VĂN HÓA ONLINE - TIN NÓNG 1 A - THỨ SÁU 25 AUGUST 2017
Cát Biển Đông: Những hạt ngọc li ti nguyên thủy vô giá
Lý Kiến Trúc
VĂN HÓA
25/8/2017
BÀI 10
Sự kiện bãi cát Sandy Cay
Bãi cát Sandy Cay, gần đảo Thị Tứ (Pag-asa), trong bản đồ các hoạt động bảo vệ tuần tra hàng hải Mỹ (FONOP), theo trung tâm Center for Science and International Affairs, trường Harvard Kennedy School, bang Massachusetts, Hoa Kỳ. Ảnh chụp màn hình : belfercenter.org (nguồn: RFI)
Số 1: đảo nhân tạo Su Bi Reef hiện là căn cứ quân sự quy mô của Trung Quốc. Số 2: Vị trí đảo Thị Tứ. Vào năm 1970 thời VNCH quản lý, Philippines đã chiếm giữ đảo Song Tử Đông, đảo Thị Tứ, đảo Loại Ta và 4 đảo nữa. Số 3: đảo Song Tử Đông Philippines chiếm của Việt Nam năm 1970. Số 4: đảo Song Tử Tây hiện Việt Nam đang chiếm giữ (trên đảo này có nước ngọt, có dân cư sinh sống, đảo cách Song Tử Đông khoảng 2, 5 hải lý). Số 5; bãi cát Sandy Cay, nguồn tài nguyên vô giá giữa Biển Đông cách đảo Thị Tứ khoảng 2,5 hải lý. Số 6: USS Lassen tuần tra trong vòng 12 hải lý. (chú thích:VH)
Tàu Trung Quốc hút Cát Biển Đông.CSIS
Theo tin quốc tế, Trung Quốc đã chiếm bãi cát Sandy Cay. Chiếm bằng cách nào?
Trung Quốc "chiếm giữ" bằng cách cho tàu cá "cắm chốt" ở đó mà không có quân đổ bộ. Với sự canh phòng của hải cảnh, không tàu nào có thể lai vãng tới. Không có thông tin về tàu của Việt Nam có vào đấy hay không, nhưng ngư dân Philippines đã đến rồi bỏ đi. Vì sao vậy?
Ở bãi Sandy Cay không thể đóng quân thường trú trên đó do điều kiện tiếp vận khó khăn, điều kiện sống khắc nghiệt, cũng không xây lô cốt hay công sự kiên cố để chứa quân vì nó không phải là một vị trí quân sự, và vì nó cần bảo mật! Sandy Cay nổi cộm lên khi chiến hạm Mỹ USS Lassen tuần tra qua vùng này năm 2015, và USS Lassen đã phát hiện ra nhiều vấn đề.
Tàu cá Trung Quốc cắm chốt ở đó để làm gì?
Bãi cát Sandy Cay có diện tích khá lớn tuy chưa có số liệu chính xác, nó nằm sát cạnh đảo san hô Thị Tứ - chỉ cách 4,6km, biển êm có thể bơi qua được (tiếng quốc tế Thitu Reef, tiếng Phi: Pag-asa). Đảo Thị Tứ hiện do quân đội Philippines đồn trú, đảo tương đối lớn khoảng 32 - 37 ha, lớn thứ hai sau đảo Ba Bình, có sân bay dã chiến, có hải cảng, có vài trăm người dân Phi cư ngụ thường trú. Thị Tứ được xem như một đảo hành chánh của Philippines ở Biển Đông.
Philippines cũng cử nhiều đoàn khoa học và quân sự ra quan sát, họ cải tạo nâng cấp Thị Tứ nhiều lần, quan trọng nhất về sân bay cho C-130 Hercules lên xuống tiếp liệu. Một chiếc trực thăng hay chiếc Cessna cất cánh ở Thị Tứ có thể quan sát khắp vùng hàng chục dặm vuông. Thị Tứ khá gần Song Tử Tây của Việt Nam, khoảng 25 hải lý về phía Bắc. Thị Tứ trước đây thuộc quyền quản lý của chính phủ VNCH, lợi dụng chiến trường nam Việt Nam sôi động, vào khoảng năm 1970-1971, Philippines cho quân ra chiếm Thị Tứ.
Rất tiếc, thời ấy VNCH không đưa quân ra chiếm đóng Thị Tứ, hơn nữa, có vẻ như chính quyền thời ấy và trước đó không mấy ai lưu tâm tới biển - đảo ở Biển Đông. Nghĩ mà nể phục Vua Gia Long vị lãnh đạo nhìn xa trông rộng.
Theo tài liệu của wikipedia, vào năm 1963, ba tàu VNCH gồm HQ-404 Hương Giang, HQ-01 Chi Lăng và HQ-09 Kỳ Hoà (dựng bia trên đảo Thị Tứ vào ngày 22 tháng 5). Vào thời kỳ 1970-1971, Philippines cho quân bí mật chiếm đóng một số đảo thuộc quần đảo Trường Sa, trong đó có đảo Thị Tứ, đảo Song Tử Đông, bãi Loại Ta, bãi Cỏ Rong, v,v ...
Lâu nay, Sandy Cay là hàng xóm gần nhất với Thị Tứ nhưng do Philippines không đủ khả năng kiểm soát hay "quên bẵng" việc cắm cờ chủ quyền, vả lại, trong bối cảnh ngấm ngầm tranh đoạt Biển Đông với diện tích quá rộng lớn (3,5 triệu km2), không phải lúc nào cũng có thể bơi thuyền đi cắm cờ được. Có khi quân ta chèo ra cắm ban ngày, ban đêm quân đối thủ bò vào nhổ cờ ta cắm cờ mình. Dạo đó, với khả năng hải quân có hạn, chiếm giữ nuôi quân cách xa lục địa cả ngàn cây số là cả một vấn đề khó khăn huống chi nói đến chuyện bán nước với bán biển.
Tôi chưa nắm rõ chế độ thủy triều ở bãi Sandy Cay nổi hay chìm hay nửa nổi nửa chìm, nó dường như vô chủ thấp thoáng giữa biển khơi, nhưng một cách rõ ràng, cát Sandy là một tài nguyên vô giá đứng về mặt Kinh tế Biển.
Dạo này người ta bắt đầu đề cập đến nguồn lợi tài nguyên ở Biển Đông. Cá, dầu khí, san hô, thực vật biển, du lịch, quảng cáo nhắc đến nhiều, nhưng đánh giá về nguồn lợi kinh tế và lợi ích của Cát Biển Đông thì khan hiếm.
Cát biển có thể là nguồn công nghệ quốc phòng, tựa như trên lục địa có đất hiếm. Ở giữa biển cũng có cát hiếm. Giữa Biển Đông có cát vừa hiếm vừa quan trọng.
Về mặt chiến thuật, Sandy Cay - Thị Tứ có tọa độ11°03′11″N 114°17′5″E, nằm phía nam và cách đảo Song Tử Tây và Đá Nam của Việt Nam khoảng 24 hải lý. Hỏa lực của các bên đan chéo lẫn nhau. Với tốc độ và vũ khí hiện nay, chiến thuyền chiến hạm, tàu đổ bộ có khả năng đổ quân vào đảo chẳng mấy chốc.
Vị trí 7 đảo nhân tạo và đảo Thị Tứ, bãi cát Sandy Cay, bãi Loại Ta. VĂN HÓA MAP
Khu vực biển đảo Song Tử Tây, Song Tử Đông, đá Bắc, đá Nam, bãi Đinh Ba, nếu tách rời nó ra về mạn Bắc quần đảo Trường Sa, nó có vẻ rời rạc về mặt chiến thuật; lại nói thêm về đảo Song Tử Đông, đảo này bị quân Philippines chiếm năm 1970. Trên đảo đã có bia đá chủ quyền của VNCH do Hải quân VNCH dựng từ năm 1956, sau lại để rơi vào tay Philippines. Song Tử Đông chỉ cách Song Tử Tây vài cây số, nó là cái gai nhức mắt đối với Song Tử Tây.
Bia đá chủ quyền trên đảo Song Tử Đông do Hải quân VNCH dựng không biết nay còn không hay đã bị quân Philippines phá hủy. Ảnh tư liệu của VH
Ngược lại từ đảo Thị Tứ trở xuống bãi cát, đảo, đá, rạn san hô quần tụ, một vùng biển đảo phì nhiêu, nhìn thấy yếu tố đó, Trung Quốc cho xây đắp đảo nhân tạo Su Bi ở khu vực này không phải không có lý do.
Su Bi, một đảo nhân tạo quân sự nổi khổng lồ có sân bay phản lực, hải cảng sâu, (khu vực biển vùng này sâu từ 3 - 5 km) Su bi thừa khả năng khống chế khu vực biển đảo chung quanh. Nằm phía Tây Nam Thị Tứ khoảng 12 hải lý, phía Đông của Su Bi có nhiều rạn đá và bãi cát (dường như chưa có ai cắm cờ). Toàn bộ khu vực biển đảo này hầu như còn hoang sơ, chưa có quốc gia nào khai thác nguồn lợi kinh tế biển ở đây, nhưng Trung Quốc đã thấy được và thấy trước, họ thấy cả cát.
Kể ra thiên nhiên khá oái oăm, ban cho Thị Tứ nhiều tiện lợi cần thiết của một hòn đảo lớn, có nước ngọt cho con người sinh sống. So với hàng loạt cụm đảo chung quanh và phía Nam, Thị Tứ là hòn đảo quý, Philippines nhanh chân nhanh tay chiếm ngay dù nó cách Manila hơn cả ngàn cây số.
Việt Nam cũng không vừa, lấy sức người chinh phục - cải tạo thiên nhiên. Nếu có dịp đến đảo Sơn Ca và Nam Yết, sự phồn thịnh của Thị Tứ thua xa. Từ một hòn đảo cát lớn (diện tích gần bằng Thị Tứ), Sơn Ca thưở hoang vu ngập phân chim, nay rợp bóng cây xanh nuôi đầy động vật.
Trung Quốc không lưu tâm mấy tới khả năng phòng thủ và tấn công mấy hòn đảo này, chiến tranh khó xẩy ra, giả như nếu nổ ra trận chiến cục bộ nhỏ, cả hai bên đều chết hết. Trung Quốc lưu tâm đến thứ khác: Cát.
Cát: vấn đề của hôm nay (hậu ASEAN 50 và hậu COC 2017) và bãi Sandy Cay, sẽ là khởi điểm tranh chấp tài nguyên bên cạnh việc tranh chấp dầu khí.
9TH LARGEST. This satellite image shows Sand Cay, the 9th largest island in the Spratlys, as of March 16, 2015. Photo courtesy of CSIS Asia Maritime Transparency Initiative/DigitalGlobe. Rappler.
Theo tin quốc tế, báo Philippines Star dẫn lời thẩm phán Antonio Carpio, phát biểu hôm 19/08/2017, khẳng định là ông tin rằng Bắc Kinh đã « nuốt lời hứa không chiếm thêm » bất cứ địa điểm nào tại Trường Sa, nhiều bằng chứng cho thấy Trung Quốc đã « gần như chiếm lĩnh bãi cát Sandy », cách đảo Thị Tứ khoảng 2,5 hải lý.
Thẩm phán Tòa Án Tối Cao Philippines hối thúc tổng thống Duterte bảo vệ lãnh thổ, theo cam kết « không nhường một tấc đất nào của Philippines cho Trung Quốc », với biện pháp cụ thể là «đưa tàu chiến» đến bãi Sandy, và nếu Hải Quân Trung Quốc tấn công tàu Philippines, Manila có cớ để viện ra Hiệp Ước Phòng Thủ Chung với Mỹ.
Đấy là ngôn ngữ chính trị.
Vào hôm 22/08/2017, dân biểu đối lập Philippines Gary Alejano lại lên tiếng báo động : Trung Quốc đã cho cắm cờ trên một cồn cát gần đảo Loại Ta (Kota Island) do Philippines kiểm soát tại quần đảo Trường Sa. Đối với dân biểu này, đây là một dấu hiệu cho thấy âm mưu lấn chiếm của Bắc Kinh. (theo RFI)
Thật ra gọi là cồn cát Loại Ta không đúng, nó là bãi cát Loại Ta. Một bãi cát khổng lồ.
Một chi tiết khá khôi hài là vào ngày 24/8/2017, Tổng thống Duterte được kênh truyền hình ABS-CBN dẫn lời nói. “Họ chỉ có mặt ở đó chứ họ không đòi sở hữu cái gì cả.”
Đối với Trung Quốc "có mặt" mà không đòi sở hữu cái gì cả kể ra cũng lạ. Tin cho biết tàu Hải cảnh Trung Quốc và cả chục tàu cá đặc công hiện diện ở Sandy Cay nhưng không nói rõ là họ đang "âm mưu" làm chuyện gì hay đang dọa nạt ai, ai đang dời sông lấp biển ở đấy.
Đảo đá Nam ở mạn bắc bãi cát Sandy Cay cách khoảng 20 hải lý. Có 10 người lính hải quân Việt Nam sống và chiến trên đảo quanh năm. Ảnh LKT
Những thủy thủ Việt Nam vũng vẫy giữa Biển Đông. Ảnh trên cho thấy một cồn cát nguyên thủy trắng xóa giữa Biển Đông. Gọi nó là đụn cát hay cồn cát cũng không đúng hẳn, nó có thể là một đảo cát nhỏ. Cát Biển Đông là nguồn tài nguyên hiếm quý vô giá không nơi nào có được, nó có thể chế tạo ra vũ khí bí mật hay sản phẩm quốc phòng trị giá bạc tỉ đô la. Biết đâu chừng. Chỉ có các khoa học gia mới trả lời. Ảnh LKT
Đặc tính Cát Biển Đông
Cát Biển Đông trắng tươi long lanh như hạt bạch ngọc li ti. Gần như không có hạt bụi bậm trần tục nào làm ô nhiễm Cát Biển Đông. Nó là loại cát vô nhiễm, được đẻ từ nước biển, gió, khoáng chất, đá ngầm, san hô, vỏ động vật cứng như mai mu rùa, cua, ốc ..., cách đây hàng triệu năm và liên tục đẻ cát hàng ngày hàng đêm. Nước chảy đá mòn, bão tố Biển Đông từ cấp 10 - 15 bào hàng trăm viên đá mồ côi nổi lên chìm xuống mòn thành cát. Nói chung, với vùng biển rộng mênh mông 3, 5 triệu km2, "đặc sản" là cát.
Hiện vẫn chưa có nhiểu nghiên cứu khoa học nào về lịch sử - nguồn gốc Cát Biển Đông. Trước hết nó có hình dạng, góc cạnh mầu sắc, hàm lượng tố chất và vị mặn của nó ra sao. Từ cát có thể tìm hiểu về cấu tạo địa chất, đá, san hô, từng vùng nước biển sâu, nông, nhiệt độ, độ mặn, môi trường sống, sinh sản của hàng trăm chủng loại thủy sản, thực vật, v,v... ở Biển Đông.
Qua phân tích có thể biết hàm lượng cát. Qua quy trình sử dụng, cát biển sẽ thích hợp và là thành phần sản xuất chủ yếu để tạo ra sản phẩm nào. Với công nghệ chế biến hiện đại, Cát Biển Đông có thể được xếp vào hàng nguyên liệu siêu đẳng mà các khoa học gia hay các nhà sản xuất đang cần đến. Ví dụ như con chip điện tử, ví dụ như loại cát có mầu vàng đục là một trong các thành phần trong sản xuất bê tông xây công trình nhà cửa, đường xá, cát đen dùng để làm gì, ví dụ như cát Cam Ranh khi xưa nổi tiếng là thành phần chủ yếu để sản xuất ra thủy tinh. Tóm lại, chất lượng sản phẩm phần lớn đều do từ gốc nguyên liệu thô tốt hay xấu.
Nghe nói ngày xưa người Nhật chuyên thầu mua cát Cam Ranh, hay gỗ thông, gỗ ngo ở Đà Lạt Lâm Đồng. Nhật khôn như ... toàn lựa thứ tốt nhất mua về. Dân ta hám tiền bán tuốt.
Về phương diện cấu trúc địa chất, bãi cát ở Biển Đông có thể không có chân vững chắc như bãi đá hay bãi san hô, do đó khó có thể bồi đắp thành đảo nhân tạo hay xây dựng cơ sở kiên cố trên đó. Các trận bão kinh khủng ở Biển Đông có khả năng di dời đụn cát này hay đảo cát kia dịch chuyển sang vị trí khác, thay hình đổi dạng, hoặc biến mất hoặc tái tạo xuất hiện.
Năm 2014, bổn báo Văn Hóa có dịp đi thăm căn cứ đảo Len Đao, có 10 người lính hải quân sống và chiến trên hòn đá nhỏ xíu này. Họ kể cho tôi nghe, đóng chốt ở đây lâu năm cứ vào tháng 3 tháng 4 có gió mùa Đông Bắc, bãi cát san hô dịch chuyển về hướng khác của đảo. Khi nước triều lên, ở thời điểm có lúc bãi cát tạo thành hình bản đồ chữ S Việt Nam. Thật là một quang cảnh có một không hai ở Biển Đông.
Ở quần đảo Hoàng Sa nhóm phía Đông, đã có lần bão thổi bay các cơ sở của Trung Quốc xây dựng trên một số bãi cát.
Sự kiện Trung Quốc cho tầu bè đi ngắm nghía. dòm chừng, hay chiếm giữ bãi cát Sandy Cay, cắm cờ trên bãi đảo Loại Ta, chưa hẳn là đi chiếm lĩnh thực thể mà có khi chỉ cần vơ vét Cát Biển Đông. Âu cũng là bài học cảnh giác về kinh tế biển đối với Việt Nam.
Sau ASEAN 50 và hậu COC 2017, thời kỳ của "Mạnh ai nấy chiếm; Hồn ai nấy giữ". Cát Biển Đông là tài sản vô giá của ông Trời ban cho dân nước Việt, Tổ Tiên đã đổ bao nhiêu xương máu ra giữ gìn, nay chỉ trông vào việc nhanh chân nhanh tay mà thôi.
Việt Nam - hàng triệu con dã tràng đang nhọc lòng xe cát Biển Đông.
Cát Cam Ranh
Trước năm 1975, cát ở Cam Ranh nổi tiếng là loại cát mịn, trắng, đẹp. Lấy một vài hạt cát ở các vùng biển khác nhau soi kính hiển vi, ta thấy nó long lanh như viên ngọc, mầu sắc lạ thường, cát Cam Ranh nổi bật hơn cả. Tuy rất nhỏ chỉ từ 0,0625 mm tới 2 mm, cát Cam Ranh có góc cạnh khác so với các ở các vùng biển khác, vì thế, khi ánh sáng mặt trời bình minh - hoàng hôn, bãi cát Cam Ranh phản chiếu những chùm tia sáng lạ lùng.
Người Nhật mua cát Cam Ranh về nước làm kỹ nghệ không phải là chuyện mua bán bình thường, các khoa học gia Nhật đã nghiên cứu rất kỹ về loại cát Cam Ranh trước khi con buôn mua về.
Đặc điểm của cát Cam Ranh do vị trí thiên nhiên vùng đất biển này pha trộn giữa nước biển, núi đá, thời tiết khí hậu, gió bão trải qua hàng triệu năm phong hóa mài dũa sinh ra loại cát quý. Qua lửa tinh luyện từ hạt cát thô chảy ra thành thủy tinh óng ánh như người ta thường ví đẹp như pha lê./ (lkt)
Bãi cát và bờ biển Cam Ranh.
Cát Cam Ranh trắng xóa mịn màng. Ảnh LKT
Cát Cam Ranh chen chúc dưới chân núi đá Cam Ranh. Ảnh LKT
Ngày 22/4/2014, bổn báoVăn Hóa lênh đênh trên ca nô vượt sóng ra chiêm ngưỡng vô số hạt ngọc nguyên thủy tụ lại giữa Biển Đông (góc phải). Rất tiếc vì phải đi theo đoàn, bổn báo không có thể lội vào đảo Cát Biển Đông xin một bụm về Mỹ để "ngắm". Ảnh LKT
Xa xa bên phải là một cồn cát nguyên thủy nổi lên giữa Biển Đông. Ảnh LKT
Cát Biển Đông. Ảnh LKT
