam(Vì tuổi cao, ông Đầu không qua Manila chỉ gởi slide show thuyết minh một số hình ảnh, tư liệu biển Đông; Slide Show này giao cho ông Đoàn Viết Hoạt, không phổ biến). Sau ba bài thuyết trình là phần thảo luận dành cho các tham dự viên đặt câu hỏi.
Người điều hợp chương trình thứ ba (c) là Giáo sư Đoàn Viết Hoạt, Chủ tịch Viện Quốc tế-ViệtNam. Ông Hoạt mời vị Diễn giả đầu tiên là Tiến sĩ Carlyle A. Thayer, Viện Đại học New South Wales đến từ Úc châu (1c. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn giả thứ hai là Tiến sĩ Sophie Boisseau du Rocher đến từ Pháp quốc (2c. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn giả thứ ba là Tiến sĩ Ota Fumio, nguyên Phó Đề đốc Hải quân Nhật đến từ Nhật bản (3c. Xem toàn văn tham luận đính kèm); Diễn giả thứ tư là Tiến sĩ Francois-Xavier Bonnet đến từ Pháp quốc. Sau bốn bài thuyết trình là phần thảo luận dành cho các tham dự viên đặt câu hỏi.
Bước qua phần thứ tư của chương trình là phần hội thảo thông qua "Bản Tuyên bố chung và thành lập nhóm Công tác Xã hội Dân sự - Adoption of Joint Statement and Establishment of Joint Civil Society Working". Bản Tuyên bố chung đã được ban tổ chức đánh máy sẵn, in ra phát cho các diễn giả và các tham dự viên. Cuộc thảo luận diễn ra có phần sôi nổi do sự đóng góp tích cực của các thành viên Họp Mặt Dân Chủ (HMDC) vàVOICE.
Vai trò Xã hội Dân sự trong việc tranh chấp biển Đông
Phần thứ tư của ngày "Hội nghị Quốc tế về Tranh chấp biển Đông Nam Á - International Conference on the Southeast Asia Sea Disputes" là phần kết thúc quan trọng của hội nghị. Phần này, ban tổ chức đưa ra một bản"Tuyên bố chung" (đã đánh máy sẵn). Nội dung Tuyên bố chung chia làm hai phần: phần đầu đánh giá tầm quan trọng của "Biển Đông" đối với Việt Nam và "Biển Tây - West Philippine Sea" đối với Philippines, trong việc duy trì hòa bình, an ninh và phát triển trong khu vực. Tuyên bố chung khẳng định đường lưỡi bò 9 đoạn do Trung Hoa tự vẽ không có giá trị pháp lý. Nhấn mạnh vai trò của các nhóm Xã hội Dân sự Việt - Phi phải được tham gia vào các cuộc thảo luận tranh chấp. Vì vậy:
Phần hai của bản Tuyên bố chung đề xuất 5 điểm. (1d. Xem toàn văn bản Tuyên bố chung đính kèm). Hội nghị đưa ý kiến đổi tên vùng biển đang tranh chấp thành biển " Đông Nam Á"; ủng hội một Ủy ban Quốc tế độc lập giải quyết các tranh chấp; phản đối những hành vi xâm chiếm, xây dựng quy mô biển đảo của Trung Quốc ở khu vực biển đảo Trường Sa, tố cáo Trung Quốc đã trắng trợn vi phạm Luật biển quốc tế (UNCLOS).
Trong phần thảo luận, một tham dự viên là ông Lâm Đăng Châu (thành viên nhóm HMDC) mạnh mẽ phát biểu ủng hộ 5 điểm trong Bản Tuyên bố chung. Phát biểu của ông Châu được đa số vỗ tay đồng tình. Ông Châu đề nghị Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích với vai trò là người điều hợp tuyên đọc Bản Tuyên bố trước các diễn giả, trước sự chứng kiến của mọi người tham dự và thay mặt mọi người ký vào bản Tuyên bố chung. Mọi người vỗ tay đồng tình. Tuy nhiên, một số diễn giả tỏ ra hơi "ngỡ ngàng" trước sự "đột biến" của phần thứ tư cũng là phần cuối cùng của ngày hội nghị diễn ra từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều.
Kết quả của "Hội nghị Quốc tế về Tranh chấp biển Đông Nam Á - International Conference on the Southeast Asia Sea Disputes" là một điểm son mang lại cho ban tổ chức Phi-Việt, đặc biệt hai ban đồng tổ chức là VOICE và HMDC đã quy tụ được một diễn đàn rộng rãi với sự tham dự - tham luận của nhiều nhân vật quốc tế.
Qua hội nghị, mối liên kết giữa nhóm VOICE và nhóm HMDC củng cố chặt chẽ. (Trong lời chào mừng thân hữu đế dự chung vui ở "tổng đàn" của VOICE ở Manila, ông Đoàn Viết Hoạt và Trịnh Hội đã chia sẻ những khóa học về Xã hội Dân sự cho hàng chục thành viên trẻ trong và ngoài nước. Riêng ông Hoạt cho biết tổ chức Họp Mặt Dân Chủ (HMDC) sau nhiều năm hoạt động ở hải ngoại nay đã quy tụ được gần trăm thành viên dân chủ.
Tuy nhiên, ( tuy khá bất ngờ), qua hội nghị, việc hình thành để tạo sự liên kết với nhóm Xã Hội Dân sự Philippines là điều mới mẻ.Điển hình cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Roilo Golez đã cùng với Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích cùng ký kết trong Bản Tuyên bố chung với tư cách là đồng tổ chức để "thiết lập một Nhóm Công tác Xã hội dân sự" (điểm 5 trong Tuyên bố chung).
Bốn nhân vật ghi sẵn tên ký trong bản Tuyên bố là Tiến sĩ Celia B. Lamkin (US Pinoys for Good Governace); Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích (Họp Mặt Dân Chủ Vietnam Democratic Assembly); Cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Roilo Golez (DI KA Pasisiil Movement - Pinoy Patriots United) và Ls Trịnh Hội (VOICE).
Trên bàn chủ tọa, những phút cuối cùng, chỉ có hai ông Bích và Golez lần lượt ký vào bản Tuyên bố chung, ngoài ra không thấy vị diễn giả nào khác ký.
Điểm khá ấn tượng trong thảo luận vào giờ cuối của hội nghị là vấn đề nêu lên sự thay đổi danh xưng vùng biển rộng 3.500.000 km2 (1.400.000 sq mi) thường được dùng bấy lâu nay trong các hội nghị và trong các văn kiện quốc tế là: "biển Đông"; "biển Đông Nam Á"; "biển Việt Nam-Trung Quốc"; "biển South China Sea"; "biển Tây Philippines". Bản Tuyên bố chung đề nghị được gọi thống nhất là khu vực "biển Đông Nam Á" (Southeast Asia Sea). Qua sự thăm dò, các vị diễn giả Pháp, Úc, Nhật, Phi, Hoa Kỳ cho biết, họ ghi nhận cao và sẽ thảo luận về ý kiến danh xưng khu vực biển "Đông Nam Á".
Tạm kết
Trong sinh hoạt chính trị của tập thể người Việt hải ngoại trước đây, cao trào đòi hỏi Đa nguyên Đa đảng cho Việt Nam dâng lên mạnh mẽ, nhưng dạo này, cao trào đa nguyên đa đảng dường như đã "lặng" xuống nhường chỗ cho Xã hội Dân sự. Theo dõi tình hình Việt Nam, đã có một vài Ủy viên Bộ chính trị đảng CSVN lên tiếng chắc nịch sinh hoạt chính trị ở VN hiện thời không có chuyện đa nguyên đa đảng, nhưng thực tế, nhiều tiếng nói phản biện trong nước nổi cộm lên dù nhà cầm quyền ra tay trấn áp.
Để bù lắp vào tư duy thời sự chính trị , phong trào "Xã hội Dân sự" hải ngoại và quốc nội trở thành điểm tụ của các nhân vật bất đồng chính kiến. Trong nước đã có độ hơn hai chục tổ chức Xã hội Dân sự; ngoài nước khá hiếm hoi. Qua hội nghị Manila, tiếng nói của VOICE và nhóm Họp Mặt Dân Chủ hy vọng sẽ được góp mặt, góp tiếng trên bàn cờ tranh chấp chủ quyền biển đảo biển Đông mà bản Tuyên cáo đề nghị là biển "Đông Nam Á".
Tháng 8 năm 12014, báo Văn Hóa đã đưa tin về danh xưng vùng biển Đông đã được gọi là "Biển Việt Nam-Trung Quốc" qua bản thông cáo ký kết giữa ông Lê Hồng Anh và ông Lưu Vân Sơn dưới sự chứng kiến của Chủ tịch Tập Cận Bình tại Bắc Kinh ngày 27 tháng 8, 2014.
Nhân chuyến ghé thăm Ấn Độ hôm 03/03/2015, Đô đốc Mỹ Harry Harris Jr, Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương Mỹ trong một lời nhắn gởi trực tiếp đến Ấn Độ xác định rằng Biển Đông là vùng biển quốc tế chứ không phải là lãnh hải của riêng nước nào : « Ấn Độ được quyền hoạt động tự do ở bất cứ nơi nào mà mình muốn. Nếu nơi đó là Biển Đông thì cứ việc đến hoạt động ở đó. »
Nhận định của giới quan sát chính trị cho rằng, sự hình thành và hoạt động các tồ chức Xã hội Dân sự hy vọng sẽ là một sinh lộ mới, một sinh khí mới "phù hợp hơn" với tiến trình dân chủ hóa VN; "hội nhập hơn" với tiếng nói của xã hội Việt Nam đang dâng lên mạnh mẽ, biến đổi khôn lường, và, có thể, ít bị "trấn áp" hơn./
Lý Kiến Trúc / www.nhatbaovanhoa.com
tường trình từ Manila, 27 March, 2015
XEM THÊM:
- Tham luận của các diễn giả.
- Phỏng vấn Gs Nguyễn Ngọc Bích.
- Phỏng vấn Ls Trịnh Hội.
- Phỏng vấn Thạc sĩ Hoàng Việt.
- Phỏng vấn cựu Cố Vấn Roilo Golez.
HÌNH ẢNH HỘI NGHỊ:
Luật sư Trịnh Hội, Giám đốc điều hành VOICE chào mừng quan khách khai mạc hội nghị tại Manila.
Ông Jeremy Barns, điều hành phần tham luận đầu tiên của các diễn giả trên bàn chủ tọa (từ trái): cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Thượng nghị sĩ Roilo Golez; Tiến sĩ Jay Batongbacal; Tiến sĩ Celia B. Lamkin. Người ngồi phía dưới đang ghi nhận là Tiến sĩ Carlyle A. Thayer.
Cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Thượng nghị sĩ Roilo Golez.
Tiến sĩ Jay Batongbacal
Tiến sĩ Jay Batongbacal thuyết trình về đường lưỡi bò 9 đoạn tự vẽ của trung Quốc.
Tiến sĩ Celia B. Lamkin
Ông Đặng Đình Khiết (góc trái), diều hợp phần tham luận thứ hai. TS Carl Thayer đang nêu vấn đề biển Đông với ba diễn giả trên bàn chủ tọa (từ trái): Gs Nguyễn Ngọc Bích; Thạc sĩ Hoàng Việt; Tiến sĩ Trần Huy Bích.
Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích đọc tham luận. Ngồi phía dưới là Phó Đề đốc Hải quân Nhật bản Ota Fumino và Tiến sĩ Carl Thayer.
Thạc sĩ Hoàng Việt đọc tham luận.
Tiến sĩ Trần Huy Bích thuyết minh về tấm bản đồ cổ biển Đông ông đã sưu tập được từ thư viện UCLA.
Ông Trịnh Trung và tài liệu của cụ Nguyễn Đình Đầu gởi từ VN qua tham dự hội nghị.
Giáo sư Đoàn Viết Hoạt điều hợp phần tham luận thứ ba.
Từ trái: Tiến sĩ Francois-Xavier Bonnet; Tiến sĩ Sophie Boisseau du Rocher; cựu Phó Đề đốc Ota Fumino; Tiến sĩ Carlyle A. Thayer.
Tiến sĩ Francois-Xavier Bonnet đọc tham luận.
Tiến sĩ Sophie Boisseau du Rocher đọc tham luận.
Cựu phó Đề Đốc Ota Fumino đọc tham luận.
Tiến sĩ Carlyle A. Thayer cẩn thận ghi chép những ý kiến trước khi đọc tham luận.
Bức hình kỷ niệm trong giờ giải lao. Từ trái: Ts Batongbacal, Thượng nghị sĩ Roloi Golez, Gs Nguyễn Ngọc Bích, Tiến sĩ Celia B. Lamkin, Giám đốc Viện bảo tàng Quốc gia Phiippines Jeremy Barns và Luật sư Trịnh Hội.
Ông Nguyễn Công Bằng, Chủ tịch Vì Dân Foundation đến tham dự hội nghị với tư cách quan sát viên và Ts Carl Thayer.
Tiến sĩ Carlyle A. Thayer và nhà báo Nguyễn Văn Khanh Giám đốc RFA Tiếng Việt.
Tiến sĩ Carlyle A. Thayer và nhà báo Lý Kiến Trúc Chủ nhiệm báo Văn Hóa.
XEM TIẾP SỐ BÁO TỚI CÁC CUỘC PHỎNG VẤN DO VĂN HÓA THỰC HIỆN, NGUYÊN VĂN CÁC BÀI THAM LUẬN, THÔNG CÁO CHUNG.
