"VĂN HÓA ONLINE-CALIFORNIA" THỨ TƯ 10 MAY 2017
Phó Tổng thống Hoa Kỳ làm gì?
Ambassador Ted Osius·Sunday, May 7, 2017
Phó Tổng thống đóng vai trò lớn trong Chính phủ Hoa Kỳ, trong đó quan trọng hơn cả là ngay lập tức tiếp nhận quyền lực đầy đủ nếu như Tổng thống không may qua đời khi đang tại vị.
Điều này đã xảy ra tám lần trong lịch sử Mỹ. Lần thứ chín là khi một phó tổng thống tiếp quyền khi tổng thống từ chức. Các phó tổng thống cũng tham gia ứng cử tổng thống và năm người đã thành công. Tổng cộng đã có 14 phó tổng thống, tương đương gần 30 phần trăm tổng số phó tổng thống, từng chuyển vào làm việc trong Phòng Bầu dục.
Nhưng nhiệm vụ của phó tổng thống không chỉ là chờ đợi để thay thế tổng thống. Họ là những người bạn tâm tình và cố vấn đáng tin cậy của tổng thống, là người đứng ra thuyết phục Quốc hội hay công chúng Hoa Kỳ, và còn làm sứ giả cho các sứ mệnh ngoại giao ở nước ngoài.
Ví dụ tháng Tư vừa qua, Phó Tổng thống Pence đã có chuyến thăm các nước ở khu vực châu Á Thái Bình Dương để trao đổi với các đồng minh quan trọng của Hoa Kỳ. Trước đó vào tháng Hai, ông Pence đã gặp gỡ các nhà lãnh đạo thế giới ở Đức.
Theo Hiến pháp Hoa Kỳ, phó tổng thống còn là người đứng đầu Thượng viện, tuy nhiên nhiệm vụ này chỉ mang tính nghi thức. Phiếu bầu của ông chỉ là để dự phòng trường hợp kết quả bỏ phiếu hoà giữa 100 thành viên của Thượng viện.
Giáo sư Joel Goldstein của trường đại học Saint Louis cho biết, "tuy không có quyền hạn nào khác được chỉ rõ nhưng trên thực tế, phó tổng thống đã trở thành một phần quan trọng. Phó tổng thống là một cố vấn và người gỡ rối đa năng."
Phó Tổng thống Dick Chenney dưới thời Tổng thống George W. Bush đã giúp lên kế hoạch phản ứng quân sự sau vụ khủng bố 11/9. Phó Tổng thống Al Gore dưới thời Tổng thống Bill Clinton khiến công chúng chú ý hơn tới các vấn đề môi trường.
Ông Walter Mondale dưới thời Tổng thống Jimmy Carter là phó tổng thống đầu tiên có văn phòng bên trong Nhà Trắng. Tuy vậy ông và các phó tổng thống đời sau vẫn giữ văn phòng mang tính nghi thức trong Toà nhà Eisenhower của chính phủ.
Cựu tổng thống Obama từng ca ngợi phó tổng thống Joe Biden là người "có thể nói với tôi những điều mà không ai khác có thể nói."
Trong những năm đầu tiên của nền cộng hoà, ứng cử viên nhận được đa số phiếu đại cử tri sẽ trở thành Tổng thống và người xếp thứ hai sẽ trở thành phó tổng thống. Kể từ năm 1804, bầu cử tổng thống và phó tổng thống được tách biệt riêng rẽ. Ngày nay, các ứng viên tổng thống tự chọn cho mình phó tổng thống để người dân có thể bầu cả hai cùng lúc.
Kế nhiệm
John Tyler là phó tổng thống đầu tiên kế nhiệm khi tổng thống đương nhiệm William Henry Harrison qua đời do không may bị cảm lạnh vào ngày nhậm chức năm 1841. Quốc hội tỏ ra do dự với việc thừa nhận Tyler có đầy đủ quyền lực của tổng thống, và những người chống đối gọi ông là "Quý ngài Tai nạn" (một cách nói chế giễu từ cụm từ His Excellency.) Tuy nhiên Tyler vẫn đứng vững và từ đó xác lập một tiền lệ không thể tranh cãi cho đến tận ngày nay.
Lần sửa đổi Hiến pháp Hoa Kỳ thứ 25 được phê chuẩn sau vụ ám sát John Kennedy năm 1963 đã xác lập quy trình kế nhiệm và cho phép bổ nhiệm một phó tổng thống mới với sự chấp thuận của Quốc hội. Trước đó, trong trường hợp tổng thống qua đời, chức vụ phó tổng thống bị bỏ trống cho tới kỳ bầu cử tổng thống tiếp theo.
Hai trong số những vị tổng thống nổi tiếng nhất từng làm phó tổng thống: Thomas Jefferson và Theodore Roosevelt. Những phó tổng thống khác trở thành tổng thống là John Adams, Martin Van Buren, Millard Fillmore, Andrew Johnson, Chester Arthur, Calvin Coolidge, Harry Truman, Lyndon Johnson, Richard Nixon, Gerald Ford và George H.W. Bush.
Các phó tổng thống sống cách Nhà Trắng vài dặm và sử dụng chuyên cơ của Không lực Hoa Kỳ.
Nhiều phó tổng thống có tính cách dí dỏm, thường tự nhận mình là kém cỏi. Pence đã nói ông và Trump "hơi khác nhau một chút. Tôi là một anh chàng đến từ thị trấn nhỏ, ông ấy là người thành phố lớn... Ông ấy được biết đến là người của công chúng, với sự duyên dáng và sức hút - còn tôi thì không."
What do U.S. vice presidents do?
Vice presidents play a big role in the U.S. government, the most important of which is immediately stepping in and assuming full powers should a president die in office.
That’s happened eight times in history. A ninth vice president filled the vacancy when a president resigned. Vice presidents have also run for president themselves, and five have won. All told, 14 vice presidents — almost 30 percent — have moved into the Oval Office.
Vice presidents do more than just stand ready. They are confidants and counselors to the president, persuaders of Congress and the U.S. public, and often emissaries on missions abroad.
For example, Vice President Pence is traveling in the Asia-Pacific region in April to confer with key U.S. allies. Earlier, in February, Pence met with world leaders in Germany.
Under the Constitution, the vice president is the president of the Senate, although the duty is largely ceremonial. He votes only to break ties in the 100-member body.
No other powers are specified, but in reality “the office has grown into a central part of the presidency,” says Saint Louis University law professor Joel Goldstein. The vice president serves as an “across-the-board adviser and troubleshooter.”
Dick Cheney, under George W. Bush, helped forge the military response to the September 11 attacks. Al Gore, under Bill Clinton, drew attention to the environment.
Walter Mondale, under Jimmy Carter, was the first vice president with an office inside the White House. But he, and vice presidents since him, also retain a ceremonial office in the Eisenhower Executive Office Building. (© Ken Howard/Alamy)
Former President Obama lauded his vice president, Joe Biden, as someone who “can tell me things no one else can tell me.”
In the early years of the republic, the candidate receiving the most electoral votes became president, and the runner-up became vice president. Since 1804, the electoral college has voted separately for president and vice president (and today presidential candidates run on a ticket with a vice president of their choosing).
Standing by
John Tyler was the first to succeed a deceased president, William Henry Harrison, who caught a cold on Inauguration Day in 1841. Congress balked at recognizing that Tyler had the full powers of the presidency, and detractors dubbed Tyler “His Accidency.” Tyler stood firm and established a precedent never since questioned.
The 25th Amendment to the Constitution, ratified after the 1963 assassination of John Kennedy, established succession procedures and allowed a new vice president to be appointed with congressional approval. Before then, in the case of a president’s death, the vice presidential job lay vacant until the next presidential election.
Two of the most celebrated presidents first served as vice president: Thomas Jefferson and Theodore Roosevelt. Others who became president were John Adams, Martin Van Buren, Millard Fillmore, Andrew Johnson, Chester Arthur, Calvin Coolidge, Harry Truman, Lyndon Johnson, Richard Nixon, Gerald Ford and George H.W. Bush.
The vice president lives in a residence a few miles from the White House and flies on an Air Force jet.
Many vice presidents have a self-deprecating wit. Pence quips he and Trump are “a little bit different. I’m a small-town guy, he’s big-city. … He’s known for his bigger-than-life personality, his charm and his charisma — and I’m not.” /