Phạm Quốc Bảo: “Nhật tân, nhật nhật tân, hựu nhật tân”

VĂN HÓA ONLINE - ĐỊA LÝ NHÂN VĂN – THỨ SÁU DEC 23, 2022

Ý kiến/Bài vở vui lòng gởi về:  lykientrucvh@gmail.com

Mỗi ngày một mới
" Nhật tân - Nhật nhật tân - Hựu nhật tân" (trích sách ĐẠI HỌC)

Phạm Quốc Bảo

Tiễn Phạm Mạnh Tiến

" Sống an nhiên, chẳng đợi cũng chẳng cầu:
Ta với người sớm muộn khác gì nhau.
Đi trước hay về sau thì cũng vậy,
thế gian này có dừng bước lại đâu!

Dù nhân gian cứ biến thái sắc mầu
người đi trước, ta vẫn buồn rười rượi
vì sinh ly tử biệt - tình vời vợi
cứ đọng lại niềm đau ray rứt mãi...

Hãy để tiếc thương tha hồ từng trải
đến vô cùng vô tận kiếp con người
Phận người như phận con tằm ấy
vương tơ cạn sức sống - chưa thôi!

11:30 am Thứ Ba; July 05 - 2022.

*

Gởi lời thăm hỏi
Thưa quí anh chị,
Nhân đến ngày thôi nôi tuổi tôi: năm Ất Hợi, mạng sơn đầu hỏa, trùng ngày 30-8-1935, xin gởi đến quí anh chị xem mấy câu thơ tứ tuyệt và tấm hình vợ chồng già chúng tôi, như mỗi buỗi sáng, sửa soạn ông chống bà chèo cất bước đi bách bộ chừng hơn 3 km để giữ sức khỏe.
Rất mong nhận được vài lời comments cho vui. Cảm ơn thật nhiều.

Tám tám tuổi đời trôi như mây
Vẫn ta luân lạc ở phương này
Bạn bè, tri kỷ nay vắng ngắt
Rượu rót một mình một mình say!

Trần Thiện Hiệp [tran-thien hiep <thienhiep2@yahoo.com>;To:Cát Đỗ,Do Huu Tuoc,Do Minh Duc,Duat Nguyen,Duc Pham; and 25 more...Mon, Aug 29 at 3:00 PM]

 Được xem ảnh mới và được đọc bài thơ mới của bạn, tôi bật ra vài ý để chia xẻ với bạn ta:
" Tôi nay cũng đến tám mươi rồi bạn ơi
luân lạc lâu nay, đây đã là nhà rồi
thân hữu mấy năm nay cũng vơi gần hết
Tri kỷ bây giờ chỉ còn .. nhớ khôn nguôi"

Bao Pham <pqbao42@yahoo.com>; To:Cát Đỗ,Do Huu Tuoc,Do Minh Duc,Duat Nguyen,Duc Pham and 25 more...Mon, Aug 29 at 3:37 PM;]

*

Ngẫu hứng
Vào sáng thứ năm 15 tháng 12 năm 2022, tôi nhận được qua email bài dưới đây, tôi xin phép được đăng lại nguyên văn:
Tứ Đổ Tường
 Bùi Phạm Thành (Đặc San Lâm Viên)
"Tứ Đổ Tường" là câu nói vắn tắt của "Tửu sắc tài khí tứ đổ tường". Câu này bắt nguồn từ một giai thoại văn chương giữa Tô Đông Pha, đại văn hào đời Tống, và thiền sư Phật Ấn, trụ trì chùa Đại Tướng Quốc.
Một hôm Tô Đông Pha đến thăm thiền sư Phật Ấn, ông thấy trên tường có bài thơ:
酒色財氣四堵牆,
人人都在裏面藏.
誰能跳出圈外頭,
不活百歲壽也長.
Tửu sắc tài khí tứ đổ tường,
Nhân nhân đô tại lý diện tàng.
Thùy năng khiêu xuất khuyên ngoại đầu,
Bất hoạt bách tuế thọ dã trường.
Dịch nghĩa:
Rượu, sắc dục, bài bạc, nghiện ngập (là) bốn bức tường vây kín
Người người (đều) bị giam giữ ở bên trong
Ai (là) người thoát ra khỏi cái vòng đó
(Dẫu) không sống trăm tuổi thì cũng đã là sống lâu (trường thọ) rồi.
Bùi Phạm Thành - dịch thơ:
Rượu Tình Bài Nghiện bốn bức tường
Người người bị giữ ở trung ương
Ai mà thoát khỏi vòng giam đó
Chẳng sống trăm năm cũng thọ trường.
Thể Lục-Bát:
Rượu Tình Bài Nghiện là tường
Người người ai cũng bị giam ngay vào
Ai mà thoát khỏi tường rào
Cũng là trường thọ dẫu nào trăm năm.
Tô Đông Pha xem xong viết một bài thơ bên cạnh rằng:
飲酒不醉是英豪,
戀色不迷最為高.
不義之財不可取,
有氣不生氣自消.
Ẩm tửu bất túy thị anh hào,
Luyến sắc bất mê tối vi cao;
Bất nghĩa chi tài bất khả thủ,
Hữu khí bất sinh khí tự tiêu.

Dịch nghĩa:
Uống rượu không say mới là người anh hào
Thấy sắc đẹp (mà) không mê thì mới là tay cao
(Thấy) tiền tài bất nghĩa (thì) không lấy (không nhận)
Có sẵn tính nghiện ngập nhưng không vướng vào (thì nó) tự mất đi.
Bùi Phạm Thành - dịch thơ:
Rượu uống không say mới anh hào
Sắc dục không mê ấy mới cao
Tiền tài bất nghĩa không thèm nhận
Nghiện ngập không vương tự tiêu hao.
Thể Lục-Bát:
Anh hào uống rượu không say
Không mê sắc dục cao tay là người
Ham tiền cờ bạc không chơi
Nghiện ngập không vướng ắt thời tiêu tan.
Bùi Phạm Thành ( viết xong ngày 18 tháng 1 năm 2022; và đăng trên Đặc San Lâm Viên vào Thursday, December 15, 2022 )

Bài viết trên đã khiến tôi hào hứng 'cái kiểu táy máy học hỏi' của riêng mình, bằng cách  diễn ra ý tưởng vừa nẩy sinh trong đầu:
- từ bài thơ đề trên tường của thiền sư Phật Ấn, tôi viết là:
"Sắc bài rượu hút - tứ đổ tường -,
sống đời tục lụy chẳng ai không.
Ai vướng mà thoát bốn vòng ấy
không sống trăm năm, cũng thọ khương"
- còn bài thơ của Tô Đông Pha thì tôi ứng đối rằng:
"Rượu uống không say - mới hào hùng
yêu mà đừng đắm - rõ cao sang
tiền tài bất nghĩa không màng tới
nghiệp ngập rứt rồi - tự thênh thang"
                                                              *
Sáng hôm chủ nhật 18 tháng 12- 2022, tôi nhuốm cảm lạnh từ sáng thứ bảy nên đành hủy bỏ mấy cuộc hẹn vui vầy cuối năm với bằng hữu.
Bức bách nằm nhà , tôi tình cờ được theo dõi trận đấu giành chức vô địch bóng đá World Cup 2022: Đội Argentina tranh tài với đội Pháp gay go đá đến quá phút thứ  120 mà vẫn hòa 2-2, rồi cuối cùng Pháp thua ở lượt đá 5 quả phạt đền! Chưa bao giờ lại có một trận tranh đấu hào hứng đến như vậy.
Riêng tôi vẫn còn lưu luyến với khung cảnh 'Tứ đổ tường' và cuộc đời, nên tôi liền viết thêm:
" Làm người ắt biết tứ đổ tường
Sống đời tục lụy - cớ sao không!
Mê mà đừng đắm chìm vô mãi
từng trải - vượt qua - ấy đời thường!"
                                                      *
Tự nhủ

Hai tuần lễ nay, một trong vài người bạn thân thiết - cùng tuổi của trên sáu mươi năm cuộc đời tôi đã bỏ ra đi. Từng đêm, giấc ngủ của tôi luôn bị quấy rầy ba bốn lần; bao nhiêu nỗ lực trấn an mà tôi thường xử dụng lâu nay xem ra không còn hữu hiệu, tới độ tôi tự thấy rất ngạc nhiên, chẳng ngờ được tình trạng bất thường ấy lại có thể xẩy đến cho mình mạnh bạo như vậy...
Nhưng rồi, không biết tự bao giờ, âm điệu của những bản nhạc mùa Giáng Sinh trong các chương trình truyền hình bắt đầu nổi lên -  vang xa, tràn lan ra ngoài đường phố - lọt vào tai tôi  và len lỏi hòa với nhịp thở từng phút của tôi...
khiến tôi rúng động:

" Hãy cứ nhẹ nhàng đi với nhau:
Sống đời gian khó đã nát nhầu
vội vàng hành hạ chi mãi thế
cho tâm thanh thản - chẳng mong cầu."

20:20 giờ ngày 19/12/2022