Nanh vuốt Bắc Kinh: "Vành đai tơ lụa sẽ siết cổ hầu bao hàng tỷ người tiêu thụ bình dân; Biển Đông: "Kiểm soát mập mờ"

VĂN HÓA ONLINE - TIN NÓNG  THỨ  TƯ  17  MAY  2017

Nanh vuốt Bắc Kinh: "Vành đai tơ lụa sẽ siết cổ hầu bao hàng tỷ người tiêu thụ bình dân; Biển Đông: "Kiểm soát mập mờ"

​Vì sao 6 nước châu Âu từ chối ký kết ở Bắc Kinh?

Thông cáo chung Việt - Trung về biển nam Trung Hoa / biển Đông có gì mới?

Toàn cầu hóa ‘‘kiểu Trung Quốc’’ đe dọa nước yếu

Ý đồ "thôn tính" cảng Piraeus, Hy Lạp đã có từ lâu. Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường chỉ vào cảng Piraeus trên bản đồ, ảnh: The Guardian.

Bản đồ Con Đường Tơ Lụa thời cổ đại nối liền Âu-ÁẢnh : Wikipedia

Thứ Hai, 15/05/2017, báo Pháp nhất loạt nói về tân tổng thống Macron, người vừa nhậm chức hôm trước. Libération : « Hãy cố lên ». Les Echos : « Vào cuộc ». Báo Le Figaro nói đến « Những thách thức lớn ». Về thời sự quốc tế, Le Monde chú ý đến thượng đỉnh « Con Đường Tơ Lụa Mới » tại Bắc Kinh, diễn ra trong hai ngày, 14 và 15/05, với bài phân tích : « Một cuộc toàn cầu hóa ‘‘kiểu Trung Quốc’’'».

Le Monde ghi nhận một thực tế rất mới là, kể từ một năm nay, cứ mỗi tuần lại có một đoàn tàu chở hàng từ Trung Quốc vượt qua hơn 10.000 km, tới khoảng 15 thành phố Châu Âu, từ Lyon, đến Luân Đôn, Madrid, Duisburg (Đức)… Việc hàng hóa lưu chuyển bằng đường sắt từ Đông qua Tây, và ngược lại, là một trụ cột trong dự án Con Đường Tơ Lụa Mới của Bắc Kinh, còn gọi là dự án « Một vành đai, một con đường », khởi sự từ năm 2013, có tham vọng bao trùm hơn 60 quốc gia, với hai phần ba dân số và gần một nửa GDP toàn cầu.

Phải chăng đây là dấu hiệu cho thấy một « thời kỳ vàng son » cho thương mại song phương châu Âu – Trung Quốc đang đến ?

« Hoàn toàn không có gì chắc chắn » ! Bên cạnh một loạt các cản trở hiện tại, như hàng rào thuế quan còn tồn tại ở nhiều nơi, tuyến đường sắt hiện chưa được nối liền hoàn toàn, an ninh tại nhiều khu vực bất ổn suốt dọc tuyến đường sắt…, Le Monde nhấn mạnh đến « tính chất nguy hiểm của dự án đối với các nước dễ tổn thương nhất ».

Đầu tư rất khó hoàn vốn

Hồi tháng 1/2017, công ty thẩm định tài chính Ficht cho rằng các nước nghèo rất ít có khả năng hoàn trả các khoản tín dụng khổng lồ, để xây dựng các cơ sở hạ tầng, vay từ Trung Quốc. Cụ thể như, dự án đường sắt cao tốc qua Lào, có trị giá ước tính 7 tỉ đô la, tương đương một nửa GDP quốc gia nghèo nhất hành tinh này. Theo chuyên gia văn phòng tư vấn Gavekal Dragonomics, một số quan chức Trung Quốc thừa nhận rằng sẽ phải chấp nhận mất đến 80% số vốn đầu tư vào Pakistan chẳng hạn.

Dự án cơ sở hạ tầng khổng lồ của Trung Quốc, về mặt hình thức, có vẻ rất hấp dẫn. Khoảng 140 thỏa thuận về giao thông các loại đã được Trung Quốc ký kết với các đối tác, riêng tại khu vực Trung Á. Thế nhưng theo chuyên gia François Godement của một viện tư vấn hàng đầu của châu Âu (European Council on Foreign Relations), cách làm ăn của Trung Quốc rõ ràng mang tính manh mún, bởi các thỏa thuận song phương như vậy hoàn toàn không thể thay thế cho một thỏa thuận thương mại toàn thể.

Theo chuyên gia nói trên, phần lớn các dự án bắt nguồn từ mục tiêu « địa chính trị » hơn là « thuần túy thương mại ». Rất nhiều quốc gia ký kết hợp đồng với Trung Quốc ở trong trạng thái rất mong manh về tài chính, bất ổn về an ninh và nạn tham nhũng đè nặng.

Chủ yếu để giải quyết hàng dư thừa

Phân tích của Le Monde nhấn mạnh đến động lực ẩn đằng sau quyết tâm mở ra dự án « toàn cầu hóa theo kiểu Trung Quốc » này, trước hết là để Bắc Kinh xuất khẩu khối lượng lớn hàng hóa công nghiệp đang dư thừa trong nước, sau nhiều thập niên tăng trưởng quá nóng. Bao nhiêu thép, xi măng, máy móc không có người tiêu thụ tại Trung Quốc cần đến các thị trường mới.

Theo Ngân hàng Phát Triển Châu Âu, từ nay đến 2030, nhu cầu xây dựng cơ sở hạ tầng riêng tại châu Á ước tính là 26.000 tỉ đô la. Với lý do này, nhiều người hy vọng, nếu được quản lý tốt dự án Một Vành Đai Một Con Đường có thể thúc đẩy nhiều khu vực kinh tế « chậm phát triển nhất ». Nhưng nhiều thực tế như đã dẫn ở trên cho thấy trong hiện tại, dự án khổng lồ của Trung Quốc rõ ràng là một mối nguy với nhiều nước nghèo.

Cũng về chủ đề này, báo La Croix dẫn nhận định của đại sứ Liên Hiệp Châu Âu tại Trung Quốc, ông Hans Dietmar Schweisgut, lưu ý : để khẳng định thiện chí thúc đẩy tự do thương mại của mình, trước hết Trung Quốc nên thực hiện, ngay tại nước mình, những điều mà Bắc Kinh thường « rao giảng » trên trường quốc tế, cụ thể là không ngăn cản hàng hóa của châu Âu vào Trung Quốc./ (RFI Trọng Thành 15-05-2017)

​Vì sao 6 nước châu Âu từ chối ký kết ở Bắc Kinh?

16/05/2017

TTO - Bản Thông cáo chung sau Hội nghị bàn tròn các nhà lãnh đạo của Diễn đàn cấp cao hợp tác quốc tế “Vành đai và Con đường” đã không có chữ ký của sáu nước châu Âu.

Nữ bộ trưởng Brigitte Zypries (giữa) trên đường đến Trung tâm Hội nghị Quốc tế Hồ Nhạn Thê ở Bắc Kinh ngày 15-5 - Ảnh: Reuters

Một nguồn tin ngoại giao (giấu tên) tiết lộ với hãng tin AFP rằng có 6 nước châu Âu gồm: Đức, Pháp, Anh, Hy Lạp, Bồ Đào Nha và Estonia từ chối ký kết vào bản thông cáo chung công bố ngày 15-5 khi Hội nghị bàn tròn kết thúc.

Các nước châu Âu từ chối đặt bút ký do văn bản này không quan tâm đúng mức đến "các chuẩn mực về môi trường, về các tiêu chuẩn xã hội, không bảo đảm tính minh bạch mỗi khi các cơ quan nhà nước gọi thầu". 

Đây là những chuẩn mực mà Liên minh châu Âu (EU) luôn đòi hỏi trong hợp tác với Trung Quốc trong thời gian qua và do Trung Quốc không thực sự mở cửa thị trường nội địa của mình.

Sự phản ứng trên được cho là bắt nguồn từ bộ trưởng kinh tế và năng lượng của Đức, bà Brigitte Zypries.

Theo Reuters, trong cuộc họp báo tại Bắc Kinh ngày 14-5, bộ trưởng Zypries đã cảnh báo sẽ không ký vào văn bản được thông qua trong phiên họp cuối của ngày 15-5 nếu như trong văn bản không có những cam kết về tự do thương mại và cạnh tranh công bằng.

Bà bộ trưởng lên tiếng bảo vệ cho quyền lợi của doanh nghiệp nước mình: “Đức muốn tham gia vào sáng kiến này. Nhưng việc gọi thầu phải được mở cho mọi người. Có như thế thì các công ty Đức mới có thể tham gia được. Chúng tôi muốn các doanh nghiệp của Đức cũng được phép hoạt động tại Trung Quốc như cách các doanh nghiệp Trung Quốc đang hoạt động tại Đức”.

TÚ ANH

++++++++++++++++++++++++++++++++

Bắc Kinh: Thông cáo chung Việt - Trung về biển nam Trung Hoa / biển Đông có gì mới?

TQ và VN nhất trí kiểm soát bất đồng ở Biển Đông

Bản quyền hình ảnh Lintao Zhang/Getty Images Image caption Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Chủ tịch Việt Nam Trần Đại Quang duyệt đội nữ quân danh dự hôm 11/5/17 tại Bắc Kinh.

Việt Nam và Trung Quốc nhất trí "kiểm soát tốt bất đồng trên biển, không có hành động làm phức tạp, mở rộng tranh chấp, giữ gìn hòa bình, ổn định ở Biển Đông", theo nội dung thông cáo chung Việt-Trung nhân chuyến thăm Trung Quốc của Chủ tịch Việt Nam Trần Đại Quang.

Kể từ khi Phillipines, dưới quyền Tổng thống Rodrigo Duterte, giảm bớt đối đầu với Trung Quốc về tranh chấp Biển Đông, Việt Nam là quốc gia Đông Nam Á có nhiều bất đồng nhất với Trung Quốc về vấn đề này, hãng tin Reuters bình luận.

Sau những cuộc họp mà phía Trung Quốc nói là "tích cực" giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Chủ tịch Trần Đại Quang, thông cáo chung nhấn mạnh hai bên cần kiểm soát các bất đồng.

Thông cáo chung còn nói hai bên đã "đi sâu trao đổi ý kiến chân thành, thẳng thắn về vấn đề trên biển" và nhất trí sử dụng cơ chế đàm phán hiện hành về biên giới lãnh thổ để "tìm kiếm giải pháp cơ bản và lâu dài mà hai bên đều có thể chấp nhận được".

Đây không phải là lần đầu tiên hai bên dùng những ngôn từ này.

Gần đây nhất, trong chuyến thăm của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tới Trung Quốc hồi tháng Giêng, hai bên cũng ra thông cáo với nội dung tương tự.

Image caption Trung Quốc xây đảo nhân tạo tại Biển Đông

Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền trên 90% vùng Biển Đông giàu trữ lượng dầu khí.

Ngoài Việt Nam, các quốc gia Brunei, Malaysia, Philippines và Đài Loan cũng tuyên bố chủ quyền từng phần ở vùng biển có tuyến đường hàng hải tấp nập với lượng hàng hóa trị giá khoảng 5 ngàn tỷ qua lại mỗi năm.

Năm 2014, quan hệ song phương trở nên vô cùng căng thẳng sau vụ Trung Quốc hạ đặt giàn khoan HD981 vào khu vực biển có tranh chấp, dẫn tới làn sóng biểu tình dữ dội ở nhiều tỉnh thành của Việt Nam.

Hồi năm ngoái, căng thẳng lại gia tăng sau việc Trung Quốc đặt hệ thống phòng thủ tên lửa đất-đối-không và các máy bay chiến đấu tại căn cứ quân sự mà Bắc Kinh đã xây từ lâu trên đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa.

Trong tháng 3/2017, một số hình ảnh chụp Đảo Bắc ở quần đảo Hoàng Sa cho thấy hoạt động xây dựng của Trung Quốc, trong đó có việc dọn mặt bằng và có thể chuẩn bị xây cảng để hỗ trợ cho cái mà nhiều chuyên gia tin rằng sẽ trở thành căn cứ quân sự.

Trung Quốc còn tiến hành bồi đắp đảo và xây dựng các công trình trên một số đảo thuộc Trường Sa, cũng như mở đường bay dân dụng từ đảo Hải Nam ra đảo Phú Lâm, nơi có vài ngàn dân thường sinh sống.

Hà Nội gọi hành động trên là sự vi phạm nghiêm trọng đến chủ quyền của Việt Nam ở quần đảo Hoàng Sa.

Cũng đã có những hình ảnh vệ tinh cho thấy Việt Nam cải tạo Đá Lát ở Quần đảo Trường Sa hồi tháng 12/2016, điều mà Bắc Kinh nhanh chóng lên tiếng phản đối và gọi đây là hành động vi phạm chủ quyền của Trung Quốc.

Thông cáo chung Việt-Trung được đưa ra nhân dịp ông Trần Đại Quang kết thúc chuyến thăm cấp nhà nước đến Trung Quốc và dự Diễn đàn cấp cao hợp tác quốc tế "Một Vành đai, Một Con đường" tại Bắc Kinh.