VĂN HÓA ONLINE - ĐIỂM NÓNG A - THỨ TƯ 20 MAR 2019
Cơn khát nước củaVenezuela
18/3/ 2019
Trong cái nóng lên tới 40 độ C và mức độ đói nghèo đã lên cao, người dân nước này chống chọi ra sao trong tình cảnh thiếu thực phẩm, thiếu tiền mặt và không có điện?
Bản quyền hình ảnh Reuters
Người dân Caracas và ở các thành phố khác của Venezuela vốn bị cắt điện liên tiếp trong nhiều ngày đã phải vật lộn tìm kiếm nước sạch.
Nhiều máy bơm chuyên bơm nước tới các gia đình đã không làm việc nữa khi việc cắt điện diễn ra lần đầu tiên vào chiều thứ Năm 7/3/2019, giờ địa phương.
Tại một số khu vực, điện đã có trở lại trong những quãng thời gian ngắn ngủi, và mọi người kịp tích trữ nước vào các xô chậu. Tuy nhiên, tại những nơi khác, nguồn cấp nước vẫn chưa có trong những ngày qua.
Việc cấp nước vẫn tiếp tục phập phù ở nhiều nơi, và thường bị ngắt đột ngột.
Bản quyền hình ảnh EPA
Ở thủ đô Caracas, các gia đình dồn mọi loại chai lọ nhựa họ kiếm được để tới các vòi nước trong một công viên phía đông thành phố để lấy nước.
Những người khác thì tới một ngọn núi ở ngoại vi thành phố để tìm nước. Những hàng dài người xếp rồng rắn chờ tới lượt.
Bản quyền hình ảnh Getty Images
Trong trung tâm thành phố, người dân cố hứng nước ở bất kỳ chỗ nào có thể. Những người khác tìm cách lấy nước từ hệ thống cống của thành phố.
Bản quyền hình ảnh EPA. Bản quyền hình ảnh AFP. Bản quyền hình ảnh Reuters
Chính phủ Venezuela và phe đối lập ở nước này đang đổ lỗi cho nhau về cuộc khủng hoảng điện. Một nhà lập pháp đối lập nói rằng cuộc khủng hoảng này đã khiến ít nhất 24 người thiệt mạng.
Tổng thống Nicolas Maduro ra cáo buộc tuy không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào để chứng minh, rằng đây là kết quả của "các cuộc tấn công mạng và điện từ" nhắm vào mạng lưới điện, điều mà ông nói rằng do Mỹ giật dây, và được thực hiện bằng công nghệ cao cấp của Mỹ.
Hôm thứ Ba 12/3, trưởng công tố nước này, Tarek Saab nói rằng lãnh đạo đối lập Juan Guaidó sẽ bị điều tra về cáo buộc là "một trong các tác giả" của các vụ tấn công này.
Ông Guiadó nói nhiều năm quản lý yếu kém và thiếu công tác duy tu, bảo dưỡng chính là nguyên nhân gây mất điện.
Ông Maduro và ông Mr Guaidó đã trong tình thế đối đầu kể từ khi nhà lãnh đạo đối lập tự tuyên bố mình là tổng thống lâm thời, hôm 23/1, và nói rằng cuộc bầu cử hồi tháng Năm năm ngoái, với kết quả ông Maduro quay lại nắm quyền nhiệm kỳ hai là không tự do, cũng không công bằng.
Ông Guaidó được hơn 50 quốc gia hậu thuẫn, trong đó có Hoa Kỳ và nhiều nước Mỹ-Latin, nhưng ông Maduro vẫn nhận được sự ủng hộ từ các đồng minh hùng hậu là Trung Quốc, Nga và các nước khác.
Hôm thứ Tư 13/3, Trung Quốc đề nghị sẽ giúp đỡ chính phủ Venezuela.
"Trung Quốc hy vọng rằng Venezuela có thể nhanh chóng tìm được nguyên nhân gây ra sự cố này và phục hồi điện và trật tự xã hội," phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Lục Khảng nói./ (BBC)
TT đương quyền Maduro có 2.000 tướng dưới quyền nhưng chưa yên tâm
Bản quyền hình ảnh JUAN BARRETO Image caption Quân đội Venezuela vẫn trung thành với ông Maduro dù đã có nhiều biểu hiện đào ngũ hoặc kêu gọi lật đổ từ một số tướng tá
Các tướng Venezuela nắm cả chức bộ trưởng, thống đốc tỉnh và hưởng đặc quyền đặc lợi nên không ít trong số họ vẫn trung thành với ông Nicolas Maduro.
Theo một số nguồn quốc tế, quân đội Venezuela chỉ có 123.000 quân, gồm cả lính dự bị, trên tổng dân số 31 triệu nhưng có tới hai nghìn tướng lĩnh.
Con số các sỹ quan cấp tướng tăng nhanh thời của tổng thống Nicolas Maduro. Chỉ trong một ngày, ông Maduro đã phong hàm tướng cho 135 sĩ quan.
Nhưng vị trí trong quân đội không đủ cho họ nên các tướng và cựu tướng còn nắm cả chức vụ trong chính quyền. Hiện nay, trong 23 tỉnh của Venezuela thì có 11 tỉnh do thống đốc là tướng hoặc cựu tướng quân đội nắm.Trong 30 bộ có 11 bộ trưởng cũng là tướng.
Theo trang New York Times, chức vụ trong quân đội và chính quyền còn đi kèm với đặc quyền như "việc kiểm soát nguồn thực phẩm" và "tỷ giá đổi đô la ưu đãi".
Bộ trưởng Quốc phòng Vladimir Padrino López còn có quyền kiểm soát các cảng biển, và một phần ngành dầu khí và khai khoáng.
Có trung thành và hữu dụng?
Việc để các tướng tá tham gia kiểm soát quyền lực dân sự và kinh doanh khiến cho họ trung thành hơn với chính phủ của Tổng thống Maduro.
Tuy thế, vì nhiều tướng không cầm quân mà chỉ "lo việc khác", lời kêu gọi của phe đối lập Venezuela muốn quân đội chống lại ông Maduro cũng không có tác dụng.
Bản quyền hình ảnh DEA PICTURE LIBRARY Image caption Venezuea lấy cảm hướng từ nhà lãnh đạo quân sự Simon Bolivar chống thực dân Tây Ban Nha
Ngược lại, vì con số quá đông, các tướng Venezuela cũng không phải là một khối thống nhất. Đã có không ít sĩ quan cấp uý, tá và cả tướng phản đối tổng thống Maduro. Theo Bloomberg (03/02/2019), có ít nhất 163 sĩ quan Venezuela bị chính quyền bắt thời gian qua.
Nhưng đây không phải là chuyện mới.
Hồi tháng 3/2014, ông Maduro ra lệnh bắt ba tướng không quân vì 'âm mưu lật đổ'.
Sang tháng 8/2018, một tướng và một đại tá thuộc Vệ binh Quốc gia bị bắt cùng hơn 10 người khác vì 'âm mưu tấn công'.
Tuần trước, tướng không quân Francisco Yanez đã bỏ theo phe của ông Juan Guaido và kêu gọi quân sĩ chống lại 'chế độ độc tài Maduro'.
Bản quyền hình ảnh EPA Image caption Ông Maduro bị phe đối lập cáo buộc lạm dụng, vi phạm nhân quyền và 'gian lận' bầu cử
Cũng vì thế, lòng trung thành của các tướng tá đối với tổng thống Maduro hiện cũng đang bị thách thức.
Một số quan chức Hoa Kỳ tin rằng hiện ông Maduro "đang có nhóm vệ sỹ là an ninh Cuba" chứ không phải người Venezuela.
Cùng lúc, có ý kiến tin rằng dù đe dọa "xâm lăng" chính phủ Trump không hề đặt Venezuela vào trọng tâm của chính sách đối ngoại.
Theo ông Nicolás Saldías từ Wilson Center ở Washington, D.C., thì: "Việc đó không nằm trong ưu tiên đối ngoại của Trump mà hiện gồm có rút quân khỏi Syria, và cố gắng đưa Mỹ ra khỏi Afghanistan. Ông Trump không hề nhắc [đến Venezuela] trong Diễn văn về tình hình Liên bang."
Hiện Hoa Kỳ, Canada và hơn 30 nước đã công nhận ông Juan Guaido là tổng thống Venezuela nhưng chính quyền của ông Maduro vẫn được Nga, Trung Quốc và nhiều nước khác ủng hộ./ ( BBC 09/3/2019)
