VĂN HÓA ONLINE - VĂN HÓA LỊCH SỬ - THỨ TƯ 17 JAN 2018
Giá tranh của các họa sĩ Việt Nam như con rơi...
16/01/2018
TTO - Tại phiên đấu giá của Lý Thị Auctions đêm 13-1, bức tĩnh vật hoa phù dung của Lê Phổ được bán với giá 54.000 USD, bức Kim Trọng - Thúy Kiều được bán với giá 33.500 USD...
Bức tranh của Vũ Cao Đàm đấu giá 33.500 USD trên sàn đấu giá Lý Thị ngày 13-1
Họa sĩ trẻ muốn vào sân chơi lớn phải chứng minh sự chuyên nghiệp. Chúng ta phải sáng tạo bền bỉ, xuyên suốt, chứ không phải chỉ lâu lâu vẽ vài tác phẩm theo cảm hứng. Họa sĩ cũng cần sáng tác từng loạt theo chủ đề, tranh có đánh số, có phần giới thiệu tác phẩm, có giấy chứng nhận tác quyền...
Họa sĩ Trần Thanh Cảnh (chủ nhiệm CLB họa sĩ trẻ TP.HCM)
Như vậy, tranh của Lê Phổ, Vũ Cao Đàm tiếp tục bán được với giá cao.
Trên những sàn đấu giá nước ngoài như Christie’s, Sotheby’s, Larasati..., tên tuổi các họa sĩ như Lê Phổ, Vũ Cao Đàm, Nguyễn Gia Trí được xếp ngang hàng với các họa sĩ bậc thầy Indonesia như Afandi, Gunawan... với giá tranh lên đến hàng chục, hàng trăm ngàn USD.
Tháng 4-2017, bức Đời sống gia đình của họa sĩ Lê Phổ được sàn đấu giá Sotheby’s Hong Kong đấu giá thành công với giá gần 1,2 triệu USD.
Tại sao tranh họa sĩ Đông Dương cao giá?
Vậy tại sao tranh của các họa sĩ tốt nghiệp trường Mỹ thuật Đông Dương luôn bán được với giá cao, trong khi các họa sĩ đương thời Việt Nam có mức giá trầy trật vài ngàn đến vài chục ngàn USD.
Điều này do tài năng, vì các "họa sĩ Đông Dương" đã quá cố nên giá tranh cao... hay còn vì lý do nào khác?
Theo bà Lý Bích Ngọc - chủ sàn đấu giá Lý Thị, thị trường mỹ thuật không chỉ đơn thuần là yếu tố nghệ thuật, mà nó là một lĩnh vực đầu tư tài chính.
Bằng ví dụ thực tế, bà Ngọc cho xem phía sau bức tranh Kim Trọng - Thúy Kiều của Vũ Cao Đàm còn lưu lại đầy đủ thông tin các nhà sưu tập từng sở hữu bức tranh, nơi làm khung cho tranh... kể từ khi tác phẩm được một gallery của Pháp bán ra năm 1963.
Từ đó, bà Ngọc giải thích sở dĩ tranh của Lê Phổ, Vũ Cao Đàm... giữ được giá tranh cao và ổn định vì các họa sĩ này sống ở hải ngoại, và tranh họ được bán bởi các gallery chuyên nghiệp phương Tây.
Các gallery nước ngoài biết cách làm cho giá trị bức tranh mà khách hàng sở hữu luôn gia tăng và gia tăng bền vững. Họ cũng có chính sách hỗ trợ để đưa tranh họa sĩ đi triển lãm, đưa tranh vào bảo tàng, giúp nhà sưu tập bán tranh đang sở hữu... Đồng thời, họ cũng đưa tranh quý của họa sĩ vào các bảo tàng để đảm bảo giá cho các bức tranh khác của họa sĩ đang giao dịch ngoài thị trường. Giá tranh không chỉ phụ thuộc họa sĩ, mà là sự "đỡ đầu" của các gallery và các yếu tố thị trường khác nữa. Trong khi giá tranh của các họa sĩ Việt Nam như con rơi, không có ai chăm sóc.
Bà Lý Bích Ngọc
Đợt sóng đầu tư chohọa sĩ 3X, 4X?
Nhưng liệu giá tranh của các họa sĩ trong nước có cải thiện không? Có đạt đến mức giá như các họa sĩ hải ngoại không?
Hiện tại thì giới mỹ thuật Việt Nam đang đón nhận những tín hiệu lạc quan. Đã có những bức tranh họa sĩ đương đại được đặt hàng với mức giá từ 120.000-250.000 USD mà vì những lý do cá nhân thông tin chưa được tiết lộ.
Cũng như thị trường râm ran tranh của các họa sĩ bậc thầy thế hệ 3X, 4X đang được "ngắm nghía" cho những cú đầu tư tiền tỉ, bởi một lý do muôn thuở của mỹ thuật là: khi các họa sĩ qua đời, giá tranh sẽ được đẩy lên cao.
Họa sĩ Nguyễn Lâm chia sẻ: "Đúng là đang có những ý định đầu tư lớn vào các họa sĩ bậc thầy thế hệ 3X, 4X của chúng tôi. Các họa sĩ trẻ đương đại Việt Nam hiện nay vẽ cũng rất "chiến". Tôi nghĩ thị trường mỹ thuật Việt Nam trong vòng năm năm tới sẽ rất khác, "sục sôi" hơn nhiều".
Cũng như việc có những nhà sưu tập Việt Nam mua tranh giá cả triệu đô ở nước ngoài khiến dòng tranh của Lê Phổ, Vũ Cao Đàm, Mai Trung Thứ, Nguyễn Phan Chánh... từ hải ngoại "hồi hương" Việt Nam.
Đây cũng là tín hiệu kích thích với nền mỹ thuật trong nước./ (QUANG THI)
Tranh Lê Phổ, Vũ Cao Đàm đấu giá cao nhất tại TP.HCM
14/01/2018
TTO - Tranh sơn dầu của các danh họa chiếm vị trí cao nhất và cao nhì tại 'Hội họa miền Nam Việt Nam và cảm hứng lãng mạn phương Đông', diễn ra tối 13-1-18 tại TP.HCM.
Bức "Tĩnh vật hoa" của danh hoạ Lê Phổ.
Nhận định trước phiên đấu giá, bà Lý Thị Bích Ngọc (người sáng lập Lythi Auction) cho biết, tác phẩm của các tác giả miền Nam chắc chắn sẽ là một thành tố mới nổi, có giá trị cho thị trường nghệ thuật Việt Nam trong tương lai.
Phiên đấu nhằm giới thiệu đến người xem một trong những giai đoạn đặc biệt của nghệ thuật miền Nam Việt Nam, với 20/26 tác phẩm đấu giá đều của các tác giả thành danh ở miền Nam.
Phiên đấu giá do Lythi Auction tổ chức thu hút đông đảo các nhà sưu tập và những người yêu nghệ thuật.
Phần lớn các tác phẩm đấu giá đều ẩn chứa khát vọng truy tìm bản thể, sự tự tại, mộng ước bình yên… và đặc biệt là cảm hứng lãng mạn bay bổng hiếm có. 9/26 tác phẩm đấu thành công, đạt tổng trị giá lên tới 148.800 USD.
Bức "Idylle" của họa sĩ Cao Vũ Đàm.
Theo đó, vị trí đấu giá cao nhất thuộc về tác phẩm sơn dầu trên vải lụa và ván Tĩnh vật hoa (Lê Phổ, vẽ năm 1955, lot 24) với 54.000 USD. Bức sơn dầu trên toan Idylle (Vũ Cao Đàm, vẽ năm 1969, lot 25) chiếm vị trí thứ 2 với 33.500 USD. Tranh sơn dầu Thiếu nữ và hoa sen (Nguyễn Trung, vẽ năm 2013, lot 17) chiếm thứ 3 với 20.000 USD.
Các tác phẩm đấu giá thành công còn lại gồm: tranh sơn dầu trên ván ép Trên đồi sương (Ngô Viết Thụ, lot 5, 12.000 USD), tranh màu nước Lơ thơ tơ liễu buông mành, con oanh học nói trên cành mỉa mai (Nguyễn Quỳnh, vẽ năm 1996, lot 8, 10.000 USD), tranh sơn dầu Điều bí ẩn (Hồ Hữu Thủ, vẽ năm 2007, lot 16, 6200 USD), tranh sơn dầu Thủy tạ, Thảo Cầm viên Sài Gòn (Hiếu Đệ, vẽ trước 1975, lot 4, 5200 USD), tranh sơn dầu Cá vàng (Uyên Huy, vẽ năm 2006, lot 22, 4100 USD), tranh sơn dầu Không đề (Dương Sen, lot 18, 3800 USD).
"Thiếu nữ và hoa sen" của hoạ sĩ Nguyễn Trung
Bức "Trên đồi sương" của hoạ sĩ Ngô Viết Thụ.
"Lơ thơ tơ liễu buông mành, con oanh học nói trên cành mỉa mai" của hoạ sĩ Nguyễn Quỳnh
"Điều bí ẩn" của hoạ sĩ Hồ Hữu Thủ
"Thủy tạ, Thảo Cầm viên Sài Gòn" của hoạ sĩ Hiếu Đệ
"Cá vàng" của hoạ sĩ Uyên Huy.
Bức "Không đề" của hoạ sĩ Dương Sen
Bài và ảnh: THIÊN NGỌC
Phiên đấu giá tranh Lê Phổ, Vũ Cao Đàm, Bùi Giáng, Chóe...
05/01/2018
TTO - Tranh của các danh họa Lê Phổ, Vũ Cao Đàm, Lê Bá Đảng và tranh của những 'tay ngang' hội họa như Ngô Viết Thụ, Chóe… sẽ có mặt trong phiên đấu giá ngày 13-1 tới đây.
Nhà sáng lập nhà đấu giá Lythi Auction, bà Lý Bích Ngọc cho biết phiên đấu giá lần này sẽ giới thiệu tới người xem tác phẩm của những tác giả thành danh tại miền Nam trước năm 1975 và những tác phẩm của các danh họa Việt Nam thành danh tại Pháp. Hầu hết các tác phẩm đều "thể hiện một cảm hứng lãng mạn, bay bổng hiếm có".
Theo bà Lý Bích Ngọc, hội họa miền Nam trước năm 1975 chưa thực sự được đánh giá đúng mức về vai trò, vị trí trong lịch sử hội họa Việt Nam.
Trong khi đó thực tế, những tên tuổi như Nguyễn Trung, Đinh Cường, Hồ Hữu Thủ, Văn Đen, Tú Duyên, Thái Tuấn, Hiếu Đệ, Ngọc Dũng, Nguyễn Văn Phương, Hồ Thành Đức, Bửu Chỉ, Nguyễn Quỳnh, Trịnh Thanh Tùng… đã để lại dấu ấn, góp thêm màu sắc cho nền mỹ thuật Việt Nam.
Tranh của những họa sĩ này không chỉ được đánh giá cao về tính sáng tạo, mà còn ngày càng có giá trên thị trường mỹ thuật.
Cuộc đấu giá lần này sẽ giới thiệu tới công chúng 22 bức tranh của các tác giả miền Nam. Trong đó sẽ có tác phẩm của những "tay ngang" rất nổi tiếng.
Đó là tranh của thi sĩ "điên" Bùi Giáng, người mà thơ và họa đều khiến nhân gian nể phục. Đó là tranh của Ngô Viết Thụ, một trong những kiên trúc sư quan trọng nhất thế kỷ 20 của Việt Nam. Hay Chóe (Nguyễn Hải Chí), một cây biếm họa sở hữu bộ sưu tập chân dung các danh nhân, văn nghệ sĩ nổi tiếng được giới sưu tập săn lùng.
Ngoài tác phẩm của các tác giả miền Nam trước 1975, cuộc đấu giá sẽ đem tới bốn tác phẩm của các danh họa Việt Nam thành danh tại Pháp. Trong đó có hai bức của Vũ Cao Đàm, một bức của Lê Phổ, một bức của Lê Bá Đảng.
Những nhà tổ chức gọi nhóm tác giả này là "nguồn cảm hứng phương Đông" bởi dù thành danh tại Pháp nhưng các danh họa nói trên luôn lấy phương Đông là nguồn cảm hứng sáng tác bất tận.
Các tác phẩm sẽ được trưng bày tại Hôtel des Arts Saigon - TP.HCM từ ngày 7 đến 13-1-2018. Thời gian đấu giá: 18h ngày 13-1-2018.
Tác phẩm màu nước trên giấy croquis "Bức tranh không đặt tên" của Bùi Giáng
Tác phẩm sơn dầu trên bố "Ngồi bên Sông Hương" của Đinh Cường (1973)
Tác phẩm sơn dầu trên bố "Thuỷ Tạ, Thảo Cầm Viên Sài Gòn" của Hiếu Đệ (trước 1975)
Tác phẩm sơn dầu trên vải lụa và ván, "Tĩnh vật hoa" của Lê Phổ (1955)
Sơn dầu trên bố "Thông điệp đen & trắng" của Nguyễn Trung (1995)
Thủ ấn họa trên lụa "Danh tướng Trần Bình Trọng" của Tú Duyên (1964)
Sơn dầu trên toan, "Idylle" của Vũ Cao Đàm (1969)
Mực và thuốc nước trên lụa "Chân dung thiếu nữ" của Vũ Cao Đàm (1933)
Lần đầu tiên đấu giá tranh Bùi Giáng, khởi điểm 2.500 USD
TTO - Tại phiên đấu giá Thiện Nhân và những người bạn lúc 19g45 ngày 22-10 tại Gem Center (TP.HCM), giới yêu thích mỹ thuật lần đầu tiên có dịp chiêm ngưỡng một trong những bức tranh đẹp và quý hiếm của thi sĩ Bùi Giáng (1926 - 1998).
NGỌC DIỆP
Lần đầu tiên đấu giá tranh Bùi Giáng, khởi điểm 2.500 USD
19/10/2016
TTO - Tại phiên đấu giá Thiện Nhân và những người bạn lúc 19g45 ngày 22-10 tại Gem Center (TP.HCM), giới yêu thích mỹ thuật lần đầu tiên có dịp chiêm ngưỡng một trong những bức tranh đẹp và quý hiếm của thi sĩ Bùi Giáng (1926 - 1998).
Bùi Giáng - Ảnh tư liệu do họa sĩ Nguyễn Thiên Chương cung cấp.
Phiên đấu Thiện Nhân và những người bạn là sự kiện thiện nguyện, do Quỹ Sống để yêu thương Việt Nam tổ chức, nhằm tìm kiếm kinh phí cho Quỹ Thiện Nhân trong việc phẫu thuật dị tật đường tiểu cho trẻ em.
Lịch sử thơ ca và tư tưởng thế kỷ 20 tại Việt Nam ghi “dấu ấn điên và phiêu bồng ngút ngàn” của Bùi Giáng. Có khi ông được ví với thi sĩ điên huyền thoại Gérard de Nerval (1808-1855) của Pháp, người có tập Sylvie (1853) được Bùi Giáng chuyển ngữ diễm tuyệt thành Mùi hương xuân sắc, in năm 1969 tại Sài Gòn.
Trước tác, dịch thuật và di cảo của ông để lại hơn 100 đầu sách. Trước năm 1975 tại miền Nam, cùng với Trịnh Công Sơn, Phạm Công Thiện, Nguyễn Đức Sơn…, tên tuổi Bùi Giáng tạo nên một sức hút lớn với người hâm mộ.
Sinh thời, Bùi Giáng vẽ khá nhiều. Theo họa sĩ Phạm Cung (sinh năm 1932) thì phải lên đến hàng trăm bức. Thế nhưng do nhiều người nghĩ ông “điên vẽ bậy” và tâm hồn lạc điệu khi cảm nhận tranh của ông nên ít khi giữ lại.
Họa sĩ Phạm Cung lưu giữ hơn 20 bức vẽ trong khoảng 1982 đến 1994, do giai đoạn này Bùi Giáng hay lui tới xưởng của Phạm Cung vẽ chơi.
Bùi Giáng thường dặn dò Phạm Cung lưu giữ tranh để khi nhớ ông sẽ đến “xem lại thơ của mình”.
Bùi Giáng xem việc vẽ tranh cũng là cách làm thơ. Cho nên, các tác phẩm của ông, nếu có đặt tên, thì thường lấy cảm hứng từ chính thi ca, tư tưởng.
“Ngoài những bức tự họa, tôi thấy phần nhiều Bùi Giáng vẽ theo nguồn thơ và nguồn tư tưởng bất tận của ông”, Phạm Cung nhận xét.
Có vẻ như Bùi Giáng làm gì cũng dễ dàng, nhưng ít khi dễ dãi. Tranh của ông cũng vậy, vẽ như chơi, nhưng đủ đầy về bố cục, hòa sắc và ý tưởng.
Tác phẩm Gửi đêm của Bùi Giáng - Ảnh tư liệu.
Bức tranh Bùi Giáng đấu giá tại phiên Thiện Nhân và những người bạn cho thấy ý đồ nghệ thuật rõ ràng và bố cục hoàn thiện.
Tác phẩm có tên Gửi đêm (mực tàu và gouache color trên giấy, 42 cm x 31,5 cm, 1992) với giá khởi điểm là 2.500 USD, là một cơ hội hiếm gặp cho những nhà sưu tập muốn mở lối đi riêng cho mình.
Nói cách khác, chọn tranh Bùi Giáng là một chọn lựa “khó đụng hàng”. Trên thị trường hiện nay tranh Bùi Giáng còn lại quá ít, chỉ vài chục bức, mà không phải lúc nào chủ nhân cũng hào phóng… “buông tay”, chuyển nhượng. Ấy là chưa kể những bức có bố cục, màu sắc đặc biệt như Gửi đêm lại càng ít hơn nữa.
Khác biệt của phiên đấu Thiện Nhân và những người bạn ngày 22-10 là tất cả tác phẩm đều được chủ động tuyển lựa theo tiêu chí nghệ thuật và thước đo từ lòng ưu chuộng của giới sưu tập.
Vì tuyển lựa, nên phía tổ chức tránh được thế bị động, hoặc vị nể, kiểu như "thiện nguyện mà, nhà sưu tập hoặc họa sĩ có ủng hộ tác phẩm là tốt rồi, chất lượng thế nào mà chẳng được". Phiên đấu này không có những tác phẩm như vậy.
Với những ai yêu mến nghệ thuật, phiên đấu giá còn có kiệt tác Phố cổ Hà Nội của danh họa Bùi Xuân Phái (1920-1988) và các tác phẩm của Lê Kinh Tài, Đinh Thị Thắm Poong, Lim Khim Katy, Nguyễn Thị Châu Giang, Nguyễn Văn Đức, Lê Hào, Đào Xuân Tình, Nguyễn Ngọc Vũ…
Bùi Giáng nhìn thấy Kim Cương là "hết buồn, hết điên, hết say"
TTO - Ông mê Kiều. hễ giảng về Kiều với sinh viên là sôi nổi như lên đồng, là khóc sướt mướt như ông đang kể về những trầm luân người yêu ông đang mắc phải.
HIỀN HÒA
Bùi Giáng nhìn thấy Kim Cương là "hết buồn, hết điên, hết say"
12/05/2016
TTO - Ông mê Kiều. Hễ giảng về Kiều với sinh viên là sôi nổi như lên đồng, là khóc sướt mướt như ông đang kể về những trầm luân người yêu ông đang mắc phải.
Thi sĩ Bùi Giáng trong một lần đến nhà nghệ sĩ Kim Cương - Ảnh tư liệu.
Ông coi tôi cũng là một cô Kiều hương sắc. Ông nghĩ tôi cũng nên cảm nhận mình là Kiều, đồng cảm Kiều cũng như Kiều đồng cảm với Đạm Tiên. Chính vì vậy ông không thể chịu đựng được khi tôi chỉ thuộc Kiều lõm bõm.
Yêu Kiều say đắm
Trong một lần trao đổi về Kiều, tôi đọc mấy câu lỡ sai có một chút, ông liền đập bàn, la hét, nhảy dựng lên: “Tại sao Kiều mà cô nói như vậy? Đó không phải là Kiều mà là Đạm Tiên”.
Thấy ông trợn mắt giận dữ, tôi cứ ngỡ ông sắp bóp cổ mình tới nơi. Tôi quên mất rằng ông cũng yêu Kiều say đắm như tình cảm ông đang dành cho tôi.
Tôi hỏi ông sao ông chưa bao giờ xem tôi diễn mà lại ái mộ tôi quá mức bình thường. Ông nói với tôi ngày đầu tiên gặp tôi mặc áo dài lụa trắng trong đám cưới của Hạnh - Thùy, ông nhìn thấy hào quang tỏa ra xung quanh tôi. Do đó mà tình cảm ông dành cho tôi có sự thiên vị và trọn vẹn. Bất cứ những gì tôi nói ông đều tin.
Thỉnh thoảng, mỗi cái tết ông đều tranh thủ về, lì xì tôi vài đồng bạc, xông đất nhà tôi. Có lần ông đóng vai phụ trong một phim gì đó trên Đà Lạt, sau khi lãnh tiền thù lao ông liền mua hai trái xoài đem tới nhà tôi và nói “Tặng mẫu hậu Kim Cương thành quả lao động đầu tiên của tôi”.
Ái mộ thơ ông, cũng có nhiều nhà văn nữ tìm tới nhà thăm hỏi đều bị ông chửi té tát và đuổi đi. Ông tuyên bố “chỗ này chỉ để dành cho Kim Cương được tới mà thôi”.
Trong cuộc đời tôi, cái hạnh phúc có được tình yêu của Bùi Giáng là hạnh phúc chưa bao giờ bị hụt hẫng. Tình yêu kỳ dị của ông là duy nhất của nhân loại thì cái hạnh phúc tôi có được từ tình yêu của ông cũng là một thứ châu báu có một không hai.
Một mối tình chân thật để sống
Năm 1998, ông té bị chấn thương sọ não, được chở vào Bịnh viện Chợ Rẫy. Gia đình ông gọi tôi đến, khi đó tôi thấy ông sạch sẽ, đầu cạo sạch, không còn mớ tóc bù xù, quần áo bịnh viện thì trắng bong, không còn chút gì là Bùi Giáng của tôi ngày nào cả.
Lá thư thi sĩ Bùi Giáng gửi Kim Cương.
Tôi bàn với anh Hoài, cháu ông, nên để bác sĩ phẫu thuật cho dù chỉ còn 1% hi vọng. Sau một đêm hồi hộp chờ đợi, 4 giờ sáng hôm sau tôi được gia đình cho hay ca phẫu thuật không thành, ông đã ra đi mãi mãi.
Đám tang ông diễn ra tại chùa Vĩnh Nghiêm khá ấm cúng, đầy đủ những gương mặt bạn bè thân quen trong giới văn nghệ, có cả những người ái mộ thơ ông, tôi làm chủ tang lễ theo lời yêu cầu của gia đình.
Anh Trịnh Công Sơn dẫn anh Trần Mạnh Tuấn đến trước quan tài của ông thổi saxophone và anh hát bài Một cõi đi về như một lời tiễn biệt ông.
Bên mộ ông, trước giờ hạ huyệt, tôi đã nhẹ nhàng nói như ông đang nằm im lặng lắng nghe: “Thưa ông Bùi Giáng! Đời ông là một đời giang hồ, chỉ biết yêu thương mọi người và mong được mọi người yêu thương lại. Mấy hôm nay, với bao tình cảm thương tiếc của bạn bè cũng như mọi người dành cho ông, chắc ông cũng mãn nguyện rồi. Riêng tôi có ba điều cảm ơn ông.
Thứ nhất, ông đã để lại một sự nghiệp thơ ca ẩn mật cho muôn đời sau.
Thứ hai, cảm ơn mối tình đơn phương 40 năm ông dành tặng tôi, tới giờ tôi có thể nói đó là mối tình lớn, ông là người yêu tôi chung thủy nhất, lâu dài nhất.
Thứ ba, cảm ơn vì ông đã cho tôi một bài học rằng dù điên hay tỉnh, giàu hay nghèo, già hay trẻ, trong lòng mỗi người đều phải có một mối tình chân thật để sống”.
Tôi viết những dòng chữ này để tưởng nhớ đến ông.
Gần 60 tuổi, ông tới nhà tôi với đôi mắt nheo nheo không nhìn thấy rõ. Tôi dắt ông đi mua cặp kính lão. Nhưng chỉ một tháng sau, ông xuất hiện với một bên tròng kính bị bể vì người ta đánh. Tôi năn nỉ ông: “Tôi mua cho ông kính mới nghen”. Ông lắc đầu: “Thôi cô, nhìn đời bằng một con mắt đủ rồi”. Đôi khi tỉnh táo, ông cũng viết cho tôi những bức thư rất dễ thương và trân trọng mà đến tận bây giờ tôi còn lưu giữ:
Cô Kim Cương yêu quý
Kể cũng gần 50 năm quen biết và yêu mến cô. Đó là hạnh phúc lớn đi suốt đời tôi. Sau này cô cao hứng đến nhà viếng thăm tôi. Ấy thật bất ngờ. Rủi ro lần đầu tôi say rượu chẳng biết gì cả. Lần thứ nhì, tôi tỉnh tảo. Tâm hồn thoải mái như được cùng tiên tái ngộ.
Mấy ngày rày cứ giở mấy tấm ảnh chụp chung với cô. Gương mặt cô càng ngày trông càng lạ. Mấy đứa cháu gái cháu ruột, cháu dâu chúng xúm xít trầm trồ: “Cô Kim Cương ngoài đời trông đẹp hơn trên tivi… Lạ quá! Lạ quá!...” Gương mặt cô có nét hồn hậu, trung hậu dịu dàng. Ai ai cũng nhận thấy thế. Hình như sau này cô gặp hạnh phúc lớn hay sao mà bỗng nhiên trông cô càng trẻ hơn xưa nay?
Lúc trước đọc báo nghe cô nói có ý mua cho tôi một cái nhà. Tôi cảm động đến ngẩn ngơ. Giữa đêm tỉnh giấc, còn âm ỷ khóc lóc một mình. Nhưng cô nghĩ xem? Làm sao tôi dám chấp nhận? Tôi vốn già điên say rượu… Ở với tụi cháu sum vầy sum vầy mấy chục năm nay, chúng quen thuộc tính nết tôi rồi. Chúng vui vẻ hân hoan chịu đựng. Nhiều lúc tôi lại có ý chọc cho chúng la ngầy để nghe cho vui vẻ cái lỗ tai… đỡ buồn hiu quạnh… Tuổi già tôi có được đôi ba bạn thân và còn giữ được tình nghĩa của cô thì thử hỏi còn gì tốt đẹp hơn nữa?
Xin mời cô thỉnh thoảng ghé lại nhà coi như đi nghỉ mát. Chỗ tôi ở có thể gọi là một thôn xóm thơ mộng. Ai ai cũng vui vẻ, thân mật hiền lành. Ít xảy ra ồn ào náo động. Đúng là nơi sinh hoạt lý tưởng. Được nhìn thấy cô là tự nhiên hết buồn, hết điên, hết say rượu.
Chúc cô suốt đời sung sướng
Bùi Giáng 98 (Mậu Dần)
(Lá thư được trích trong tập thơ Cuối đời của thi sĩ Bùi Giáng 1988)
