"BÁO VĂN HÓA-CALIFORNIA" THỨ TƯ 17 FEB 2016
BẦU CỬ MỸ 2016 TRƯỚC CÁI CHẾT BẤT NGỜ CỦA THẨM PHÁN TỐI CAO PHÁP VIỆN ANTONI SCALIA
Thẩm phán Antonin Scalia, phe Bảo thủ, được T.T.Ronald Reagan bổ nhiệm vào năm 1986/Ảnh VOA
Thẩm phán Antonin Scalia, một trong chín vị thẩm phán của Tối Cao Pháp Viện Mỹ đã qua đời tại một trang trại West Texas resort hôm thứ bảy 13-2-2016 thọ 79 tuổi. Thẩm phán Antonin Scalia có quan điểm bảo thủ được tổng thống Ronald Reagan bổ nhiệm vào Tối Cao Pháp Viện năm 1986, ông có ảnh hưởng bậc nhất trong lịch sử Tối Cao Pháp Viện Mỹ. Thẩm phán Antonin Scalia phục vụ lâu nhất với 30 năm tại Tối Cao Pháp Viện, làm việc với 5 đời Tổng thống Mỹ. Khi được tin thẩm phán Antonin Scalia qua đời, Tổng thống Barack Obama ngợi ca ông Scalia như là một vị Thẩm phán có ảnh hưởng sâu xa tại Tối Cao Pháp Viện Mỹ. Ông là người rất am tường và một trí tuệ minh mẩn sâu sắc về luật pháp.
Việc Thẩm phán Antonin Scalia qua đời vào năm bầu cử tổng thống Mỹ làm dấy lên sự bất đồng về việc bổ nhiệm người thay thế một trong hai khả năng: -Tổng thống Obama nên bổ nhiệm ngay bây giờ, - Hay phải đợi đến khi Mỹ có Tổng thống mới vào năm 2017.
Tổng thống Obama khẳng định ngay lập tức chính ông sẽ bổ nhiệm thẩm phán mới tại Tối Cao Pháp Viện thế chỗ cố thẩm phán Antonin Scalia.
Trong khi đó Chủ tịch Thượng viện Mitch McConnel và Chủ tịch Ủy ban Tư Pháp Thượng Viện Mỹ Chuck Grassley thuộc đảng Cộng Hòa, đưa ra quan điểm Tổng thống Obama chỉ còn 11 tháng nữa tại nhiệm thì nên để việc này cho Tổng thống mới.
Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Harry Reid thuộc đảng Dân Chủ lại hậu thuẫn quan điểm chính tổng thống Obama sẽ đưa ra quyết định bổ nhiệm càng sớm càng tốt.
Tối Cao Pháp Viện Mỹ chưa từng có tiền lệ khuyết mất một thẩm phán trong vòng một năm.
Các ứng cử viên Tổng thống Mỹ 2016 của hai đảng cũng bị cuốn hút và tranh cãi dữ dội.
Tất cả những thực tế này khiến truyền thông Mỹ cho rằng vì sự qua đời của Thẩm phán Antonin Scalia gây căng thẳng cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Cuộc tranh cử lần này sẽ không chỉ diễn ra ở hai nhánh Bạch Ốc (hành pháp) và Quốc Hội (lập Pháp) mà ngay cả Tối Cao Pháp Viện (tư pháp)
Thái độ rào cản tại Thượng viện của hai ông Mitch McConnel và Chuck Grassley khiến việc bổ nhiệm người thay thế cố Thẩm phán Antonin Scalia của Tổng thồng Obama trở nên khó khăn, phức tạp. Tổng thống Obama sẽ phải nỗ lực vận động có dược ít nhất 60 phiếu ủng hộ trong khi phe Cộng Hòa chiếm đa số Thượng viện với 54 ghế, phe dân chủ chỉ có 46 ghế. Đó là cả một vấn đề gian nan cho tham vọng của Tổng thống Obama.
Chín thành viên Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ- Ảnh của VOA tiếngViet
Tối Cao Pháp Viện Mỹ luôn luôn có một Chánh án và tám vị Thẩm phán. Con số này được xác lập từ năm 1869. Trong hiện tại Tối Cao Pháp Viện gồm 1 Chánh Án John Roberts 61 tuổi thuộc phe Bảo Thủ và 8 thẩm phán:
4 thuộc Dân Chủ: bà Ginsburg 82 tuổi –Bà Sonia Sotomayor 61 t, Ông Stephen Breyer 77 t và bà Elen Kayan 55t
4 thuộc Công Hòa Bảo thủ: Clarence Thomas 67 t, Anthony Kennedy 79 t, Samuel Alito 65 t, Antonin Scalia 79 t (vừa qua đời hôm 13-2-2016)
Việc bổ nhiệm thường xảy ra khi một thẩm phán qua đời, từ chức hay về hưu theo nguyện vọng. Các ứng cử viên thường xuất xứ từ hệ thống tòa án(tư pháp) của Mỹ, từ thành viên Chính phủ (hánh pháp) từ Quốc Hội (lập pháp) hoặc giới trí thức luật.
Sau khi được Tổng thống chỉ định, ứng cử viên phải ra điều trần trước Uy ban Tư pháp của Thượng Viện, được Cục điều tra Liên bang Mỹ kiểm tra những quan hệ cá nhân, được Hội luật sư Mỹ gồm có 15 thẩm phán liên bang thẩm định phẩm chất và năng lực.
Cuối cùng ứng cử viên phải được Thượng viện bỏ phiếu đồng ý.
Thời gian từ khi tổng thống chỉ định cho tới khi thượng viện bỏ phiếu khỏang một tới vài tháng. Việc Thượng viện phong tỏa bổ nhiệm thẩm phán Tối Cao Pháp Viện ít khi xảy ra. Trong lịch Mỹ có 12 trường hợp chỉ định của tổng thống bổ nhiệm thẩm phán Tối Cao Pháp Viện bị Thượng viện phủ quyết.
Khẳng định ý chí của mình và từ chối lời kêu gọi và đề nghị của Thượng viện, Tồng thống Obama ngay lập tức hôm 14-2-2016 liền đưa danh sách cá c nhân vật mà ông khẳng định bổ nhiệm thay chỗ của cố Thẩm phán Antoni Scalia. Những nhân vật trong danh bổ nhiệm của T,T Obama đều là những bộ mặt rát quen thuộc với các giới hành pháp, lập pháp và nhất là Tư pháp, gồm có:
- Sri Srinivasan-48 t Luật sư Chính phủ thuộc Tòa Phúc Thẩm Liên Bang thủ đô Washington
- Merrick Garland-Chánh án Toà Phúc Thẩm tại Washington D.C.
- Loretta Lynch – Chưởng Lý Attorney General
- Neal Katyal-GS Luật tại đại học Georgetown-NY
- Jeh Jonson - Bộ Trưởng an ninh nội chính- Homeland Security Secretary
- Don Verrili - Solicitor General
- Eric Holder- Nguyên Bộ trưởng Tư Pháp của Nội Các Obama.
Nhân vật nổi bật hơn tất cả ai cũng thừa nhận Cộng Hòa cũng như Dân Chủ, người có nhiều triển vọng thế chỗ của cố Thẩm Phán Antonin Scalia. Ông Sri Srinivasan, năm nay 48 t, là luật sư Mỹ tốt ngiệp luật tại Đại học Standford, người Mỹ gốc Ấn Độ, hiện là luật sư của chính phủ thuộc tòa Phúc Thẩm Liên bang thủ đô Washington- Tòa án quyền lực thứ hai ở Mỹ sau Tòa Tối Cao Pháp Viện. Srinivasan là người gốc Á châu duy nhất được TT.Obama bổ nhậm và được Thượng viện chấp nhận với tỷ lệ biểu quyết tuyệt đối vào tháng 5-2013. Ông Srinivasan cũng từng làm trợ lý nhóm cố vấn pháp luật của TT. George W. Bush. Ngay sau khi ông Sri Srinisavan được Tổng thống Obama bổ nhiệm vào làm tại Tòa Phúc Thẩm Liên Bang thủ đô Washington đã có đồn đoán rằng ông sẽ tiến đến vị trí thẩm phán của Tối Cao Pháp Viện Hoa kỳ trước khi Tổng thống Obama hết nhiệm kỳ.
Nỗi băn khoăn của đảng Cộng Hòa hiện nay: Nếu một trong những nhân vật trong danh sách bổ nhiệm của Tổng Thống Obama vào được Tối cao Pháp Viện, nhất là Sri Srinivasan, thì chắc chắn cán cân quyền lực tại Tố Cao Pháp Viện sẽ chuyển sang đảng Dân Chủ với tỉ số 5/4 và vị trí Chánh án của Tối Cao Pháp Viện sẽ về tay của đảng Dân Chủ không còn là của riêng của John Roberts đảng Cộng Hòa
Âu đó cũng là chiến lược của Barack Obama, một vị Tổng thống Mỹ, lúc nào cũng theo đuổi lý tưởng của mình làm những cuộc canh tân cách mạng, đổi mới quốc gia trẻ trung có tên gọi Hợp Chủng Quốc./
Đào Như
Thetrongdao2000@yahoo.com
Oak park,Ill,USA
14-Feb-2016
GHI CHÚ NGUỒN
Tất cả dữ kiên và hình ảnh của bài viết trên đều dựa theo những thong của nhữ websites sau đây
1-SUPREME COURT JUSTICE SCALIA DIES
https://www.yahoo.com/politics/supreme-court-justice-scalia-dies-222420293.html
2-OBAMA‘S SHORTLIST FOR NOMINEE REPLACE SCALIA INCLUDES SOME FAMILIAR NAMES
https://www.yahoo.com/politics/who-will-obama-nominee-scalia-supreme-court-213450996.html
3-CHỜ ĐẾN 2017 ĐỂ ĐIỀN KHUYẾT GHẾ CỦA THẨM PHÁN SCALIA LÀ QUÁ LÂU
http://www.voatiengviet.com/content/tham-phan-toi-cao-phap-vien-qua-doi/3190363.html
