VĂN HÓA ONLINE - NHẬT KÝ BIỂN ĐÔNG - THỨ SÁU 04 AUGUST 2017
Manila 02/8/17: Tiền hội nghị ASEAN chuẩn bị cho cấp Ngoại trưởng
Biển Đông: Khung COC sẽ không nhắc đến phán quyết quốc tế CPA
Mười ngoại trưởng ASEAN + Trung Quốc + Tổng thư ký ASEAN Lê Minh Lương. Reuters
Hội Nghị Ngoại Trưởng ASEAN lần thứ 50 đã mở ra từ hôm nay 02/08/2017 tại Manila, thủ đô Philippines, với cuộc họp của các quan chức để chuẩn bị cho loạt hội nghị cấp ngoại trưởng sắp tới, trong nội bộ ASEAN, cũng như với các đối tác.
Đáng chú ý là Hội Nghị Ngoại Trưởng của Diễn Đàn An Ninh Khu Vực ASEAN ARF, và của khối Thượng Đỉnh Đông Á EAS, tập hợp các nước ASEAN và các đối tác, từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, cho đến Mỹ, Nga, Ấn Độ… Theo nước chủ nhà, có ngoại trưởng của 27 quốc gia tham gia các hội nghị tại Manila.
Nổi bật nhân hội nghị ngoại trưởng thường niên của khối Đông Nam Á lần này vẫn là hồ sơ Biển Đông, với việc thông qua dự thảo khung của Bộ Quy Tắc Ứng Xử tại Biển Đông (tên tắt tiếng Anh là COC), mà Khối Đông Nam Á sẽ ký với Trung Quốc.
Bản dự thảo về thỏa hiệp khung COC đã được Trung Quốc và ASEAN đúc kết hồi tháng 5 vừa qua tại Quý Châu (Gui Zhou). Theo thủ tục, dự thảo này sẽ được chính thức thông qua tại Hội Nghị Ngoại Trưởng của toàn khối ASEAN ngày 05/08, rồi tại Hội Nghị Ngoại Trưởng ASEAN-Trung Quốc sau đó một hôm.
Cho đến nay, nội dung dự thảo khung COC hoàn toàn được giữ kín, tuy nhiên vào hôm qua, phát ngôn viên Robespierre Bolivar bộ Ngoại Giao Philipines tiết lộ rằng phán quyết vào năm ngoái 2016 của Tòa Trọng Tài La Haye phủ nhận các đòi hỏi chủ quyền quá đáng của Trung Quốc tại Biển Đông có thể sẽ không được nhắc đến trong thỏa thuận khung về Bộ Quy Tắc Ứng Xử.
Theo ông, thỏa thuận này chỉ mang nội dung « khái quát », nhắc đến những « cơ sở nền tảng của luật pháp » và « phác họa » các nguyên tắc hành xử của các bên tại Biển Đông mà thôi, do đó rất có thể là sẽ không đề cập đến một điều cụ thể như là phán quyết về Biển Đông của quốc tế.
Khi bị báo giới chất vấn là cơ sở nền tảng của luật pháp trong thỏa thuận khung về COC đó có bao hàm phán quyết La Haye hay không, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Philippines cho biết : « Điều đó còn tùy. Đây là một tiến trình thương thảo. Nhưng như đã nói, phán quyết đó đã được gộp vào trong án lệ quốc tế rồi ».
Theo hãng tin Mỹ AP, một số người đã chỉ trích một thỏa thuận khung về COC mà chỉ là một bản phác thảo ngắn gọn về các nguyên tắc đã được thông qua trước đây, và không đề cập đến các quan ngại nẩy sinh do việc Trung Quốc bồi đắp và quân sự hóa 7 hòn đảo nhân tạo ở Trường Sa, cũng như không nói gì về phán quyết quốc tế đã phủ nhận cơ sở pháp lý trong các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông.
Ngoại trưởng Mỹ công du Đông Nam Á
Bộ Ngoại Giao Mỹ vào hôm qua đã xác nhận là ngoại trưởng Rex Tillerson sẽ đến Manila tham gia các hội nghi của khối Đông Nam Á ASEAN và sẽ thảo luận với các đồng nhiệm về ba hồ sơ chính : Phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, an ninh trên biển và chống khủng bố.
Nhân dịp này, ông Tillerson cũng sẽ ghé thăm hai nước Đông Nam Á khác là Thái Lan và Malaysia. Đối với bộ Ngoại Giao Mỹ, chuyến công du Đông Nam Á của ngoại trưởng Tillerson là dấu hiệu tái khẳng định quyết tâm « mở rộng và tăng cường » lợi ích kinh tế và an ninh của Mỹ trong vùng châu Á - Thái Bình Dương./( Trọng Nghĩa 02-08-2017)
